BERCESTE VE İZAHI – 111 1. Laedri’ye Ait Mısra ve İzahı İktibas: ”Devlet istersen kana’at, rahat istersen ölüm” İzah ve Açıklama: Bu mısra, insan hayatındaki iki temel arayışı, yani devlet (mutluluk, zenginlik, manevi yücelik) ve rahatı, birbirine zıt iki kavramla ilişkilendirir. Şair, gerçek mutluluğun ve zenginliğin dış şeylerde değil, kanaatte yattığını tasvir eder. Kanaat, elindekine […]
BERCESTE VE İZAHI – 110 Aziz – “Ehl-i İrfân Söylemez Her Hâlini” İktibas: Ehl-i irfân söylemez her hâlini Hâl olur izhârı var ihfası var İzah ve Açıklama: Aziz, bu iki mısralık beyitinde, hakiki irfan sahiplerinin, yani manevi bilgeliğe erişmiş kişilerin yapısını tasvir eder. “Ehl-i irfân söylemez her hâlini” diyerek, irfan sahibi olan ariflerin, içine doğan […]
BERCESTE VE İZAHI – 109 Âyine ve Hakk’ın Tecellisi: Lâedri’ye ait Beyit Beyit: Âyine der bu âlem her şı Hak ile ka’im Mir’ât-ı Muhammed’den dâim Allâh görünür Bu beyit, cihan şümul bir hakikati dile getirir. Beyitte “âyine” kelimesi, kâinatın bir ayna olduğunu tasvir eder. Bu ayna, her şeyin Hak ile kâim olduğunu, yani Hak Teâlâ’nın […]
BERCESTE VE İZAHI – 108 1. Hâzık’tan Bir Beyit: Hırs ve Kanaatsizlik Yanılması İktibas: İlâc ancak gûrişne-çeşm müşt-i hâk-i lahdîdir Halâs olmaz hezârân gence mâlik olsa zilletden İzah ve Açıklama: Bu mısralar, meşhur şair Hâzık’a aittir ve enaniyet, hırs ve kanaatsizlik konusundaki derin bir hakikati tasvir eder. Gözü doymayan, her şeye malik olmak isteyen bir […]
Kur’an’ın Hitap Tarzı: İskat ve İsbât Giriş Kur’an-ı Kerim, sadece bir kitap değil; ilahi kelamın insan aklına, kalbine ve vicdanına yönelik hikmetli bir hitabıdır. O, insanı ikna eden değil, irşad eden, zorlayan değil, delil ile susturan (iskat eden) ve ardından hakikati beyan eden (isbat eden) bir ilahi kelam mucizesidir. Kur’an’ın üslûbunda bu iki yön—iskat ve […]
Kur’an’daki Yemin (Kasem) İfadelerinin Sistematik Tahlili: Mûksemun Bih ve Cevâbü’l-Kasem Arasındaki Derûnî Münasebet Özet Bu makale, Kur’an-ı Kerim’in belâgat üslupları içinde mühim bir yer tutan yemin (kasem) ifadelerini sistematik bir surette tahlil etmeyi amaçlamaktadır. Çalışma, üzerine yemin edilen varlıklar (el-mûksemun bih) ile yeminin cevabı olarak sunulan hakikat (cevâbü’l-kasem) arasındaki lafzî ve manevî münasebeti ortaya çıkarmayı […]