KURAN-I KERİM EZELDEN GELMİŞ EBEDE GİTMEKTEDİR
KURAN-I KERİM EZELDEN GELMİŞ EBEDE GİTMEKTEDİR
Kuran-ı Kerim, “zahiren bir kitap şeklinde ise de, ihtiva ettiği fünun ve ulüm cihetiyle binlerce kitap hükmündedir.” Nasıl ve ne demektir? İlim ve Hikmet cihetleri?
Bu cümle, Kur’ân-ı Kerîm’in yalnızca dış görünüşü itibariyle bir kitap gibi görünse de, içinde taşıdığı ilim, hikmet ve hakikatler bakımından sayısız kitap değerinde olduğu anlamına gelir. Şimdi bu ifadeye gelince:
1. “Zahiren bir kitap şeklinde” ne demektir?
Kur’ân-ı Kerîm, şekil olarak 6000 küsur ayetten oluşan, ciltli bir kitap gibi görünür. Okuyan biri, zahiren Arapça kelimelerden oluşan bir metin, yani normal bir kitap gibi anlayabilir. Fakat bu yalnızca zahirdir—yani görünen, yüzeyde olan kısımdır.
2. “İhtiva ettiği fünun ve ulüm cihetiyle binlerce kitap hükmündedir” ne demek?
Buradaki “fünun” (çoğulu: fen), ilimlerin dallarını; “ulûm” ise genel olarak ilimleri ifade eder. Kur’an yalnızca dini bir kitap değil, aynı zamanda şu alanlarda derin muhtevaları barındırır:
a) Akaid ve Kelam İlimleri:
Allah’ın varlığı, birliği, sıfatları, ahiret, melekler gibi iman esasları detaylı şekilde ele alınır. Kelam kitapları Kur’an’ın bu yönünü açmakla meşguldür.
b) Fıkıh (İslam Hukuku):
Kur’an’da ibadet, muamelat, ahlak ve sosyal hukukla ilgili yüzlerce ayet vardır. Bu ayetler üzerine binlerce fıkıh kitabı yazılmıştır.
c) Tarih ve Kıssalar:
Hz. Âdem’den Hz. Muhammed’e kadar pek çok peygamberin kıssası, ibret ve hikmet dolu şekilde anlatılır. Tarihi bir ders ve sosyal psikoloji açısından da zengindir.
d) Ahlak ve Terbiye:
Kur’an, bireyin iç dünyasını ıslah edecek derin ahlaki ilkeler ihtiva eder. Tasavvuf, ahlak ilmi ve psikoloji burada Kur’an’a yaslanır.
e) Sosyoloji ve Toplum Mühendisliği:
Toplumların nasıl bozulduğu, hangi ahlaki hastalıklarla çöktüğü ve nasıl düzelebileceği Kur’an’da sosyal örneklerle işlenir.
f) Edebiyat ve Belagat:
Kur’an’ın üslubu öyle güçlüdür ki, Arap edebiyatının zirvesi kabul edilir. Belagat ilmi Kur’an’a göre şekillenmiştir.
g) Fenni ve Kozmik İşaretler:
Evrenin yaratılışı, yerin ve göklerin yapısı, insanın yaratılışı gibi konular bilimsel işaretler taşır. Bu ayetler ilham verici niteliktedir.
3. Hikmet cihetiyle bakıldığında:
Hikmet, her şeyin yerli yerince olması, gayeye hizmet etmesi ve derin bir anlam taşıması demektir. Kur’an’daki her ayet, bazen birkaç kelimeyle çok derin anlamlar taşır. Mesela:
“Ve mâ halaktul cinne vel inse illâ li ya’budûn” (Zâriyât, 56): İnsan ve cinlerin yaratılış gayesini bir cümleyle bildirir.
“İnne ma’al usri yusrâ” (İnşirah, 6): Her zorluğun ardından bir kolaylık vardır diyerek insan psikolojisini teselli eder.
Kur’an’ın her ayetinde hem zahiri bir anlam, hem batıni hikmetler bulunur. Bu yönüyle, sadece bir bilgi değil, hikmetle yoğrulmuş ilimdir.
Sonuç:
Kur’an-ı Kerîm, dışarıdan bakıldığında tek bir kitap gibi görünse de, içerisinde:
İman esaslarını açıklayan kelam kitapları,
İbadet ve hukuk sistemini kuran fıkıh külliyatları,
Peygamberler tarihi ve ümmet dersleri barındıran tarih kitapları,
Edebi zirvede bir belagat numunesi,
İnsanı ahlak ve ruh yönüyle terbiye eden tasavvuf eserleri,
Bilime ve kainat tasavvuruna kapı açan ayetlerle bilim kitapları gibi binlerce alanı kapsar.
Bu yüzden “Kur’an, ihtiva ettiği ilimler yönüyle binlerce kitap hükmündedir” denmiştir.
@@@@@@@
“Kur’an Tek Kitap mı, Yoksa Binlerce Kitap mı? – İlmin ve Hikmetin Kaynağı”
> Dışarıdan bakınca bir kitap gibi durur… Sayfalar, ayetler, sûreler…
Ama aslında Kur’an, bir kâinattır.
Zira onun içinde;
Hem Kelam var, hem hukuk…
Hem tarih var, hem psikoloji…
Hem edebiyat var, hem bilim…
Hem ilim var, hem hikmet…
Kur’an-ı Kerim zahiren bir kitap görünümündedir,
Fakat ihtiva ettiği ilim ve hikmetler yönüyle,
Binlerce kitap hükmündedir…
Bölüm 1: Kur’an Neden Sadece Bir Kitap Değildir?
> Kur’an-ı Kerîm, şekil olarak 6000 küsur ayetten oluşan bir metindir.
Lakin içerisinde iman esasları, hukuk kuralları, ahlak ilkeleri, sosyal yapılar ve kainat sırları vardır.
Onun her bir ayeti; kelam, fıkıh, tasavvuf, edebiyat ve tarih gibi ilim dallarına açılan bir kapıdır.
Bölüm 2: Kur’an’daki İlimler –
Akaid (Kelam):
“Allah birdir, doğmamış ve doğurmamıştır…” (İhlâs Sûresi)
– Bu tek cümle, yüzlerce sayfalık tevhid akidesini özetler.
Fıkıh:
“Namazı dosdoğru kılın, zekâtı verin…”
– İbadetin özünü ve sosyal yardımlaşmayı emreder.
Tarih:
Hz. Musa ve Firavun kıssası, toplumların yükseliş ve çöküş nedenlerini ibretle sunar.
Ahlak ve Psikoloji:
“Öfkeni yut, affet…”
– Kalbin terbiyesi ve insan ilişkilerinin anahtarı.
Edebiyat ve Belagat:
Tek bir ayetle bin anlamı hatırlatan ifade gücü, insan sözüyle yarışılmaz düzeyde.
Bölüm 3: Kur’an’da Hikmetin Derinliği
> Her kelime yerli yerinde, her emir bir maksada yöneliktir.
Kur’an’da rastgelelik yoktur.
Ayetler, hem bireyi hem toplumu inşa eder.
Onun hikmeti; hem akla hitap eder, hem kalbe şifa olur.
> “Kur’an, ilimle nurlandırır, hikmetle ısıtır.”
> Kur’an, sadece okunmak için değil, yaşanmak için indirilmiştir.
O, binlerce kitabı tek bir ciltte toplayan ilahi bir ansiklopedidir.
Ve her okunuşta, yeniden keşfedilmeyi bekler…
@@@@@###
Kur’ân-ı Kerîm: Tek Kitap Görünümlü Binlerce Kitap
“Kur’ân zahiren bir kitap şeklinde ise de, ihtiva ettiği fünun ve ulûm cihetiyle binlerce kitap hükmündedir.”
(Bediüzzaman Said Nursî)
Kur’ân-ı Kerîm, dış görünüş itibariyle 6000’den fazla ayetten oluşan bir kitaptır. Ancak bu zahiri görüntünün ötesinde, içinde barındırdığı ilimler, hikmetler ve mana derinlikleriyle, aslında bir ilim ve marifet okyanusu gibidir. Her bir ayet, birden fazla ilim dalına kapı aralayacak niteliktedir.
1. Kur’ân’daki İlimlerin Zenginliği
Kur’ân, yalnızca bir din kitabı değil; aynı zamanda insanın ruhunu, aklını ve toplumunu inşa eden çok yönlü bir rehberdir.
Akaid (İnanç Esasları):
Tevhid, nübüvvet, ahiret gibi temel iman esasları, Kur’ân’ın özünü oluşturur. İhlâs Sûresi, Allah’ın birliğini ve eşsizliğini yalnızca dört ayetle ortaya koyar.
Fıkıh (İslam Hukuku):
Namaz, oruç, zekât, hac gibi ibadetlerin yanı sıra evlilik, miras, ticaret gibi sosyal düzenlemelere dair yüzlerce hüküm ihtiva eder.
Tarih ve Kıssalar:
Kur’ân’da anlatılan peygamber kıssaları, geçmiş ümmetlerin hâlini ve akıbetlerini ibretle sunar. Bu kıssalar hem tarihî hem sosyolojik bir arka plana sahiptir.
Ahlak ve Terbiye:
Kur’ân, sadece ne yapılacağını değil, nasıl yapılacağını da öğretir. Sabır, affetme, tevazu, merhamet gibi evrensel ahlakî değerler, bireyin ruhunu arındırır.
Edebiyat ve Belagat:
Kur’ân’ın ifade tarzı, beşerî kelamı aşan bir üslup taşır. Kısa bir ayet dahi sayfalarca mana taşır. Belagat ilmi Kur’ân’a dayanır.
Fenni İşaretler:
Evrenin yaratılışı, yerin ve göklerin yapısı, insan embriyosunun gelişimi gibi konularda bilimsel hakikatlere işaret eden ayetler, Kur’ân’ın çağlar üstü bir kitap olduğunu gösterir.
2. Kur’ân’da Hikmetin Derinliği
Kur’ân’daki her emir, her yasak, her anlatım, bir hikmet üzere kuruludur. Hikmet, “bir şeyin yerli yerince ve gayesine uygun olması”dır. Kur’ân’da hiçbir şey gelişi güzel değildir.
“Ve mâ halaktul cinne vel inse illâ li ya‘budûn”
(Zâriyât, 56): İnsan ve cinlerin yaratılış gayesini bir cümleyle özetler.
“İnne ma’al usri yusrâ”
(İnşirah, 6): Zorluklarla birlikte kolaylıkların geleceğini bildirerek psikolojik destek verir.
Kur’ân, aklı işletir, kalbi aydınlatır, toplumu ıslah eder. Her bir ayeti, hem bireyin iç dünyasına, hem de toplumların gidişatına yön verir.
3. Kur’ân: Ciltlenmiş Bir Kâinat Kitabı
Kur’ân bir yönüyle, Allah’ın insanlığa gönderdiği sonsuz hikmetli bir mektuptur. Onun her bir sayfası; gökyüzünü, arzı, insanı ve hayatı anlatan birer bölüm gibidir.
Kur’ân’a derinlemesine bakan bir âlim; kelam, fıkıh, tasavvuf, sosyoloji, psikoloji ve hatta astronomi alanlarında kitaplar yazabilir. Çünkü Kur’ân, bu ilimlerin ana kaynaklarına işaret eder.
Bu yüzden “Kur’ân bir kitaptır; ama içinde binlerce kitap barındırır” denmiştir.
Sonuç: Kur’ân Her Çağda Yeniden Okunmalı
Kur’ân-ı Kerîm, sadece okunacak değil, düşünülerek yaşanacak bir kitaptır. Onun ilim yönü, aklı doyurur; hikmet yönü, kalbi aydınlatır.
Onu ne kadar çok okursak, o kadar çok keşfederiz. Çünkü Kur’ân, her asra ve her insana, ayrı ayrı hitap eden bir sonsuzluk mesajıdır.