BERCESTE VE İZAHI – 50 – 1. :Mehmet Akif Ersoy’un Vatan ve Şehadet Üzerine Beyti İktibas Osmanlıca Metin: اى بو طوپراقلر ایچون طوپراغه دوشمش عسكر كوكدن اجداد اینه‌رك اوپسـه او پـاك آلنى دكر Latin Harfleriyle: Fe’ilâtün Fe’ilâtün Fe’ilâtün Fe’ilün Ey bu topraklar için toprağa düşmüş asker Gökten ecdâd inerek öpse o pâk alnı değer Mehmet […]
BERCESTE VE İZAHI – 49 – 1. Makale: Fani Makamlar ve Baki Hakikatler Üzerine İktibas Tâlib-i mansıb-ı fânî ne-koned sâhib-i akl Âkil anest ki endîşe koned pâyân-râ Sa’di-i Şirâzî Modern Türkçe ile: Akıllı insan gelip geçici olan bir makama talip olmaz. Akıllı, sonunu düşünen kişidir. İzah ve Açıklama Büyük bilge ve şair Sa’di-i Şirâzî’nin bu […]
BERCESTE VE İZAHI – 48 – 1.: Nâbi ve İlim Okyanusu İktibas علم بر لجهٔ بى ساحلدر آنده عالم کچينن جاهلدر Fe’ilâtün Fe’ilâtün Fe’ilün İlm bir lücce-i bî-sâhildir Anda âlim geçinen câhildir Nâbî İlim, sahili olmayan bir deniz gibidir. Orada âlim geçinen, ancak cahildir. İzah ve Açıklama Büyük divan şairi Nâbî, bu veciz beytinde ilmin […]
BERCESTE VE İZAHI – 47 – 1. Şeyh Gâlib’in Beyti: İnsanın Değeri ve Özündeki İlahi Sır Bu beyit, Divan edebiyatının son büyük ustası Şeyh Gâlib’e aittir ve insanın kendi hakikatini unutarak kederlere boğulmasını sorgularken, ona kim olduğunu hatırlatan derin bir düşünce sunar. İktibas Osmanlıca Metin: ای دل ای دل نیه بو رتبه‌ده پرغم‍س‍ی‍ن سن کرچه […]
BERCESTE VE İZAHI – 46 – 1. Beyit: Zâtî’den Aşk, Rakip ve Değersizlik Üzerine Bir Feryat İktibas Osmanlıca Metin: رقيبﻪ صدر كوسترﻙ ددڭ اول فتنه‌يه اولو بنم بر ايت قدر وه وه قاپڭده اعتبارم يوق Aruz Vezni: Mefâ’îlün Mefâ’îlün Mefâ’îlün Mefâ’îlün Latin Harfleriyle Transkripsiyon: Rakîbe sadr gösterdin dedin ol fitneye ulu Benim bir it kadar […]
BERCESTE VE İZAHI – 45 – 1. Bağdatlı Rûhî ve Hakiki Sarhoşluk İktibas Arap Harfleriyle Aslı: صانماقك بزی كيم شيرۀ انگور ايله مستز بز اهل خراباتدن مست الستز Okunuşu: Mef’ûlü Mefâ’îlü Mefâ’îlü Fe’ûlün Sanman bizi kim şîre-i engûr ile mestiz Biz ehl-i harâbâtdanız mest-i elestiz Şair: Bağdatlı Rûhî Günümüz Türkçesiyle Anlamı: Siz sakın bizi üzüm […]
BERCESTE VE İZAHI – 44 – 1. Analiz: Aşkın Mekansızlığı (Hasan Sezâyî) İktibas Beyit: Bülbül-i gülzâr-ı aşkım âşiyân olmaz bana Mürg-i lâhûtum anınçün bir mekân olmaz bana Şair: Hasan Sezâyî Açıklama: Aşk gülbahçesinin bülbülüyüm. Bir barınağım, yuvam yoktur. Cenab-ı Hakk’ın zatına mahsus, ilk ve en yüce âlem olan lahutun kuşuyum, ondan dolayı benim için bir […]
BERCESTE VE İZAHI – 43 – 1: Ziyâ Paşa ve Talihin Cilvesi İktibas Osmanlıca Metin: بی بخت اولانڭ باغنه بر قطره سی دوشمز باران yerine در و گهر ياغسه سمادن Latin Harfleriyle: Bî-baht olanın bağına bir katresi düşmez Bârân yerine dürr ü güher yağsa semâdan Günümüz Türkçesiyle Anlamı: Gökten yağmur yerine inci ve mücevher […]
BERCESTE VE İZAHI – 42 – Makale 1: Gözlem Sanatı ve Dünyanın Öğrettikleri (Taşlıcalı Yahyâ) İktibas Osmanlıca Metin: صاحب ادراک پاکز قیدی یوق دیوانه یز اهل دنیانك تماشاسی نصیحتدر بزه Latinize Metin: Fâ‘ilâtün Fâ‘ilâtün Fâ‘ilâtün Fâ‘ilün Sâhib-i idrâk-i pâkiz kaydı yok dîvâneyiz Ehl-i dünyânın temâşâsı nasîhatdir bize Taşlıcalı Yahyâ Açıklama: Temiz bir idrake sahip, […]
BERCESTE VE İZAHI – 41 – Her bir makale, beytin kendisiyle başlayacak, ardından detaylı bir izah ve konuyla ilgili hikmetli, edebi ve düşündürücü bir deneme ile devam edecek ve bir özetle son bulacaktır. 1. Makale: İki Cihan Saadeti’nin İki Altın Kuralı: Mürüvvet ve Müdârâ Bu makale, Hâfız-ı Şirâzî’ye ait olan ve dünya ile ahiret […]
BERCESTE VE İZAHI – 40 – 1: Hayâlî Bey’in Hikmet Penceresi İktibas • Osmanlıca Metin: ايستر ايسه ك ألمغه حكمت كتابندن سبق خامهٔ قدرت نه يازمش صفحهٔ اشجاره باق • Transkripsiyon: Fâ’ilâtün Fâ’ilâtün Fâ’ilâtün Fâ’ilün İster isen almaya hikmet kitâbından sebak Hâme-i kudret ne yazmış safha-i eşcâra bak Hayâlî Bey • Günümüz Türkçesiyle Anlamı: […]
BERCESTE VE İZAHI – 39 – Her bir beyit, Türk-İslam medeniyetinin derinlikli irfanını ve edebi zevkini yansıtan kıymetli birer inci tanesidir. Her biri, kendi açısından insan ruhuna dokunan, düşündüren ve yol gösteren hikmetler barındırmaktadır. İşte bu beyitlerin, istenen çerçevede geniş bir tahlili, izahı ve bu izahlardan doğan makaleler: 1: Kanaat ve Hırs Üzerine İktibas […]
BERCESTE VE İZAHI – 38 – Makale 1: Kanaat Hırkasını Giymek: Varlığın Gerçek Zenginliği İktibas: “Nân-ı huşk ile kanâ’at gibi bir ni’met mi var Kûnc-i istiğnâ gibi bir gûşe-i râhat mı var” Şeyhülislâm Yahyâ (Günümüz Türkçesiyle: Kuru ekmekle yetinmek gibi bir nimet var mıdır? Tokgözlülük ve kimseye minnet etmeme köşesi gibi bir huzur mekanı var […]
BERCESTE VE İZAHI – 37 — Bu beş nadide beyitten hareketle, insanın varoluş serüvenini, iç ve dış dünyası arasındaki çekişmeleri, teslimiyetin huzurunu ve aşkın yüceliğini konu alan, hikmetli ve düşündürücü bir makale aşağıdadır. Varlık ve Sır: Gönül Yolu ve Tevekkül Makamı Edebiyatın Mirasında İnsan Olmanın İbretleri Kadim medeniyetimizin ve irfan geleneğimizin en derin izleri, şairlerin […]
BERCESTE VE İZAHI – 36 — Bu metin, yüklemiş olduğunuz beş ayrı beytin (şiir dizeleri) detaylı bir analizini, izahını ve her biri için ayrı ayrı kaleme alınmış, uyum ve bütünlük içinde, hikmetli, edebi, tarihi, ibretli ve düşündürücü makaleleri ihtiva etmektedir. I. Ziyâ Paşa – Terbiye ve Disiplin Üzerine Hikmetli Makale Beytin İktibası ve İzahı Aruz […]
N.V – İstanbul