Tesbitler – islam bilgi arşivi

İnsan, varoluşun en büyük gerçeği olan ölümü çoğu zaman düşünmez ya da düşünmek istemez. Günlük telaşeler, hayaller ve dünya meşguliyetleri içinde ölüm, sanki çok uzak bir ihtimal gibi düşünülür. Oysa her insanın kaçınılmaz sonu ölümdür ve ölüm her an gelebilir. Peki, insanlar neden öleceklerini düşünmezler? Ölümü unutmak bir bilinçsizliğin sonucu mudur, yoksa bilinçli bir kaçış mı?

Ölümü düşünmemek, insan yapısının bir parçasıdır. Beyin, insanı hayatta tutmak için sürekli olarak umut ve gelecek beklentisi üretir. Eğer insanlar her an öleceklerini düşünerek yaşasalardı, hayatın anlamı kaybolur ve korku içinde bir varoluş sürerlerdi. Bu nedenle, insan zihni bir savunma mekanizması geliştirerek ölümü gündemden uzaklaştırır.

Ancak ölümü düşünmemek, onu değiştirmez. Ölüm, kaçınılmaz bir gerçektir ve zamanı geldiğinde herkesin kapısını çalar. Asıl soru, insanın bu gerçeğe nasıl hazırlandığıdır. Kimi insanlar ölümü düşünmeyi bir korku kaynağı olarak görüp ondan kaçarken, bazıları da ölümü hatırlamanın hayatlarını daha anlamlı kıldığına inanır. Ölümü unutanlar, dünya nimetleriyle kendilerini oyalarken, onu hatırlayanlar hayatın geçiciliğini fark eder ve ona göre yaşarlar.

Ölümden kaçmanın bir diğer sebebi, insanın geleceğe dair kesinlik arayışıdır. İnsan, başına ne geleceğini bilmediği sürece, ölümün uzak bir ihtimal olduğunu varsayar. Ancak ölüm, bilinmezlik perdesinin ardında bekleyen kesin bir sondur. Onu düşünmek, insanı derin bir sorgulamaya iter: “Hayatımı nasıl geçiriyorum?”, “Ölümden sonra ne olacak?”, “Ölmeden önce neler yapmalıyım?”

Belki de asıl mesele, ölümü düşünmekten kaçmak değil, ölümü anlamlandırmaktır. Ölümü kabullenmek, onu bir son olarak değil, yeni bir başlangıç olarak görmek, insanı huzura ulaştırabilir. Ölüm, her an gelebilecek bir gerçek olduğu için, insanın onu hatırlayarak hayatına yön vermesi gerekir. Hayatı anlamlı kılmak, ölümü unutmamakla mümkündür.

Sonuç olarak, insanlar ölümü düşünmekten kaçınarak ondan korunabileceklerini sanırlar. Oysa ölüm, hatırlanmasa da unutulmasa da gelecektir. Mesele, ölümün gelip gelmeyeceği değil, insanın ona ne kadar hazır olduğudur. Ölümü unutmak yerine, onu bir öğretmen olarak görmek, hayatı daha bilinçli ve anlamlı yaşamanın anahtarı olabilir.

@@@@@@@

### İnsanlar Neden Ölümü Düşünmüyor?

“İnsanlar neden öleceklerini düşünmüyorlar?” Bu soru, basit bir merakın ötesinde, insan ruhunun en derin kuytularına dokunan bir sızı barındırır. Yoksa ölmeyecekler mi? Başlarına gelecekleri bildiklerinden mi suskunlar? Bilmezlerse, ölüm kapılarını çalmayacak mı? Bu sorular, hayatın en kesin gerçeğiyle, ölümle yüzleşmekten kaçınan insanlığın trajik hikâyesini gözler önüne seriyor. Peki, bu kaçış nereden geliyor ve nereye varıyor?

#### Ölüm: Görünmez Gerçek
Her insan, doğduğu anda ölümüyle birlikte bir yolculuğa başlar. Bu, evrensel bir kanundur: “Her nefis ölümü tadacaktır.” Buna rağmen, ölüm, günlük hayatın telaşında bir gölge gibi sessizce takip ederken, insanlar ona sırtını dönmeyi tercih ediyor. Sabah uyanıp işe giden, akşam evine dönen, geleceğe dair planlar kuran insan, sanki sonsuz bir zaman diliminde yaşıyormuş gibi davranıyor. Oysa saatler, dakikalar, hatta nefesler, bir sona doğru akıyor. Bu inkâr, bilerek mi, yoksa bilmeyerek mi?

Belki de insanlar, ölümü düşünmenin ağırlığından kaçıyor. Ölüm, insana acizliğini, faniliğini ve kontrol edemediği bir hakikati hatırlatır. Modern dünya, bu hatırlatmayı susturmak için her şeyi yapmış gibi görünüyor: Eğlence, teknoloji, tüketim… Hepsi, insanın gözünü o kaçınılmaz sondan uzaklaştırmak için bir perde. Ama perde ne kadar kalın olursa olsun, ölüm bir gün o perdeyi yırtıp geçecek. Bilmek ya da bilmemek, bu gerçeği değiştirmeyecek.

#### Bilmek mi, Bilmemek mi?
“Başlarına geleceklerini bildikleri için mi?” sorusu, ilginç bir tezat barındırıyor. İnsan, ölümü bilir; bu, aklıyla kavradığı bir bilgidir. Çocukluktan itibaren çevresinde ölümler görür, mezarlıklar geçer, sevdiklerini toprağa verir. Ama bu bilgi, kalbe inmediğinde bir yabancı gibi kalır. Bilmek, sadece zihinsel bir farkındalıkla sınırlıysa, insan hayatını “sonsuz” bir yanılmayla sürdürebilir. Ölüm, “bir gün” gelecek bir misafir gibi görülür; oysa her an kapıyı çalabilir.

“Bilmezlerse gelmeyecek mi?” Bu soru ise, insanın kendini kandırma çabasını resmediyor. Ölümü düşünmemek, onu uzak tutar mı? Çocukken karanlıkta gözleri kapamak, korkuyu yok edermiş gibi gelir; ama gerçekte karanlık hâlâ oradadır. Ölüm de öyle: Onu görmezden gelmek, varlığını silmez. Aksine, bu kaçış, insanı hazırlıksız yakalanmaya mahkûm eder. Ölüm, bilmeyenler için daha mı acımasız olur, yoksa bilenler için bir teslimiyet kapısı mı açar? Bu, insanın kendi elindedir.

#### Neden Kaçıyoruz?
İnsanlar ölümü düşünmüyorsa, belki de hayatı anlamlandırmaktan korkuyorlardır. Ölüm, hayatın aynasıdır; ona bakmak, yaşadığımız anların değerini sorgulamayı gerektirir. Boşa harcanan zaman, ertelenen iyilikler, biriken pişmanlıklar… Ölüm, tüm bunları yüzümüze vurur. Bu yüzleşmeye cesaret edemeyen insan, ölümü bir tabu haline getirir. Oysa düşünmek, insanı uyandırabilir. Ölüm, bir son değil, bir başlangıçtır; bu dünyadan öteye uzanan bir yolculuğun ilk adımıdır.

Belki de kaçış, haz odaklı bir yaşamın sonucudur. Modern insan, anı yaşamak adına geleceği, dolayısıyla ölümü yok sayar. “Carpe diem” yani günü yakala derken, yarını unutur. Ama ya o yarın, bugün gelirse? Hazlar tükenir, eller boş kalır ve insan, “Keşke düşünseydim” diye hayıflanır. Ölümü düşünmek, aslında hayatı düşünmektir; her nefesin kıymetini bilmek, her anı anlamla doldurmaktır.

#### İbret ve Uyanış
Ölüm, insan için bir ibret sahnesidir. Toprak, kralları da, köleleri de aynı sükûnetle kucaklar. Mal, mülk, şan, şöhret; hepsi geride kalır. Öyleyse, neden insan bu gerçeği unutur? Belki de asıl soru şu: Ölümü düşünmek, insanı korkutmaz; aksine, ona bir yön verir. Ölümün kaçınılmazlığı, hayatı değerli kılar. Bilmek, insanı hazırlar; düşünmek, insanı kurtarır.

“İnsanlar neden öleceklerini düşünmüyorlar?” Çünkü düşünmek, sorumluluk ister. “Yoksa ölmeyecekler mi?” Hayır, hepsi ölecek; bu, değişmez bir hakikat. “Başlarına gelecekleri bildikleri için mi?” Evet, ama bu bilgi, kalbe inmediğinde bir yük olur. “Bilmezlerse gelmeyecek mi?” Hayır, ölüm, bileni de bilmeyeni de bulur. Öyleyse, insana düşen, bu gerçeği bir düşman gibi görmek değil, bir hatırlatıcı olarak kucaklamaktır.

Ruhun Yorgunluğu

Bazen insan, hiçbir fiziksel hastalığı olmadığı halde kendini yorgun, tükenmiş ve güçsüz hisseder. Ne kadar dinlenirse dinlensin, huzur bulamaz. Bu, ruhun yorgunluğunun bir işaretidir. Ruhun yorgunluğu; yaşanmış travmalar, hayal kırıklıkları, beklentiler ve gerçekler arasındaki uçurumun büyüklüğüyle ilgilidir. Hayatın getirdiği ağır yükler, umutsuzluk, yalnızlık ve belirsizlik ruhu tüketebilir. Ruh, taşıdığı bu duygusal yükler karşısında çökmeye başladığında, beden de zamanla bu yorgunluktan etkilenir.

Bedenin Çöküşü ve Ruhun Tutunma Çabası

Öte yandan bedenin yorulması, ruhun enerjisini tüketebilir. Yaş ilerledikçe, sağlık sorunları arttıkça veya bedene iyi bakılmadıkça, fiziksel yorgunluk insanın ruh halini de etkiler. Enerjisiz bir beden, ruhun isteklerini gerçekleştirme konusunda engel oluşturur. İnsan yapmak istediklerini yapamaz, hayallerine ulaşamaz hale gelir. Ruh hâlâ umutla dolu olsa da, beden artık ona eşlik edemez.

Dengenin Kaybolması

İnsan için ideal olan, ruh ve beden arasındaki dengeyi koruyabilmektir. Ne ruh bedeni sürüklemeli ne de beden ruhu bir yük gibi taşımamalıdır. Ancak modern hayatın getirdiği stres, yanlış yaşam alışkanlıkları ve manevi boşluk, bu dengeyi bozar. Kimisi ruhunu ihmal edip sadece bedenine odaklanırken, kimisi de bedeni görmezden gelip ruhuna yüklenir. Oysa ikisinin de sağlıklı olması, insanın gerçek anlamda huzur bulmasını sağlar.

Çözüm: Ruh ve Bedenin Uyum İçinde Olması

Bu şaşkınlıkları çözmek için insan hem ruhuna hem de bedenine iyi bakmalıdır. Ruhun yorgunluğunu hafifletmek için manevi arayışlara yönelmek, anlam ve amaç bulmaya çalışmak gerekir. Bedenin tükenmesini önlemek içinse sağlıklı beslenmek, hareket etmek ve düzenli uyumak şarttır. Ruh ve bedenin uyum içinde olduğu bir yaşam, insana hem fiziksel hem de manevi anlamda güç verir.

Bu ayetlerde, Hz. Meryem’in doğum sancıları içinde olduğu sırada Allah’ın ona verdiği iki nimet anlatılıyor: Irmak (su) ve hurma. Bu iki unsurun özellikle zikredilmesi, hem dini hem de bilimsel açıdan anlamlıdır.

Müfessirlerin Görüşleri

1. Allah’ın Yardımı ve Tesellisi: Müfessirler, bu ayetlerde Allah’ın Hz. Meryem’e özel bir lütuf ve destek sunduğunu zikreder. Doğum sancıları içinde yalnız olan Meryem’e, hem fiziksel hem de psikolojik destek verilmiştir.

2. Su ve Hurmanın Besleyiciliği: Bazı müfessirler, ırmak ve hurmanın özellikle doğum sürecinde önemli bir nimet olduğunu belirtir. Çünkü bu ikisi, doğum yapan bir kadının ihtiyaç duyduğu temel besinleri sağlar.

3. İlahi Mucize: Hz. Meryem’in bulunduğu yerde su ve hurma olması, Allah’ın onun için bir kolaylık yarattığını gösterir. Bu, hem bir mucize hem de doğal sebeplerin en uygun şekilde yönlendirilmesi olarak yorumlanabilir.

Bilimsel İzahı

1. Su (Irmak):

Hidrasyon: Doğum sırasında vücut çok fazla su kaybeder. Susuz kalmak, kasılmaları zorlaştırabilir ve annenin gücünü tüketebilir.

Dolaşım ve Rahatlama: Su, kan dolaşımını artırarak annenin ve bebeğin daha iyi oksijen almasını sağlar.

Sancıları Hafifletme: Suyun serinletici etkisi, doğum sancılarını hafifletebilir.

2. Hurma:

Enerji Kaynağı: Hurma, yüksek oranda doğal şeker ihtiva eder ve doğum sırasında enerji ihtiyacını hızla karşılar.

Oksitosin Salgısını Artırma: Hurma, doğum sürecini kolaylaştıran oksitosin hormonunun salgılanmasını teşvik eder. Oksitosin, rahim kasılmalarını düzenler ve doğumu hızlandırır.

Demir ve Lif Kaynağı: Doğum sırasında kan kaybı olur, hurma demir açısından zengindir ve bu eksikliği gidermeye yardımcı olur. Ayrıca lif içeriği bağırsakları rahatlatır.

Sonuç

Bu ayetler, hem manevi bir teselli hem de doğum sürecinde gerekli olan biyolojik destek açısından derin bir hikmet barındırır. Müfessirler bunu Allah’ın Hz. Meryem’e olan özel lütfu olarak görürken, modern bilim de su ve hurmanın doğum sürecine olan katkılarını doğrulamaktadır.

@@@@@@

**Meryem Suresi 19/24-25. Ayetlerde Irmağın ve Hurmanın Zikredilmesinin Sebepleri**
Kur’an-ı Kerim’de Hz. Meryem’in doğum anında yaşadığı zorluklar ve Allah’ın ona olan yardımı anlatılırken ırmak ve hurmanın zikredilmesi, hem tefsir geleneğinde hem de modern bilim ışığında derin anlamlar taşır. İşte müfessirlerin görüşleri ve bilimsel izahlar:

### **1. Müfessirlerin Görüşleri**
#### **a) İlâhî Rahmet ve Mucizevî Yardım**
– **Irmak (Nehir):**
Müfessirler (İbn Kesir, Taberî, Kurtubî), ırmağın çöl gibi susuz bir ortamda Hz. Meryem’e su sağlayan **mucizevî bir rahmet** olduğunu belirtir. Bu, Allah’ın kullarını en zor anlarında bile terk etmediğinin bir göstergesidir. Su, hayat kaynağı olmasının yanı sıra, Hz. Meryem’in fiziksel ve ruhî temizliğini de sembolize eder.
– *Taberî*: “Bu, Allah’ın Meryem’e olan lütfudur; doğum sancıları sırasında susuzluğunu gidermek için bir nehir yaratmıştır.”

– **Hurma:**
Hurma ağacının sallanarak taze meyveler dökülmesi, hem mucize hem de **insanî çaba ile ilâhî yardımın uyumunu** temsil eder. Müfessirler, Hz. Meryem’in “hurma dalını silkeleme” emrindeki küçük çabasının ardından Allah’ın bereketiyle meyvelerin dökülmesini, “tevekkül” ve “amel” arasındaki dengeye işaret sayar.
– *Kurtubî*: “Allah, Meryem’e çabasız bir rızık vermedi; kudretiyle ağacı meyveyle doldurdu, ama O’na ‘silkele’ diyerek amel kapısını açtı.”

#### **b) Sembolik ve Ahlakî Mesajlar**
– **Irmak:** Rahmetin sürekliliğini, **hidayet** ve **temizlenme** sembolüdür.
– **Hurma:** Sabrın meyvesi olan “taze ve olgun hurma”, **imanın tatlı meyvelerini** ve **dünyevî-uhrevî rızkı** temsil eder.

### **2. Bilimsel İzah**
Modern tıp ve beslenme bilimi, hurmanın doğum sürecindeki faydalarını desteklemektedir:

#### **a) Hurmanın Doğuma Etkisi**
– **Enerji Kaynağı:** Hurma, yüksek fruktoz ve glikoz muhtevasıyla doğum sırasında kaybedilen enerjiyi anında geri kazandırır.
– **Oksitosin Benzeri Etki:** Hurmada bulunan bileşenler, rahim kasılmalarını düzenleyen **oksitosin hormonuna benzer etki** yaparak doğumu kolaylaştırır.
– **Potasyum ve Magnezyum:** Doğum sonrası kanama riskini azaltır, kas yorgunluğunu önler.
– *Bilimsel Çalışma:* “Journal of Obstetrics and Gynaecology” (2011), düzenli hurma tüketen kadınlarda doğumun daha kısa ve ağrısız olduğunu ortaya koymuştur.

#### **b) Suyun Önemi**
Doğum sırasında sıvı kaybı, annenin direncini düşürür. Ayetteki “ırmak”, susuzluğu gidererek **hidrasyonu sağlamanın kritik rolüne** işaret eder.

### **3. Tefsir ve Bilimin Ortak Noktası**
Kur’an’ın bu ayetleri, hem mucizevî bir olayı hem de insanlığa **evrensel bir mesajı** aktarır:
– **Allah’ın Tabiatı Yönetmesi:** Hurma ve su, doğal sebepler dairesinde Allah’ın kudretini gösterir.
– **İnsanın Sorumluluğu:** Hz. Meryem’in ağacı sallaması, “sebebe sarılma” prensibinin önemini vurgular.

1. Zulmün İçinde Adaletin Görülmesi

İlahi Planın Bir Parçası Olarak: Kader, insanın eylemlerini zorla yaptırmaz; ancak her fiilin bir sonucu vardır. Zulmeden kişi, bu zulmünün karşılığını ya dünyada ya da ahirette adaletle görür.

İmtihan Bilinciyle: Zulme uğrayan kişi için bu durum bir imtihandır. Sabır ve tevekkülle karşılanan her sıkıntı, kişinin manevi derecesini artırır.

Hikmet Penceresinden: Bazı olaylar ilk bakışta haksızlık gibi görünse de, uzun vadede rahmet ve hikmet penceresinden farklı bir boyut kazanır. Bazen zulme uğrayan kişiler bu süreçten daha güçlü, daha bilinçli ve daha kararlı çıkarlar.

2. Zulme Karşı Adaletin Görülmesi Gereken Yer

Toplumsal Bilinç: Zulme karşı durmak ve hakkı savunmak, insanın ahlaki sorumluluğudur. Sessiz kalmak, zulme ortak olmak anlamına gelir.

Dua ve Sabır: Allah’ın adaletine iman eden kişi, hem dua eder hem de sabreder. Ancak bu, zulme boyun eğmek anlamına gelmez; bilakis hak mücadelesi içinde olmayı gerektirir.

Ahiret İnancı: Zulmün dünyada tam karşılık bulmadığı durumlarda, ilahi adaletin ahirette tam anlamıyla tecelli edeceğine inanılır.

Sonuç

### **A. KALDIRILAN YASAKLAR VE ÖZGÜRLÜKLER**
1. **Başörtüsü Yasağının Kaldırılması**
– Kamu kurumlarında, üniversitelerde ve okullarda başörtüsü yasağı 2013’te kademeli olarak kaldırıldı. Bu, dindar kesimler tarafından “özgürlük” olarak nitelendirildi.

2. **Kürtçe Üzerindeki Kısıtlamaların Hafifletilmesi**
– Özel okullarda Kürtçe eğitim izni verildi (2012). TRT Şeş (Kürtçe yayın yapan kanal) kuruldu.

3. **Alevi Açılımı (2009-2013)**
– Alevi vatandaşların hak talepleri için diyalog süreci başlatıldı.

### **B. EKONOMİK VE ALTYAPI HİZMETLERİ**
1. **Mega Projeler**
– **İstanbul Havalimanı**, **Yavuz Sultan Selim Köprüsü**, **Osman Gazi Köprüsü**, **Marmaray**, **Kanal İstanbul** (plan aşamasında) gibi ulaşım projeleri hayata geçirildi.
– **TOKİ** aracılığıyla 5 milyondan fazla konut inşa edildi.

2. **Sağlık Reformları**
– **Yeşil Kart** sistemiyle düşük gelirli vatandaşlara ücretsiz sağlık hizmeti sağlandı.
– Şehir hastaneleri projesiyle modern hastaneler inşa edildi, ancak maliyet ve işletme modelleri tartışma konusu oldu.

3. **Sosyal Yardımlar**
– **Şartlı Nakit Transferi**, **65 yaş üstü maaşı**, **engelli yardımları** gibi sosyal destek programları genişletildi.

4. **Tarım ve Sanayi**
– Tarımsal destekler artırıldı.
– Otomotiv, savunma sanayi (Milli Tank Altay, İHA/SİHA’lar) ve teknoloji alanında yerli üretim vurgusu yapıldı.

### **C. SİYASİ VE HUKUKİ DEĞİŞİKLİKLER**
1. **Başkanlık Sistemine Geçiş**
– 2017 referandumuyla **Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi** kabul edildi. Erdoğan, bu sistemin “istikrar” sağladığını savunurken, muhalifler “yetkilerin tek elde toplanması” nedeniyle eleştirdi.

2. **Anayasa Değişiklikleri**
– 2010 ve 2017’deki anayasa değişiklikleriyle yargı ve yürütme yapısı yeniden düzenlendi.
– 2010 değişikliği, AB uyum süreci kapsamında desteklendi.

### **D. DİNİ VE MANEVİ ALANDA GELİŞMELER**
1. **Diyanet’in Rolünün Genişlemesi**
– Diyanet İşleri Başkanlığı’nın bütçesi ve faaliyet alanı genişletildi. Camilerin sayısı artırıldı.
– **Diyanet TV** kurularak dini içerikli yayınlar yapılmaya başlandı.

2. **Osmanlı Mirası Vurgusu**
– Tarihi restorasyon projeleri (Ayasofya’nın camiye dönüştürülmesi, Topkapı Sarayı restorasyonu) ve Osmanlı kültürünün canlandırılması ön planda tutuldu.

3. **Dini Eğitim**
– İmam Hatip okullarının sayısı ve kontenjanları artırıldı.

### **E. DIŞ POLİTİKA VE ENERJİ**
1. **Enerji Projeleri**
– **TANAP** (Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı), **Akkuyu Nükleer Santrali** ve Karadeniz’deki doğalgaz keşifleriyle enerji bağımsızlığı hedeflendi.

2. **Bölgesel Güç Olma İddiası**
– Suriye, Libya ve Doğu Akdeniz’de aktif askeri ve diplomatik hamleler yapıldı. Türkiye’nin dış politikası “Yeni Osmanlıcı” olarak tanımlandı.

### **SONUÇ**
Erdoğan iktidarı, **altyapı yatırımları, sosyal yardımlar ve dini özgürlükler** alanında önemli adımlar atıldı.

Bu katliamda kadınlara ve çocuklara yönelik ağır işkenceler yapıldığı, sivillerin yakıldığı, derilerinin yüzüldüğü, gözlerinin oyulduğu, başlarının kesildiği gibi dehşet verici olaylar belgelenmiştir. Olay, uluslararası alanda büyük tepkilere yol açmıştır.

Hocalı Katliamı, insanlık tarihindeki en büyük vahşetlerden biri olarak anılmaya devam etmektedir ve Azerbaycan halkı tarafından her yıl anılmaktadır. Azerbaycan’ın bu trajediyi dünya kamuoyuna duyurmak için yaptığı çalışmalar sürmektedir.

Bu tür vahşetlerin bir daha yaşanmaması dileğiyle, hayatını kaybeden tüm masum insanları rahmetle anıyoruz.

@@@@@@@

Hocalı Katliamı, 26 Şubat 1992’de Dağlık Karabağ çatışmaları sırasında yaşanan ve Azerbaycanlı sivillerin hedef alındığı son derece trajik bir olaydır. Bu katliamda sivillere yönelik toplu öldürme, işkence ve insanlık dışı muameleler uluslararası raporlarda ve tanıklıklarda belgelenmiştir. Örneğin, **Human Rights Watch** gibi kuruluşlar, köyün ele geçirilmesi sırasında kadın, çocuk ve yaşlılar da dahil olmak üzere yüzlerce sivilin acımasızca öldürüldüğünü rapor etmiştir.

Ancak, **”bir kız çocuğunun derisinin soyularak kaç gün yaşayacağının denenmesi”** gibi spesifik ve aşırı derecede şiddet içeren iddialar, bazı tanık ifadelerinde ve Azerbaycan kaynaklı anlatımlarda geçmektedir.

### Önemli Noktalar:
1. **Belgelenmiş Şiddet**: Hocalı’da sivillere yönelik katliam, tecavüz, işkence ve bedensel tahribat gibi suçlar uluslararası insan hakları örgütleri tarafından rapor edilmiştir.
2. **Tanık İfadeleri**: Bazı hayatta kalanlar ve gazeteciler, aşırı şiddet içeren vakalar anlattı.

Güneş, Nil Nehri’nin durgun sularına yansırken, Firavun altın tahtında kibirle oturuyordu. Sarayının sütunları, zulmü altında ezilen insanların ahlarıyla yankılanıyordu. O, kendini ilah ilan etmiş, halkına hükmetmenin sarhoşluğuna kapılmıştı. Ancak Allah, zalimlerin zulmünü ebedi kılmayacak, adaletini tecelli ettirecekti.

Uyarılar ve Meydan Okuma

Musa Peygamber, Allah’ın elçisi olarak Firavun’a defalarca uyarılarda bulundu. ‘Ey Firavun! İsrailoğulları’nı serbest bırak, Allah’ın yoluna dön!’ dedi. Fakat Firavun, bu çağrıyı küçümseyerek, ‘Ben sizin en yüce rabbinizim!’ diye karşılık verdi. Halkı da onun peşinden giderek hakikati reddetti, Allah’ın ayetlerini inkâr etti.

Felaketin İlk İşaretleri

Firavun ve kavmi için azap kapıları aralanmıştı. Nil Nehri kana bulandı, çekirgeler tarlaları yok etti, kurbağalar sarayları bastı, kara veba insanları kırıp geçirdi. Her bela geldiğinde Firavun pişmanlık gösteriyor, ‘Ey Musa! Bize dua et, biz de senin Rabbine inanacağız!’ diyordu. Ama bela kalkar kalkmaz tekrar isyana dönüyorlardı.

Son Darbe: Kızıldeniz’in Yarılanışı

Nihayet, Allah Musa’ya ve inananlara Mısır’ı terk etmelerini emretti. İsrailoğulları, gece vakti yola koyuldular. Sabah olduğunda Firavun, ordusuyla peşlerine düştü. Karşılarında Kızıldeniz uzanıyordu, yol bitmişti. Musa, asasıyla suya dokundu ve deniz ikiye yarıldı. İsrailoğulları kurtuluşa ererken, Firavun ve ordusu onları takip etti.

Helak Anı

Firavun, gücüne ve ordusuna güvenerek dalgalardan oluşan duvarların arasına daldı. Ama Allah’ın vaadi hakikatti. Sular, büyük bir öfkeyle üzerlerine kapandı. Firavun, son nefesinde gerçeği kabul etti: ‘İnandım! Musa’nın Rabbi olan Allah’tan başka ilah yoktur!’ Ama artık çok geçti. Bedeni, ibret olsun diye sudan çıkarıldı, fakat ruhu ebedi azaba mahkûm oldu.

Geriye Kalan Sessizlik

Firavun’un ihtişamlı sarayları, orduları ve hazineleri bir anda yok olup gitmişti. Dün onun gücüne hayranlık duyanlar, şimdi onun korkunç sonunu konuşuyorlardı. İsrailoğulları özgürlüğüne kavuşmuş, Allah’ın vaadi gerçekleşmişti.

Bir Uyarı: Güç ve Zulmün Sonu

Güneş, ihtişamla parıldarken Karun’un sarayının altın kapıları açıldı. Herkesin hayranlıkla izlediği bu adam, büyük bir servetin sahibi olarak tanınıyordu. Hazine sandıkları, değerli taşlar, altın ve gümüşle doluydu. Karun, bu zenginliği Allah’ın bir lütfu olarak görmek yerine, kendi aklının ve yeteneğinin eseri olarak görüyordu. ‘Bu serveti kendi ilmim sayesinde kazandım!’ diyerek böbürleniyordu.

Uyarı ve İnkar

Musa Peygamber, ona servetin Allah’ın bir imtihanı olduğunu hatırlattı. Fakirlere yardım etmesini, adaleti gözetmesini öğütledi. Ancak Karun, bu sözleri küçümseyerek, ‘Bana kimse hesap soramaz!’ diye karşılık verdi. Kibrinin ve açgözlülüğünün gölgesinde, halkı ezmeye, mallarını haksız kazançlarla büyütmeye devam etti.

Felaketin İlk İşaretleri

O gün, Karun büyük bir gösterişle halkın arasına çıktı. Üzerindeki kıymetli giysiler, altın işlemeli tahtı, ona eşlik eden hizmetkarları göz kamaştırıyordu. İnsanlar arasında fısıltılar dolaşıyordu: ‘Keşke bizim de Karun gibi servetimiz olsaydı!’ Ancak bir grup mümin, ‘Allah’ın rahmeti daha hayırlıdır!’ diyerek bu sahte ihtişama kapılmamaları gerektiğini hatırlatıyordu.

Helak Anı

Tam o anda, yeryüzü gürleyerek sarsılmaya başladı. Halk dehşetle geri çekildi, Karun’un sarayı ve hazineleriyle birlikte toprağın derinliklerine gömüldüğünü gördüler. Altınlarla dolu sandıklar, muhteşem saraylar, ihtişamla döşenmiş avlular… Hepsi bir anda yok oldu. Karun, servetiyle birlikte, kibirle yükseldiği dünyanın derinliklerine çekildi.

Geriye Kalan Sessizlik

Şimdi onun ihtişamlı sarayından geriye hiçbir iz kalmamıştı. Karun’un adını duyanlar, onun sonunu düşündüklerinde irkiliyorlardı. ‘Dün onun gibi olmayı isteyenler, şimdi onun yerinde olmadıkları için şükrediyorlar!’ dediler.

Bir Uyarı: Servet ve Kibir Nereye Götürür?

Karun’un helakı, insanlığa servetin bir imtihan olduğunu hatırlatır. Servet, kibir ve bencillikle yönetildiğinde, sahibini felakete sürükler. Peki, bugün bizler bu hikayeden ders alıyor muyuz, yoksa aynı hataları mı tekrar ediyoruz?

Sabahın ilk ışıkları, Medyen halkının şatafatlı çarşılarına düşüyordu. Alım satımların hileyle, ölçülerin eksik tartılarla yürüdüğü bu şehir, zenginliğin ve sahtekârlığın iç içe geçtiği bir yerdi. Şuayp Peygamber, yıllardır onları haksızlıktan, aldatmacadan, putperestlikten vazgeçmeye çağırıyordu. Ancak onlar, zenginliklerine güvenerek onun sözlerini alaya alıyor, ‘Ey Şuayp! Senin söylediklerinle işlerimizi terk edecek değiliz!’ diyerek reddediyorlardı.

Uyarı ve Alay

Şuayp Peygamber’in uyarıları, Medyen halkının kulaklarında yankılanırken, onlar kibirle ona karşı çıkıyor, ‘Eğer doğru söylüyorsan, üzerimize azabı getir!’ diye meydan okuyorlardı. Ticaretlerinde adaleti sağlamaktan, dürüst olmaktan kaçındıkları gibi, inananları da eziyetle yıldırmaya çalışıyorlardı.

Felaketin İlk İşaretleri

O sabah, şehirde garip bir sessizlik hâkimdi. Rüzgâr, sıcak bir nefes gibi sokaklarda dolaşıyor, alışılmışın dışında bir kasvet çökmüştü. Gökyüzü kararmaya başladığında ise herkes korkuyla birbirine bakıyordu. Gök gürültüsü Medyen sokaklarını inletirken, şiddetli bir sarsıntı yeryüzünü sarstı.

Helakın Kaçınılmaz Sonu

Aniden gökyüzünden korkunç bir ses yükseldi. O dehşetli sayha, Medyen halkının iliklerine kadar işleyen bir çığlık gibiydi. Bir anda dengelerini kaybettiler, dizleri üzerine yıkıldılar. O an her şey bitmişti. Medyen’in o gösterişli binaları, büyük çarşıları bir anda yerle bir olmuştu. Toprak, adaletsizliği yutan bir mezar gibi üzerlerini örtmüştü.

Geriye Kalan Sessizlik

Şuayp Peygamber ve ona inananlar, bu felaketten kurtulmuş, helak edilen kavminin harabelerine hüzünle bakıyordu. ‘Ey kavmim! Size Rabbimin mesajlarını tebliğ ettim, ama siz öğüt almadınız!’ dediğinde, geride sadece sessizlik vardı. Medyen, kibir ve haksızlığın bedelini ödemişti.

Bir Uyarı: Tarih Tekerrür Edecek mi?

Şuayp kavminin akıbeti, adaletin ve dürüstlüğün ne denli önemli olduğunu hatırlatır. Haksızlıkla yükselen toplumlar, eninde sonunda adaletin tokadıyla sarsılırlar. Bugün, geçmişten ders alıyor muyuz, yoksa tarihin tekerrür etmesine mi yol açıyoruz?

Günler birbirini kovalıyor, Nuh Peygamber’in uyarıları kavminin kulaklarında yankılanıyordu. Ancak onlar, dalga geçiyor, onu deli olmakla suçluyorlardı. Şehvet, kibir ve azgınlık içinde yüzen bu halk, Allah’ın azabına karşı umursamaz bir tavır sergiliyordu.

Uyarı ve Alay

Nuh yıllarca onları doğru yola çağırmış, Allah’a yönelmeleri için sabırla mücadele etmişti. Ancak kavmi, putlarına tapmaktan, azgınlık ve taşkınlık içinde yaşamaktan vazgeçmiyordu. Onun sözlerini dinlemek yerine, kulaklarını tıkıyor, ‘Ey Nuh, artık yeter! Eğer doğru söylüyorsan tehdit ettiğin azabı getir!’ diye meydan okuyorlardı.

Ve o an geldi…

Tufanın İlk İşaretleri

Nuh’un Rabbinden aldığı emirle inşa ettiği gemi, alay konusu olmuştu. Gök yüzünü kara bulutlar kaplamaya başladığında ise kimse hâlâ yaklaşan felaketi fark etmiyordu. Yeryüzü titredi, uzaklardan gelen bir uğultu duyuldu. Bir anda gökyüzü delinircesine yağmur boşaldı. Toprak yarıldı ve yeraltındaki sular yüzeye fışkırdı.

Tufanın Şiddeti ve Helak

Sular yükselirken, insanlar panikle kaçışmaya başladılar. Evler, ağaçlar, putlar, saraylar… Her şey suya kapılıp gidiyordu. Nuh, son bir kez daha oğluna seslendi: ‘Ey oğlum, bizimle gel, kâfirlerle olma!’ Ancak oğlu, ‘Ben dağa sığınırım, beni kurtarır’ diyerek kibirle cevap verdi. Fakat ilahi emir kesindi; büyük bir dalga aralarına girerek oğlunu ve inkârcıları yuttu.

Geriye Kalan Sessizlik

Gemi, Allah’ın buyruğuyla selametle dağların üzerine oturduğunda, artık yeryüzünde Nuh’a inananlardan başka kimse kalmamıştı. O an geldiğinde, her şey bitmişti. Yeryüzü sessizliğe büründü, tufanın izleri geride yalnızca ibret dolu bir kıssa bıraktı.

Bir Uyarı: İnsanlık Aynı Hatayı Yapacak mı?

Nuh kavminin helakı, insanlığa önemli bir uyarıdır. Kibirlilik, hakikati reddetme ve Allah’a isyan, her dönemde toplumların çöküşüne sebep olmuştur. Bugün, geçmişten ders alıyor muyuz, yoksa tarihin tekerrür etmesine mi yol açıyoruz?

Gecenin karanlığı, Sodom ve Gomorra topraklarına çökmüştü. Şehir, her zamanki gibi zevk ve sefahat içinde kaybolmuş, insanoğlunun en düşük arzularına teslim olmuştu. Lût Peygamber’in tüm uyarılarına rağmen, sapkınlıkları ve taşkınlıklarıyla Rabb’lerine isyan etmeye devam ediyorlardı.

Ancak, o gece farklıydı…

Uyarı ve Reddediş

Lût Peygamber yıllardır onları uyarıyor, doğru yola davet ediyordu. Fakat halk, alaycı bakışlarla ona gülüyor, “Bizi eğlencemizden alıkoyan bir adamdan başka bir şey değilsin!” diyerek hakikati reddediyorlardı. Allah’ın azabının kaçınılmaz olduğunu kavrayamıyor, kendi bâtıl yaşam tarzlarını terk etmeyi reddediyorlardı.

Ve o an geldi…

Meleklerin Gelişi

Gizemiyle gecenin içine doğan ışık huzmeleri, üç yabancıyı Lût’un kapısına getirmişti. Onlar, sıradan insanlar gibi görünseler de aslında Yüce Allah’ın gönderdiği meleklerdi. Lût, konuklarını içeri aldı, ancak kavmin azgınları bu yabancıları rahatsız etmek için evinin kapısına dayandı. Lût’un yalvarışları karşısında kahkahalarla gülen bu sapkın topluluk, o gece hak ettikleri cezanın ne olduğunu henüz bilmiyorlardı.

Helakın Başlangıcı

Sabahın ilk ışıklarıyla beraber felaketin ayak sesleri duyulmaya başladı. Melekler, Lût’a ve ona inanan az sayıdaki insana şehri terk etmelerini ve asla geriye dönüp bakmamalarını emretti. O anda, şehre ilahi gazap indi. Yeryüzü sarsıldı, gökyüzü öfkeyle haykırdı.

Gökten taşlar yağdı, şehrin sokakları ölümle doldu. Şimşekler gökyüzünü yardı, yeraltındaki lavlar kasabayı yuttu. Bir zamanlar şehvet ve sefahatin başkenti olan bu yer, artık bir harabe, bir ibret nişanesi olmuştu.

Geriye Kalan Sessizlik

Lût ve ailesi, Allah’ın emriyle şehri terk etmişti. Ancak, helak olan kavmini ardında bırakırken, bir anlık merak veya içindeki eskiye duyulan özlemle geriye bakan eşi, bir anda taş kesilerek cezanın kurbanlarından biri oldu.

Lût kavmi, Allah’a isyanlarının bedelini en ağır şekilde ödemişti. Bugün, onların yaşadığı topraklar, Lut Gölü olarak bilinir ve bu ibretlik kıssa, nesiller boyu insanlığa ders olarak aktarılır.

Bir Uyarı: Tarih Tekerrür Eder Mi?

Lût kavminin akıbeti, insanlığa bir uyarıdır. Zulüm, ahlaksızlık ve azgınlık, toplumları çöküşe götüren en büyük sebeplerdendir. Peki, günümüz insanı bu ibret dolu helaktan ders alıyor mu? Yoksa tarih, bir kez daha tekerrür mü edecek?

Ad Kavmi: Rüzgarın Gazabı

Ad kavmi, bugün Yemen ve Umman arasında bulunduğu tahmin edilen Ahkaf bölgesinde yaşamaktaydı. Göklere yükseltikleri muhteşem yapılar, gücün ve kudretin timsaliydi. Ancak onlar, Hz. Hud’un getirdiği ilahi mesajlara kulak tıkamış, “Bizden güçlüsü var mı?” diyerek Allah’ın uyarılarını küçümsemişlerdi.

Sonunda felaketin ilk işaretleri geldi: Yedi gece sekiz gündüz sürecek bir kasırga. Rüzgar, küçükten büyüe her şeyi yerle bir etti. O dev yapılar, insanoğlunun övündüğü ihtşam, toz ve enkaz içinde yok oldu. Ad kavmi, kibirlerinin bedelini kıyameti andıran bir fırtınayla ödedi.

Semud Kavmi: Titreten Sarsıntı

Ad kavminin yok oluşundan sonra ibret almayan bir başka topluluk Semud kavmiydi. Bugün Suudi Arabistan’daki Medain Salih bölgesinde yaşadıkları tahmin ediliyor. Kayaları yontarak muhteşem evler inşa eden bu kavim de, Hz. Salih’in davetini reddetmiş, kendilerine mucize olarak gönderilen deveyi vahşice katletmişti.

Uyarılar art arda gelmişti, fakat kibirleri onları kör etti. Sonunda o çok beklenen ceza indi: Gökten gelen korkunç bir sayha (gürleme) ve şiddetli bir deprem. Toprak ayaklarının altında titrerken, nefesleri kesildi. Semud kavmi, taşlara oydukları evlerinde depremin dehşetiyle donakaldı.

Bir Uyarı ve Hatırlatma

Ad ve Semud kavimleri, insanoğlunun ibretle hatırlaması gereken felaketlerin en çarpıcı örneklerindendir. Onlar, güçlerinin ve mükemmeliyetlerinin kendilerini kurtaracağını sanmışlar, ancak ilahi adaletin önünde boyun eğmişlerdir.

Bugün dünyada benzer bir kibir ve azgınlıkla hareket eden toplumlar, Ad ve Semud’un akıbetinden ders çıkarmazsa, tarih tekerrür etmekten geri durmayacaktır.

“O halde ibret almaz mısınız?” (A’raf, 7:74)

Allah Teâlâ, insanı ve diğer canlıları belirli duygular ve kuvvetlerle donatarak yaratmıştır. Bu kuvvetler, canlıların hayatta kalmasını, gelişmesini ve imtihan dünyasında varlığını sürdürmesini sağlar. Kuvve-i Şeheviyye (Arzu ve istek gücü) ve Kuvve-i Gadabiyye (Öfke ve mücadele gücü), yaratılışın temel dinamiklerindendir. Eğer bu iki kuvvet hiç olmasaydı:

Canlılar yaşam mücadelesi vermez, hayatta kalamazdı.

İnsan, neslini devam ettiremez, dünya boş bir yere dönüşürdü.

Hayat durağan, anlamsız ve ruhsuz olurdu.

Adalet, cesaret ve kahramanlık gibi kavramlar olmazdı.

Bu makalede, bu iki kuvvetin hikmeti, eksikliklerinin doğuracağı felaketler ve İslam’ın denge anlayışı ele alınacaktır.

1. Kuvve-i Şeheviyye Olmasaydı: Hayatın Devamı Mümkün Olmazdı

Kuvve-i Şeheviyye, canlıların yaşamak ve çoğalmak için sahip olduğu arzu ve istek gücüdür. Eğer bu duygu olmasaydı:

İnsanlar yemek yeme ihtiyacı duymaz, açlıktan ölürdü.

Neslin devamı sağlanamaz, insanlık kısa sürede yok olurdu.

Hiçbir canlı çoğalmaz, dünyada canlılık tamamen sona ererdi.

İnsan çalışmaz, üretmez, ilerlemezdi.

Kur’an’da şöyle buyrulur:

“Kadınlara, oğullara, yük yük altın ve gümüşe, salma güzel atlara, davarlara ve ekinlere karşı aşırı sevgi insanlara süslü gösterildi. Bunlar, dünya hayatının geçimidir. Asıl varılacak güzel yer, Allah katındadır.” (Âl-i İmran, 14)

Bu ayetten anlaşılıyor ki, insanın dünyaya bağlanmasını sağlayan istekler, onun imtihan vesilesidir. Eğer bu istekler olmasaydı, insan bu imtihanı kaybederdi.

2. Kuvve-i Gadabiyye Olmasaydı: Adalet ve Mücadele Kaybolurdu

Kuvve-i Gadabiyye, insanın ve diğer canlıların kendilerini korumasını, zulme karşı çıkmasını ve haklarını savunmasını sağlayan mücadele gücüdür. Eğer bu kuvvet olmasaydı:

İnsanlar ve hayvanlar kendilerini savunamaz, kolayca yok olurdu.

Kimse zulme karşı durmaz, zalimler dünyayı ele geçirirdi.

Cesaret, kahramanlık, adalet ve fedakârlık gibi kavramlar olmazdı.

Canlıların doğasında mücadele olmadığı için doğa dengesiz hale gelirdi.

Kur’an-ı Kerim’de mücadele ruhunun gerekliliği şöyle anlatılır:

“Eğer Allah, insanların bir kısmını diğerleriyle defetmeseydi, yeryüzü bozulurdu. Fakat Allah, âlemlere lütuf sahibidir.” (Bakara, 251)

Bu ayet, mücadele ruhunun adaleti ve düzeni sağladığını gösterir. Eğer kuvve-i gadabiyye olmasaydı, zalimler karşısında hiç kimse direnemez, dünya adaletsiz bir hale gelirdi.

3. Bu İki Kuvvetin Yokluğu, Hayatı Durağan ve Anlamsız Hale Getirirdi

İnsanı hayata bağlayan şey, arzularının olması ve bu arzularını koruyabilmek için mücadele edebilmesidir. Eğer hem kuvve-i şeheviyye hem de kuvve-i gadabiyye olmasaydı:

Hayat monoton ve anlamsız olurdu.

İnsan, dünyaya karşı hiçbir ilgi duymaz, çalışmaz ve üretmezdi.

Sevgi, aşk, tutku gibi hisler kaybolurdu.

Hiçbir başarı için çaba harcanmaz, ilerleme sağlanmazdı.

Ne zorluklara göğüs geren kahramanlar ne de adaleti savunan liderler olurdu.

Bu durumda, insan sadece var olan, ama hiçbir şey yapmayan bir varlığa dönüşürdü. Oysa Allah, insanı yeryüzünde halife olarak yaratmış (Bakara, 30) ve ona sorumluluklar yüklemiştir.

4. İslam’da Bu İki Kuvvetin Dengeli Kullanımı

İslam, şehveti de, öfkeyi de tamamen reddetmez; ancak bunların dengeli kullanımını öğütler. Aşırı şehvet insanı harama, aşırı öfke ise zulme götürür.

Şehvetin meşru tatmini için evlilik teşvik edilir.

Öfkenin kontrol altına alınması için sabır ve adalet öğütlenir.

İslam, her iki duygunun da akıl ve iman ile dengelenmesini ister.

Peygamber Efendimiz (s.a.v.), şehvet ve öfke ile ilgili şu nasihatleri vermiştir:

“Ey gençler! Sizden kimin evlenmeye gücü yeterse evlensin. Çünkü evlilik, gözü haramdan sakındırır ve iffetli kalmayı sağlar.” (Buhârî, Müslim)

“Güçlü kişi, güreşte rakibini yenen değil; öfkelendiğinde kendini kontrol edebilendir.” (Buhârî)

Bu hadisler, şehvetin helal yoldan tatmin edilmesini ve öfkenin kontrol altında tutulmasını öğütlemektedir.

5. Sonuç: Hayatı Anlamlı Kılan Bu İki Kuvvetin Hikmetine Şükretmeliyiz

Kuvve-i Şeheviyye ve Kuvve-i Gadabiyye, hayatın devamlılığı ve anlam kazanması için yaratılmış ilahi bir düzendir. Eğer bu iki kuvvet olmasaydı:

Hayat var olamaz, insanlar ve hayvanlar neslini sürdüremezdi.

Hiçbir şey için mücadele edilmez, adalet ortadan kalkardı.

Sevgi, bağlılık, fedakârlık, kahramanlık gibi hisler olmazdı.

Dünya monoton, amaçsız ve ruhsuz bir yere dönüşürdü.

Bu yüzden, bu duyguları doğru kullanarak Allah’a şükretmeli, şehveti helal dairede yaşamalı ve öfkeyi adalet ile dengelemeliyiz.

Son olarak Mevlana’nın şu sözüyle bitirelim:

“Öfkeni dizginle, çünkü o seni yakıp kül edebilir. Şehvetini yönet, çünkü o seni esir edebilir. Her ikisini de dengele, çünkü o seni gerçek özgürlüğe götürebilir.”

Allah bizlere, şehveti iffetle, öfkeyi adaletle ve tüm duygularımızı imanla yönetmeyi nasip eylesin. Âmin.

@@@@@@@@

EĞER INSANDA ÜÇ BÜYÜK DUYGUDAN BİRİ OLAN KUVVE-İ ŞEHEVIYYE OLMAYACAK OLSA, HİÇ BİR ŞEY OLMAYACAĞI GİBİ, HERŞEY DE ANLAMSIZ OLACAK VE KIYMETSİZ KALACAKTI.

Kuvve-i Şeheviyye: Hayatın Devamlılığı ve İmtihanın Gerekliliği

Allah Teâlâ, insanı üç temel kuvvetle yaratmıştır:

1. Kuvve-i Akliyye (Akıl ve düşünme gücü)

2. Kuvve-i Gadabiyye (Öfke ve mücadele gücü)

3. Kuvve-i Şeheviyye (Arzu ve istek gücü)

Bu üç kuvvet, insanın hayatını sürdürmesi, gelişmesi ve imtihanı kazanması için verilmiştir. Kuvve-i Şeheviyye, yani arzu ve istek duygusu, insana yemek yeme, neslini devam ettirme, huzur ve mutluluk arayışı içinde olma gibi temel ihtiyaçları kazandırır.

Eğer bu duygu olmasaydı:

İnsan hayatı devam etmezdi.

İnsanın dünyaya karşı ilgisi olmaz, çalışmak ve üretmek anlamsız hale gelirdi.

Aile kurma ve neslin devamı mümkün olmazdı.

Hayattaki hiçbir şeyin kıymeti olmaz, dünya boş ve anlamsız bir yer olurdu.

Ancak bu kuvvet yanlış kullanıldığında, insanı hırs, israf, haram ve ahlaksızlık bataklığına sürükleyebilir. Bu makalede, Kuvve-i Şeheviyye’nin hikmeti, yanlış kullanımı ve İslam’ın sunduğu dengeyi ele alacağız.

1. Kuvve-i Şeheviyye’nin Hikmeti ve Gerekliliği

Allah, bu duyguyu insana hayatı sürdürmesi ve imtihanı başarması için vermiştir. Bu duygu olmadan insan:

Yemek yeme ve içme isteğine sahip olmaz, açlıktan ölürdü.

Evlilik ve aile kavramı oluşmaz, insan nesli devam etmezdi.

Dünyaya karşı hiçbir ilgi duymaz, ilerleme kaydedemezdi.

İnsan, ne cenneti arzulardı ne de imtihana anlam verebilirdi.

Kur’an’da Allah, dünyanın süslerini insanların hoşuna gidecek şekilde yarattığını şöyle bildirir:

“Kadınlara, oğullara, yük yük altın ve gümüşe, salma güzel atlara, davarlara ve ekinlere karşı aşırı sevgi insanlara süslü gösterildi. Bunlar, dünya hayatının geçimidir. Asıl varılacak güzel yer, Allah katındadır.” (Âl-i İmran, 14)

Bu ayet, insanın fıtratındaki arzuların bir imtihan unsuru olduğunu gösteriyor. Bu arzular, insanı Allah’a yaklaştıran birer vesile olabilir. Ancak yanlış kullanılırsa insanı felakete de sürükleyebilir.

2. Kuvve-i Şeheviyye’nin Yanlış Kullanımı: Nefsin Tuzağına Düşmek

Kuvve-i Şeheviyye, kontrolsüz bir şekilde kullanıldığında insanı nefsinin kölesi haline getirebilir. Kur’an-ı Kerim’de nefsinin arzularına uyanlar şöyle anlatılır:

“Kendi arzusunu ilah edinen ve Allah’ın da bir bilgi üzere kendisini saptırdığı, kulağını ve kalbini mühürlediği, gözünün üstüne de perde çektiği kimseyi gördün mü?” (Casiye, 23)

Bu ayet, şehvetin yanlış kullanımının, insanı helake sürükleyebileceğini gösteriyor. Günümüzde:

İsraf ve lüks tutkusu, insanı kibir ve bencilliğe sürüklüyor.

Helal olmayan ilişkilere düşkünlük, aile yapısını bozuyor.

Maddi hırs, insanı kul hakkı yemeye, adaletsizliğe ve harama yöneltiyor.

Bu yüzden İslam, şehveti tamamen yok etmeyi değil, onu dengelemeyi öğütler.

3. İslam’da Şehvetin Dengeli Kullanımı

İslam, ne tamamen arzulara teslim olmayı ne de arzuları bastırmayı öğütler. Asıl hedef, bu kuvveti hayırlı ve helal yolda kullanmaktır.

Evlilik, şehvetin helal çerçevede yaşanmasını sağlar.

İbadet ve takva, insanı haramlardan korur.

Şükür ve kanaatkârlık, israf ve doyumsuzluğun önüne geçer.

Peygamber Efendimiz (s.a.v.), şöyle buyurmuştur:

“Ey gençler! Sizden kimin evlenmeye gücü yeterse evlensin. Çünkü evlilik, gözü haramdan sakındırır ve iffetli kalmayı sağlar.” (Buhârî, Müslim)

Bu hadis, şehvetin meşru bir şekilde yönlendirilmesini öğütleyen en güzel rehberdir.

4. Kuvve-i Şeheviyye’nin Doğru Kullanımına Dair İbretlik Örnekler

1. Hz. Yusuf’un (a.s) İffetli Duruşu

Hz. Yusuf (a.s), Züleyha’nın kendisini günaha çağırmasına rağmen şöyle demiştir:

“Rabbim! Zindan, bunların beni çağırdığı şeyden daha hayırlıdır.” (Yusuf, 33)

Bu olay, şehvetin kontrol altına alınmasının insanı Allah’a daha yakın kıldığını gösterir.

2. Hz. Süleyman’ın (a.s) Dünya Sevgisini Hikmetle Kullanması

Hz. Süleyman (a.s), dünyanın nimetlerini kullanırken onları Allah’ın rızasına uygun bir şekilde değerlendirmiştir. Onun hikmetli duası şöyledir:

“Rabbim! Bana öyle bir mülk ver ki, benden sonra hiç kimseye nasip olmasın. Şüphesiz Sen, büyük lütuf sahibisin.” (Sad, 35)

Bu, dünya nimetlerini Allah yolunda kullanmanın en güzel örneklerinden biridir.

5. Sonuç: Şehvetin Hikmetle ve Takva ile Dengelenmesi

Kuvve-i Şeheviyye, insan hayatının olmazsa olmaz bir parçasıdır. Ne tamamen yok edilmesi ne de sınırsız bir şekilde serbest bırakılması doğrudur.

İslam, bu duyguyu helal dairede yaşamayı, haramdan sakınmayı ve şükür ile dengelemeyi öğretir.

Eğer şehvet hiç olmasaydı, hayatın anlamı ve devamlılığı olmazdı.

Eğer şehvet kontrolsüz olsaydı, insan nefsinin esiri olurdu.

Doğru kullanıldığında, şehvet insana huzur, saadet ve Rabbine yakınlık kazandırır.

Son olarak Mevlana’nın şu sözüyle bitirelim:

“Nefsin isteklerini terk etmek zordur. Ama sonuçta bu seni sultan eder.”

1. Bir (1) – Teklik ve Birlik

“De ki: O, Allah bir tektir.” (İhlâs Suresi, 112:1)

Allah’ın birliğini ve tekliğini vurgulayan birçok ayet bulunmaktadır.

2. İki (2) – Çiftlik ve Şahitlik

“Biz her şeyi iki çift yarattık ki düşünüp öğüt alasınız.” (Zâriyât Suresi, 51:49)

“Allah, kendisinden başka hiçbir ilâh bulunmadığına şahitlik etti…” (Âl-i İmrân Suresi, 3:18)

3. Üç (3) – Üçlü Gruplar

“Kimi zaman üç kişi fısıldaşırlar…”
“Göklerdeki ve yerdeki her şeyi Allah’ın bildiğini görmüyor musun? Üç kişi gizlice konuşmaz ki, dördüncüleri O olmasın. Beş kişi gizlice konuşmaz ki altıncıları O olmasın. Bundan daha az, yahut daha çok da olsalar, nerede olurlarsa olsunlar, O mutlaka onlarla beraberdir. Sonra onlara yaptıklarını Kıyamet günü haber verecektir. Allah, her şeyi hakkıyla bilir.”
(Mücadele Suresi, 58:7)

“Allah, üçün üçüncüsüdür diyenler kesinlikle kâfir olmuşlardır.” (Mâide Suresi, 5:73)

4. Dört (4) – Denge ve Evrensel Düzen

“Allah yeryüzünü dört günde yarattı.”
“O, dört gün içinde (dört evrede), yeryüzünde yükselen sabit dağlar yarattı, orada bolluk ve bereket meydana getirdi ve orada rızık arayanların ihtiyaçlarına uygun olarak rızıklar takdir etti.”
(Fussilet Suresi, 41:10)

“Haram aylar dörttür.” (Tevbe Suresi, 9:36)

5. Beş (5) – Beş Vakit Namaz ve Beş Duyu

“Kim beş vakit namaza devam ederse…” (Hadis-i Şerif, Kur’an’da beş vakit namaz işaret edilir: İsra 17:78, Hud 11:114)

“Bu sebeple akşam vaktine eriştiğinizde ve sabah kalktığınızda Allah’ı tesbih edin.
﴾18﴿ Göklerde ve yerde her türlü övgü O’na mahsustur. Gündüzün sonunda ve öğle vaktine eriştiğinizde de O’nu tesbih edin.” Rum Suresi. 17-18.
Asr suresi ve Salatil vusta. Orta yani ikindi namazı.

“Size beş şey sorulmadan kıyamet kopmaz…” (Tirmizi, Kıyamet 5; İbn Mace, Fiten 25)

6. Altı (6) – Yaratılış Günleri

“Biz gökleri, yeri ve ikisi arasındakileri altı günde yarattık.” (Kaf Suresi, 50:38)

7. Yedi (7) – Kutsal ve Mükemmeliyet

“Biz göğü yedi kat olarak yarattık.” (Mülk Suresi, 67:3)

“Tavaf yedi şavttır.” (Hac ibadetiyle ilgili hadislerde geçer.)

8. Sekiz (8) – Arş ve Cennet Kapıları

“O gün Rabbinin Arş’ını onların üstünde sekiz (melek) taşır.” (Hâkka Suresi, 69:17)

“Cennetin sekiz kapısı vardır.” (Hadis-i Şerif)

9. Dokuz (9) – Mucizeler ve Aylar

“Musa’ya dokuz mucize verdik.” (İsra Suresi, 17:101)

“Anne karnında dokuz ay kalma süresi.” (Ahkâf Suresi, 46:15)

10. On (10) – Tamlık ve Bolluk

“Kim bir iyilik yaparsa, ona on kat sevap vardır.” (En’âm Suresi, 6:160)

12. On İki (12) – İsrailoğulları ve Aylar

“Biz onları on iki kabileye ayırdık.” (A’râf Suresi, 7:160)

“Allah’ın gökleri ve yeri yarattığı günden beri ayların sayısı on ikidir.” (Tevbe Suresi, 9:36)

40. Kırk (40) – Olgunluk ve İmtihan

“Musa, kavmiyle kırk gece buluştu.” (Bakara Suresi, 2:51)

“İnsanın olgunluk çağı kırk yaşına ulaşmasıdır.” (Ahkâf Suresi, 46:15)

50. Elli (50) – Zaman ve Sabır

“O günün süresi elli bin yıl gibidir.” (Meâric Suresi, 70:4)

1000. Bin (1000) – Çokluk ve Bereket

“Kadir Gecesi bin aydan hayırlıdır.” (Kadir Suresi, 97:3)

70.000 – Af ve Rahmet

“Yetmiş bin kişi sorgusuz sualsiz cennete girecektir.” (Hadis-i Şerif)

Bu sayıların geçtiği ayetler farklı bağlamlarda kullanılmış olup her biri ayrı bir mesaj içermektedir. Daha fazla detay için belirli bir sayı hakkında derinlemesine inceleme yapabilirim.

1 – Tevhid ve Birlik

Allah’ın birliğini ifade eden en önemli sayı 1’dir. “Allah birdir” ilkesi İslam’ın temel taşıdır. Kelime-i Tevhid (Lâ ilâhe illallah) bu birliği vurgular.

3 – Tekrar ve Bereket

Hadislerde bazı duaların ve ibadetlerin üç kez tekrar edilmesi önerilir. Peygamberimiz (sav), bazı duaları ve istiğfarları üç defa tekrar etmiştir. Ayrıca gusül abdesti alırken suyu üç defa dökmek gibi sünnetler de vardır.

7 – Mükemmellik ve Kutsallık

Kur’an’da göklerin yedi kat olduğu belirtilir (Bakara, 2:29).

Kâbe’yi tavaf yedi şavttır.

Cehennemin yedi kapısı olduğu bildirilir (Hicr, 15:44).

12 – Zaman ve Düzen

Kur’an’da bir yılın 12 ay olduğu belirtilir (Tevbe, 9:36). İslam tarihinde de 12 İmam inancı Şii mezhebinde büyük bir öneme sahiptir.

19 – Kur’an’ın Matematiği

Kur’an’da 19’un önemi bazı araştırmacılar tarafından vurgulanmıştır. Müddessir Suresi’nde (74:30), “Üzerinde on dokuz vardır” ayeti bu sayının önemine işaret eder. Bazı araştırmalar, Kur’an’daki kelime ve harf dizilimlerinin 19 sayısıyla belirli bir düzen oluşturduğunu öne sürmektedir.

40 – Sabır ve Olgunluk

Peygamberimiz 40 yaşında vahiy almıştır.

Hz. Musa Tur Dağı’nda 40 gün kalmıştır.

İnsanın olgunluk çağı Kur’an’da 40 yaş olarak belirtilmiştir (Ahkaf, 46:15).

1. Harflerin Kutsallığı: Harfler, evrenin yaratılışında temel unsurlar olarak görülür. Her harfin ilahi bir anlamı ve enerjisi vardır.

2. İnsan Yüzü ve Tanrı’nın Sırları: Hurufilere göre insan yüzü, Tanrı’nın sıfatlarının bir yansımasıdır ve yüz hatlarında ilahi sırlar saklıdır.

3. Numeroloji ve Gizli Anlamlar: Arapça ve Farsça harflerin sayı değerleri hesaplanarak derin anlamlar çıkarılır.

4. Kur’an ve Diğer Metinlerin Ezoterik Yorumu: Kutsal metinler, zahiri (dış) anlamlarının ötesinde derin, gizli mesajlar içerir.

5. Mehdi İnancı: Fazlullah Esterabâdî, kendisini Mehdi ve ilahi hakikatin tecellisi olarak görmüştür.

Hurufiliğin Tarihi ve Yayılması

Fazlullah Esterabâdî (1340-1394): Hurufiliğin kurucusudur. Görüşleri nedeniyle Timur İmparatorluğu tarafından idam edilmiştir.

Hurufiliğin Osmanlı’ya Etkisi: Hurufilik, Osmanlı coğrafyasına da yayılmış ve özellikle Bektaşilik tarikatı içinde izler bırakmıştır.

Takipçileri ve Sonrası: Hurufilik, Osmanlı döneminde zaman zaman baskılara uğramış ve gizli öğretiler halinde devam etmiştir.

1. Adem (آدَم)

Kök ve Anlam: Adem ismi, Arapça’da “toprak” veya “insan” anlamına gelir. İbranice’de “Adamah” (אדמה) kelimesi “toprak” demektir ve bu kelime ile bağlantılı olduğu düşünülür. Adem, ilk insan olarak yaratıldığı için bu isim verilmiştir.

Kim Tarafından Verildi? Adem’in ismini Allah verdi. İslamî inanca göre, Allah Adem’i topraktan yaratmış ve ona isimleri öğretmiştir (Bakara 2:31).

2. Havva (حواء)

Kök ve Anlam: Havva ismi, İbranice “Chavvah” (חַוָּה) kelimesinden gelir ve “hayat veren” anlamını taşır. Arapça’da “hayat” kelimesiyle de ilişkilidir.

Kim Tarafından Verildi? Havva isminin Adem tarafından verildiği rivayet edilir. Zira Havva, İslamî ve Kitâbî kaynaklarda “ilk kadın” ve “hayat veren” olarak tanımlanır.

3. Beşer (بشر)

Kök ve Anlam: Arapça asıllı olan “Beşer” kelimesi, “insan”, “derisi görünen canlı” anlamına gelir. “Beşere” fiili, “güzel haber vermek” anlamına da gelir.

Neden Kullanıldı? Beşer kelimesi, Kur’an’da insan türünü tanımlamak için kullanılır. Adem ve Havva’dan sonra gelen tüm insanlar için genel bir tabirdir.

4. Racul (رجل)

Kök ve Anlam: Racul, Arapça kökenli olup “adam” veya “erkek” anlamına gelir. Kökü “rıcl” (رجل) olup “yürüyen” anlamıyla da ilişkilidir.

Neden Kullanıldı? Erkek cinsiyetini ifade etmek için yaygın bir kelime olarak kullanılır.

5. Nisa (نساء)

Kök ve Anlam: Nisa, Arapça’da “kadınlar” anlamına gelir. Tekil formu “imra’a” (امرأة) iken, çoğulu “nisa”dır.

Neden Kullanıldı? Kadın cinsiyetini ifade etmek için kullanılan genel bir terimdir. Kur’an’da “Nisa Suresi” adıyla da geçer.

6. Habil (هابيل)

Kök ve Anlam: Habil ismi, İbranice asıllıdır ve “nefes”, “buhar” veya “geçici olan” anlamına gelir.

Kim Tarafından Verildi? Adem’in oğludur ve ismi Kitâbî kaynaklarda geçer. Allah’a kurban sunmuş, ancak kardeşi Kabil tarafından öldürülmüştür.

7. Kabil (قابيل)

Kök ve Anlam: Kabil ismi de İbranice “Qayin” (קַיִן) kelimesinden gelir ve “elde eden, sahip olan” anlamını taşır.

Kim Tarafından Verildi? Adem’in büyük oğludur. Kur’an’da ismi geçmese de, hadislerde ve Kitâbî kaynaklarda kardeşi Habil’i kıskanarak öldürdüğü anlatılır.