Terörü Besleyen Zihniyet ve Mazlumların Direnişi: Gazze Örneği
Dünya sahnesinde yaşanan olaylar, terörün ve işgallerin ardındaki zihniyetleri gözler önüne sermektedir. ABD ve İsrail’in politikaları, bölgedeki mazlum halklara karşı yürütülen planlı saldırılar ve vekâlet savaşları, sadece fizikî değil, zihnî ve psikolojik bir kuşatma niteliğindedir. CENTCOM Komutanı Brad Cooper’ın PKK/YPG/SDG lideri “Mazlum Kobani” ile Suriye’deki görüşmesi, terör örgütlerine uluslararası destek sağlama pratiğinin en somut örneklerinden biridir. Bu tür iş birlikleri, sahada masum halkın acısını derinleştirirken, barışın önündeki en büyük engellerden biri olarak ortaya çıkmaktadır.
Terörü Besleyen Küresel Ortaklık
Terör baronları ve onların uluslararası destekçileri, çatışmaları uzatmak ve politik kazanımlar sağlamak amacıyla stratejik hamleler yapmaktadır. ABD’nin ve Batılı güçlerin insani yardım ve barış çağrılarını görmezden gelmesi, tarafsızlık maskesi altında yürütülen bir manipülasyon ve siyasî çıkar planıdır.
Sumud Filosu’nun Gazze’ye ulaşma girişimleri, bu manipülasyonlara karşı insanî vicdanın verdiği güçlü bir cevaptır. Filo gönüllülerinin söylediği gibi, “İnsani yardımın en temel ilkesi ayrım gözetmeden tüm insanların onurunu ve yaşam hakkını korumaktır.” İşte tam da bu bilinç, küresel politikanın adaletsizliğine karşı bir direnç ve vicdanın sesi olarak öne çıkmaktadır.
İşgal ve Direniş: Gazze’de İnsanlık Mücadelesi
İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları, özellikle Müşteha Kulesi gibi sivil alanları hedef alması, insanlığa karşı işlenen suçların somut örneklerindendir. Abluka altında yaşayan binlerce mazlum, günlük yaşamlarını sürdürmekte zorlanırken, işgalci güçler savaş stratejilerini masum insanların üzerinde uygulamaktadır. Bu durum, terör ve şiddetin sadece askerî değil, psikolojik ve toplumsal boyutlarını da gözler önüne sermektedir.
Direnişin gücü, mücahidlerin yarı otomatik lazer güdümlü tanksavar füzeleri ve makineli tüfeklerle İsrail ordusuna karşı geliştirdiği yeni savunma stratejilerinde kendini göstermektedir. Bu silahlar ve yeraltı tünelleri, Gazze halkının özgürlük ve varoluş mücadelesinin sembolleridir. Mazlum halk, kendi yaşam alanlarını korumak ve adaletsizliğe karşı direnmek için stratejik ve fedakâr bir direniş sergilemektedir.
Zihniyetin İflası ve Vicdanın Gücü
Batının “hümanizm” söylemleri, pratikte çökmüş ve yerini çıkar ilişkilerine bırakmıştır. ABD ve İsrail’in politikaları, savaşın uzamasına ve sivillerin acılarının derinleşmesine yol açmaktadır. Ancak bu politikalar, küresel vicdanın ve insani yardım hareketlerinin önünü kesememektedir.
Sumud Filosu ve bölgedeki gönüllülerin çabaları, insanlığın adalet ve vicdan ile direndiğinin en önemli göstergesidir. Fransız aktivist Mahe’nin ifadesiyle, sahip olunan imkânları mazlumlar için kullanmak, gerçek insanî bilincin tezahürüdür. İnsanlık, ancak bu tür fedakâr ve bilinçli duruşlarla terör ve zulme karşı ayakta kalabilir.
Geleceğe Dair Hikmetli Dersler
İsrail’in işgali ve ABD’nin vekâlet savaşları, tarihin tekerrür eden bir oyununu hatırlatmaktadır: Güç, her zaman haklıyı korumaz; mazlumun direnişi, çoğu zaman yeryüzünde gerçek adaletin teminatıdır.
Terörü besleyen zihniyet, güç ve çıkar ilişkileri üzerine kuruludur.
Mazlumun direnişi, sadece silah gücüyle değil, vicdan ve fedakârlıkla da mümkündür.
İnsanî yardım ve dayanışma, zulmün karşısında en etkili siperlerden biridir.
Gazze’deki direniş, hem günümüz hem de gelecek nesiller için bir ibret ve ders niteliğindedir. İnsanlık, ancak adalet, vicdan ve fedakârlıkla varlığını sürdürebilir; zulüm ve işgal zihniyetleri ise eninde sonunda iflas edecektir.
Eski İçişleri Bakanı Süleyman Soylu daha çok dağdaki eşkıya ile mücadele etti.
Dağdaki kanalizasyonu patlattı.
Kokusu çok farklı yerlerden çıkmaya başladı.
Şimdiki İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya ise; daha çok içerideki eşkıya ve eşkıya kılıklı sahtekarlarla mücadele etti.
İçerideki kanalizasyonlari patlattı.
Kokusu ise içeri ve dışarı her yerden çıkmaya başladı.
Ancak meğer ne kadar da çok pislik varmış.
Dağın pislikleri bile biterken, içerideki pislikler bir türlü bitmiyor.
Demek ki dağ şehirden besleniyormuş.
*****
Tarih bize gösteriyor ki, devletlerin ve milletlerin asıl imtihanı yalnızca dışarıdan gelen saldırılarla değil, içeriden sızan ve kök salan çürüme ile olur. Dışarıdaki eşkıya, dağ başında kurşun sıkar; içerideki eşkıya ise şehrin ortasında kalplere ve vicdanlara kurşun sıkar.
Bir dönem, dağdaki eşkıya milletin huzurunu kaçırıyor, yolu kesiyor, köyü basıyor, masum canlara kıyıyordu. O vakit devlet, bütün kudretiyle dağlara yöneldi. Dumanlı tepelerde, mağaralarda, kar kış demeden mücadelesini verdi.
Ve neticede, dağın kanalizasyonu patladı; dağ başındaki zulüm ve fitne söndürüldü.
Fakat bu defa başka bir hakikat çıktı ortaya:
Dağdaki eşkıyayı besleyen damarlar, şehrin içindeymiş.
Dağın gölgesi şehirden doğuyormuş.
Şehir temizlenmeyince dağ temiz kalsa da yeni eşkıyalar türemeye devam ediyormuş.
Bugün, içerideki eşkıya ile mücadele başladı. Bu kez kurşun değil, sahte imzalar, kirli hesaplar, ikiyüzlü maskeler devrede. Bürokrasiye çöreklenenler, ticaretin içine sızanlar, adalet terazisini eğip bükenler, şehri bir ağ gibi sarmış. İşte şimdi içerideki kanalizasyon patlıyor.
Fakat görülüyor ki, şehirdeki pislik dağdakinden daha inatçı, daha derin köklü.
Buradan alınacak ders çok büyüktür:
Bir milletin düşmanı yalnızca hudutlarının dışında değildir. Asıl düşman, içeride adaletin çürümesine göz yuman, haksızlığa ses çıkarmayan, çıkar uğruna hakikati eğip büken, dost görünümlü münafıklardır.
Dağdaki eşkıyaya mermi yeter; içeridekine ise ilim, adalet ve basiret gerekir.
Dağdaki mağara bombayla kapanır; şehirdeki karanlık ise ancak hakkaniyet güneşiyle dağılır.
Bugün anlaşılıyor ki, dağ şehirden beslenmiştir.
Şehir temiz olsaydı, dağda eşkıya barınamazdı.
O halde asıl vazife, önce şehri temizlemektir. Çünkü şehir nizam buldu mu, dağ kendiliğinden susar.
Tarih bize gösteriyor: Adalet terazisi eğildiği gün, dağ başında kurşun patlar.
Fakat adalet dosdoğru durduğu vakit, dağın da şehrin de huzuru temin olur.
📌 Sonuç:
Dışarıdaki fitneye karşı tedbir almak kadar, içerideki pası ve kiri temizlemek de bir devlet ve millet için elzemdir. Çünkü en büyük zafer, önce içerdeki eşkıyaya karşı kazanılır.
İlahi Hikmet ve Semavî Musibetler: Kıssalardan Günümüze Dersler
Allah kâinatı hikmetle çeviriyor.
Meşieti İlahiye asıldır.
İnsanların iradelerini ellerinden almıyor.
Kötüleri hemen cezalandırmıyor.
Eğer her kötülük yapanı anında cezalandırsaydı imtihanın sırrı ortadan kalkardı.
Umumi beka ve fitnelerde mazlumlarda musibete düşüyor.
Ancak bununla beraber Fil olayı gibi ve siyah bulutların gök yüzünde helak sebebi olması gibi veya gök yüzünden taşların yağması gibi bazı musibetler zahir oluyor.
Ancak yine de insanlar tam uyanmıyor ve zamanla da bunu unutuyorlar.
İşte günümüzde başta ABD’nin başına gelen semavi ve arzî musibetlerden ders çıkarmayıp dünyanın her yerinde terör estiriyor.
Bunlardan ders çıkarmıyorlar.
İsraile Fil olayı gibi bir bela zahir bir şekilde neden gelmesin?
Gelse bile gerek onlar ve gerekse ortakları mutlaka bir bahane bulup ders çıkarmayacaklardır.
Konuyu biraz daha açacak olursak;
****
“Eğer Allah insanları zulümleri sebebiyle hemen cezalandırsaydı, yerin üzerinde kıpırdayan hiçbir canlı varlık bırakmaz hepsini yok ederdi; fakat onları belli bir süreye kadar ertelemektedir. Süreleri dolduğu zaman artık onu ne bir an geciktirebilirler, ne de bir an öne alabilirler.” (Nahl, 61)
İlahi takdir ve meşîet, kâinatın işleyişinde en büyük esastır. Cenâb-ı Hak, bütün mahlûkatı hikmetle çevirir; her şeyi belli bir ölçü ve dengeyle yürütür. İnsanlara ise imtihan sırrı gereği cüz’î irade verilmiştir. Bu irade ellerinden alınmamış, hayır ve şerri seçmekte serbest bırakılmışlardır.
Eğer her kötülük yapan anında helâk edilseydi, ne imtihanın sırrı kalırdı, ne de özgür iradenin bir anlamı olurdu. İşte bundan dolayıdır ki zalimler, fasıklar, isyankârlar hemen cezalandırılmıyor; mühlet verilerek hakikatin tecellisi erteleniyor.
Kur’an Kıssaları: İlahi Adaletin Misalleri
Kur’an-ı Kerim’de geçmiş kavimlerin kıssaları bu hakikati gösteren en büyük delillerdir.
Fil Olayı: “Rabbinin fil sahiplerine ne yaptığını görmedin mi?” (Fil, 1). Kâbe’yi yıkmaya azmeden Ebrehe ordusu, gökten gönderilen taşlarla helâk edildi. Burada ilahi ikaz, zahir bir musibet şeklinde gerçekleşti.
Âd ve Semûd Kavimleri: “Âd’a da Semûd’a da azap açıkça geldi.” (Furkan, 38). Onlar da peygamberlerine isyanın cezasını semavî ve arzî musibetlerle gördüler.
Bu kıssalar bize gösteriyor ki, zaman zaman Allah zulmü ve tuğyanı açık musibetlerle cezalandırır. Ancak bu, sürekli bir sünnet değildir; hikmete bağlı olarak belli dönemlerde tecelli eder.
Günümüz Dünyasına Bakan Yönü
Bugün de semavî ve arzî musibetler dünyayı sarsmaktadır. Depremler, seller, kasırgalar, kuraklıklar, salgınlar… İnsanlık bunlardan ders almadıkça, zulüm ve tuğyanla yeryüzünü ifsad ettikçe bu musibetlerin manevî ikaz olduğu unutulmamalıdır.
Özellikle güç ve kudretine güvenen devletler —başta Amerika ve onunla ittifak edenler—, dünyayı kan ve gözyaşıyla doldurmakta, mazlumları ezmektedir. Tarihte Ebrehe’nin ordusuna gelen musibet, nasıl zahir ve ibretli bir ikaz olduysa; bugün de zalimler için benzeri ikazların gelmesi mümkündür.
Ancak “Yeryüzünde haksız yere büyüklük taslayanları âyetlerimi anlamaktan uzaklaştıracağım. Çünkü onlar her ne mûcize görseler, ona inanmazlar. Doğru yolu görseler, onu yol edinmezler. Buna karşılık azgınlık ve taşkınlık yolunu görseler hemen onu uyulacak yol olarak benimserler. Bunun sebebi, onların âyetlerimizi yalanlamaları ve bunları anlamaktan büsbütün uzak durmalarıdır.” (A’râf, 146) sırrınca, çoğu zaman insanlar ders almaz, unutur ve yine zulümlerine devam ederler.
Hikmetli Bir Hatırlatma
İmtihan sırrı gereği Allah zalimleri mühletle bırakır, hemen cezalandırmaz. Ama mühlet, ihmal demek değildir. Kur’an bu hakikati şöyle ifade eder:
“ (Zalimler) İnkâr edenler, sakın kendilerine mühlet vermemizin haklarında hayırlı olduğunu sanmasınlar. Biz onlara, ancak günahları daha da artsın diye mühlet veriyoruz. Onlar için alçaltıcı bir azap vardır.” (Âl-i İmrân, 178)
Demek ki mühlet, ilahi adaletin ertelenmesidir. Vakti geldiğinde ise hakikat tecelli eder, zulüm payidar olmaz.
Sonuç: İbret Alan Kurtulur
Geçmişte helâk edilen kavimler, günümüzde de zalim güçler için ibret levhasıdır. İnsanlık bunlardan ders almadıkça, tarih tekerrür eder.
İnsanlık zulmü bırakmazsa musibetler artar.
Mazlumlara sabır, zalimlere ise mühlet vardır.
İlahi adaletin tecellisi mutlaktır; zamanını yalnız Allah bilir.
Bugün Fil suresini okuyup geçmişteki ibreti sadece tarihi bir hadise gibi görmek yerine, onun günümüz zalimlerine de işaret ettiğini anlamak gerekir. Çünkü Kur’an kıssaları birer ibret aynasıdır.
İnsanın Dört Temel Meselesi: Aşk, Terbiye, Ahlak ve Hayatın Amacı
Dünya ve Dinin Kesişimi
> “Biz dini severiz. Dünyayı da yine din için severiz. ‘Dinsiz dünyada hayır yoktur.'”
>
Bu söz, dinin hayatın her alanından ayrı tutulması gerektiğini savunan modern görüşün aksine, dinin hayatın tam merkezinde olması gerektiğini savunur. Din, sadece ibadetten ibaret bir olgu değil, aynı zamanda hayatın tamamına yön veren bir değerler bütünüdür. Tarihte, dinin yol göstericiliğinde kurulan medeniyetler, bilimde, sanatta ve ahlakta büyük ilerlemeler kaydetmiştir. Ancak dinin hayattan çekildiği toplumlar, genellikle bir kaosa ve anlamsızlık boşluğuna düşmüştür.
“Dinsiz dünyada hayır yoktur” sözü, bu gerçeği çarpıcı bir şekilde ifade eder. Hayır, yani iyilik, adalet ve fayda; ancak manevi bir temel üzerine inşa edilebilir. Eğer dünya, sadece geçici menfaatler ve şahsi çıkarlar için yaşanıyorsa, bu durum bencil ve yıkıcı bir rekabeti beraberinde getirir. İnsan, dinin getirdiği ahlaki değerler olmadan, başkalarının hakkına riayet etmez, dürüstlükten uzaklaşır ve toplumsal düzen bozulur. Bu yüzden, dünyayı din için sevmek, onu bir amaç değil, daha yüce bir amaca, yani Allah’ın rızasına ve insanın ebedi hayatına hizmet eden bir araç olarak görmektir. Bu bakış açısı, dünyayı hor görmek değil, aksine onu daha anlamlı, daha değerli ve daha bereketli bir hale getirmektir.
Terbiyenin Kaynağı ve Şükür Bilinci
> “Sizin terbiyeniz Rabbinizin elinde olduğundan, daima ona muhtaçsınız. Ve terbiyenize lazım olan bütün levazımatı veren odur. Onun o nimetlerine şükür lazımdır.”
>
İnsanın en temel ihtiyaçlarından biri terbiye, yani kendini geliştirme ve olgunlaştırma çabasıdır. Modern psikoloji ve eğitim bilimleri, insanın doğuştan getirdiği potansiyelin geliştirilmesi gerektiğini söyler. Ancak bu terbiye sürecinin asıl kaynağı nedir? Bu söz, terbiyenin nihai kaynağının Rab olduğunu, yani her şeyin sahibi ve yöneticisi olan Allah olduğunu anlatır.
İnsan, sadece bedeni ihtiyaçlarını karşılamakla kalmaz; aynı zamanda zihni, duygusal ve ruhi olarak da beslenmeye ihtiyaç duyar. İlim, akıl, his ve irade gibi tüm manevi “levazımatlar” (gereçler), insana Allah tarafından verilmiştir. Bu nedenle, insan daima Allah’a muhtaçtır. Bu muhtaçlık, bir zillet veya acizlik değil, aksine insana güç veren bir bağdır. Çünkü insan, terbiye ve gelişimini, kendi gücüne değil, sınırsız bir kudretin rehberliğine bırakır. Bu durum, insanı şükretmeye sevk eder. Aldığı her nefese, öğrendiği her bilgiye ve yaşadığı her olgunlaşmaya şükretmek, onun manevi hayatını zenginleştirir ve onu daha iyi bir insan yapar.
Kalbi Esaretten Kurtarmak: Kelime-i Tevhid’in Gücü
> “Kelime-i Tevhid’in tekrar ile zikrine devam etmek, kalbi pek çok şeylerle bağlayan bağları, ipleri kırmak içindir. Ve nefsin tapacak derecede sanem ittihaz ettiği mahbublardan yüzünü çevirmektir.”
>
İnsan, çoğu zaman farkında olmadan kalbini sayısız şeye bağlar. Para, şöhret, statü, hatta bir insan… Bunlar, ilk başta masum görünebilir. Ancak bu bağlar, zamanla kalbi bir esarete sürükler ve onu “sanem”, yani put haline getirir. Kalbi bu putlara bağlamak, bir insanın kendini ve özgürlüğünü kaybetmesidir.
“Lâ ilâhe illallah” kelimesi, yani Kelime-i Tevhid, bu putları birer birer yıkmak için bir ilahi anahtardır. Bu kelimeyi tekrar etmek, sadece bir dil alıştırması değil, aynı zamanda kalbin derinliklerinde bir temizlik hareketidir. Bu temizlik, insanın kalbini bağlayan dünyevi “ipleri” ve “bağları” tek tek keser. Bu, bir insandan para kazanmaktan vazgeçmesini istemek değildir; aksine, paraya tapmaktan, onu hayatın tek amacı haline getirmekten vazgeçmesini istemektir. Bir insana olan sevgiyi reddetmek değil, o sevginin putlaşmasını engellemektir. Kelime-i Tevhid, insanın kalbini özgürleştirerek, onu sadece ve sadece her şeyin yaratıcısına bağlar ve böylece ona gerçek bir huzur ve bağımsızlık kazandırır.
Günahların Yedi Büyük Kökü ve Toplumsal Yıkım
> “Kebâir çoktur, fakat ekber-ül kebâir ve mubikat-ı seb’a tabir edilen günahlar yedidir: ‘Katil, zina, şarab, ukuk-u vâlideyn (yani kat-ı sıla-yı rahm), kumar, yalancı şahadetlik, dine zarar verecek bid’alara tarafdar olmak’tır.”
>
Tarihin en büyük yıkımları, genellikle toplumların ahlaki çöküşüyle başlar. Bu çöküşler ise, bireylerin işlediği günahların birikimiyle meydana gelir. Bu söz, toplumsal düzeni ve ahlakı en çok bozan yedi büyük günahı (mubikat-ı seb’a) listeler. Bu günahlar, sadece kişisel bir hata değil, aynı zamanda toplumu derinden etkileyen ve çürüten birer zehirdir.
Katil, bir canı yok etmekle, toplumun en temel değeri olan yaşam hakkını ortadan kaldırır. Zina ve şarap, aile kurumunu ve toplumsal ahlakı yozlaştırır. Ukuk-u vâlideyn, yani anne babaya isyan, aile bağlarını zayıflatarak toplumsal birliği bozar. Kumar, kolay yoldan kazanç hırsını teşvik ederek toplumsal güveni sarsar. Yalancı şahitlik, adaletin temeli olan güveni yok eder.
Son olarak, dine zarar veren bid’atlara (dine sonradan katılan yanlış uygulamalar) taraftar olmak, dinin saflığını bozarak inancın temelini sarsar. Bu yedi günah, tarihte nice medeniyetlerin sonunu getirmiş ve toplumsal düzeni yıkmıştır. Bu yüzden, bu büyük günahlardan kaçınmak, sadece kişisel bir sorumluluk değil, aynı zamanda toplumsal bir görevdir.
Makale Özeti
Bu makale, dört farklı başlık altında, insan hayatının temel sorunlarına ve çözüm yollarına değinmektedir.
İlk olarak, dinin hayatın her alanını kapsadığını ve dinsiz bir dünyanın hayırdan yoksun olacağını anlatır. İkinci olarak, insanın terbiye ve gelişiminin kaynağının Rab olduğunu ve bu nimetlere şükretmenin önemini belirtir. Üçüncü olarak, Kelime-i Tevhid’in kalbi dünyevi bağımlılıklardan kurtaran bir anahtar olduğunu anlatır.
Son olarak, toplumu yıkan yedi büyük günahı listeler ve bu günahlardan kaçınmanın sadece kişisel bir sorumluluk değil, aynı zamanda toplumsal bir görev olduğunu ifade eder.
Bu dört ana fikir, birbiriyle bütünlük içerisinde, insanın manevi yaşamına yön veren temel prensipler üzerine düşündürücü bir perspektif sunar.
Muhabbetin Kaynağı ve Kâinatın Anlamı
> “Bir insan en evvel muhabbetini Allah’a verirse, onun muhabbeti dolayısıyla Allah’ın sevdiği her şeyi sever.”
>
İnsan fıtratı, sevgi üzerine kurulmuştur. Doğduğumuz andan itibaren ailemizi, arkadaşlarımızı, sahip olduğumuz eşyaları ve tabiatı severiz. Ancak bu sevgiler, çoğu zaman bir heves gibi gelip geçer veya bir çıkar ilişkisine dönüşebilir. Kalbimiz, ne kadar çok sevgi biriktirirse biriktirsin, sürekli yeni bir şeyler arar ve tatminsiz kalır. Bu durumun en temel nedeni, sevginin asıl kaynağını bulamamış olmamızdır.
Bu hikmetli söz, sevginin asıl merkezini işaret ediyor: Allah’a duyulan muhabbet. Bir insan, kalbini öncelikle Yaratıcısına bağlarsa, bu sevgi, kâinattaki her şeyi kapsayan bir sevgiye dönüşür. Tıpkı bir ağacın, köklerinden beslenerek tüm dallarını ve meyvelerini beslemesi gibi, Allah’a duyulan sevgi de kalbi besler ve o kalp, Allah’ın yarattığı her şeye merhametle ve hayranlıkla bakar. Bir peygamberin merhametini, bir bilgenin ilmini, bir çiçeğin güzelliğini sevmek, aslında Allah’ın tecellilerini sevmektir. Böyle bir insan, dünyada yalnız kalmaz, çünkü her şeyde sevginin bir yansımasını bulur. Onun için acı da bir tecelli, güzellik de bir tecellidir. Bu sevgi, kalbi daraltmaz; aksine onu genişleterek, her şeyi kucaklamasına izin verir.
Ölümün Hakikati ve Genç-Yaşlı Ayrımı
> “Ecel gizlidir; her vakit ölüm, başını kesmek için gelebiliyor. Ve genç ihtiyar farkı yoktur.”
>
İnsanoğlu, zamanın bir illüzyon olduğunu ve ölümün kaçınılmaz bir son olduğunu bilmesine rağmen, genellikle onu bir şekilde erteler veya unutur. Yaşlılık, genellikle ölümle ilişkilendirilirken, gençlik sanki ölümsüzlükle eşdeğer tutulur. Tarihte nice güçlü imparatorlar, genç yaşta vefat eden nice dâhiler ve umut dolu askerler vardır. Bu durum, bize zamanın ve ölümün, gençlik veya yaşlılık ayrımı yapmadığını hatırlatır. Ölüm, her an kapımızı çalabilir ve buna hazırlıklı olmak, hayatın en büyük hikmetlerinden biridir.
Bu söz, bizi ölümün gizemli ve aniden gelen doğası üzerine düşünmeye davet ediyor.
Ölüm, “her vakit başını kesmek için gelebiliyor” diyerek, onu bir düşman gibi değil, aksine hayatın her anında mevcut olan bir gerçeklik olarak tasvir ediyor. Bu, karamsarlığa kapılmak anlamına gelmez; aksine, hayatın her anını daha bilinçli, daha değerli ve daha anlamlı yaşamaya teşvik eder. Eğer ölüm her an gelebilirse, bugünü ertelememek, sevdiklerimize olan sevgimizi yarınlara bırakmamak ve iyi amelleri yarına saklamamak gerekir. Bu yüzden, genç veya yaşlı olmak fark etmeksizin, hayatımızı bir misafir gibi yaşamalı ve ebedi hayata hazırlıklı olmalıyız.
Manevi Zenginlik ve Batı Medeniyeti
> “Acaba kendine müslüman diyen bir adam, dünyanın bir menfaati için, bir günde elli kelime Firengî lügatından taallüm ettiği halde; elli senede ve her günde elli defa tekrar ettiği Sübhanallah ve Elhamdülillah ve Lâ ilahe illallah ve Allahu Ekber gibi mukaddes kelimeleri öğrenmezse, elli defa hayvandan daha aşağı düşmez mi?”
>
Bu söz, modern çağın getirdiği maddiyatçı ve tüketimci yaşam tarzının, insanın manevi değerlerini nasıl arka plana ittiğini eleştiriyor. Günümüzde, insanlar yabancı bir dil öğrenmek, mesleki becerilerini geliştirmek veya dünyevi çıkarlar elde etmek için büyük bir çaba sarf ediyorlar. Bu çaba, takdire şayan olabilir. Ancak bu söz, bu çabanın bir dengeye oturması gerektiğini anlatıyor.
Eğer bir insan, sadece geçici dünya menfaatleri için çabalıyorsa, bu çabası ne kadar büyük olursa olsun, ruhsal açıdan bir kayıp yaşamaktadır. Sürekli tekrar edilen “Sübhanallah, Elhamdülillah, Lâ ilâhe illallah, Allahu Ekber” gibi kutsal kelimeler, sadece sözler değil; onlar, insanın ruhunu besleyen, kalbini arındıran ve onu yaratıcısına yaklaştıran manevi gıdalardır. Eğer insan, bu manevi gıdaları ihmal ederse, sadece maddi kazanımlarla yetinirse, o zaman bir hayvan gibi sadece yeme, içme ve üreme duygularıyla yaşayan bir varlığa dönüşmez mi? Bu söz, bizi, hayatın asıl amacının sadece maddi zenginlikler olmadığını ve manevi birikimin en büyük zenginlik olduğunu hatırlatıyor.
Dindarlık ve Sorumluluk Bilinci
> “Dindar bir adam; din muhabbeti için ‘Hak böyledir. Hakikat budur. Allah’ın emri böyledir’ der. Yoksa, Allah’ı kendi keyfine konuşturmaz. Hadsiz derecede haddinden tecavüz edip, Allah’ın taklidini yapıp, onun yerinde konuşmaz. ‘femen azlemü mimmen kezebelâllah’ düsturundan titrer.”
>
Gerçek dindarlık, sadece belli ibadetleri yerine getirmekten ibaret değildir. O, aynı zamanda büyük bir sorumluluk bilinci taşımaktır. Bu söz, bir dindarın sahip olması gereken en önemli ahlaki ilkeyi ortaya koyuyor: Allah adına konuşmamak.
Tarihte, dinin adını kullanarak kendi çıkarlarını meşrulaştıran, kendi keyiflerine göre fetvalar veren, insanları Allah adına korkutan nice sahte dindarlar ortaya çıkmıştır. Oysa gerçek dindar, Allah’ın emirlerini kendi keyfine göre yorumlamaz. O, sadece “Hak böyledir, Hakikat budur, Allah’ın emri böyledir” der ve bu konuda haddini bilerek, Allah’ın yerine konuşmaktan titrer. “Femen azlemü mimmen kezebe alâllah” yani “Allah’a iftira edenden daha zalim kim olabilir?” ayeti, bu sorumluluğun ne kadar büyük olduğunu gösterir. Gerçek dindarlık, Allah’a olan sevgi ve saygının bir yansıması olarak, O’nun adına konuşmaktan sakınmaktır. Bu, hem dindarın kendi nefsini terbiye etmesi hem de dini değerlerin toplum içinde yozlaşmasının önüne geçmek için hayati bir önem taşır.
Makale Özeti
Bu makale, dört farklı başlık altında, insanın manevi yaşamına dair temel konuları ele almaktadır. İlk olarak, sevginin asıl kaynağının Allah’a duyulan muhabbet olduğunu ve bu sevginin kâinattaki her şeyi kapsadığını anlatır.
İkinci olarak, ölümün genç ve yaşlı ayrımı yapmadığını, bu gerçeğin hayatı daha bilinçli yaşamaya teşvik ettiğini belirtir. Üçüncü olarak, dünyevi menfaatler için çaba sarf ederken manevi değerleri ihmal etmenin, insanı hayvani bir seviyeye düşürebileceğini anlatır.
Son olarak, gerçek dindarlığın, Allah’ın yerine konuşmak yerine, O’nun emirlerine sadık kalmakla mümkün olduğunu ifade eder.
Bu dört ana fikir, birbiriyle bütünlük içerisinde, kişiye hayatın anlamı, ölümün hakikati, manevi zenginlik ve gerçek dindarlık üzerine derin ve düşündürücü bir perspektif sunar.
Terörü Besleyen Zihniyet ve CENTCOM’un Tartışmalı Ziyareti: Bölgesel Dinamikler ve Küresel Çıkarlar
**Giriş**
Ortadoğu, tarih boyunca jeopolitik mücadelelerin merkezi olmuş, küresel güçlerin çıkar çatışmalarına sahne olmuştur. Bu açıdan, ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı Amiral Brad Cooper’ın, Suriye’de PKK/YPG/SDG elebaşı “Mazlum Kobani” kod adlı Ferhat Abdi Şahin ile görüşmesi, bölgesel dinamikleri ve terörü besleyen zihniyetleri bir kez daha tartışmaya açmıştır. Bu ziyaret, hem Türkiye’nin ulusal güvenliği hem de Ortadoğu’daki istikrarsızlıkların arka planındaki küresel çıkarları sorgulayan bir olay olarak öne çıkmaktadır.
Aynı zamanda, Gazze’deki insani kriz, İsrail’in işgal politikaları ve Hamas’ın direnişi gibi bölgesel meseleler, terörü besleyen zihniyetlerin karmaşık yapısını gözler önüne sermektedir. Bu makale, Cooper’ın ziyareti, Gazze’deki durum ve terörü besleyen zihniyetlerin küresel bağlamını analiz ederek, bölgedeki aktörlerin rollerini ve niyetlerini ele alacaktır.
#### **CENTCOM’un Tartışmalı Ziyareti ve PKK/YPG/SDG ile İlişkiler**
ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM), Ortadoğu’daki Amerikan askeri operasyonlarının koordinasyonundan sorumlu bir yapıdır. Amiral Brad Cooper, 8 Ağustos 2025’te CENTCOM komutanlığına atanmış ve bölgedeki stratejik operasyonları yönetmeye başlamıştır. Cooper’ın, PKK/YPG/SDG elebaşı Mazlum Kobani ile Suriye’de bir araya geldiği haberi, özellikle Türkiye açısından büyük bir tepki çekmiştir. PKK, Türkiye, ABD ve Avrupa Birliği tarafından terör örgütü olarak tanınırken, YPG ve SDG, ABD tarafından “IŞİD’e karşı mücadelede ortak” olarak görülmektedir. Ancak YPG’nin, PKK’nın Suriye kolu olduğu ve Mazlum Kobani’nin PKK ile organik bağları bulunduğu, Türkiye tarafından defalarca belirtilmiştir
**Ziyaretin Anlamı ve Tepkiler**:
Cooper’ın ziyareti, ABD’nin Suriye’deki 900’e yakın özel kuvvet askeriyle YPG/PKK’yı desteklemeye devam ettiğini göstermektedir. Türkiye, bu desteği, kendi ulusal güvenliğine tehdit olarak anlamakta ve ABD’nin “terörle mücadele” söyleminin samimiyetini sorgulamaktadır. X platformunda paylaşılan bir gönderide, “ABD : Korudu, kolladı, silah ve destek verdi, önünü açıp Şam’da tahta oturttu” ifadeleri, bu ziyarete yönelik öfkeyi ve ABD’nin çifte standartlı politikalarına duyulan tepkiyi yansıtmaktadır. Bu durum, terörü besleyen zihniyetin, küresel güçlerin stratejik çıkarları doğrultusunda şekillendiği görüşünü güçlendirmektedir.
**Terörü Besleyen Zihniyet**:
ABD’nin YPG/PKK’ya desteği, “IŞİD’le mücadele” gerekçesiyle meşrulaştırılmaya çalışılsa da, bu ilişki, bölgesel istikrarsızlığı derinleştirmektedir. PKK/YPG, Suriye’de özerk bir yapı kurma hedefiyle hareket ederken, bu durum Türkiye’nin sınır güvenliğini tehdit etmekte ve Suriye’nin toprak bütünlüğüne zarar vermektedir. ABD’nin bu desteği, terörü besleyen bir zihniyet olarak değerlendirilebilir; çünkü stratejik çıkarlar, ahlaki ve hukuki normların önüne geçmektedir. Cooper’ın ziyareti, bu politikanın bir devamı olarak görülmekte ve “terör baronları” ile “destekçileri” arasındaki bağları gözler önüne sermektedir.
#### **Gazze’deki İnsanlık Krizi ve İsrail’in Politikaları**
Gazze Şeridi, İsrail’in 7 Ekim 2023’ten bu yana devam eden saldırılarıyla bir insanlık dramına sahne olmaktadır. İsrail’in, Müşteha Kulesi’ni ve çevresindeki çadır alanlarını bombalaması, binlerce yerinden edilmiş Filistinlinin hayatını tehlikeye atmıştır. Bu saldırılar, “soykırım” olarak nitelendirilmekte ve uluslararası toplumun tepkisini çekmektedir. CNN TÜRK’e konuşan ABD’li müzakereci Dr. Bishara Bahbah, “Gazze’deki soykırımı inkar edemem” diyerek, İsrail’in eylemlerinin savaş suçu teşkil ettiğini söylemiştir. Ancak, ABD’nin İsrail’e verdiği koşulsuz destek, bu suçların devamına imkan sağlamaktadır.
**İsrail’in “Büyük İsrail Projesi” İddiaları**:
Arap Birliği, İsrail’in “Büyük İsrail Projesi”ni hayata geçirme çabalarını kınamış ve uluslararası toplumu İsrail’e baskı yapmaya çağırmıştır. Bu proje, İsrail’in Arap topraklarındaki işgalini genişletmeyi amaçladığı iddiasını taşımaktadır. İsrail Savunma Bakanı Israel Katz’ın “Cehennemin kapılarını açtık” sözleri, Gazze’deki yıkımı ve İsrail’in agresif politikalarını açıkça ortaya koymaktadır. Bu söylemler, terörü besleyen zihniyetin bir başka yüzünü göstermektedir: İşgal ve baskı politikaları, direnişi körüklemekte ve bölgeyi bir şiddet sarmalına sürüklemektedir.
**Hamas ve Direniş**:
Hamas’ın askeri kanadı Kassam Tugayları ve İslami Cihad’ın Kudüs Seriyyeleri, Gazze’de İsrail işgaline karşı direnişlerini sürdürmektedir. Kassam Tugayları’nın Zeytun mahallesindeki operasyonları, makineli tüfekler ve tanksavar füzeler gibi yeni silahlarla desteklenmiştir. Bu direniş, İsrail’in Gazze’yi topyekûn işgal etme planına karşı bir “kurtuluş savaşı” olarak nitelendirilmektedir. Hamas’ın eylemleri, bazı çevrelerce “terör” olarak damgalansa da, Filistinliler için bu, bir varoluş mücadelesidir. Terörü besleyen zihniyet, yalnızca silahlı gruplarla sınırlı değildir; işgal ve baskı politikaları, direnişin temel nedenlerinden biridir.
#### **Sumud Filosu ve Küresel Vicdan**
Gazze’deki insani krize dikkat çekmek amacıyla yola çıkan Sumud Filosu, küresel vicdanın bir yansımasıdır. İspanya, İtalya, Yunanistan ve Tunus’tan teknelerle oluşan bu filo, Gazze ablukasını kırmayı ve insani yardım ulaştırmayı hedeflemektedir. Yeni Şafak İnternet Yayın Yönetmeni Ersin Çelik, filonun hazırlıklarını ve aktivistlerin motivasyonlarını aktarmıştır. Fransız aktivist Mahe’nin “Gazze’de olup bitenlere sessiz kalamam” sözleri, filonun “vicdan rotası”nı temsil ettiğini göstermektedir.
**Batı’nın Hümanizm Yalanı**:
Sumud Filosu, Batı’nın “hümanizm” söyleminin çelişkilerini ortaya koymaktadır. Ersin Çelik’in ifadesiyle, “Batının hümanizm yalanı çöktü.” Batılı ülkeler, Gazze’deki soykırıma karşı sessiz kalırken, Sumud Filosu gibi sivil inisiyatifler, insanlık onurunu ve dayanışmayı savunmaktadır. Bu durum, terörü besleyen zihniyetin bir başka boyutunu gösterir: Batı’nın çifte standartlı politikaları, insani krizleri görmezden gelerek bölgedeki istikrarsızlığı derinleştirmektedir.
#### **Türkiye’nin Duruşu ve Bölgesel Dinamikler**
Türkiye, hem PKK/YPG’ye verilen destek hem de Gazze’deki soykırım karşısında net bir duruş sergilemektedir. Diyarbakır’da düzenlenen “Kur’an’ın Yolundayım, Gazze’nin Yanındayım” temalı program, Türkiye’nin Filistin davasına verdiği desteği göstermektedir. Ayrıca, İsrailli emekli Albay Eran Lerman’ın “Türk ordusuyla savaşmak için hazır değiliz” açıklaması, Türkiye’nin bölgesel gücünü ve caydırıcılığını ortaya koymaktadır. Lerman, Türkiye ile doğrudan bir çatışmadan kaçınılması gerektiğini belirtmiş ve Suriye’deki vekâlet savaşlarının devam edeceğini ima etmiştir.
**Türkiye ve 15 Temmuz**:
Lerman’ın “ABD ile darbe zemini hazırlığı” iddiası, Türkiye’nin 15 Temmuz darbe girişimini hatırlatmaktadır. Türkiye, bu girişimi bertaraf etmiş ve “yüz yıllık planın suya düştüğünü” göstermiştir. Ancak, iç ve dış aktörlerin bu tür girişimleri tekrar deneyebileceği uyarısı, terörü besleyen zihniyetin devam ettiğini göstermektedir. Türkiye’nin güçlü duruşu, hem PKK/YPG’ye karşı hem de Gazze’deki soykırıma karşı sesini yükseltmesi, bölgesel istikrar için kritik bir rol oynamaktadır.
#### **Terörü Besleyen Zihniyetin Kaynakları**
Terörü besleyen zihniyet, yalnızca silahlı gruplarla sınırlı değildir; bu zihniyet, küresel güçlerin çifte standartlı politikaları, işgal ve baskı rejimleri, ekonomik sömürü ve ideolojik manipülasyonlarla şekillenmektedir. Aşağıdaki unsurlar, bu zihniyetin temel kaynaklarıdır:
**Çifte Standartlı Politikalar**: ABD’nin PKK/YPG’yi desteklemesi ve İsrail’in Gazze’deki eylemlerine göz yumması, terörü ve istikrarsızlığı körüklemektedir. Dr. Bishara Bahbah’ın “ABD istese savaşı hemen durdurabilir” sözü, bu çifte standardı açıkça ortaya koymaktadır.
2. **İşgal ve Baskı**: İsrail’in Gazze’yi işgal girişimleri ve Filistinlilere yönelik soykırım politikaları, direnişi doğuran temel nedenlerdir. Müşteha Kulesi’nin bombalanması, bu politikaların bir örneğidir.
3. **Ekonomik Sömürü**: Faiz sistemi, servetin zalimlerde birikmesine yol açarken, İslam’ın zekât ve adil paylaşım ilkeleri, bu sömürüye çözüm sunar. Bediüzzaman’ın Anglikan Kilisesi’ne cevabında vurguladığı gibi, “Servet-i insaniye, zalimlerde toplanmaz.”
4. **İdeolojik Manipülasyon**: Batı’nın “hümanizm” söylemi, Gazze’deki krize sessiz kalırken çökmüştür. Sumud Filosu, bu manipülasyonlara karşı bir vicdan hareketidir.
#### **Sonuç ve Öneriler**
CENTCOM Komutanı Brad Cooper’ın Mazlum Kobani ile görüşmesi, terörü besleyen zihniyetin küresel çıkarlarla nasıl şekillendiğini göstermektedir. ABD’nin YPG/PKK’ya desteği, Türkiye’nin güvenliğini tehdit ederken, İsrail’in Gazze’deki soykırım politikaları, bölgesel istikrarsızlığı derinleştirmektedir. Sumud Filosu gibi insani girişimler, küresel vicdanın uyanışını temsil etse de, Batı’nın çifte standartları bu çabaları gölgelemektedir.
**Öneriler**:
1. **Uluslararası Baskı**: Arap Birliği’nin çağrısı doğrultusunda, uluslararası toplum, İsrail’in işgal politikalarına karşı daha etkin bir baskı oluşturmalıdır.
2. **Türkiye’nin Rolü**: Türkiye, hem PKK/YPG’ye karşı hem de Filistin davasında lider bir rol üstlenerek bölgesel istikrarı güçlendirmelidir.
3. **İnsani Dayanışma**: Sumud Filosu gibi inisiyatifler desteklenmeli, Gazze’deki ablukaya karşı küresel farkındalık artırılmalıdır.
4. **Adil Politikalar**: ABD ve diğer Batılı güçler, terörü besleyen çifte standartlı politikalarını gözden geçirmeli, adil ve ahlaki bir dış politika benimsemelidir.
Terörü besleyen zihniyet, yalnızca silahla değil, adaletsizlik, işgal ve manipülasyonla mücadele edilerek yok edilebilir. Gazze’deki direniş, Sumud Filosu’nun vicdan rotası ve Türkiye’nin kararlı duruşu, bu mücadelenin umut ışıklarıdır.
İnsanın Sonsuzluk Arayışı ve Manevi Yükselişi
Devamlılık Arayışı ve Zikr-i Dâim
> “Ey devamı isteyen nefis! Daimî olan bir Zât’ın zikrine devam eyle ki, devam bulasın. Ondan nur al ki sönmeyesin. Onun cevherine sadef ve zarf ol ki kıymetli olasın. Onun nesîm-i zikrine beden ol ki, hayatdar olasın. Esma-i İlâhiyeden birisinin hayt-ı şuâyla temessük et ki, adem deryasına düşmeyesin.”
>
İnsan, fıtratı gereği sonsuzluğu arar ve devamlılığı arzular. Genç kalmak, güçlü olmak, sevdiklerini kaybetmemek… Bütün bunlar, insanın içindeki “devam” arzusunun yansımalarıdır. Ancak dünya hayatı, gelip geçici ve fani bir hanedir. Bir anlık hevesler, anlık mutluluklar ve geçici lezzetler, insanın devamlılık arzusunu doyurmaya yetmez. İşte bu noktada, “Daimî olan bir Zât’ın zikrine devam eyle ki, devam bulasın” sözü, bu arayışa bir cevap sunar.
Bu söz, insanın asıl devamlılığının, fani şeylerde değil, ancak “Daimî” olan Allah’a bağlanmakla mümkün olacağını anlatır. O’nun zikri, yani O’nu anmak, bir ışık kaynağına bağlanmak gibidir. Ondan nur almak, hayatın karanlıklarında sönmemeyi, kaybolmamayı sağlar. O’nun kudretinin bir parçası olmak, O’nun cevherine bir zarf olmak, insana gerçek bir kıymet ve değer katar. Bu, bir sanatçının eserinin değerinin, sanatçısının büyüklüğüne bağlı olması gibidir. Kendi başına bir hiç olan insan, Yaratıcısına yaklaştıkça değer kazanır. Zikir, sadece bir ibadet değil, aynı zamanda ruhun hayat kaynağıdır. Tıpkı bir çiçeğin güneşe yönelmesi gibi, insan da ruhunun diriliği için O’nun zikrine yönelmelidir. Aksi halde, maneviyattan yoksun bir hayat, bir hiçlik okyanusunda boğulmak gibidir.
Kelime-i Tevhid ve Kalbin Huzuru
> “Tevhidde cemal ve kemal-i İlâhînin kalben görünmesi ve ruhen hissedilmesi içindir ki bütün evliya ve asfiya, en tatlı zevklerini ve en şirin manevî rızıklarını kelime-i tevhid olan “Lâ ilahe illallah” zikrinde ve tekrarında buluyorlar.”
>
Tevhid, yani Allah’ın birliğine inanmak, sadece kuru bir bilgi değildir. O, bir ilahi hakikatin kalpte hissedilmesi ve ruhta yaşanmasıdır. Tarihte nice evliyalar ve düşünürler, hayatlarının en büyük huzurunu ve mutluluğunu “Lâ ilâhe illallah” kelimesinin tekrarında bulmuşlardır. Bu kelime, sadece bir cümle değil, aynı zamanda kalbin kapısını açan bir anahtardır.
Hayat, karmaşık ve çelişkilerle dolu görünebilir. İnsan, kendi zihninde ve çevresinde sayısız ilahlar yaratır: para, güç, şöhret, statü… Bütün bu sahte ilahlar, insanın ruhunu bölüp parçalar, ona sahte bir tatmin sunar ve sonunda onu büyük bir boşluğa iter. “Lâ ilâhe illallah” cümlesi ise, bu sahte ilahların tamamını reddederek, kalbi sadece tek bir noktaya odaklar. Bu odaklanma, ruha öyle büyük bir huzur ve tatmin verir ki, bütün dünyevi lezzetler yanında sönük kalır. Bu kelime, kalbi bütün endişelerden, korkulardan ve bağımlılıklardan özgürleştirir. Bu nedenle, tevhid inancı, sadece bir itikadın temeli değil, aynı zamanda insan ruhunun en büyük manevi gıdası ve en tatlı rızkıdır.
Kâinatın Dili ve Kur’an’ın Anlamı
> “Kâinat mescid-i kebirinde Kur’ân kâinatı okuyor, onu dinleyelim. O nur ile nurlanalım. Hidayetiyle amel edelim. Ve onu vird-i zeban edelim.”
>
Kâinat, yani evren, sadece cansız bir madde yığını değildir. Her bir atomu, her bir galaksisi, her bir canlısı ile ilahi bir düzenin eseridir. Tıpkı bir kitabın her bir harfinin bir anlam taşıması gibi, evrendeki her şey de bir anlam taşır. İşte bu anlamlar, Kur’an-ı Kerim’in diliyle okunabilir. Kur’an, kâinatın dilini çözmek, onun bize ne söylediğini anlamak için gönderilmiş bir kitaptır.
İnsanoğlu, bu büyük evrenin içerisinde kaybolmadan, onun anlamını keşfederek yaşamak ister. Bunun için de kâinatın sırrını çözmesi gerekir. Bu sırrı ise en doğru şekilde “Kur’an kâinatı okuyor” cümlesi açıklar. Kâinatı doğru okumak, onun bize gösterdiği mucizeleri ve ayetleri idrak etmek, ancak Kur’an’ın rehberliğiyle mümkündür. Kur’an’dan aldığımız bu nurla nurlanmak, hayatın karanlıklarında yolumuzu aydınlatır. Onun hidayetine göre yaşamak, hayatımızı anlamlı kılar. Bu yüzden Kur’an, sadece okuyup bir kenara bırakılacak bir metin değil, sürekli üzerinde düşünülecek ve yaşanacak bir kılavuzdur.
Zulüm ve Adaletin İnce Dengesi
> “Haysiyet ve namus ise, edepsizlerin te’dibini ister. Halbuki şu memlekette o merhamet, o namusa lâyık binden biri yapılmıyor. Zalim izzetinde, mazlum zilletinde kalıp buradan göçüp gidiyorlar. Demek bir mahkeme-i kübraya bırakılıyor.”
>
Bu söz, toplumun vicdanını en çok sarsan meselelerden birine, yani zalimin cezasız kalmasına ve mazlumun acı çekmesine değiniyor. İnsanlık tarihi boyunca, adalet her zaman en çok aranan ve en çok eksikliği hissedilen değer olmuştur. Zalimler, çoğu zaman güç ve makamları sayesinde yaptıkları kötülüklerin karşılığını görmeden bu dünyadan ayrılmışlardır. Mazlumlar ise, yaşadıkları acılarla ve haksızlıklarla bu dünyadan göçüp gitmişlerdir. Bu durum, vicdan sahibi her insanı derinden yaralar ve bir adaletsizlik duygusu oluşturur.
Ancak bu durum, adaletin olmadığı anlamına gelmez. Eğer bu dünyada adalet tam olarak tecelli etmiyorsa, bu mantıksal olarak adaletin tecelli edeceği daha büyük bir mahkemenin, yani “Mahkeme-i Kübra”‘nın varlığını zorunlu kılar. Bu düşünce, zalimi yaptığına karşı uyarırken, mazluma da umut verir. Zalimin sahip olduğu “izzet”, aslında bir yanılmadan ibarettir, çünkü o izzet o büyük mahkemede en büyük zillete dönüşecektir. Mazlumun çektiği “zillet” ise, sabır ve direnişle ebedi bir izzete dönüşecektir. Bu düşünce, sadece bir inanç meselesi değil, aynı zamanda toplumun ahlaki düzeni için de hayati bir önem taşır.
Makale Özeti
Bu makale, dört farklı başlık altında, insanın manevi hayatına yön veren temel ilkeleri ele almaktadır. İlk olarak, insanın sonsuzluk arayışına karşılık, bu arzusunun ancak “Daimî” olan Allah’a yönelmekle gerçekleşeceğini anlatır.
İkinci olarak, tevhid inancının sadece bir bilgi değil, aynı zamanda kalbe huzur veren ve sahte ilahlardan kurtaran bir manevi rızık olduğunu anlatır. Üçüncü olarak, kâinatın dilinin Kur’an ile okunabileceğini belirterek, bu büyük kitabın hayatı anlamlandırmak için bir rehber olduğunu ifade eder.
Son olarak, zalimin zulmü ve mazlumun acısının bu dünyada tam karşılık bulmamasının, ahiretteki “Mahkeme-i Kübra”nın varlığını zorunlu kıldığını ve adaletin nihai olarak orada tecelli edeceğini işler. Bu dört konu, birbiriyle bütünlük içinde, insanın hem dünyevi hem de manevi hayatında doğru bir yol bulması için derin ve düşündürücü bir perspektif sunmaktadır.
> “İttabi‘û men lâ yes’elukum ecran ve hum muhtedûn.”
“Sizden hiçbir ücret istemeyen ve doğru yolda bulunanlara uyun.” (Yâsîn, 36/21)
Habib-i Neccâr’ın ilk cümlesi dikkat çekicidir. Peygamberlerin hakikî davetlerini ayıran en açık işaretlerden biri, dünyevî karşılık talep etmemeleridir.
Habib-i Neccâr, elçilerin samimiyetini ilk olarak buradan tanımıştır:
Onlar dünyevî menfaat, makam, şöhret, ücret istemiyor.
Sadece Allah’ın rızasını ve kulların hidayetini hedefliyorlar.
Bu durum, Habib-i Neccâr’ın fıtraten saf, ihlâslı ve feraset sahibi oluşunun göstergesidir. Çünkü hak-bâtıl ayrımını yapacak ölçü, vicdanî bir terazidir.
Fânî, gelip geçicidir. Bir menfaat vermez, çabuk tükenir.
Bâkî ise sonsuzdur; hem dünyada kalbe huzur verir, hem ahirette ebedî saadet kazandırır.
Peygamberlerin seçimi, bâkî olanı tercih etmeleridir.
Samimiyet, İhlâs ve Fedakârlık Açısından
Samimiyet: İnsanlardan bir şey istememek, mesajın doğruluğunu güçlendirir. Çünkü “menfaat beklentisi” samimiyeti sorgulatır.
İhlâs: Sadece Allah rızası için yapılan davet, her türlü dünyevî gölgeyi kaldırır.
Fedakârlık: İnsanlardan ücret almayan peygamber, aksine onlar için fedakârlık eder, eziyetlere katlanır.
Habib-i Neccâr’ın Ferâseti
O, Allah’ın elçilerini ücret istememelerinden tanıdı.
Çünkü insan tabiatı gereği, bir işi menfaatsiz yapmaz. Ama peygamberler menfaatsiz değil; bilakis başkaları için fedakârlık ederek çalışıyor.
Bu, ancak Allah için olabilecek bir hakikat idi.
Risale-i Nur Perspektifi (İhlâs Risalesi ve 20. Mektup ile bağlantı)
Bediüzzaman, peygamberlerin “ücret istememek” prensibini ihlâsın en büyük delili olarak açıklar:
Hak dava, ücretini Allah’tan alır.
İhlâs, dünyevî alkış ve karşılıktan yüz çevirmektir.
Hakikatı tebliğ edenler, en büyük mükâfatı ahirette alırlar.
✅ Sonuç Olarak:
Habib-i Neccâr, elçilerin hakikî hak elçileri olduğunu, onların dünyevî menfaat gözetmemelerinden anladı.
Bu, bütün peygamberlerde ortak bir delildir.
“Ücret Allah’a aittir” demek; fânî menfaatleri bırakıp bâkî olan Allah rızasını seçmektir.
Böylece tebliğ davası, samimiyet, ihlâs ve fedakârlığın en yüce örneği hâline gelir.
*****
Habib-i Neccâr’ın Ferâseti ve Peygamberlerin İhlâs Sırrı
Yâsîn Sûresi’nde Habib-i Neccâr’ın İlk Sözleri
Kur’ân-ı Kerîm’de Yâsîn sûresinde anlatılan Habib-i Neccâr, şehir halkına gönderilen elçilere iman eden ilk kişidir. Onların davetini kabul edip kavmine şu cümleyle seslenir:
> “Sizden hiçbir ücret istemeyen ve doğru yolda bulunanlara uyun.” (Yâsîn, 36/21)
Bu söz, hem tebliğin hakikatini tanımanın ölçüsünü hem de samimiyetin alâmetini göstermektedir. Habib-i Neccâr, elçilerin peygamberliklerini; makam, mal, menfaat talep etmemelerinden anlamış, onların doğruluğunu bu ölçüyle tasdik etmiştir.
Peygamberlerin Ortak Sözü: “Ben Sizden Ücret İstemem”
Kur’an’da birçok peygamber aynı ifadeyi tekrar eder:
> “Ben sizden bir ücret istemiyorum. Benim ücretim yalnızca Allah’a aittir.” (Şuarâ, 26/109, 127, 145, 164, 180)
Bu tekrar, peygamberliğin en belirgin vasfıdır. Tebliğin karşılığı insanlardan değil, Allah’tandır. Eğer dünyevî bir beklenti olsaydı, davetin saflığı gölgelenirdi. Bu yüzden bütün peygamberler, davalarının dünyevî değil, uhrevî olduğunu açıkça göstermiştir.
“Ücret Allah’a Aittir” Ne Demektir?
Manevî boyut: Peygamber, davetinin karşılığını yalnız Allah’tan bekler.
Peygamberler, kısa ömürlü menfaatleri değil, ebedî saadeti tercih etmişlerdir. Bu seçim, onların davalarının hak olduğunun delilidir.
Samimiyet, İhlâs ve Fedakârlık Açısından
Samimiyet: Ücret talep etmemek, davetin hak olduğuna güven kazandırır.
İhlâs: Sadece Allah rızası için yapılan bir hizmet, dünyevî gölgelerden arınır.
Fedakârlık: İnsanlardan bir şey istemeyen peygamberler, aksine onlar için çile çeker; zulme, hakarete, hatta ölüme katlanırlar.
Habib-i Neccâr’ın Ferâseti
Habib-i Neccâr, Allah’ın elçilerini “ücret istememelerinden” tanıdı. Çünkü insan fıtratı gereği, bir işi genelde menfaatsiz yapmaz. Ancak peygamberler, kendi çıkarları için değil, başkalarının kurtuluşu için fedakârlık yapıyorlardı. Bu durum, davalarının hak olduğuna işaret ediyordu.
Risale-i Nur Perspektifi
Bediüzzaman Said Nursî, peygamberlerin bu tavrını “ihlâsın en yüksek derecesi” olarak değerlendirir:
İhlâs, dünyevî alkış ve karşılıktan yüz çevirmekle tahakkuk eder.
Bu yönüyle Habib-i Neccâr’ın sözleri, “ihlâsın ölçüsü” hâline gelmiştir.
Sonuç
Habib-i Neccâr, elçilerin peygamberliğini onların dünyevî menfaat gözetmemelerinden tanıdı. Bu, bütün peygamberlerde ortak bir delildir.
“Ücret Allah’a aittir” demek; fânî menfaatleri terk edip bâkî olan Allah rızasını seçmektir.
Bu tavır, samimiyetin, ihlâsın ve fedakârlığın en parlak örneğini ortaya koyar.
Hayatın Sırrı ve Ebediyetin Kapısı
Dünya Bir Han, İnsan Bir Yolcu
> “Aklı başında olan insan, ne dünya umurundan kazandığına mesrur ve ne de kaybettiği şeye mahzun olmaz. Zira dünya durmuyor, gidiyor. İnsan da beraber gidiyor. Sen de yolcusun.”
>
Bu sözler, modern insanın en büyük yanılgısını gözler önüne seriyor: dünyayı sabit bir mekân, kendisini ise orada kalıcı bir varlık sanmak. Oysa tarih bize bunun tam tersini defalarca göstermiştir. En görkemli imparatorluklar, en zengin şehirler bile zamanın ve değişimin rüzgârına karşı duramamıştır. Bir zamanların Kudüs’ü, Endülüs’ü, İstanbul’u… Hepsi bir değişimden geçmiştir. Bu değişim, sadece şehirlerin ve medeniyetlerin kaderi değil, aynı zamanda insanın da ta kendisidir. Doğumdan ölüme doğru akan bir nehir gibiyiz.
Akıllı bir insan, bu gerçeği idrak eder ve dünya hayatının geçiciliğini kabul eder. Bu kabul, onu dünyanın gelip geçici kazanımlarından duyduğu aşırı sevinçten ve kayıplarından duyduğu derin üzüntüden korur. Bir zamanlar sahip olduğu makam, zenginlik, şöhret… Bunlar geçici konaklamalar gibidir. Onlara tutunmak, bir yolcunun, geçtiği hanın duvarlarını boyamaya kalkışması kadar anlamsızdır. Çünkü dünya durmuyor, biz de onunla birlikte gidiyoruz. Asıl önemli olan, bu yolculukta ne biriktirdiğimiz değil, yolculuğun amacını ve rotasını kaybetmemektir. Bu nedenle, dünya hayatının kazanımları ve kayıpları, bir yolcunun cebindeki harçlıklar gibidir; onlarla mutlu veya mutsuz olmak, yolculuğun asıl gayesini unutturabilir.
Zulüm ve Adaletin Hakemi
> “Zalim izzetinde, mazlum zilletinde kalıp buradan göçüp gidiyorlar. Demek bir mahkeme-i kübraya bırakılıyor.”
>
Bu söz, insanlık tarihi boyunca vicdanları en çok yaralayan meselelerden birine, yani zalimin zulmüyle, mazlumun ise çaresizliğiyle bu dünyadan göçüp gitmesine bir açıklama getiriyor. Tarihte nice zalimler, yaptıkları zulümlerin cezasını bu dünyada çekmeden, hatta daha da güçlenerek bu dünyadan ayrılmıştır. Aynı şekilde, nice mazlumlar da haklarını alamadan, yaşadıkları acılarla toprağa girmiştir. Bu durum, insan aklının ve vicdanının tek başına çözemediği bir düğümdür.
Eğer bu dünyada tam bir adalet sağlanmıyorsa, bu mantıksal olarak “bir mahkeme-i kübra” yani büyük bir mahkemenin varlığını gerektirir. Aksi halde, adalet duygusu, evrenin ve insanlığın en temel yasalarından biri olamazdı. Bu büyük mahkeme, sadece bir inanç meselesi değil, aynı zamanda evrenin ahlaki düzeni için bir zorunluluktur. Bu, adaletin bu dünyadaki eksiklerinin ahirette tamamlanacağı anlamına gelir. Zalimin zulmüyle kazandığı “izzet” aslında bir yanılgıdır, çünkü o izzet o büyük mahkemede en büyük zillete dönüşecektir. Mazlumun yaşadığı “zillet” ise, sabır ve hak arayışıyla ebedi bir izzete dönüşecektir. Bu düşünce, mazluma umut, zalime ise bir uyarıdır.
Mutlak İrade ve Evrensel Düzen
> “Her şey onun irade ve meşietiyle olur. İstediği olur, istemediği olmaz. Her ne isterse yapar. İstemezse hiçbir şey olmaz.”
>
Bu sözler, evrenin işleyişi hakkında en temel ve en sarsılmaz gerçeği dile getiriyor: Her şey, Allah’ın mutlak iradesi ve dilemesiyle gerçekleşir. İnsan, kendi hayatının tamamen kontrolünde olduğunu düşünme yanılgısına düşebilir. Ancak tarihte, bir fırtınanın en güçlü orduları bile yendiği, bir salgının en büyük krallıkları dize getirdiği, en büyük planların bile bir anda altüst olduğu defalarca görülmüştür.
Bu söz, insanın acizliğini ve aynı zamanda her şeyin üzerindeki İlahi kudretin mutlaklığını hatırlatır. İnsan, bir ağaç gibi büyümez, bir nehir gibi akmaz; her şey, bir nizam ve intizam içerisinde, mutlak bir iradenin kontrolünde gerçekleşir. Bu, insanın eylemlerinin anlamsız olduğu anlamına gelmez. Aksine, insan, kendi iradesini, bu mutlak iradeye uygun kullanmakla sorumludur. Zira insanın iradesi, Allah’ın külli iradesine bağlı bir cüzdür. Bu inanç, insana hem mütevazı olmayı öğretir hem de hayatın beklenmedik zorlukları karşısında tevekkül etme gücü verir.
İnsanın Asıl Amacı: Ebediyetin Lezzeti
> “İNSAN, Ebed için yaratılmıştır. Onun hakiki lezzetleri, ancak Marifetullah, Muhabbetullah, İlim gibi umûr-u ebediyededir.”
>
Modern çağda, insanoğlu sürekli olarak “lezzet” peşindedir. Lezzetli yemekler, lüks arabalar, teknolojik aletler, eğlenceli aktiviteler… Bütün bunlar, insanı anlık hazlara boğar. Ancak bu hazlar, bir anda gelip geçtiği gibi, yerini bir boşluğa ve tatminsizliğe bırakır. Çünkü insan, anlık hazlar için yaratılmamıştır; o, sonsuzluk için tasarlanmış bir varlıktır.
Bu söz, insanın asıl mutluluğunun, geçici lezzetlerde değil, ebedi olan şeylerde olduğunu anlatır. Marifetullah (Allah’ı bilmek), Muhabbetullah (Allah’ı sevmek) ve İlim (bilgi) gibi kavramlar, sadece dini terimler değildir; bunlar, insan ruhunun sonsuzluk özlemini doyuran manevi gıdalardır.
Bu üç temel unsur, insanın fıtratındaki sonsuzluk arayışını tatmin eder. Bir düşünürün bilgiyi keşfederken aldığı haz, bir âşığın sevdiğinde bulduğu huzur gibi, insanın asıl lezzeti, yaratıcısını tanımakta, O’nu sevmekte ve kâinatın sırlarını keşfetmekte yatar. Bu lezzetler, geçici dünya lezzetleri gibi bitip tükenmez; aksine, ahirette sonsuzluğa uzanır ve insana gerçek bir tatmin ve huzur sunar.
Makale Özeti
Bu makale, dört farklı başlık altında, insanın dünya hayatındaki konumunu, adaletin nihai tecellisini, ilahi iradenin mutlaklığını ve insanın gerçek mutluluğunun kaynağını ele almaktadır. İlk olarak, dünya hayatının bir yolculuk olduğu ve akıllı bir insanın geçici kazanımlara ve kayıplara takılıp kalmaması gerektiği anlatılmıştır. İkinci olarak, zalimin zulmü ve mazlumun çaresizliğinin ahiretteki “büyük mahkeme”de nihai bir adaletle sonuçlanacağı fikri işlenmiştir.
Üçüncü olarak, her şeyin mutlak bir iradeyle gerçekleştiği belirtilerek, insanın bu kudret karşısında mütevazı olması gerektiği anlatılmıştır.
Son olarak, insanın sonsuzluk için yaratıldığı ve gerçek lezzetin, geçici dünya zevklerinde değil, Allah’ı tanımak ve O’nu sevmek gibi ebedi olan şeylerde bulunduğu ifade edilmiştir. Bu dört temel düşünce, birbiriyle uyum içinde, insanın bu dünyadaki varoluş sorularına derinlikli ve ibret verici cevaplar sunmaktadır.
Hayatın Anlamı ve Kâinatın Kalbi
Hayatın Anlamı ve Sonsuzluk Arayışı
> “Cenab-ı Hakk’ı bulan, neyi kaybeder? Ve Onu kaybeden, neyi kazanır?”
>
İnsanlık tarihi, bu iki temel soru etrafında dönüp durmuştur. Cenab-ı Hakk’ı bulan, O’nun varlığını, kudretini ve merhametini kalbinde hisseden bir insan, gerçekten de neyi kaybeder? Aslında hiçbir şeyi. Çünkü O’nu bulmak, kaybetme korkusundan, anlamsızlık boşluğundan ve dünya telaşından kurtulmaktır. Tarihin sayfaları, Allah’ı kalbinde bulan nice alimlerin, dervişlerin ve kahramanların hayat hikayeleriyle doludur. Onlar, en zor zamanlarda bile tevekkül ve huzur içinde yaşamışlardır, zira her şeyin dizgininin O’nun elinde olduğunu bilmenin verdiği güvenle hareket etmişlerdir. Bu insanlar, maddi zenginliklerini, dünyevi makamlarını kaybetmekten çekinmemişlerdir, çünkü asıl kazanımlarının O’nun rızası ve yakınlığı olduğunu bilmişlerdir.
Peki ya O’nu kaybeden, neyi kazanır? Bu soru, bir trajedinin kapısını aralar. O’nu kaybeden, dünya nimetlerine boğulsa, en yüksek makamlara çıksa, en büyük servetlere sahip olsa bile, aslında hiçbir şey kazanmamıştır. Çünkü kazandığı her şey, geçici ve aldatıcıdır. Göz kamaştıran her şey, bir anda yok olup gidebilecek bir illüzyondan ibarettir. O’nu kaybeden bir insan, bir pusula olmadan denizde kaybolmuş bir gemi gibidir. Her an kaybetme korkusuyla yaşar, her başarıya rağmen bir boşluk hisseder. Bu yüzden, İnsanlık tarihi, O’nu kaybedip dünya telaşına kapılanların hüsranla biten hikayeleriyle de doludur. Bu iki soru, insanın hayat amacı ve yönü hakkında en temel rehber niteliğindedir ve aslında tüm varoluşun en derin hakikatini özetlemektedir.
Kâinatın Sultanı ve İnsan Özgürlüğü
> “Sultan-ı Kâinat birdir, her şeyin anahtarı O’nun yanında, her şeyin dizgini O’nun elindedir; her şey O’nun emriyle halledilir. Onu bulsan her matlubunu buldun; hadsiz minnetlerden, korkulardan kurtuldun.”
>
Bu derin cümleler, evrenin ve hayatın yegane yöneticisi olan Allah’ın birliğini ve mutlak gücünü anlatmaktadır. İnsan, hayatı boyunca çeşitli hedeflere, arzulara ve “matlublara” ulaşmaya çalışır. Zenginlik, güç, bilgi, sevgi… Bütün bunlar için çabalar, bazen umutsuzluğa kapılır. Ancak bu söz, tüm bu arayışların tek bir merkeze, **”Sultan-ı Kâinat”**a bağlanması gerektiğini öğütler. Eğer insan, bu yegane Sultan’ı bulursa, tüm hedeflerine ulaşmış sayılır. Çünkü bütün her şeyin anahtarı ve dizgini O’nun elindedir.
Bu idrak, insana büyük bir özgürlük bahşeder. Eğer her şeyin tek bir Sahib’i varsa, o zaman başka insanlara minnet etme, onlardan korkma, onların beklentilerine göre yaşama mecburiyeti ortadan kalkar. Bu düşünce, tarihin en büyük alimlerinin, düşünürlerinin ve peygamberlerinin hayatlarında açıkça görülmektedir. Onlar, sadece Allah’a güvenerek, en güçlü hükümdarların karşısında bile doğruyu söylemekten çekinmemişlerdir. Çünkü biliyorlardı ki, onlardan gelecek bir zarar veya fayda, ancak Allah’ın izniyle gerçekleşebilir. Bu yüzden, “hadsiz minnetlerden, korkulardan kurtuldun” ifadesi, sadece bir dini inancı değil, aynı zamanda insanın manevi olarak özgürleşmesinin en temel formülünü ortaya koymaktadır.
Dünya Hayatı: Misafirlik ve Bağlılık
> “Misafir olan kimse beraberce götüremediği bir şeye kalbini bağlayamaz.”
>
Dünya hayatı, bir yolculuk gibidir ve hepimiz bu yolculuğun yolcuları, bu hanın misafirleriyiz. Tarih boyunca nice imparatorluklar, şehirler ve medeniyetler gelip geçmiştir. En büyük kralların mezarları bile, zamanın tozu altında kaybolup gitmiştir. Bu durum, dünya hayatının geçiciliğinin en çarpıcı isbatıdır. İnsan, bu geçici hanın içindeyken sahip olduğu her şeyin, makamın, malın, hatta en sevdiklerinin bile sonsuza dek yanında kalmayacağını bilmelidir. İşte bu bilgelik, kalbini beraberinde götüremeyeceği şeylere bağlamaktan alıkoyar.
Bu söz, bir veda çağrısı değil, bir farkındalık uyarısıdır. İnsanlar, dünya malına o kadar bağlanırlar ki, bu bağlılık onları köleleştirir. Kaybetme korkusu, daha fazlasına sahip olma hırsı, kalp huzurunu tamamen yok eder. Bu nedenle, kalbi bir şeye bağlamak yerine, onu her şeyin sahibi olan Allah’a bağlamak gerekir. Tıpkı bir geminin demirini bırakıp yola devam etmesi gibi, insan da bu dünyada biriken eşyalarına, statülerine olan aşırı bağlılığından kurtulmalıdır. Bu, dünya nimetlerinden tamamen vazgeçmek anlamına gelmez; aksine, onlara sahip olurken, kalben onlara bağımlı olmamayı ifade eder. Bu, daha hafif bir yükle, daha huzurlu bir şekilde yolculuk yapabilmek için atılması gereken bir adımdır.
Zahiri Felaketler ve Gizli Nimetler
> “Ne biliyorsun ki, nıkmet gördüğün şeyler, ni’metin tâ kendisi olmasın.”
>
Hayat, iniş ve çıkışlarla doludur. Bazen başımıza gelen olaylar, bir felaket, bir musibet gibi görünür. Hastalık, maddi kayıp, bir yakını kaybetme… Bütün bunlar, ilk bakışta “nıkmet”, yani bir felaket gibi anlaşılabilir. Ancak tarihe ve hikmete biraz daha yakından bakıldığında, en büyük felaketlerin bile, daha büyük hayırlara vesile olabildiği görülür. Mesele, bu olaylara hangi pencereden baktığımızdır.
Bir hastalık, bedeni zayıflatırken, ruhu ve iradeyi güçlendirebilir. Maddi bir kayıp, insanı sahip olduğu manevi zenginlikleri yeniden keşfetmeye yönlendirebilir. Bazen, ilk başta kötü gibi görünen bir olay, gelecekteki bir felaketten bizi koruyan gizli bir nimetin ta kendisidir. Nitekim Kur’an’da ve diğer kutsal kitaplarda, görünenin ötesindeki hikmetlere dair pek çok hikaye anlatılır. Bu, her zorlukta bir hayır aramak ve her olumsuzlukta Allah’ın hikmetini görmeye çalışmak demektir. Hayatın gerçek anlamı, olayların yüzeyine takılıp kalmamak, aksine en derininde yatan dersleri ve nimetleri keşfetmeye çalışmaktır.
Makale Özeti
Bu makale, dört farklı başlık altında, insan hayatının en temel sorularına cevap aramaktadır.
İlk olarak, “Cenab-ı Hakk’ı bulan neyi kaybeder, Onu kaybeden neyi kazanır?” sorusuyla, varlığın amacını ve Allah’a olan bağlılığın getirdiği huzuru anlatır.
İkinci olarak, kâinatın tek bir yöneticisi olduğunu belirterek, insanın tüm dünyevi korku ve minnetlerden kurtuluşunu anlatır.
Üçüncü olarak, dünyayı bir misafirlik olarak ele alır ve kalbin geçici şeylere değil, ebedi olan Allah’a bağlanması gerektiğini ifade eder.
Son olarak, felaket olarak görünen olayların bile birer nimet olabileceği hikmetini işleyerek, insanın hayata karşı bakış açısını sorgulamaya teşvik eder.
Bu dört ana fikir, bir bütünlük içinde, insanın hem dünyevi hem de manevi yaşamında doğru bir duruş sergilemesi için derin ve düşündürücü bir yol haritası sunar.
Kainat (evren) bir “musika-i ilahi” (ilahi müzik) olarak tasvir ediliyor.
Temel fikir, kainattaki her varlığın –gökten yere, hayvanlardan bitkilere, büyük cisimlerden küçüklere– Allah’ın güzel isimlerini (Esmâ-i Hüsnâ) zikrederek, bir senfoni gibi harmoni içinde O’nu tesbih ettiğidir.
Bu, tevhid (Allah’ın birliği) ve tefekkür (düşünme) açısından derin bir metafordur.
#### Genel Çerçeve: Kainat Neden Bir “Musika-i İlahi”?
– **Musika Metaforu**: Kâinat, bir müzik aleti veya senfoni olarak tasvir edilir. Her varlık, bir “nağme” (melodi) veya “ses” çıkarır; bu sesler, Allah’ın isimlerini hatırlatır ve bir araya gelerek büyük bir harmoni oluşturur.
Bu, İslam tasavvufunda yaygın bir tema: Kainat, Allah’ın yaratılışındaki sanatı yansıtır ve her şey O’nu zikreder (Kur’an’da: “Yedi gök, yer ve bunlarda bulunanlar O’nu tesbih ederler” – İsra Suresi, 44).
– **Esmâ-i Hüsnâ’nın Rolü**:
Allah’ın 99 güzel ismi (Celîl, Cemîl, Rahmân, Rezzâk vb.), kainatın her köşesinde tezahür eder. Büyük varlıklar haşmetli isimleri (Celîl, Azîm), küçükler ise lütuf ve güzellik isimlerini (Cemîl, Rahîm) davet eder. Bu, kainatın dengesini gösterir: Haşmet ile letafet (zarafet) birleşir.
– **İnsan’ın Konumu**: İnsan, bu musikiyi “okuyan” ve anlayan varlıktır. Kainatın bir “fonograf” (kayıt cihazı) gibi çalıştığını fark etmek, imanı artırır.
– **Amaç**: Bu bakış, materyalist görüşe karşıdır; kainatı “sessiz ve cansız” görenlere meydan okur. Aksine, her ses bir zikirdir, her hareket bir ibadettir.
Şimdi, tek tek ele alalım ve detaylı açıklayalım.
#### 1. İktibas: “Semâyı dinle; nasıl ‘Yâ Celîl-i Zülcemâl’ diyor…”
– **Metnin Anlamı**: Gökleri dinle, “Ey haşmetli ve cemal sahibi Allah” diyor. Yeryüzünü dinle, “Ey güzel ve celal sahibi Allah” diyor. Hayvanlara dikkat et, “Ey merhametli, ey rızık veren” diyorlar. Baharı sor, birçok isim (Hannân: Şefkatli, Rahmân: Merhametli, Rahîm: Acıyan, Kerîm: Cömert, Latîf: İncelikli, Atûf: Sevgi dolu, Musavvir: Şekil veren, Münevvir: Aydınlatan, Muhsin: İyilik eden, Müzeyyin: Süslendiren) işiteceksin. İnsandan sor, tüm Esmâ-i Hüsnâ’yı okuyor ve yüzünde yazılı. Kainat, küçük nağmelerin büyüklerle karışarak haşmetli bir zarafet verdiği büyük bir zikir musikisidir.
– **Detaylı İzah**:
– **Gök ve Yer**: Gök (semâ), genişliği ve sonsuzluğuyla “Celîl” (haşmetli) ve “Zülcemâl” (cemal sahibi) isimlerini davet eder. Yıldızlar, galaksiler gibi unsurlar, Allah’ın büyüklüğünü “söyler”. Yer (arz) ise güzellikleriyle (dağlar, nehirler) “Cemîl” (güzel) ve “Zülcelâl” (celal sahibi) der. Bu, ikili bir denge: Celal (korku veren büyüklük) ve cemal (sevgi veren güzellik).
– **Hayvanlar ve Bahar**: Hayvanlar, ihtiyaçlarını karşılayan rızıkla “Rezzâk”ı zikreder. Bahar, yenilenme ve çiçeklenme ile şefkat, merhamet, güzellik isimlerini yansıtır. Örneğin, bir çiçeğin açılması “Musavvir” (şekil veren) ve “Müzeyyin” (süsleyen) isimlerini gösterir.
– **İnsan**: İnsan, kainatın özeti gibidir (âlem-i ekber’in âlem-i asgarı). Yüzündeki ifadeler, duygular ve akıl, tüm isimleri “okur”. Bu, tefekkürle kainatı okumayı teşvik eder.
– **Musika Analojisi**: Küçük sesler (nağmeler), büyüklerle birleşince harmoni oluşur. Örneğin, bir orkestrada viyolonsel derin ses verir, flüt hafif; birlikte güzel olur. Kainatta da atomdan galaksiye her şey böyle zikreder.
#### 2. İktibas: “Küçücük bir insan, icadsız, sırf sûrî bir san’atçığı ile…”
– **Metnin Anlamı**: Küçük bir insan, basit bir icatla (fonografın güzel çalışmasıyla) memnun olursa; Allah, kainatı bir müzik ve fonograf gibi yarattığında, yeryüzünü ve içindeki canlıları (özellikle insanın başını) ilahi bir fonograf ve müzik tarzında yapmış ki, insan hikmeti hayret eder.
– **Detaylı İzah**:
– **Fonograf Metaforu**: Fonograf (eski plak çalar), sesleri kaydedip çalar. Kainat da Allah’ın “icadı”dır; her varlık ses çıkarır ve O’nu zikreder. İnsan başı (beyin, kulak, dil), bu musikiyi anlayan bir cihaz gibidir.
– **Karşılaştırma**: İnsan basit bir buluşla gururlanırsa, Allah’ın sonsuz sanatı karşısında hayret etmeli. Bu, yaratılışın mucizesini anlatır: Kulaklar kainatın seslerini duyar, beyin anlamlandırır – hepsi ilahi tasarım.
– **Felsefi Derinlik**: Materyalizme eleştiri: Kainat rastgele değil, bilinçli bir sanat eseri. Hikmet-i beşer (insan aklı), bunu tam anlayamaz ama hayran kalır.
#### 3. İktibas: “Güneş ve Arş gibi büyük cirmler haşmet lisanıyla…”
– **Metnin Anlamı**: Güneş ve Arş gibi büyük cisimler “Ey Celîl, ey Kebîr, ey Azîm” derken; sinek ve balık gibi küçük canlılar “Ey Cemîl, ey Rahîm, ey Kerîm” diyerek büyük musikiye zarif nağmeler katar, tatlılaştırır.
– **Detaylı İzah**:
– **Büyük ve Küçük Dengesi**: Büyük varlıklar (güneş: ısı ve ışık kaynağı; Arş: kainatın en üst katmanı), büyüklük isimlerini (Kebîr: Büyük, Azîm: Yüce) haşmetle söyler. Küçükler (sinek: hassas kanat çırpışı; balık: sualtı hareketi), güzellik ve merhamet isimlerini lütuf diliyle ekler.
– **Harmoni Oluşumu**: Bu, kainatın “haşmetli letafet”ini sağlar – ağır sesler hafiflerle dengelenir. Örneğin, bir senfonide davul derinlik, keman incelik verir.
– **Teolojik İmâ**: Allah’ın isimleri dengelidir; celal ile cemal, adalet ile rahmet. Küçük varlıklar bile vazgeçilmez; kainat onlarsız eksik olur.
#### 4. İktibas: “Evet, evet!.. eğer sivrisinek tantanasını kesse…”
– **Metnin Anlamı**: Sivrisinek vızıltısını, bal arısı uğultusunu kesse, üzülmeyin. Kainatın ilahi musikisi durmaz, sürekli “güm güm” eder. Ezelî Sultan (Allah), Kur’an’la alemi doldurur; alimler, şeyhler ve hatiblerin zihinlerine vurur, sesleri dillerinden çıkar, İslam kitaplarını bir saz gibi çalar. Bu semavi sesi dinlemeyen, sivrisinek vızıltılarını mı duyacak?
– **Detaylı İzah**:
– **Küçük Seslerin Önemsizliği**: Küçük yaratıkların sesi dursa bile, kainatın musikisi devam eder. Asıl musiki, Kur’an’dır – alemi titreştirir.
– **Kur’an Metaforu**: Kur’an, bir ilahi müzik; alimlerin kalplerine iner, dillerinden yayılır, kitaplara yansır. “Güm güm” ifadesi, güçlü bir ritmi çağrıştırır.
– **Eleştiri**: Dünyevî sesleri (emirlerin tantanası, hükümet adamlarının vızıltısı) önemseyenler, asıl ilahi sesi kaçırır. Bu, maneviyata odaklanmayı teşvik eder.
#### 5. İktibas: “Ey mü’min-i kalb-i hüşyar! Şimdi gözlerimiz bir parça dinlensinler…”
– **Metnin Anlamı**: Ey uyanık kalpli mümin! Gözleri dinlendir, kulağı imana teslim et. Önceki yolda ölüm çığlıkları gibi görünen sesler, şimdi namaz, niyaz, tesbih. Havadaki uğultu, kuş cıvıltısı, yağmur şırıltısı, deniz gürültüsü, gök gürlemesi, taş tıktıkları anlamlı nağmeler. Hava terennümleri, gök gürlemeleri zikir; yağmur, kuş sesleri tesbih. Eşyadaki sesler “Ben varım” der. Sessiz sandığın kainat konuşur: “Bizi cansız sanma, ey boşboğaz insan!” Kuşlar, nimet lezzeti veya rahmet inişiyle söyler, şükürle uçarlar.
– **Detaylı İzah**:
– **Seslerin Dönüşümü**: Materyalist bakışta sesler “ölüm çığlığı” gibi; imanla “tesbih” olur. Örneğin, yağmur “zemzeme” (şırıltı) ile rahmeti zikreder.
– **Doğa Sesleri**: Her ses bir zikirdir – kuşlar şükürle, deniz gamgamıyla azameti anar. Bu, panteizme kaymadan (her şey Allah değil, O’nu yansıtır) tevhidi vurgular.
– **İnsan’a Uyarı**: Kainatı “câmid” (cansız) sananlara: Her şey “varım” der, zikreder. Kuşlar nimetle (yiyecek) veya rahmetle (yağmur) tesbih eder, şükürle uçar.
#### Geniş Açı ve Derinlikler
– **Tasavvufi Kökler**: Bu fikir, İbn Arabi gibi sufilerin “kainatın zikri” kavramından faydalanır. Nursi, modern bilime uyarlar: Atomlar titreşimle (kuantum fiziği gibi) zikreder.
– **Bilimsel Paraleller**: Günümüzde, evrenin “titreşimleri” (ses dalgaları, kozmik arka plan radyasyonu) bu metaforu destekler. Örneğin, kuş sesleri ekosistemi dengeler, rahmeti simgeler.
– **Eğitim Açısından Değer**: Tefekkürü teşvik eder; doğayı dinlemek imanı artırır. Pratik: Bir bahar yürüyüşünde çiçekleri “Musavvir” olarak gör.
– **Eleştiriler ve Genişletme**: Bazıları metaforik bulur, ama Nursi’ye göre literal: Kainat bilinçli zikreder.
Genişlet: Modern ekolojide her varlık rol oynar, harmoniyi bozmamak lazım.
– **Sonuç**: Kainat, ilahi bir senfoni; dinleyen mümin, bu musikide yer alır. Bu bakış, hayatı anlamlı kılar, depresyona karşı manevi kalkan olur.
“Semâyı dinle; nasıl “Yâ Celîl-i Zülcemâl” diyor. Ve arza kulak ver; nasıl “Yâ Cemîl-i Zülcelâl” diyor. Ve hayvanlara dikkat et; nasıl “Yâ Rahmân, yâ Rezzâk” diyorlar. Bahardan sor; bak nasıl, “Yâ Hannân, yâ Rahmân, yâ Rahîm, yâ Kerîm, yâ Latîf, yâ Atûf, yâ Musavvir, yâ Münevvir, yâ Muhsin, yâ Müzeyyin” gibi çok esmâyı işiteceksin. Ve insan olan bir insandan sor; bak nasıl bütün Esmâ-i Hüsnâyı okuyor ve cephesinde yazılı. Sen de dikkat etsen, okuyabilirsin. Güyâ, kâinat azîm bir mûsıka-i zikriyedir; en küçük nağme, en gür nağamâta karışmakla, haşmetli bir letâfet veriyor. Ve hâkezâ, kıyas et.”
“küçücük bir insan, icadsız, sırf sûrî bir san’atçığı ile, bir fonoğrafın güzel işlemesiyle böyle memnun olsa; acaba bir Sâni-i Zülcelâl, koca kâinatı bir mûsıkî, bir fonoğraf hükmünde icad ettiği gibi, zemini ve zemin içindeki bütün zîhayatı ve bilhassa zîhayat içinde insanın başını öyle bir fonoğraf-ı Rabbânî ve bir mûsıkà-i İlâhî tarzında yapmış ki; hikmet-i beşer, o san’at karşısında hayretinden parmağını ısırıyor.”
“güneş ve Arş gibi büyük cirmler haşmet lisanıyla “Yâ Celîl, yâ Kebîr, yâ Azîm” dedikleri vakit, sinek ve semek gibi o küçücük zîhayatlar dahi rahmet lisanıyla “Yâ Cemîl, yâ Rahîm, yâ Kerîm” diyerek, o musika-i kübrâya lâtif nağamatlarını katıyorlar, tatlılaştırıyorlar.”
“Evet, evet!.. eğer sivrisinek tantanasını kesse, bal arısı demdemesini bozsa, sizin şevkiniz hiç bozulmasın, hiç teessüf etmeyiniz. Zîra, kainatı nağamatıyla raksa getiren ve hakaikın esrarını ihtizaza veren mûsıka-i İlahiye hiç durmuyor, mütemadiyen güm güm eder.
Padişahlar Padişahı olan Sultan-ı Ezelî, Kur’an denilen mûsıka-i İlahiyesiyle umum alemi doldurarak, kubbe-i asumanda şìddetli ses getirmekle sadef-i kehf-misal olan ulema ve meşayih ve hutebanın dimağ, kalb ve femlerine vurarak, aks-i sadası onların lisanlarından çıkıp seyr ü seyelan ederek, çeşit çeşit sadalarla dünyayı güm güm ile ihtizaza getiren o sadanın tecessüm ve intıba’ıyla umum kütüb-ü İslamiyeyi bir tanbur ve kanûnun bir teli ve bir şeridi hükmüne getiren ve herbir tel, bir nev’i ile onu îlan eden o sada-i semavî ve rûhanîyi kalbin kulağı ile işitmeyen veya dinlemeyen, acaba o sadaya nisbeten sivrisinek gibi bir emîrin démdemelerini ve karasinekler gibi bir hükûmetin adamlarının vızvızlarını işitecek midir?”
“Ey mü’min-i kalb-i hüşyar! Şimdi gözlerimiz bir parça dinlensinler. Onların bedeline hassas kulağımızı imânın mübârek eline teslim ederiz, dünyaya göndeririz. Dinlesin leziz bir saz.
Evvelki yolumuzda bir mâtem-i umumi, hem vâveylâ-i mevtî zannolunan o sesler, şimdi yolumuzda birer nevâz ü namaz, birer âvâz ü niyaz, birer tesbihe âğâz.
Dinle, havadaki demdeme, kuşlardaki civcive, yağmurdaki zemzeme, denizdeki gamgama, ra’dlardaki rakraka, taşlardaki tıktıka birer mânidar nevâz.
Terennümât-ı hava, naarât-ı ra’dıye, nağamât-ı emvâc, birer zikr-i azamet. Yağmurun hezecâtı, kuşların seceâtı birer tesbih-i rahmet, hakikate bir mecâz.
Eşyada olan asvât, birer savt-ı vücuddur; “Ben de varım” derler. O kâinat-ı sâkit, birden söze başlıyor: “Bizi câmid zannetme, ey insan-ı boşboğaz!”
Tuyûrları söylettirir ya bir lezzet-i ni’met, ya bir nüzûl-ü rahmet. Ayrı ayrı seslerle, küçük âğâzlarıyla rahmeti alkışlarlar. Ni’met üstünde iner, şükür ile eder pervâz.”
*****
> “Güya, kâinat azîm bir mûsıka-i zikriyedir; en küçük nağme, en gür nağamâta karışmakla, haşmetli bir letâfet veriyor… Semâyı dinle; nasıl ‘Yâ Celîl-i Zülcemâl’ diyor. Ve arza kulak ver; nasıl ‘Yâ Cemîl-i Zülcelâl’ diyor… Bahardan sor; bak nasıl ‘Yâ Hannân, yâ Rahmân, yâ Rahîm, yâ Kerîm…’”
“Koca kâinatı bir mûsıkî, bir fonoğraf hükmünde icad ettiği gibi… bilhassa zîhayat içinde insanın başını öyle bir fonoğraf-ı Rabbânî… yapmış ki…”
“Güneş ve Arş… ‘Yâ Celîl, yâ Kebîr, yâ Azîm’… sinek ve semek… ‘Yâ Cemîl, yâ Rahîm, yâ Kerîm’ diyerek o musika-i kübrâya latîf nağamatlarını katıyorlar.”
“Kâinatı nağamâtıyla raksa getiren… mûsıka-i İlahiye hiç durmuyor… Kur’ân denilen mûsıka-i İlahiye… kütüb-ü İslamiyeyi bir tanburun bir teli hükmüne getirir.”
“Eşyada olan asvât, birer savt-ı vücuddur; ‘Ben de varım’ derler… ‘Bizi câmid zannetme, ey insan-ı boşboğaz!’”
Kâinatın “mûsıka-i zikriyesi” ne demek?
Öz fikir: Bediüzzaman, kâinatı baştan başa Allah’ın isimlerini (Esmâ-i Hüsnâ) ilan eden bir zikir orkestrâsı olarak okutur. Her varlık bir “nağme”, her hareket bir “ritim”, her mevsim bir “bestekâr değişimi” gibidir. Bu “müzik” kulak zarımıza değil, kalbin kulağına hitap eder; işitilmesi için iman ve tefekkür gerekir.
1) Esmâ’nın korosu: semâ, arz, hayvan, bahar, insan
Semâ (gökyüzü): Genişlik, haşmet ve düzeniyle Celâl isimlerini (Celîl, Kebîr, Azîm) okur. Yıldızların ordusu “kusursuz nizâm” ritmiyle tempo tutar.
Arz (yeryüzü): Renk, güzellik ve sanatıyla Cemâl isimlerini (Cemîl, Latîf, Müzeyyin, Musavvir) terennüm eder.
Hayvanât: Beslenme, doğum, barınma ekosistemiyle Rahmân, Rezzâk, Kerîm isimlerine ses olur.
Bahar: Bir sefere mahsus değil, her sene tekrarlanan mucizât-ı kudret konseridir; “Hannân, Rahmân, Rahîm, Kerîm…” isimlerinin sür’âtli icrası gibidir.
İnsan: “Bütün Esmâ-i Hüsnâ cephesinde yazılı” olduğu için koro şefi hükmündedir; aklıyla manayı çözer, diliyle ilan eder, ameliyle tescil eder.
2) Makrodan mikroya tek ses: Arş’tan sineğe
“Arş ve güneş” haşmet lisanıyla “Yâ Celîl, yâ Kebîr” derken; “sinek ve balık” rahmet lisanıyla “Yâ Cemîl, yâ Rahîm” der.
Ders: Büyüklük-küçüklük terennümü değiştirmez; her zerre, kendi ölçeğinde Esmâ’nın bir perdesidir. Orkestrada tuba ile flütün birlikte âhenk kurması gibidir.
3) Kur’ân: Musika-i İlahiye’nin “partitürü”
“Kur’ân denilen mûsıka-i İlahiye… kütüb-ü İslamiyeyi bir tanburun teli hükmüne getirir.”
Mânâsı: Kur’ân, kâinat konserinin nota defteridir. Tefsir, hadis, fıkıh, kelâm… hepsi o ana temanın farklı tellerde, farklı makamlarla icrasıdır. Âlimlerin dimağ ve kalplerine çarpan sada-i semavî, onların dillerinden farklı ezgilerle yankılanır.
4) İnsan: “fonoğraf-ı Rabbânî”
İnsanın başı/zeka-kalp-lisan üçlüsü kayıt, çözüm ve ilan cihazı gibidir:
Aklı: Kâinattaki ritmi okur (hikmet).
Kalbi: O ritme duygusal iştirak eder (muhabbet, huşû).
Lisan ve amel: İşitilen hakikati tesbih ve ibadet olarak seslendirir.
Bu yüzden en küçük bir insan bile, icadsız, sırf idrak ve şuuruyla, koca kâinattaki musıkîye şahitlik eder.
5) Tabiatın sesleri: “demdeme, zemzeme, rakraka…”
Metindeki bu kelimeler “tabiat sesleri sözlüğü” gibidir:
Demdeme: Hava cereyanlarının uğultusu; azameti hissettirir.
Civcive: Kuşların cıvıltısı; rahmet ve şükür makamı.
Rakraka: Gök gürültüsü; celâlin narası.
Hepsi “zikr-i azamet” ve “tesbih-i rahmet” olarak okunur. Yani doğadaki sesleri yalnız fizik değil, mana tarafından da işitmek gerekir.
6) “Savt-ı vücud”: Varlığın konuşması
“Eşyada olan asvât, birer savt-ı vücuddur; ‘Ben de varım’ derler.”
İzah: Her varlık, var oluşuyla “Beni yaratan var” diyen bir delildir. Bu, “lisan-ı hâl” ile konuşmadır.
Varlık = ses
Nizam = ritim
San’at = melodi
Toplamı, Tevhid makamıdır.
7) İmanla işitmek: “kalbin kulağı”
“Gözler dinlensin; hassas kulağı imanın eline teslim et.”
Mesaj: Sırf çıplak duyular, kâinatı bazen “mâtem” zanneder (ayrılıklar, ölümler). İman ise aynı tabloyu **“nevâz ve niyaz”**a çevirir: Ölüm, terhis ve tahvîl; değişim, tazelenme ve tecdid-i halk olur. Böylece korku makamı, tesbih makamına döner.
8) “Sivrisinek tantanası”na karşı “Kur’ân sedası”
Geçici, gürültülü dünyevî sesler (siyaset, şöhret, polemikler) sivrisinek vızıltısı gibi kesilir. Kur’ân’ın sedası ve kâinat musıkîsi ise mütemâdîdir.
Pratik ders: Kalbi ve zihni ana ezgiye (Kur’ân-kâinat uyumu) sabitleyen bir mü’min, gündelik gürültülerle şevkini kaybetmez.
9) İtiraza kısa cevap: “Bunlar mecaz mı?”
Evet, temsil ve mecaz var; fakat mecaz hakikate penceredir.
Ses ve musıkî, nizâm + maksat + güzellik demektir.
Kâinatta görülen nizâm + maksat + güzellik, fail-i hakîm ve cemîl gerektirir.
Dolayısıyla musıkî benzetmesi, varlığın manalı dokusunu akla yaklaştırır; masalımsı değil, aklî-imanî bir okumadır.
10) Amelî sonuçlar: Tefekkür için “dinleme rehberi”
> “De ki: cenab-ı hak bana kafidir. madem o var, her şey var.”
>
Bu derin ve hikmetli söz, varoluşun en temel meselesine bir ışık tutar: İnsanın yeryüzündeki serüveni, bir yokluk duygusuyla değil, sonsuz bir varlığa yaslanmanın huzuruyla anlam kazanır. Tarih boyunca nice medeniyetler kurulmuş, nice imparatorluklar yükselmiş ve yıkılmıştır. Kimi hükümdarlar tüm dünyayı fethetmeyi arzularken, kimi bilginler kâinatın sırrını çözmeye çalışmıştır. Ancak bütün bu arayışlar, insanın içinde hissettiği o büyük boşluğu doldurmaya yetmemiştir. Ne mal, ne mevki, ne de şöhret, ruhun sonsuzluk özlemini dindirebilmiştir.
İşte tam bu noktada, “De ki: Cenab-ı Hak bana kâfidir” sözü, ruhun feryadına bir cevap olur. Zira insan, kendi gücünün ve varlığının sınırlı olduğunu idrak ettiğinde, bütün mevcudatın yegâne kaynağı olan bir kudrete sığınmanın rahatlığını bulur. Bu idrak, sadece bir inanç meselesi değildir; aynı zamanda bir hayat düşüncesidir. Madem ki yaratan ve yaşatan O’dur, o halde neyden korkmalı, neyi kaybetmekten endişe etmelidir? Bu düşünce, bir dervişin tekkesindeki sükûnetten, bir komutanın savaş meydanındaki cesaretine kadar her alanda kendini gösterir. Çünkü her şeyin dizgini elinde olan, bütün varlıkların tek sahibi olan bir Zat’a güvenmek, insana öyle bir güç ve itminan verir ki, dünya üzerindeki hiçbir tehdit onu sarsamaz.
İşte o zaman, “madem O var, her şey var” hakikati kalbe yerleşir ve hayat, anlamını bulur.
Ölüm: Bir Yok Oluş Değil, Bir Yurt Değiştirme
> “Mevt, idam değil, hiçlik değil, fena değil, inkıraz değil, sönmek değil, firak-ı ebedî değil, adem değil, tesadüf değil, fâilsiz bir in’idam değil. Belki bir Fâil-i Hakîm-i Rahîm tarafından bir terhistir, bir tebdil-i mekândır. Saadet-i Ebediye tarafına, vatan-ı aslîlerine bir sevkiyattır. Yüzde doksan dokuz ahbabın mecma’ı olan âlem-i berzaha bir visal kapısıdır.”
>
Ölüm, insanlık tarihi boyunca en çok korkulan ve en çok merak edilen konulardan biri olmuştur. Antik Mısır’da piramitler, Romalıların mezar taşları, Türklerin yuğ törenleri… Hepsi, ölümün ardından bir şeylerin devam ettiğine dair bir inancın izlerini taşır. Ancak modern zamanın getirdiği maddiyatçı düşünce, ölümü bir son, bir yok oluş olarak tanımlama eğilimindedir. Oysa bu tarif, insan ruhunun derinliklerindeki sonsuzluk arzusunu açıklayamaz.
Bu pasaj, ölümü tamamen farklı bir açıdan ele alır: Ölüm, bir yok oluş değil, bir terhistir, yani bu dünyadaki görevinden azledilip yeni bir göreve veya yurda gönderilmedir. Hayat, sadece görünen bu âlemden ibaret değildir. Ölüm, ruhun bu bedenden ayrılıp, daha yüce ve daha gerçek bir âleme, yani ebediyet yurduna doğru bir yolculuğa çıkmasıdır. Bu, sevdiğinizle ayrıldığınız bir veda anı değil, aksine onlara kavuşacağınız bir kapıdır. Tıpkı bir ağacın, kışın yapraklarını döküp baharda yeniden yeşermesi gibi, ölüm de bir son değil, yeni bir başlangıcın habercisidir. Saadet-i Ebediye’ye bir sevkıyat, yani sonsuz mutluluğa doğru bir yolculuktur. Sevdiklerimizin %99’unun bulunduğu âlem-i berzaha (kabir âlemine) bir kavuşma kapısıdır. Bu düşünce, ölümü soğuk bir gerçeklik olmaktan çıkarıp, onu bir dostun evine dönmek gibi sıcak ve huzur dolu bir kavrama dönüştürür.
Günahın Kalbe Verdiği Yara ve Tövbenin Önemi
> “Günah kalbe işleyip, siyahlandıra siyahlandıra, tâ nur-u imanı çıkarıncaya kadar katılaştırıyor. Herbir günah içinde küfre gidecek bir yol var. O günah, istiğfarla çabuk imha edilmezse, kurt değil, belki küçük bir mânevî yılan olarak kalbi ısırıyor.”
>
İnsan, fıtratı gereği iyiliğe ve kötülüğe meyyaldir. Tarihte nice düşüşler ve yükselişler, insanın bu ikileminden doğmuştur. Bir anlık gafletle işlenen küçük bir günahın, zamanla nasıl büyük bir felakete dönüştüğünü gösteren nice tarihi hikayeler vardır. Günah, başta önemsiz gibi görünse de, tıpkı bir zehir gibi kalbe işler ve onu yavaş yavaş karartır. Bu manevi kararma, en sonunda kalpteki iman ışığını söndürecek kadar tehlikeli bir duruma gelebilir.
Bu metin, günahın fiziki değil, manevi bir yara olduğunu anlatır.
Her bir günah, sanki küçük bir yılan gibi kalbi ısırır. Bu ısırık, zamanla kalbi katılaştırır ve ruhsal duyarlılığı yok eder. Ancak bu tehlikeli durumdan kurtulmanın da bir yolu vardır: tövbe ve istiğfar. İstiğfar, yani af dilemek, bu manevi zehri kalpten atmak için kullanılan bir panzehirdir. Bu, sadece geçmişteki bir hatayı telafi etmek değil, aynı zamanda gelecekteki kötü niyetlerden de arınmaktır. Tıpkı bir bahçenin düzenli olarak temizlenmesi gibi, kalbin de günahlardan arındırılması gerekir. Aksi halde, o küçük manevi yılan, kalbi tamamen sarar ve onu kurtarılması zor bir hale getirir. Bu nedenle, kalbi diri tutmak ve iman nurunu korumak için tövbenin sürekliliği büyük bir önem taşır.
Gençlik: Cennetin Anahtarı
> “Eğer istikamet dairesinde gitse, gençlik gayet şirin ve güzel bir nimet-i ilâhiye ve tatlı ve kuvvetli bir vasıta-i hayrat olarak âhirette gayet parlak ve bâki bir gençlik netice vereceğini, başta Kur’ân olarak çok kat’î âyâtıyla bütün semâvî kitaplar ve fermanlar haber verip müjde ediyorlar.”
>
Gençlik, insan hayatının en dinamik, en enerjik ve en umut dolu dönemidir. Nice büyük buluşlar, devrimler ve eserler gençliğin o coşkulu ruhuyla ortaya çıkmıştır. Tarih, genç komutanların zaferleriyle, genç liderlerin reformlarıyla doludur. Ancak bu dönem aynı zamanda, insanı en çok hataya sürükleyebilecek, nefsin ve heveslerin baskın geldiği bir dönemdir.
Bu metin, gençliği sadece bir geçiş dönemi olarak değil, aynı zamanda çok büyük bir nimet olarak tanımlar. İstikamet dairesinde yaşanmış bir gençlik, yani doğru ve dürüst bir yolda ilerlenmiş bir gençlik, dünyada olduğu kadar ahirette de büyük bir karşılık bulacaktır. Kuran ve diğer kutsal kitaplar, bu müjdeyi açıkça vermektedir. Gençlik, sadece bu dünyaya ait kısa bir heves değil, sonsuz bir gençliğin tohumlarını ekme fırsatıdır. Bu enerji ve kuvvet doğru yolda kullanıldığında, ahirette sahibine ebedi bir gençlik ve parlak bir gelecek sunacaktır. Bu nedenle gençlere düşen, bu paha biçilemez nimeti geçici heveslerin kurbanı etmemek, aksine onu kalıcı ve anlamlı bir geleceğe yatırım yapmak için kullanmaktır.
Makale Özeti
Bu makale, dört temel konuyu ele alarak insanın manevi yolculuğuna ışık tutmaktadır.
İlk olarak, “Madem O var, her şey var” sözüyle, insana sonsuz bir güce sığınmanın huzurunu ve bu sayede dünyevi korkulardan arınma düşüncesi sunar.
İkinci olarak, ölümün bir yok oluş değil, bir terhis ve yeni bir hayata geçiş olduğu fikrini işler ve bu durumun insan ruhuna nasıl bir dinginlik getireceğini açıklar.
Üçüncü olarak, günahın kalbi karartıcı etkisine ve bu manevi hastalıktan kurtulmanın tek yolunun tövbe ve istiğfar olduğunu anlatır.
Son olarak, gençlik dönemini sadece bir hevesler çağı olarak değil, doğru bir yolda kullanıldığında sonsuz bir gençliğe ve ahiret mutluluğuna vesile olacak paha biçilemez bir nimet olarak ele alır.
Bu dört farklı metin, uyum içinde bir bütünlük oluşturarak, okuyucuya hayatın anlamı, ölümün hakikati, manevi temizliğin önemi ve gençliğin değeri hakkında derin ve düşündürücü bir perspektif sunmaktadır.
İsrail ve Ortaklarının Yalnızlaşması: Zulmün Akıbeti ve Tarihî İbretler
“Zulmedenler yakında nasıl bir inkılapla devrileceklerini göreceklerdir.” (Şuarâ, 227)
Dünya tarihine bakıldığında zulüm, işgal ve haksızlık üzerine yükselen hiçbir gücün payidar olmadığı görülür. Firavun’un denizde boğuluşu, Nemrud’un küçücük bir sinek ile helâk olması, Ebrehe’nin ordusunun ebabil kuşlarıyla taşlanması… Bütün bu örnekler, zulmün karşılıksız kalmayacağını, fakat ilahî adaletin zamanı geldiğinde zahir olduğunu gösterir.
Bugün ise bu hakikat, Filistin’de ve özellikle Gazze’de yaşananlar üzerinden bütün dünyanın gözü önünde bir kez daha sahneye çıkmaktadır.
İsrail ve Ortaklarının Suç Ortaklığı
ABD’nin desteği olmadan İsrail’in zulmünü bu derece sürdürmesi mümkün değildir. Gazze’de işlenen soykırıma ABD’nin bizzat askerî, siyasi ve mali destek verdiği artık inkâr edilemez. Öyle ki, kendi ülkesinde dahi askerî yetkililer ve gaziler, bu zulme “suç ortaklığı” diyerek karşı çıkmakta ve protesto etmektedirler.
Ama ne gariptir ki, bu sesler susturulmakta, zulmün devamı için zorbaca yollar kullanılmaktadır. Tıpkı Kur’ân’ın şu ikazında olduğu gibi:
“O inkârcılar, illâ kendilerine meleklerin gelmesini veya Rabbinin azab emrinin gelip çatmasını mı bekliyorlar? Daha önceki kâfirler de böyle yapmışlardı. Allah onlara zulmetmedi, fakat onlar kendilerine zulmedip duruyorlardı.” (Nahl, 33)
Din Devleti Maskesi Altındaki Din Düşmanlığı
İsrail, kendisini “din devleti” olarak tanıtsa da, yaptığı işgal ve tahribat, aslında dine karşı düşmanlık ve ilahi değerleri çiğnemekten başka bir şey değildir. Batı Şeria’da bir caminin minaresini “ruhsatsız” bahanesiyle yıkmaları, Kudüs’teki Mescid-i Aksa baskınları ve diğer kutsallara saldırıları bunun en açık göstergesidir.
Kur’ân, böylelerini şöyle tarif eder:
“Allah’ın mescitlerinde O’nun adının anılmasını engelleyen ve onların yıkımına çalışan kimseden daha zalim kim olabilir?” (Bakara, 114)
İsrail ve ABD’nin Yalnızlaşması
Bugün dünyada İsrail ile beraber en fazla yalnızlaşan ülke ABD’dir. Avrupa’da dahi ilk kez bir komisyon başkan yardımcısı İsrail’in Gazze’de yaptıklarını “soykırım” olarak niteledi. Dünya şirketleri, varlık fonları, ABD’li dev firmalarla bağlarını kesmeye başladı. Venedik Film Festivali’nde küçük Hind Receb’in hikâyesinin ayakta alkışlanması, artık dünyanın vicdanında Filistin’in kazandığını, İsrail’in ise kaybettiğini gösteriyor.
Zulüm üzerine inşa edilen ittifakların bir gün çökeceği, tarihin en kesin hakikatlerinden biridir. Nitekim Kur’ân-ı Kerim, zalimlerin akıbetini şöyle beyan eder:
“Biz, halkı zulümde ileri gitmiş nice memleketi helâk ettik. Öyle ki şimdi hepsinin yerinde yeller esiyor: Altı üstüne gelmiş harâbeler, körelmiş kuyular, kurumuş çeşmeler, yerle bir olmuş muhteşem saraylar…” (Hac, 45)
İsrail’in Fitne ve Planları
Sadece Gazze değil, İsrail’in planları Kıbrıs, Akdeniz ve Türkiye’ye kadar uzanıyor. Ada’da gizli arazi satın almaları, Doğu Akdeniz’deki enerji projeleri, Türkiye’ye yönelik dezenformasyonları, onların “ahtapot kolları” gibi her yere sızmaya çalıştığını gösteriyor.
Ancak ne kadar hile ve plan yaparlarsa yapsınlar, ilahî adalet onların hilelerini boşa çıkaracaktır. Çünkü Kur’ân açıkça buyuruyor:
“Onlar tuzak kurdular, Allah da onların tuzaklarını boşa çıkardı. Allah, tuzak kuranların en hayırlısıdır.” (Âl-i İmrân, 54)
Gazze’den Yükselen Umut
Bütün bu zulümlere rağmen, Gazze’deki mazlum çocukların bir pamuk şekerle yüzlerinde oluşan tebessüm, aslında zalimlerin kaybettiğini, mazlumların ise kazandığını gösteriyor. Çünkü imanla direnen bir millet, topyekûn silahla saldıran bir zalim ordudan daha güçlüdür.
Sumud Filosu gibi girişimler, halkların vicdanının hâlâ ayakta olduğunu, dünya vicdanının İsrail ve ortaklarını yalnızlığa ittiğini göstermektedir.
Sonuç: Zulüm Payidar Olamaz
Bugün İsrail ve ABD, tarihin en büyük yalnızlaşma sürecine doğru sürükleniyor. Zulümle ayakta durmaya çalışıyorlar, fakat mazlumların duası ve mücadelesi onların bütün planlarını bozmaktadır.
Zulüm sürse de ebedî değildir.
Mazlumun duası, zalimin ordusundan daha güçlüdür.
İlahî adalet mutlaka tecelli edecektir.
“Girecekleri cehennem ateşinden dolayı vay hâline o kâfirlerin!” (Sad, 27)
📌 İsrail’in Gazze’de aylardır sürdürdüğü saldırılar, artık sadece bir savaş değil, tarihe kara bir leke olarak geçen bir soykırım hâline geldi. Açlıktan ölen çocuklar, ablukayla dayatılan kıtlık, zulmün oyun ve eğlenceye dönüştürülmesi, Kur’ân’ın “esfeli sâfilîn” diye tarif ettiği hâlin açık tezahürüdür.
Zulmü Oyunlaştırdılar
Bir İsrailli geliştiricinin, Gazze’deki yıkımı bilgisayar oyunu hâline getirmesi tepki çekti. 🔹 Kur’an’ın “Onlar hayvanlar gibidir, belki daha da aşağıdadırlar” (A’râf, 179) ayeti, bu tabloyu en net şekilde anlatıyor.
Gazze’de Açlık ve Ölüm
Son 24 saatte 1’i çocuk 6 kişi daha açlıktan öldü. Açlıktan ölenlerin sayısı yüzlerceye ulaştı. 🔹 İsrail, gıdayı silah olarak kullanıyor. Bu durum, Kur’ân’daki Firavun’un halkına uyguladığı kıtlıkla benzerlik taşıyor.
Vicdanların Filosu: Sumud
44 ülkeden yüzlerce aktivistin katıldığı Küresel Sumud Filosu, Gazze ablukasını delmek için yola çıktı. 🔹 Filo, insanlığın vicdanî cevabı ve zulme karşı küresel dayanışmanın sembolü oldu.
İsrail Yalnızlaşıyor
Katar, İsrail’in barış niyetinin olmadığını ilan etti.
Türkiye, soykırımı en güçlü şekilde dünya gündemine taşıyor.
Trump bile, İsrail’in savaşı kazansa da “dünya kamuoyunu kaybettiğini” itiraf etti.
🔹 İsrail askeri alanda üstün görünse de, siyasi ve insani alanda “istenmeyen devlet” olma yolunda hızla ilerliyor.
Kur’anî Hakikat: Esfeli Sâfilîn
Kur’ân (Tin, 5), insana en güzel kıvamda yaratıldığını, ama zulüm ve inkâr ile aşağıların aşağısına düşebileceğini bildiriyor. 🔹 Gazze’de yaşananlar, bu ayetin canlı bir tefsiri hâline geldi.
Zulmün Akıbeti
Tarih boyunca zulüm ile abad olunmadı:
Firavun’un sarayları Nil’de boğuldu.
Nemrud sinekle helak oldu.
🔹 İsrail’in zulmü de onu yükseltmeyecek, tam aksine çöküşe götürecektir.
Sonuç: İnsanlığın Aynası
Gazze sadece Filistin’in değil, bütün dünyanın imtihanıdır.
Zulme karşı sessiz kalan, ortaklık etmiş olur.
Gazze’deki mazlumlar ise insanlığın onurunu taşımaktadır.
Gazze, insanlığın aynasıdır.
Bu aynada kimimiz edebi, vicdanı ve merhameti; kimimiz ise zulmü ve esfeli sâfilîni göstermekteyiz.
