BERCESTE VE İZAHI – 94 – 1. Beyit: Leskofçalı Gâlib İktibas: Ber zamân bulmaz fenâ dünyâde erbâb-ı himem Sâhibi mahv olsa da âsâr kendin gösterir. İzah ve Açıklama: Bu beyit, Leskofçalı Gâlib’in kaleminden, himmet sahibi insanların bu fâni dünyada asîl gayeler peşinde koşarken yok olup gitmeyeceklerini dile getirmektedir. Onların fizikî varlıkları sona erse bile, geride […]
BERCESTE VE İZAHI – 93 – Edebin ve İrfanın Aynası: Gönül Beyitleri Hayat, kimi zaman akisleri kalbimizde yankılanan bir ayna, kimi zaman ise derin mana ve sırları ihtiva eden bir kitaptır. Bu kitabın sayfaları arasında, gönül kaleminden süzülen berrak damlalar gibi hikmetli beyitler bulunur. Bu beyitler, asırlar ötesinden bizlere seslenir, bizi düşünmeye, tefekkür etmeye ve […]
BERCESTE VE İZAHI – 92– 1.: Beka Yolunun Rehberi: Sadakat • İktibas: “Olur reng-i ta’alluk reh-zen-i dâr-ı bekâ Nâbî / Anınçün sâdelikten gayrı reng olmaz kefenlerde” – Nâbi • İzah: Ey Nâbi! Dünyanın alayışına, süsüne gönlünü kaptırmak, fani dünyanın sevgisine kalpte yer vermek, sonsuzluk âlemine giden yolculukta yol kesici bir hüviyete sahiptir. Bundan dolayı bu […]
BERCESTE VE İZAHI – 91 – Beyt-i Şerif 1: Figânî Orijinal Metin İktibası: Cihâna aşk ile geldim ne mâlım ne menâlim var Kanâ’at gencine kânî olalı hoşça hâlim var Beytin İzahı: Bu beyt, şair Figânî’ye aittir ve onun dünyaya bakış açısını aşk, kanaat ve maddiyatla olan münasebeti üzerinden izah eder. Şair, dünyaya aşk ile geldiğini, […]
BERCESTE VE İZAHI – 90 – 1: Tevekkül ve Hak’ka İtimad Ziya Paşa’ya ait bir beyitte: ”Allâh’a tevekkül edenin yâveri Hak’dır Nâ-şâd gönül bir gün olur şâd olacakdır” Bu mübarek beyit, bir hayat düsturu olan tevekkül mefhumunu en veciz biçimde ifade etmektedir. Tevekkül, insanın azami gayretini sarf ettikten sonra neticeyi Allah’a bırakması, O’nun kudretine ve […]
BERCESTE VE İZAHI – 89 – 1. “Neş’e tahsîl etdiğin sâgar da senden gamlıdır…” İktibas: “Neş’e tahsîl etdiğin sâgar da senden gamlıdır / Bir dokun bin âh dinle kâse-i fağfûrdan” (Âlî Bey) İzah ve Açıklama: Âlî Bey bu beytinde, Farsça ve Osmanlıca kelimelerin ahengiyle, insanoğlunun keder ve neşe arasındaki ince çizgisini çok derin bir şekilde […]
BERCESTE VE İZAHI – 88 – 1. : Şeyh Galip’ten Ebediyetin İdraki İktibas: Çekilenler kalır Es’ad bu cihan içre hemân Vakt-i şâdî de gelir mevsim-i mihnet de geçer Şeyh Galip İzah ve Açıklama: Bu müstesna beyit, büyük divan şairi Şeyh Galip’in kaleminden çıkan, hayatın fâniliğini ve bâkiliğini aynı anda idrak etmemizi sağlayan hikmet dolu bir […]
BERCESTE VE İZAHI – 87 – 1: Şeyhülislâm Ârif Hikmet Beyit: Dünyâde nakd-i ömr ile kâlâ-yı müştera Ukbâda zîb-i dûş-ı nedâmet değil midir İzah ve Açıklama: Şeyhülislâm Ârif Hikmet’in bu beytinin muhtevasına göre, dünyadaki hayatımızı, yani “nakd-i ömrü” (ömür sermayesini) vererek satın aldığımız her şeyin, yani “kâlâ-yı müştera”nın (satın alınmış malın), ahirette “zîb-i dûş-ı nedâmet”ten […]
BERCESTE VE İZAHI – 86– 1. Hâfız-ı Şirâzî’den Himmet ve Azâdeliğin Sırrı Gulâm-ı himmet-i ânem ki zîr-i çerh-i kebûd Zi-herçi reng-i ta‘alluk pezîred âzâdest Hâfız-ı Şirâzî, bu beytinde himmetin (yüksek gayret, manevi kudret) ulviyetini dile getirmektedir. Şair, kendisini “mavi gök kubbenin altında her türlü bağdan, alakadan, dünya lezzetinden kurtulmuş olan kişinin himmetinin kölesi” olarak vasıflandırmaktadır. […]
BERCESTE VE İZAHI – 85 – 1. Beyit: Leskofçalı Gâlib İktibas: Ber zamân bulmaz fenâ dünyâde erbâb-ı himem Sâhibi mahv olsa da âsâr kendin gösterir. İzah ve Açıklama: Bu beyit, Leskofçalı Gâlib’in kaleminden, himmet sahibi insanların bu fâni dünyada asîl gayeler peşinde koşarken yok olup gitmeyeceklerini dile getirmektedir. Onların fizikî varlıkları sona erse bile, geride […]
BERCESTE VE İZAHI – 84 – Hikmet ve İbret Aynasında Berceşte Beyitler Hayat, binlerce müteharrik mananın, binlerce derin hissin ve binlerce ibretli vakanın bir araya geldiği bir meşherdir. Bu meşherde, kimi zaman kudret ve şükrün engin manasına dalarken, kimi zaman hasretin fırtınalı denizinde seyir ederiz. Kimi zaman gurbet ve hasretin sızılarını hisseder, kimi zaman ise […]
BERCESTE VE İZAHI – 83 – 1. Hakikat Yolculuğu: Fuzûlî’den Bir İktibas İktibas: “Kad enâre’l-ışku li’l-uşşâki minhâce’l-hüdâ / Sâlik-i râh-ı hakikat aşka eyler iktidâ” Türkçe İzâh ve Açıklama: Aşk, âşıklara hidâyet yolunu aydınlatınca, hakikat yolcusu da aşka uyar ve onun gösterdiği yoldan gider. Bu beyt, büyük Dîvan şâiri Fuzûlî’nin tasavvufî aşk anlayışını veciz bir biçimde […]
BERCESTE VE İZAHI – 82 – 1. Beyit: Lâne-i mürg-i garîbi kul yıkar Allah yapar Beytin İktibası: “Lâne-i mürg-i garîbi kul yıkar Allah yapar” İzah ve Açıklama: Bu beyit, mazlumun, garibin ve zayıfın hakkının nihayetinde ilahi adalet tarafından tecelli edeceğini anlatan derin bir hakikati ihtiva eder. Sözlükte “lâne” kuş yuvası, “mürg-i garîb” garip kuş, “kul […]
BERCESTE VE İZAHI – 81– Vefâ Umdum Bu Dünyâda Derd-i Bî-Pâyân İmiş Bildim / Sonu Ma’mûre-i Dehrin Yine Vîrân İmiş Bildim – Kütahyalı Rahîmî İktibas: ”Vefâ ummam bu dünyâya derd-i bî-pâyân imiş bildim Sonu ma’mûre-i dehrin yine vîrân imiş bildim” Kütahyalı Rahîmî Açıklama ve İzah: Kütahyalı Rahîmî’nin bu beyti, dünya hayatına dair hikmetli bir hakikati […]
BERCESTE VE İZAHI – 80– 1. Fenni’nin Beytleri Işığında Maddî Hayatın Aldatıcılığı Fennî’ye ait beytler, insanı maddî hayata karşı bir muhasebeye ve irfanî bir bakış açısına davet etmektedir. ”Hüner sanma çalıp çarpıp da sahib-i mülk ü mâl olmak Nasib olmaz o günâ mâl ile âsûde-hâl olmak” Bu beyt, mal ve mülk edinmenin bir hüner, bir […]
N.V – İstanbul