GAZALİ’NİN FELSEFECİLERİ TENKİDİ[1] Gazali’nin Felsefe Eleştirisi: Tehafütü’l-Felasife İslam düşünce tarihinin en önemli eserlerinden biri olan Gazali’nin Tehafütü’l-Felasife (Filozofların Tutarsızlığı), filozofların bazı fikirlerini eleştiren ve İslam akidesiyle çeliştiği düşünülen felsefî görüşleri çürütmeyi amaçlayan bir eserdir. Gazali (1058-1111), bu eseriyle hem İslam dünyasında hem de Batı’da felsefe ve kelâm alanında derin etkiler bırakmıştır. Gazali’nin Eserin Amacı ve […]
KELAM İLMİNİN DOĞUŞU VE TEMEL KONULAR[1] Kelam İlminin Doğuşuna sebep olan faktörleri örnekleriyle açıklar mısın? Kelâm İlminin Doğuşuna Sebep Olan Faktörler Kelâm ilmi, İslam’ın inanç esaslarını aklî delillerle savunmak ve açıklamak amacıyla ortaya çıkmıştır. Bu ilmin doğuşuna sebep olan faktörler, hem içsel (Müslüman toplumun dinî ihtiyaçları) hem de dışsal (dış kültürler ve fikirlerle karşılaşma) nedenlerle […]
KELAM VE DİĞER İSLAMİ İLİMLERLE OLAN İLGİSİ[1] Kelam ilmi konusunda farklı nasıl bir araştırma yapayım. Örnek bir liste veya bir fihriste hazırlayabilir misin? Kelam ilmi üzerine derinlemesine bir araştırma yapmak için sistematik bir fihrist oluşturabilirsiniz. İşte size örnek bir araştırma planı veya fihrist: 1. Kelam İlminin Tanımı ve Kapsamı Kelam İlminin Tanımı ve Konusu […]
ÜZERİMİZE DİKİLEN DELİ GÖMLEĞİ[1] Al-i İmran.54﴿ (Yahudiler) tuzak kurdular, Allah da onların tuzaklarını bozdu. Evet, Allah en iyi tuzak bozucudur.”ayetini örnekleri ve yaşanmış olaylarla açıklar mısın? Âl-i İmran Suresi 54. Ayeti, Allah’ın her türlü plan ve komplonun üstünde olduğunu ve onların kurduğu tuzakları boşa çıkaracağını ifade eder. Ayette geçen “tuzak kurmak” (mekr), genellikle kötü […]
KÜLLİ RUBÛBİYETE KÜLLİ UBUDİYET[1] Risale-i Nur Külliyatı’nda anlatıldığı üzere, Esma-i ilahiye ve tecellileri ve de sıfatı Rabbaniye ile ilgili olarak bir fihrist ve kitap olacak başlıklar ve içindekiler bölümü üzerine. Elbette! Risale-i Nur Külliyatı’nda Esma-i İlahiye (Allah’ın İsimleri) ve tecellileri ile Sıfat-ı Rabbaniye (Allah’ın sıfatları) üzerine yapılan izahlar, iman hakikatlerinin en temel meselelerinden biridir. […]
İSLAMİ İLİMLERİN BİRBİRİYLE OLAN İLGİSİ[1] Tefsir, Hadis, Fıkıh ve Kelam İlminin örnekleriyle birbiriyle olan ilgi ve bağlantısı. Tefsir, hadis, fıkıh ve kelâm ilimleri, İslam’ın ana kaynaklarını (Kur’an ve sünnet) farklı açılardan ele alan, birbiriyle sıkı bir ilişki içinde olan ilimlerdir. Her biri İslam’ın anlaşılması ve uygulanmasında belirli bir görev üstlenirken, ortak bir amaca hizmet […]
UMUMÜL BELVA-GENEL PROBLEM[1] Umumül Belva ve Bediüzzaman’ın buna getirdiği çözümler. Umûmü’l-Belvâ ve Anlamı Umûmü’l-Belvâ, İslam hukukunda, toplumda yaygın olarak karşılaşılan ve kaçınılması zor olan bir durum ya da uygulamayı ifade eder. Fıkıh terimi olarak, bu durum, insanların çoğunun karşılaşmak zorunda kaldığı veya uygulamak zorunda olduğu fiillerde kolaylaştırıcı hükümler getirilmesini gerektirir. Şer’î hükümlerde, “zorlukların kolaylaştırılması” […]
FIKIH İLMİNİN GÜNÜMÜZ MESELELERİNE ÇÖZÜMÜ[1] Fıkıh İlminin günümüz meselelerine getirdiği çözümler. Fıkıh İlminin Günümüz Meselelerine Çözümleri Fıkıh ilmi, İslam’ın şer’î hükümlerini sosyal, ekonomik, teknolojik ve kültürel değişimlere uygun olarak ele alan bir disiplindir. Günümüzde, modern hayatın ortaya çıkardığı yeni sorunlar karşısında fıkıh ilmi, İslam’ın temel kaynaklarına (Kur’an ve sünnet) dayanarak, ictihat, kıyas, örf, zaruret […]
FIKHİ YAKLAŞIMLAR[1] Şii Mezhepleri ve Fıkıh Yaklaşımları. Şii mezhepleri, İslam dünyasında Hz. Ali’nin imametini ve onun soyundan gelenlerin liderliğini temel alan, özellikle imamet inancıyla ayrışan bir itikadi ve fıkhi geleneği ifade eder. Şii mezheplerinin fıkıh yaklaşımları, imamet inancına bağlı olarak farklılık gösterir ve büyük ölçüde Ehlibeyt imamlarının görüşlerine dayalıdır. Bu mezheplerin ortak noktası, Kur’an ve […]
EHLİ SÜNNETTEN AYRILAN MEZHEPLER[1] Batıl ve ehli sünnetten ayrılan fıkhi Mezheplerin ayrılış neden ve gerekçeleri nelerdir? Batıl ve Ehl-i Sünnet’ten ayrılan fıkhi mezhepler, İslam’ın temel prensiplerini veya Ehl-i Sünnet çizgisindeki yöntem ve yaklaşımları terk eden grupları ifade eder. Bu mezheplerin ayrılma nedenleri, genellikle itikadi farklılıklar, siyasi ve toplumsal olaylar, imamet ve hilafet anlayışları, dini metinlerin […]
MEZHEPLER VE FIKIH USULÜ[1] Mezheplerin Ortaya Çıkışı Erken Dönem İhtilaflar ve Mezheplerin Kurulması. Mezheplerin Ortaya Çıkışı İslam tarihindeki mezheplerin ortaya çıkışı, dinî, siyasî, sosyal ve kültürel etkenlerin bir araya gelmesiyle gerçekleşmiştir. İslam’ın ilk dönemlerinde birliğin korunmasına büyük önem verilmesine rağmen, özellikle Hz. Muhammed’in (s.a.v.) vefatından sonra liderlik ve dinî yorumlar konusunda ihtilaflar ortaya çıkmıştır. […]
KURAN VE SÜNNETİN FIKHA TEMEL OLUŞTURMASI[1] Kur’an ve Sünnet’in Fıkıh’a Temel Oluşturması Fıkıh, İslam’ın bireysel ve toplumsal hayatı düzenleyen pratik hükümlerini inceleyen bir ilim dalıdır. Fıkhın temel dayanakları Kur’an-ı Kerim ve Sünnet’tir. İslam hukukunun (şeriat) ana kaynağı olan bu iki kaynak, İslam toplumunun dini, ahlaki, sosyal ve hukuki hayatını şekillendiren esasları belirler. 1. Kur’an’ın […]
OSMANLIDA EHLİ KİTABIN HUKUKİ DURUMU[1] Osmanlı 624 yıl boyunca ehli kitap olan Yahudi ve Hristiyanlara karşı yönetim olsun halk olsun nasıl davranıyor ve bu insanların memnuniyeti ne durumda idi? Osmanlı İmparatorluğu, İslam hukukunun temel ilkelerinden olan “zımmi” statüsünü benimseyerek, Yahudi ve Hristiyanlara “ehli kitap” olarak özel bir statü tanımıştır. Zımmi statüsü, Müslüman olmayan topluluklara […]
FITRATTAKİ TECELLİLER…[1] Kâinat, İnsanın Fıtratı ve İlahî Tecelliler Esma-i İlahiye: Allah’ın Güzel İsimleri. 1.3. Kâinat, İnsanın Fıtratı ve İlâhî Tecelliler Risale-i Nur’a göre kâinat, insanın fıtratı ve İlâhî tecelliler arasında derin bir ilişki vardır. Bu ilişki, kâinatın İlâhî isim ve sıfatların bir aynası olması, insanın bu aynayı okuyabilme yeteneğine sahip olması ve fıtratının bu […]
İLAHİ TECELLİLER[1] Külli ve Cüzi Tecelliler: Kâinat ve İnsan Üzerindeki Yansımalar 2.4. Rahman, Rahim ve Hakim: İnsanın İman ve İbadetindeki Yeri. 2.3. Küllî ve Cüz’î Tecelliler: Kâinat ve İnsan Üzerindeki Yansımalar Risale-i Nur, İlâhî isimlerin tecellilerini küllî ve cüz’î olarak iki farklı düzlemde ele alır. Bu kavramlar, Allah’ın isimlerinin kâinatın genelinde ve insan gibi […]
