Gece karanlığında şehirler uykudaydı… Kimileri rüyalar görüyordu, kimileri ertesi günün planlarını yapıyordu. Kimse, birkaç saniye içinde hayatlarının tamamen değişeceğini bilmiyordu.
Sonra yer sarsıldı… Binalar, caddeler, yollar yerle bir oldu. Sokaklar feryatlarla doldu. Ve bir sessizlik…
Bu, bir depremin çok ötesinde bir şeydi. Bu, bir kıyamet provasıydı. Bu, büyük depremin habercisiydi.
Kur’an’ın haber verdiği o sahne, 6 Şubat’ta gözlerimizin önünde yaşandı:
“Yer, o korkunç sarsıntı ile sarsıldığı zaman… Ve toprak, ağırlıklarını dışarı attığı zaman… İşte o zaman insan, ‘Bu neyin nesi?’ der.” (Zilzal Suresi, 1-3. Ayetler)
O gün insanlar “Bu neyin nesi?” diye sordu… Ama asıl soru şuydu: Bu sadece bir deprem miydi, yoksa kıyamet öncesi bir uyarı mı?
1. Depremin Ardındaki İlahi Mesaj
Deprem, sadece doğal bir olay değildir. Evet, bilimsel açıklamaları vardır, ama her şeyin sahibi olan Allah, hiçbir olayı sebepsiz yaratmaz.
Kur’an’da defalarca yeryüzünün sarsılacağı bildirilmiştir. Ve her büyük sarsıntı, insana bir uyarıdır.
Bu dünya geçicidir. Bu dünya bir imtihan yeridir. Ve bu dünya bir gün tamamen yıkılacaktır.
6 Şubat’ta yaşanan deprem, o büyük kıyamet gününün bir fragmanıydı.
“Ey insanlar! Rabbinizden korkun! Çünkü kıyamet sarsıntısı büyük bir olaydır.” (Hac Suresi, 1. Ayet)
2. Kıyamet Günü Gibi Bir Manzara
O gece yaşananlar, bir kıyamet sahnesiydi:
İnsanlar ne yapacağını bilemedi.
Kimse nereye kaçacağını bilemedi.
Evler, sokaklar, binalar enkaza döndü.
İnsanlar, “Bu bir kıyamet mi?” diye düşündü.
Mahşer günü de aynen böyle olacak. Herkes birbirine soracak:
“Bu gün, hesap günü mü?” (Mutaffifin Suresi, 11. Ayet)
Ama o gün, artık kimse geri dönemez. Tıpkı 6 Şubat’ta sevdiklerini kaybedenlerin, zamanın geri alınamayacağını fark ettiği gibi…
3. O Büyük Deprem ve Yeryüzünün Sonu
Kur’an’da o büyük kıyamet depremi şöyle anlatılır:
“O gün, yer ve dağlar sallanır, dağlar dağılıp toz haline gelir.” (Müzzemmil Suresi, 14. Ayet)
6 Şubat’ta biz bunun küçük bir örneğini gördük.
Binalar, dağılıp toz oldu.
Yollar, çatladı ve yarıldı.
İnsanlar, “Bu nasıl mümkün olabilir?” diye sordu.
Ama bu sadece bir uyarıydı. Gerçek kıyamette, bütün dünya böyle olacak.
Ve o gün geldiğinde, hiçbir bina, hiçbir şehir ayakta kalamayacak.
4. Herkes Aynı Anda Sınandı
Depremde ne gördük?
Zengin de fakir de aynı enkazın altındaydı.
Mevkisi, rütbesi olanlar da, hiçbir şeyi olmayanlar da…
Hiç kimse, dünyada biriktirdiklerini yanına alamadı.
Tıpkı mahşerde olduğu gibi:
“Sur’a üflendiğinde, artık ne aralarındaki akrabalık bağı kalır ne de birbirlerine bir şey sorabilirler.” (Mü’minun Suresi, 101. Ayet)
O an geldiğinde, herkes tek başınadır. Ve tek soru şudur: “Hangi amelle geldin?”
5. İbret Almak ve Tevekkül
Bu deprem bize ne öğretti?
Hiçbir şey kalıcı değil.
Ölüm çok yakın.
Gerçek hazırlık, dünya için değil ahiret içindir.
Şimdi ne yapmalıyız?
İsyan etmek yerine ibret almalıyız.
Öfkelenmek yerine bilinçlenmeliyiz.
Yıkılanları daha sağlam inşa etmeliyiz.
Ve en önemlisi, Allah’a daha sıkı sarılmalıyız.
Kur’an bizi uyarıyor:
“O büyük sarsıntı geldiğinde, her insan yaptığıyla yüzleşecek.” (Nebe Suresi, 40. Ayet)
O zaman, şimdi tövbe etme zamanı… Şimdi Allah’a dönme zamanı… Çünkü büyük deprem bir gün mutlaka gelecek.
Ve o gün, kimse hazırlıksız yakalanmak istemez… (Yapay zeka makaleleri)
O gece, yeryüzü titredi… Koca binalar birkaç saniye içinde yerle bir oldu. Evler, sokaklar, şehirler karanlığa gömüldü. Ve o an, milyonlarca insan için kıyamet koptu.
İnsanlar uykudaydı, kimse ne olduğunu anlayamadı. Bazıları hiç uyanamadı. Bazıları sevdiklerine ulaşmak istedi ama telefonlar çalışmadı. Bazıları kaçmak istedi ama kaçacak bir yer bulamadı.
Mahşerin provasıydı bu!
Ölüm bir anda, hiç beklenmedik bir saatte geldi. Tıpkı Kur’an’ın haber verdiği gibi:
“Kıyamet ansızın gelir ve insan onu fark edemez.” (A’raf Suresi, 187. Ayet)
Bu deprem, sadece yerin altındaki fayların hareketi değil, bir uyanış çağrısıydı. Büyük hesap gününü hatırlatan bir işaretti.
1. Herkes Aynı Anda Sınandı
Depremin en çarpıcı tarafı neydi?
Zengin de fakir de aynı enkazın altındaydı. Makama, servete, şöhrete sahip olanlar da, hiçbir şeyi olmayanlar da… Kimse, dün sahip olduğu şeyleri yanına alamadı.
Tıpkı Kur’an’ın haber verdiği mahşer sahnesi gibi:
“Sur’a üflendiğinde, artık ne aralarındaki akrabalık bağı kalır ne de birbirlerine bir şey sorabilirler.” (Mü’minun Suresi, 101. Ayet)
O an, kimse kimseye yardım edemedi. Herkes tek başınaydı. Herkes, kendi hesabını vermek zorundaydı.
2. Mal, Mülk, Şöhret… Hepsi Enkaz Altında Kaldı
Bir adam, yıllarca biriktirdiği servetin içinde yaşarken öldü. Bir başkası, hayat boyu bir ev almak için çalıştı, ama o ev mezarı oldu. Bazıları, şöhretiyle tanınıyordu ama enkaz altındayken kimse adını bile hatırlamadı.
Ne para, ne mevki, ne de şan…
Hiçbir şey, büyük hesap günü geldiğinde sahibine fayda sağlamadı.
Kur’an, bu gerçeği şöyle anlatır:
“O gün ne mal fayda verir ne de evlat, ancak Allah’a temiz bir kalple gelenler müstesna.” (Şuara Suresi, 88-89. Ayetler)
Demek ki gerçek servet, bankada değil, kalpte saklıdır.
3. Mahşer Günü Gibi Bir Gün
Deprem anında herkes aynı soruyu sordu:
Ne oluyor?
Bu gerçek mi?
Şimdi ne yapacağız?
Mahşer günü de aynen böyle olacak.
“İnsan, ‘Kıyamet günü ne zamanmış?’ diye sorar. Ama göz kamaştığında, ay tutulduğunda ve güneş ile ay bir araya getirildiğinde, işte o gün insan, ‘Kaçacak yer neresi?’ der. Hayır, hayır! Kaçacak hiçbir yer yoktur!” (Kıyamet Suresi, 6-11. Ayetler)
Depremde kaçacak yer bulamayanlar gibi, Mahşer günü de, insanın kaçabileceği hiçbir yer olmayacak.
4. Kurtulanlar ve Kaybedenler
Depremden bazıları mucizevi şekilde kurtuldu. Kimi 150 saat enkaz altında kaldı ama hayatta kaldı. Kimi o gece evde değildi ve kurtuldu.
Ama bazıları için süre dolmuştu…
Tıpkı mahşerdeki gibi:
“Kim zerre kadar hayır yapmışsa, onu görür. Kim de zerre kadar şer işlemişse, onu görür.” (Zilzal Suresi, 7-8. Ayetler)
Kimisi bu dünyada yaptığı iyiliklerin karşılığını aldı. Kimisi hayatı boyunca aldattı, zulmetti, ihmal etti ve şimdi hesabını veriyor.
Adalet şaşmaz. Deprem enkazı gibi, mahşerde de herkesin üzerindeki perde kalkacak.
5. Son Söz: Bu Depremden Ne Öğrendik?
6 Şubat depremi, bize hayatın ne kadar kısa ve geçici olduğunu öğretti. O yüzden, henüz vakit varken düşünmeliyiz:
Bugün ölsem, amel defterimde ne yazıyor?
Enkaz altındaki insanlar gibi, sevdiklerimle helalleşmeden mi gideceğim?
İyilik yapmaya ne kadar zaman ayırdım?
Allah’a, hesap gününe gerçekten inandım mı?
Bir deprem, bizi dünyada uyarabilir. Ama mahşer günü geldiğinde, dönüş yoktur.
Bu yüzden bugün, hemen şimdi, dersimizi almalıyız.
Çünkü büyük hesap günü yakındır… (Yapay zeka makaleleri)
Bir sabah, insanlar uykularında yakalandılar kıyamet gibi bir felakete… Evler, sokaklar, şehirler bir anda yıkıldı. Sessizlik, enkazın altında kalan binlerce çığlığı boğdu. 6 Şubat 2023… Tarihe yalnızca bir deprem olarak değil, insanlığın hafızasında derin yaralar açan bir felaket olarak kazındı.
Bu yazı, isyansız, tevekkül ve teslimiyet içinde bir muhasebe; ibret almak ve unutmamak için kaleme alınmıştır.
1. Enkazın Altında Kalan Canlar
Her felaketin en acı tarafı, geride bıraktığı kayıplardır. Annesini arayan çocuklar, çocuğunu kollarına almak için enkaz başında bekleyen anne babalar, bir telefon sesi, bir nefes, bir el… Her biri canlı birer hatıraydı, birer umuttu.
Bir baba, kurtarıldığında ilk sözü şuydu: “Kızım hâlâ içeride…”
Bir çocuk, enkazdan çıktığında sordu: “Annem ne zaman gelecek?”
Yaşlı bir adam, yıkılan evinin başında oturdu, gözyaşları içinde fısıldadı: “Ömrüm gitti…”
Kaybedilen sadece bedenler değildi. O enkazın altında umutlar, hayaller, hikâyeler de kaldı. Bir anne, çocuğuna kahvaltı hazırlarken; bir genç, sabahki sınavını düşünürken; bir baba, ertesi günün işini planlarken… Bir anda hepsi yıkılan duvarların, ezilen taşların altında kaldı.
2. Enkazın Altında Kalan Hatıralar
Ev dediğimiz şey sadece duvarlardan, kapılardan ibaret değildir. O dört duvarın içinde yılların birikimi, hatıralar, tebessüm ve gülücükler ve de gözyaşları vardır.
Deprem sadece binaları değil, insanın hatıralarını da yerle bir etti.
Çocukluğunun geçtiği sokaklar artık yoktu…
Annesinin oturduğu o pencere artık yerle bir olmuştu…
Evlilik yüzüğünü enkazdan çıkaran bir adam, “Eşim burada öldü” diye fısıldadı…
Bir defterin arasından çıkan kurutulmuş çiçek, bir zamanlar yaşanmış bir muhabbeti hatırlattı…
Her taşın altında bir hikâye, her toz bulutunun içinde bir hatıra vardı.
3. Enkazın Altında Kalan Hayaller
Her insan, bir gelecek hayali kurar. Kimi yeni bir iş, kimi yeni bir ev, kimi de evlilik ya da çocuk sahibi olma hayaliyle yaşar. Ancak deprem, hayalleri de göçük altında bıraktı.
Üniversite sınavına hazırlanan gençler vardı. Artık kitaplarının üstü tozla kaplı…
Yeni iş kurmayı düşünen insanlar vardı. Şimdi iş yerleri yerle bir…
Evlenmek için hazırlık yapanlar vardı. Şimdi nişan yüzükleri, enkazın altında…
İnsan, hayalsiz yaşayamaz. Ama 6 Şubat, binlerce hayali yarım bıraktı.
4. İsyan Değil, İbret Almak Gerekir
Bu kadar acının içinde insanın kalbi daralır, isyana yönelmek ister. Ama bilinmelidir ki bu dünya bir imtihan yeridir. Allah, Kur’an’da şöyle buyurur:
“Andolsun, sizi biraz korku, biraz açlık, mallardan, canlardan ve ürünlerden eksiltme ile imtihan ederiz. Sabredenleri müjdele!” (Bakara Suresi, 155. Ayet)
Bu imtihanı anlamak ve ona uygun yaşamak gerekir.
İsyan değil, ibret almak gerekir.
Öfke değil, tevekkül ve şükür gerekir.
Pes etmek değil, yeniden ayağa kalkmak gerekir.
Çünkü bu dünyada hiçbir şey kalıcı değil. Ne acılar sonsuza kadar sürecek ne de mutluluklar… Ama her şeyin bir hesabı var. Kaybettiklerimiz, ahirette daha güzel bir karşılıkla bizleri bekliyor.
5. Deprem, Sadece Yeryüzünü Değil, Vicdanları da Sarsmalı
Deprem bir gerçeği daha gözler önüne serdi: İhmal, hırs ve adaletsizlik öldürüyor.
Yıkılan binaların çoğu beton değil, kâğıt gibi paramparça oldu.
Bazı müteahhitler, daha fazla kazanmak için insan hayatını hiçe saydı.
Geciken yardımlar, plansızlık, çaresizlik… İnsan, insanı öldürdü.
Deprem bir zahiren fay hatlarının kırılması olayıdır, ama binaların altında kalmak insan hatasıdır.
O halde bu felaketten bir ders çıkarılmalı:
Güvenli şehirler inşa etmeliyiz.
Beton değil, vicdan sağlam olmalı.
Daha bilinçli, daha adaletli, daha sorumlu bir toplum olmalıyız.
Eğer bu dersleri almazsak, gelecek de geçmiş gibi olur. Ve tarih tekerrür eder…
Sonuç: Enkazdan Çıkardığımız Şey, Sadece İnsanlar Değil, Bir Bilinç Olmalı
6 Şubat, hepimizin hafızasına kazındı. Ama bu hafıza, sadece bir acıyı hatırlamak için değil, bir uyanışa vesile olmak için kullanılmalı.
Kaybettiklerimizi unutmamak için, adaletli bir dünya inşa etmeliyiz.
Yıkılan hayallerin yerine, daha sağlam gelecekler kurmalıyız.
Hatıraların yok olmaması için, insanlığı ve vicdanı kaybetmemeliyiz.
Ve unutmamalıyız ki:
Deprem, binaları yıktı ama bizleri birleştirdi. Toprak bedenleri aldı ama dualarımızı yükseltti. Dünyada kaybettiklerimiz, ahirette bizi bekliyor.
O halde, sabırla, tevekkülle, teslimiyetle… Ama en önemlisi, ibret alarak yaşamaya devam edelim.
Enkazdan çıkan sadece bedenler olmasın… Vicdanlarımız da uyansın! (Yapay zeka makaleleri)
6 Şubat 2023… O sabah dünya, milyonlarca insan için bir daha asla eskisi gibi olmayacaktı. Gecenin karanlığında yeryüzü titredi, şehirler yerle bir oldu, yuvalar yıkıldı. O sarsıntıyla sadece binalar değil, hayaller, umutlar ve nice güzel hikâyeler de göçük altında kaldı.
Bu yazı, isyansız, teslimiyet ve tevekkülle yaşanan acıyı anlamaya, ibret almaya ve unutmamaya dair bir muhasebedir.
1. Yıkılan Sadece Binalar Değildi
Bir deprem sadece yerin altındaki fay hatlarını değil, insanların iç dünyasındaki duyguları da sarsar. 6 Şubat’ta yıkılan sadece binalar olmadı; hayaller de enkaz altında kaldı.
Bir çocuk, sabah okula gidecekti. Defterleri, kalemleri, hayalleri enkazın altında kaldı.
Bir genç, üniversite sınavına hazırlanıyordu. Geleceğe dair umutları toz olup uçtu.
Bir anne, bebeğini sabah uyandırıp kahvaltı yaptıracaktı. Ama o sabah ne mutfak kaldı ne de bir ses…
Bir baba, ailesiyle yeni bir hayata başlayacaktı. Ama artık ne evi vardı ne de eşi…
Hayatlar bir saniyede değişti. Oysa herkesin bir planı, bir umudu vardı. Ama o gece hiç kimse sabaha çıkacağından emin olamadı.
2. Hayallerin Altında Kalan İnsanlar
Her insanın içinde, geleceğe dair bir hayal vardır. Kimisi yeni bir iş, kimisi mutlu bir yuva, kimisi ise sadece huzur ister. Ancak deprem, insanları hayalleriyle birlikte aldı götürdü.
Bir baba, yeni bir ev almıştı. “Çocuklarım için daha iyi bir yuva” diyordu. Ama o ev, birkaç saniyede mezara döndü.
Bir öğretmen, öğrencileri için projeler hazırlıyordu. Ama şimdi tahtasında yazılı son ders, tozlu molozların altında kaldı.
Bir esnaf, sabah dükkanını açıp ekmeğini kazanacaktı. Ama şimdi o dükkanın yeri bile belli değil.
Hayat devam ederken bir anda durdu. Deprem, geçmişi silerken geleceği de aldı götürdü.
3. İsyan Değil, İbret Almalıyız
Bu kadar büyük bir felaket karşısında insanın içi daralır. Neden böyle oldu? Bu kadar can neden gitti? Bu sorular sorulmalı, ama cevabı isyanda değil, ibrette aramalıyız.
Çünkü Allah’ın düzeninde tesadüf yoktur. Olan her şeyin bir hikmeti, bir mesajı vardır. Kur’an bize bu tür musibetler karşısında nasıl durmamız gerektiğini şöyle bildirir:
“O, sizi hem korku hem ümit içinde yıldırımlar göstererek korkutur. İşte Allah’ın büyüklüğü budur.” (Ra’d Suresi, 12. Ayet)
Deprem, sadece bir sarsma ve sarsıntı olayı değildir. İnsan için bir uyanıştır. Hayatın geçiciliğini, dünyanın faniliğini, insanın acizliğini hatırlatır.
İsyan etmek yerine, hatalarımızı sorgulamalıyız.
Öfke yerine, geleceğimizi nasıl güvenli hale getireceğimizi düşünmeliyiz.
Hataları tekrar etmek yerine, ders çıkarmalıyız.
4. Tevekkül: Kayıpları Allah’a Emanet Etmek
Bazı kayıplar vardır ki insanın yüreğine ağır gelir. Ancak inanırız ki, kaybettiklerimiz Allah’ın katında daha güzel bir mekânda, daha güzel bir hayatta devam ediyorlar.
Peygamber Efendimiz (s.a.v.), bir hadisinde şöyle buyurur:
“Bir müminin başına gelen her sıkıntı, onun günahlarına kefaret olur.” (Buhari, Müslim)
Depremde kaybettiklerimiz, belki hayallerini tamamlayamadılar. Ama Allah’ın rahmeti sonsuzdur. Belki de onlara cennette, bu dünyada sahip olamayacakları güzellikler nasip edilmiştir.
Ve biz biliyoruz ki:
Enkaz altında kalan çocuklar, cennette meleklerle oynuyor.
Yıkılan evlerde vefat edenler, daha güzel bir yurtta uyanıyor.
Kayıplar, bizden gitti ama Allah’ın yanında ebedi bir hayat buldu.
O yüzden sabretmek, tevekkül etmek ve Allah’a güvenmek gerekir.
5. Yıkılan Hayallerin Yerine Yeni Hayatlar İnşa Etmeliyiz
Evet, büyük bir felaket yaşandı. Ama hayat durmaz. Yıkılan hayallerin yerine, yeni umutlar ekmeliyiz.
Güvenli şehirler kurmalıyız. Artık ihmalin, hırsın, sorumsuzluğun önüne geçmeliyiz.
Zorluklara karşı dayanıklı olmalıyız. Felaketler karşısında birbirimize daha çok kenetlenmeliyiz.
Hayatın değerini daha iyi anlamalıyız. Sevdiklerimizi daha çok sevmeli, onlara daha çok zaman ayırmalıyız.
Çünkü hayat kısa, dünya geçici ve hiçbir şey sonsuza kadar kalmaz.
Son Söz: Enkazdan Ders Çıkarmak
6 Şubat’ta binalarla birlikte hayaller de yıkıldı. Ancak hayat devam ediyor ve bu enkazın altında büyük bir ders yatıyor.
Depremi unutmayalım, ama umudu da kaybetmeyelim.
Kaybettiklerimize üzülmek hakkımızdır, ama isyan etmeden sabırla metanetimizi koruyalım.
Yıkılan şehirlerin yerine, daha güvenli şehirler; yıkılan hayallerin yerine, daha büyük umutlar inşa edelim.
Çünkü Allah, sabredenleri sever. Çünkü hayat, her şeye rağmen yaşamaya değer. Çünkü her gecenin sonunda, mutlaka bir sabah vardır. (Yapay zeka makaleleri)
Gece karanlıktı… Herkes uykudaydı… Sonra bir anda yer sallandı, duvarlar yıkıldı, çığlıklar yükseldi. Ve bir sessizlik…
O sessizlik içinde bir ses duyuldu: “Kimse yok mu?”
Bu, sadece enkaz altındaki bir insanın feryadı değildi. Bu, insanlığın vicdanına yöneltilmiş bir soruydu.
6 Şubat 2023, sadece bir deprem günü değil, bir imtihandı. İnsanın acizliğini, dünyanın faniliğini, hayatın ne kadar kırılgan olduğunu gösteren bir ibret levhasıydı.
Ve enkazın altında kalan o ses, bugün hâlâ yankılanıyor: “Kimse yok mu?”
1. Enkaz Altındaki Çığlık
Her deprem bir yıkımdır ama asıl yıkım, umutların ve hayatların yerle bir olmasıdır.
Bir çocuk, annesine sarılmak istiyordu. Ama onun sesi duyulmadı…
Bir anne, bebeğini korumak için bedenini siper etti. Ama kolları hâlâ taşların altındaydı…
Bir baba, çocuklarını enkazdan çıkarmaya çalışıyordu. Ama güçsüz elleri betonlara yetmedi…
Ve her enkazın altından aynı soru yükseldi: “Kimse yok mu?”
Bu, sadece bir yardım çağrısı değildi. Bu, insanlığın vicdanına sorulan bir soruydu.
2. Yıkılan Sadece Binalar mıydı?
Deprem bir şehri yıkar ama vicdanı da sarsar. Çünkü bir binanın yıkılmasının ardında sadece deprem olayı yoktur; ihmal, hırs, sorumsuzluk da vardır.
Deprem değil, çürük binalar öldürdü.
İhmaller, dikkatsizlikler, “bize bir şey olmaz” düşüncesi yıktı.
Adalet eksik olunca, vicdan da enkaz altında kaldı.
Peki, şimdi soralım: “Kimse yok mu?”
Kimse bu ihmallere dur demeyecek mi? Kimse yeni bir felaketi önlemek için çalışmayacak mı? Kimse ders almayacak mı?
3. Tevekkül: Sabırla Ayağa Kalkmak
İnsan büyük acılar yaşadığında isyan etmek ister. Ama biz biliyoruz ki:
Demokrasi, idealinde halkın kendi iradesiyle yöneticilerini seçtiği, şeffaf ve adil bir yönetim biçimi olarak tanımlanır. Ancak tarih boyunca ve günümüzde birçok ülkede demokrasi, gerçekte bir yönetim aracı olmaktan ziyade, hataları örtmek, lekeleri perdelemek ve gerçekleri gizlemek için kullanılan bir yöntem hâline gelmektedir. Demokrasi, bir temizlik mekanizması olarak mı çalışıyor, yoksa zamanla gerçekleri saklayan bir illüzyona mı dönüşüyor?
Demokrasinin Gerçekleri Gizleme Potansiyeli
Demokratik sistemlerde halkın iradesiyle yöneticilerin değişebileceği, hataların düzeltilebileceği ve şeffaf bir yönetim anlayışının hâkim olacağı varsayılır. Ancak pratikte, birçok yönetici ve siyasi güç, demokrasiyi bir perde olarak kullanarak gerçekleri halktan gizlemekte, hatta var olan problemleri örtbas etmektedir.
Bu gizleme yöntemleri birkaç temel başlıkta incelenebilir:
Özgür basın, demokrasinin olmazsa olmazlarındandır. Ancak medya, siyasi ve ekonomik çıkarlar doğrultusunda yönlendirildiğinde, gerçeği yansıtmaktan çok halkın algısını şekillendiren bir propaganda aracına dönüşmektedir.
Taraflı haberlerle halkın dikkati gerçek sorunlardan uzaklaştırılır.
Karşıt görüşler susturulur veya itibarsızlaştırılır.
Gerçek sorunlar yerine sahte gündemler oluşturularak halkın tepkisi yönlendirilir.
Bu durumda demokrasi, halkın bilinçli tercihler yapmasını sağlamak yerine, yöneticilerin kendi hatalarını örtmek için kullandığı bir perdeye dönüşür.
2. Seçim Mekanizması: Algı ile Gerçek Arasındaki Uçurum
Seçimler, demokrasinin temel taşıdır. Ancak seçim süreçleri, halkın iradesini yansıtacak şekilde değil, güç odaklarının çıkarlarına uygun şekilde şekillendirildiğinde, demokrasi sadece bir gösteriden ibaret hâle gelir.
Seçim öncesi yapılan propagandalar, yanlış vaatler ve halkı etkileyen popülist söylemlerle gerçekler perdelenir.
Seçim sistemleri manipüle edilerek halkın iradesi yönlendirilir.
Seçim sonrası verilen sözler unutularak yönetim halktan kopar.
Bu durumda demokrasi, halkın yöneticilerini özgürce seçtiği bir sistem olmaktan çıkıp, iktidarların kendi varlıklarını devam ettirmek için kullandıkları bir vitrin hâline gelir.
3. Bürokrasi ve Yargı: Lekeleri Kalıcı Hâle Getiren Sistem
Demokrasinin en önemli unsurlarından biri de bağımsız yargı ve işleyen bir bürokrasidir. Ancak siyasi güçler, yargıyı ve bürokrasiyi kendi kontrolleri altına aldığında, demokrasinin temizleyici gücü ortadan kalkar ve aksine lekeler kalıcı hâle gelir.
Hukuk sistemi, güçlülerin lehine çalıştığında adalet mekanizması zayıflar.
Bürokrasi, halkın değil, yönetenlerin çıkarlarını koruyacak şekilde dizayn edilir.
Yolsuzluk ve usulsüzlükler yargı yoluyla aklanır veya gündemden düşürülür.
Bu durum, demokrasinin en büyük açmazlarından biridir. Eğer bağımsız kurumlar ortadan kalkarsa, demokrasi sadece bir tabela hâline gelir.
Türkiye ve Demokrasi: Hakikatin Perdelendiği Dönemler
Türkiye’de demokrasi zaman zaman normal şekilde işlerken, bazı dönemlerde ise bir perdeleme aracı olarak kullanılmıştır.
Basının tek taraflı çalıştığı, halkın sadece belirli kaynaklardan bilgi alabildiği dönemlerde, gerçekler halktan saklanmıştır.
Seçim süreçlerinde halkın duygularına hitap eden söylemlerle ekonomik ve siyasi krizler göz ardı edilmiştir.
Bürokrasi ve yargı mekanizmasının bağımsızlığı sorgulandığında, adaletin nasıl işlediği tartışmalı hâle gelmiştir.
Bu süreçlerde demokrasi, halkın sorunlarını çözmek yerine, sorunların üstünü örten bir sistem hâline gelmiştir. Ancak demokrasi, yanlış kullanıldığında bir perdeleme aracı olabilir, ancak bilinçli bir toplum tarafından sahiplenildiğinde gerçekleri açığa çıkaran bir mekanizmaya dönüşebilir.
Sonuç: Demokrasi Perde mi, Ayna mı?
Demokrasi, idealinde halkın haklarını koruyan, adaleti sağlayan ve yöneticileri denetleyen bir sistemdir. Ancak doğru işletilmediğinde, gerçeklerin üstünü örten, yanlışları gizleyen bir illüzyona dönüşebilir.
Bugün dünya genelinde ve Türkiye’de demokrasi, ne kadar şeffaf bir sistem olarak işliyor? Yoksa seçimler, medya ve yargı mekanizmaları, gerçekleri saklamak için kullanılan araçlara mı dönüşüyor?
Halkın bilinçli olduğu, basının özgür çalıştığı ve hukukun üstün olduğu bir demokrasi, kirleri temizler ve toplumu arındırır. Ancak bu unsurlar zayıfladığında, demokrasi yalnızca hataları saklayan bir perdeye dönüşebilir.
Öyleyse en kritik soru şu: Biz demokrasiyi bir perde olarak mı kullanıyoruz, yoksa bir ayna olarak mı? Gerçekleri görmek için aynaya bakmaya cesaretimiz var mı?
FATİH SULTAN MEHMEDİN VASİYETNAMESİNDE YAZDIĞI GİBİ; AYASOFYANIN CAMİYE ÇEVRİLMESİ LANETLİ OLMAKTAN KURTARDIĞI GİBİ, KAPATILMASI DA LANETLİ OLMAYA SEBEP OLDU.
Ayasofya: Bir Mabedin Kaderi ve Tarihin Şahitliği
Tarih boyunca büyük yapılar, sadece taş ve harçtan ibaret olmamış, aynı zamanda toplumların manevi ve kültürel kimliklerinin aynası olmuştur. Bu yapıların en çarpıcı örneklerinden biri de Ayasofya’dır. 537 yılında Bizans İmparatoru I. Justinianus tarafından kilise olarak inşa edilen Ayasofya, 1453’te İstanbul’un fethiyle Fatih Sultan Mehmed Han tarafından camiye çevrilmiş, 1934’te müzeye dönüştürülmüş ve nihayet 2020’de tekrar ibadete açılmıştır.
Bu dönüşümlerin her biri, Ayasofya’nın ruhunda ve kaderinde derin izler bırakmıştır. Fatih Sultan Mehmed Han’ın vakfiyesinde Ayasofya’nın kıyamete kadar cami olarak kalması gerektiğini vurguladığı ve bu vasiyete aykırı davrananların lanetlendiği ifadesi yer almaktadır. Bu bağlamda, Ayasofya’nın camiye çevrilmesi manevi bir kurtuluş, müzeye dönüştürülmesi ise bir lanetlenme olarak yorumlanmıştır. Peki, bu bakış açısını tarihsel ve manevi perspektiften nasıl değerlendirmeliyiz?
Fetihle Gelen Manevi Kurtuluş
1453’te İstanbul’un fethi, sadece bir şehrin ele geçirilmesi değil, aynı zamanda bir çağın kapanıp yeni bir çağın açılması anlamına geliyordu. Fatih Sultan Mehmed, şehre girdiğinde ilk iş olarak Ayasofya’ya yöneldi. O dönem harap halde olan mabed, onun eliyle ihya edilerek İslam’ın en büyük sembollerinden biri haline geldi. Sultan, burayı cami olarak vakfederken, Ayasofya’nın cami olmaktan çıkarılmasının ağır bir bedeli olacağını belirten şu laneti eklemiştir:
“Bu vakfiyeyi kim değiştirirse, Allah’ın, meleklerin ve bütün Müslümanların laneti onun üzerine olsun. Onlar hiçbir zaman hafiflemeyen bir azaba uğrasınlar.”
Bu ifadeler, Ayasofya’nın kaderini sadece bir bina meselesi olmaktan çıkarıp, ilahi bir hüküm ve tarihi bir sorumluluk haline getirmiştir.
Kapatılmanın Getirdiği Manevi Sarsıntı
1934’te alınan kararla Ayasofya, cami statüsünden çıkarılarak müzeye dönüştürüldü. Bu karar, bir yandan modernleşme adımı olarak görülürken, diğer yandan manevi anlamda büyük bir kırılma oluşturdu. Fatih Sultan Mehmed’in vakfiyesi göz ardı edilmiş, İslam dünyasının en önemli mabetlerinden biri ibadete kapatılmıştı.
Bu dönemde yaşanan sıkıntılar ve Türkiye’nin karşılaştığı zorluklar, bazı çevreler tarafından Fatih’in lanetinin bir tezahürü olarak değerlendirildi. Savaşlar, ekonomik buhranlar, toplumsal çalkantılar bu düşünceyi destekleyen unsurlar olarak görüldü.
Yeniden Açılış ve Bir Mabedin Dirilişi
2020 yılında alınan kararla Ayasofya, yeniden cami olarak ibadete açıldı. Bu karar, sadece bir ibadet mekânının geri kazandırılması değil, aynı zamanda tarihi bir vasiyetin yerine getirilmesi anlamına da geliyordu. Camiye çevrildiği ilk gün, büyük bir coşku ve manevi heyecan yaşandı. Kimileri bu olayı, Fatih’in lanetinin kaldırılması olarak yorumladı, kimileri ise tarihî bir hakkın iadesi olarak değerlendirdi.
Sonuç: Tarihten Alınacak Dersler
Ayasofya’nın tarihine bakıldığında, onun kaderi sadece bir yapının dönüşümü değil, bir medeniyetin ruh halini yansıtan bir simge olarak karşımıza çıkmaktadır. Fatih’in vasiyeti, bir hükümdarın sıradan bir isteği değil, bir milletin manevi sorumluluğunun teminatıdır.
Bugün bizlere düşen görev, tarihî mirasa sahip çıkarken, geçmişten ibret almak ve geleceğe sağlam temeller üzerinde yürümektir. Ayasofya’nın cami olarak ibadete açık kalması, sadece bir dinî mesele değil, aynı zamanda tarihî adaletin ve ruhani huzurun sağlanmasıdır. Bu yüzden, bir mabedin kaderi aslında bir milletin kaderidir.
Ayasofya’nın yeniden cami olarak açılması, belki de milletimizin üzerindeki manevi yükün kalkması ve yeni bir dirilişin başlangıcı olmuştur. Tarih, her zaman ibret almak içindir ve bizlere düşen, geçmişin hatalarından ders çıkarar
CAMİYE GEL… EZAN İLE GELMEZSEN; SELA İLE GELİRSİN, DİK GELMEZSEN; YATAY OLARAK GELİRSİN, ELBİSE İLE GELMEZSEN; KEFEN İLE GELİRSİN, CANLI GELMEZSEN; ÖLÜ OLARAK GELİRSİN, ANLA ARTIK MUTLAKA GELİRSİN… AKLINI KULLAN CAMİYE CANLI GEL YOKSA MEVTA OLARAK GELİRSİN.(Alıntı.)
Camiye Gelmek Üzerine Düşündürücü Bir Makale
İnsan hayatı doğumla başlar ve ölümle sona erer. Hayat yolculuğunda herkesin farklı tercihler ve yollar seçmesi doğaldır. Ancak bazı duraklar vardır ki, insana hem dünyasını hem ahiretini hatırlatır. İşte camiler, bu duraklardan biridir.
Camiler, sadece ibadet edilen yerler değil, aynı zamanda insanın ruhunu dinlendirdiği, iç muhasebe yaptığı, Allah’a yöneldiği kutsal mekânlardır. Ancak günümüz dünyasında birçok insan, camiye gitmeyi sürekli erteliyor veya tamamen ihmal ediyor. İşte tam da bu noktada şu ibretlik sözler bize derin bir mesaj veriyor:
“Camiye gel… Ezan ile gelmezsen; sela ile gelirsin. Dik gelmezsen; yatay olarak gelirsin. Elbise ile gelmezsen; kefen ile gelirsin. Canlı gelmezsen; ölü olarak gelirsin.”
Bu sözler, insanı hem düşündüren hem de hayatın kaçınılmaz gerçeğini gözler önüne seren bir uyarıdır. Çünkü camiye gelmek bir tercih meselesi değildir; insanın hayatta olduğu sürece yapması gereken bir ibadettir. Eğer insan kendi iradesiyle, bilinçli bir şekilde camiye gitmezse, bir gün muhakkak mevtâ olarak gelecektir.
Ezan ile Gelmek mi, Sela ile Gelmek mi?
Ezan, müminleri namaza çağıran ilahi bir davettir. Günde beş vakit yankılanan ezan, insanı Allah’a yönelmeye davet eder. Bu daveti kabul eden kişi, camiye gelir, Rabbine secde eder ve manevî huzura erer. Ancak kişi bu çağrıyı sürekli ertelerse, bir gün sela ile camiye getirilecektir. Sela, ölüm haberini duyuran bir çağrıdır. O zaman artık dönüş yoktur, pişmanlığın fayda vermeyeceği bir andır.
Dik Gelmek mi, Yatay Gelmek mi?
İnsan hayatı boyunca dik durmalı, sorumluluklarını yerine getirmelidir. Ancak camiye bilinçli olarak gitmeyen biri, bir gün tabut içinde, yatay bir şekilde getirilecektir. Bu da hayatın acı ama kesin bir gerçeğidir. Şimdi kendi ayaklarımızla camiye gitmezsek, bir gün başkalarının omuzlarında götürüleceğimizi unutmamak gerekir.
Elbise ile Gelmek mi, Kefen ile Gelmek mi?
Bugün sağlıklıyken, elimiz ayağımız tutuyorken camiye gitmemek büyük bir gaflettir. Çünkü bir gün mutlaka camiye götürüleceğiz, fakat üzerimizde şık elbiselerimiz değil, sadece bir kefen olacak. İş işten geçmeden camiyi hayatımızın bir parçası hâline getirmek, bu dünyada da ahirette de huzura erişmenin anahtarıdır.
Canlı Gelmek mi, Ölü Gelmek mi?
Bugün camiye canlı olarak gitmek, ibadetlerimizi yerine getirmek, dualar etmek bizim elimizde. Ama bir gün mevtâ olarak, dünyadaki son yolculuğumuza uğurlanacağız. O hâlde akıl sahibi insan, bu gerçeği göz ardı etmez ve hayattayken camiyi terk etmez.
Sonuç: Erteleme, Harekete Geç!
Bu sözler, insanın ölüm gerçeğini hatırlatırken, aynı zamanda bir çağrıdır: “Erteleme, camiye canlı olarak gel!” Çünkü ölüm kaçınılmazdır ve herkes bir gün camiye son kez götürülecektir. Öyleyse camiyi sadece bir cenaze merasimi yeri olarak görmek yerine, hayatımızın bir parçası hâline getirelim.
Hayattayken camiye gitmeyen kişi, son yolculuğunda mutlaka camiye götürülür. Fakat bu kez artık ne pişmanlık fayda eder ne de tövbe… O hâlde aklımızı kullanalım, camiye sağlığımız yerindeyken, bilinçli bir şekilde gidelim. Çünkü bir gün gideceğimiz kesin, ama nasıl gideceğimiz bizim elimizde!
DÜNYA, İSLAM DÜNYASI VE TÜRKİYE BUYUK DEĞİŞİM VE GELİŞİMLERE GEBE
DÜNYA, İSLAM DÜNYASI VE TÜRKİYE: BÜYÜK DEĞİŞİMİN EŞİĞİNDE
Dünya, insanlık tarihi boyunca sürekli değişim ve dönüşüm süreçlerinden geçmiştir. Ancak içinde bulunduğumuz dönem, sadece teknolojik veya ekonomik değişimlerle sınırlı olmayan, derin ve çok katmanlı bir dönüşüm sürecine işaret etmektedir. Küresel güç dengelerinin yeniden şekillendiği, geleneksel değerlerin sorgulandığı ve yeni paradigmaların ortaya çıktığı bu dönemde, İslam dünyası ve Türkiye de önemli sınavlardan geçmektedir.
Küresel Krizler ve Yeni Dünya Düzeni
Son yıllarda yaşanan küresel olaylar, dünyanın artık eski yöntemlerle yönetilemeyeceğini gösteriyor. Pandemiler, savaşlar, ekonomik buhranlar ve çevresel felaketler, mevcut sistemlerin sürdürülebilir olmadığını gözler önüne serdi. Küresel güçlerin siyasi ve ekonomik çıkarları doğrultusunda şekillendirdiği dünya düzeni, artık büyük bir kırılma noktasına doğru ilerliyor.
Teknoloji ve yapay zekâ, devletlerin yönetim biçimlerini dönüştürürken, geleneksel ekonomi modelleri de yerini dijital ve kripto para sistemlerine bırakıyor. Küresel ekonomik sistemin temel taşları olan dolar ve euro gibi para birimleri bile güvenilirliğini yitirmeye başlıyor. Bu süreçte, büyük güçlerin hegemonyası sorgulanıyor ve yeni bölgesel güçlerin yükselişi dikkat çekiyor.
İslam Dünyası: Bölünmüşlükten Birliğe mi?
İslam dünyası, tarih boyunca pek çok kez birlik ve diriliş hamleleri gerçekleştirdi. Ancak modern dönemde, mezhep ayrılıkları, etnik çatışmalar ve dış müdahaleler nedeniyle büyük bir kırılganlık içinde. Orta Doğu’daki savaşlar, Kuzey Afrika’daki istikrarsızlık ve Güney Asya’daki ekonomik zorluklar, İslam coğrafyasının bütünleşmesini engelleyen başlıca faktörlerden.
Fakat son yıllarda İslam ülkeleri arasında yeni işbirlikleri de göze çarpıyor. Türkiye, Katar, Pakistan ve Malezya gibi ülkelerin ortak projeler geliştirmesi, İslam dünyasında yeni bir ekonomik ve siyasi düzenin habercisi olabilir mi? Çin’in “Kuşak ve Yol” projesine İslam ülkelerinin dâhil olması, ABD ve Batı’nın bölgedeki etkisinin azalması, bu değişim sürecini hızlandıran etkenler arasında.
İslam dünyasının yükselişi için sadece ekonomik ve siyasi birliktelik yeterli değil. Aynı zamanda ilimde, teknolojide ve sanatta da bir uyanış yaşanması gerekiyor. Batı’nın bilim ve teknolojideki liderliği, büyük ölçüde İslam dünyasının geçmişteki bilimsel birikimine dayanıyor. Ancak bugün, İslam ülkeleri bu mirası yeterince değerlendiremiyor. Gelecek nesillerin bu açığı kapatması için eğitim ve bilim politikalarının köklü bir dönüşüme ihtiyacı var.
Türkiye: Kendi Yolunu Çizen Bir Ülke
Türkiye, son yıllarda hem ekonomik hem de siyasi anlamda büyük değişimler yaşadı. Batı ile geleneksel ilişkileri sorgulayan ve yeni müttefikler arayan bir dış politika izliyor. Savunma sanayiindeki atılımlar, yerli ve milli üretim anlayışı, Türkiye’yi bölgesel bir güç olmaktan öteye taşıyabilecek potansiyele sahip.
Ancak Türkiye’nin önünde büyük sınavlar da var. Ekonomik dalgalanmalar, siyasi kutuplaşmalar ve dış baskılar, Türkiye’nin güçlü ve bağımsız bir politika izlemesini zorlaştırıyor. Türk lirasının değer kaybı, enflasyon ve işsizlik gibi ekonomik sorunlar, halkın refahını olumsuz etkiliyor. Bu süreçte, Türkiye’nin istikrarlı bir ekonomi modeli oluşturması ve üretime dayalı bir büyüme stratejisi izlemesi şart.
Ayrıca, Türkiye’nin tarihsel misyonu ve coğrafi konumu gereği, hem Batı hem de Doğu ile dengeli bir ilişki kurması gerekiyor. Ne tamamen Batı’ya bağımlı bir ülke ne de sadece Doğu’ya yönelen bir devlet olmalı. Kendi özgün yolunu bulmalı ve bölgesel güç olarak liderliğini pekiştirmelidir.
Sonuç: Yeni Bir Döneme Hazır mıyız?
Dünya hızla değişirken, İslam dünyası ve Türkiye’nin bu değişime nasıl adapte olacağı büyük önem taşıyor. Mevcut sistemlerin çöküşüne tanık olurken, yeni bir dünya düzeninin oluşumuna da şahitlik ediyoruz. Bu süreçte, doğru adımlar atan ülkeler kazananlar arasında olacak, hatalar yapanlar ise tarihin tozlu sayfalarına karışacak.
Türkiye ve İslam dünyasının geleceği, birlik içinde hareket etmeye, bilim ve teknolojiye yatırım yapmaya ve geçmişten ders alarak yeni bir vizyon geliştirmeye bağlı. Tarih, dönüşüm dönemlerinde cesur kararlar alan milletlerin yükseldiğini gösteriyor. Şimdi asıl soru şu: Biz bu büyük değişime hazır mıyız?
“Bir de öyle bir fitneden sakının ki o içinizden yalnız zulmedenlere dokunmakla kalmaz, hepinize şamil olur. Biliniz ki Allah’ın cezalandırması şiddetlidir.”(Enfal, 8/25)
Enfâl Suresi 25. Ayeti Tefsiri:
Bu ayet, bireysel kötülüklerin ve zulümlerin toplumsal bir musibete dönüşebileceği tehlikesine dikkat çekmektedir. Ayetin anlamı ve tefsiri üzerine yapılan açıklamalarda, bireysel ve toplumsal sorumluluk kavramı derinlemesine ele alınır.
Tefsirlerdeki İzah ve İbretler
1. Fitne Kavramı: Ayette geçen “fitne” kelimesi, İslam tefsirinde farklı anlamlara gelir: imtihan, karmaşa, kargaşa, şirk, zulüm ve bozulma. Burada fitne, toplumsal huzuru bozan, adaleti zedeleyen ve insanların Allah’ın emirlerine aykırı bir şekilde yaşamalarına yol açan her türlü davranış ve durum olarak yorumlanmıştır.
2. Zulmün Topluma Yayılması: Ayette, zulmün sadece zulmedenleri değil, toplumun tüm kesimlerini etkileyen bir musibete dönüşebileceği ifade edilmektedir. Zulmü engellemek için pasif kalmanın veya sessiz kalmanın, o zulmün büyümesine ve toplumsal bir felakete dönüşmesine neden olabileceği anlatılmaktadır.
3. Tarihi Bağlam ve İbretler:
Uhud Savaşı: Bazı müfessirler, ayeti Uhud Savaşı’na bağlayarak tefsir etmiştir. Müslümanların ganimet konusunda anlaşmazlığa düşmesi ve Peygamber’in (sav) emirlerini dinlemeyenlerin savaşın kaderini değiştirmesi, bu ayetle ilişkilendirilir. Bireysel hataların topluma zarar verebileceği bu olayla açıklanır.
Peygamberlerin Kavimleri: Nuh, Hud, Salih, Lut gibi peygamberlerin kıssalarından örnekler verilerek, bir toplumun genel ahlaksızlığa veya zulme sapması durumunda tüm toplumun helake uğradığına dikkat çekilir. Bu, toplumsal sorumluluğun ne kadar önemli olduğunu gösterir.
4. Toplumsal Sorumluluk: Bu ayet, bireylerin sadece kendi ibadetlerinden ve davranışlarından değil, aynı zamanda çevrelerindeki kötülükleri engellemekten de sorumlu olduğunu hatırlatır. Bir kötülük görüldüğünde, onu değiştirmek için çaba sarf edilmezse, bu kötülüğün tüm toplumu etkileyen bir musibete dönüşmesi kaçınılmaz olabilir.
5. Allah’ın Cezası: Ayetin son kısmında Allah’ın cezalandırmasının şiddetli olduğu vurgulanarak, bu tür toplumsal felaketlerin Allah’ın uyarısı ve adaleti olduğuna dikkat çekilir. Zulmü görüp engel olmayanların da bu cezaya ortak olabileceği belirtilir.
Mesaj ve Günümüz İçin İbretler
Adalet ve Hakkaniyet: Toplumda adaletin sağlanması, bireylerin ve yöneticilerin ortak sorumluluğudur. Adaletsizlik, zamanla tüm toplumu etkileyen bir huzursuzluk kaynağına dönüşür.
Kötülüğe Karşı Tavır: Kötülüğe, zulme veya haksızlığa karşı sessiz kalmak, dolaylı olarak o kötülüğün bir parçası olmak anlamına gelir. Bu yüzden bireyler, kötülükleri ortadan kaldırmak için aktif bir şekilde mücadele etmelidir.
Birlikte Hareket Etme: Toplumun bir kesiminin yanlış yapması, diğer kesimlerin bundan etkilenmesine yol açar. Bu nedenle bireyler, toplumsal dayanışma ve iyiliği emretme görevini ihmal etmemelidir.
Bu ayet, her bireye ve topluma zulmü engelleme, adaleti savunma ve fitneden uzak durma konusunda güçlü bir mesaj iletmektedir.
@@@@@@
Kuran-ı Kerim’de fitne kelimesi ve kullanıldığı yerler.
Kur’an-ı Kerim’de “fitne” kelimesi çeşitli bağlamlarda kullanılmış ve farklı anlamlar taşımıştır. Bu kelime, Arapça’da “imtihan, sınav, kargaşa, bozgunculuk, azap, şirk, sapkınlık, ayrılık” gibi anlamlara gelir. Kur’an’da yaklaşık 60 yerde farklı anlamlarla geçmektedir. İşte fitne kelimesinin kullanıldığı yerler ve anlamları:
1. İmtihan ve Sınav Anlamı
“Fitne” kelimesi, çoğu zaman insanların sabrının ve imanlarının sınanmasını ifade eder.
Enfâl Suresi 28. Ayet: “Bilin ki mallarınız ve çocuklarınız sizin için bir fitnedir (imtihandır). Allah katında ise büyük bir mükâfat vardır.” Burada “fitne,” mallar ve çocuklar yoluyla bir imtihan anlamında kullanılmıştır.
Ankebût Suresi 2. Ayet: “İnsanlar, ‘İnandık’ demekle, sınanmadan bırakılacaklarını mı sanırlar?” Ayette dolaylı olarak fitne, insanların imanlarının sınanmasını ifade eder.
2. Bozgunculuk, Karmaşa ve Kargaşa Anlamı
Kur’an’da “fitne,” toplumu karıştıran, huzuru bozan olaylar için de kullanılmıştır.
Bakara Suresi 191. Ayet: “Fitne, öldürmekten daha kötüdür.” Burada fitne, dinî inanç ve özgürlükleri kısıtlayan, insanları imanlarından döndürmeye çalışan bozgunculuğu ifade eder.
Maide Suresi 64. Ayet: “Onlar yeryüzünde sürekli fitne ve fesat çıkarmaya çalışırlar. Allah ise bozguncuları sevmez.” Ayette “fitne,” toplumda huzuru bozma, nifak çıkarma anlamında kullanılmıştır.
3. Şirk ve Küfür Anlamı
Bazı ayetlerde “fitne,” insanları Allah’ın dininden saptırmak, küfre ve şirke sürüklemek anlamında geçer.
Bakara Suresi 193. Ayet: “Fitne kalmayıncaya ve din yalnız Allah’ın oluncaya kadar onlarla savaşın.” Burada “fitne,” insanları dinden döndürmeye çalışmak ve Allah’a ortak koşma anlamındadır.
Hac Suresi 11. Ayet: “İnsanlardan öylesi vardır ki Allah’a yalnız bir yönden ibadet eder; bir iyilik gelirse tatmin olur, bir fitneye uğrarsa yüz çevirir.” Burada “fitne,” kişinin imanını zorlayan bir sınav anlamında geçmektedir.
4. Azap ve Bela Anlamı
Bazı yerlerde “fitne,” insanlara verilen bir ceza veya azap anlamında kullanılmıştır.
Zuhruf Suresi 48. Ayet: “Onlara bir mucize gösterdiğimizde, hemen diğerinden daha büyük olanına sığındılar ve biz onları azapla (fitneyle) yakaladık.” Burada fitne, Allah’ın kullarına verdiği bir azap olarak ifade edilmiştir.
5. Deneme ve Ayartma Anlamı
“Fitne,” bazen insanların kötü yola düşürülmesi veya ayartılması anlamında da geçer.
Tâhâ Suresi 40. Ayet: “Kız kardeşin gidip, ‘Ona bakmayı üstlenecek birini size göstereyim mi?’ dediği zaman (bu), senin için bir fitneydi (imtihandı).” Bu ayette Musa Peygamber’in Firavun’un sarayına alınması bir deneme olarak ifade edilmiştir.
A’raf Suresi 27. Ayet: “Ey Âdemoğulları! Şeytan, anne babanızı cennetten çıkardığı gibi sizi de fitneye düşürmesin.” Burada “fitne,” şeytanın insanları saptırması anlamındadır.
6. Ceza ve Hesap Gününe Atıf
Bazı ayetlerde “fitne,” kıyamet günü verilecek cezalar ve sorgulamalar için kullanılır.
Saffat Suresi 63. Ayet: “Biz bu ağacı zalimlere bir fitne (imtihan) kıldık.” Burada kıyamet günü ceza veya sorgulama anlamında geçer.
7. Toplumsal ve Siyasal Karışıklık
“Fitne” kavramı, toplumdaki bölünmeler, kargaşa ve savaşlar için de kullanılmıştır.
Enfâl Suresi 73. Ayet: “Eğer siz bunu yapmazsanız, yeryüzünde fitne ve büyük bir fesat çıkar.” Bu ayette toplumsal düzenin bozulmasına dair bir uyarı vardır.
Özet
Kur’an’da fitne kelimesi şu temel anlamlarda kullanılmıştır:
1. İmtihan ve sınav (Allah’ın kullarını denemesi).
2. Kargaşa ve fesat (toplumsal bozgunculuk).
3. Şirk ve küfür (insanları dinden uzaklaştırma).
4. Azap ve bela (Allah’ın cezalandırması).
5. Deneme ve ayartma (şeytanın saptırması).
6. Ceza günü (hesap ve sorgulama).
7. Toplumsal karışıklık (ihtilaf ve huzursuzluk).
Her kullanım, bağlama göre farklı bir mesaj vermektedir. Bu, fitnenin hem bireysel hem de toplumsal düzeyde ne kadar ciddi sonuçlara yol açabileceğini göstermektedir.
Tarih boyunca insanlık, sadece toprakların, malların veya mülklerin değil, aynı zamanda ruhların da satıldığına şahit olmuştur. Kimileri menfaat uğruna inançlarını, kimileri güç karşılığında ahlakını, kimileri de servet için şerefini feda etmiştir. İşte bu insanlar, “satılık ruhlar” olarak anılmaya mahkûm olmuşlardır.
Peki, insan neden ruhunu satar? Hangi sebepler insanı bu zillete sürükler? Ve en önemlisi, böyle bir felaketten nasıl korunabiliriz?
Menfaat Uğruna Şerefini Satanlar
Bazı insanlar için çıkar her şeyden üstündür. Onlar için doğru ve yanlış, hak ve batıl değil; kazanç ve kayıp önemlidir.
Bir makam uğruna doğru bildiğinden vazgeçen,
Bir avuç para için onurunu çiğneyen,
Birilerinin gözüne girmek için haysiyetini ayaklar altına alan insanlar, karakterlerini satışa çıkarmışlardır.
Bunlar, hangi rüzgâr kuvvetliyse o yöne eğilenlerdir. Güçlü kimse ona dalkavukluk yapar, menfaat neredeyse oraya koşarlar. Ancak unutulmamalıdır ki, ruhunu satan insan, eninde sonunda alıcısının kölesi olur.
Korkunun Esir Aldığı Ruhlar
Bazen insanlar menfaat için değil, korkudan dolayı ruhlarını satarlar. Zalimlerden korkanlar, onların safına geçerler.
Kendi değerlerine ihanet etmeyi göze alır,
Haksızlık karşısında sessiz kalır,
Güçlülerin önünde eğilirler.
Bu korku, onları zamanla bir köleye çevirir. Önce susarlar, sonra savunurlar, sonra da zulmün hizmetkârı olurlar. Halbuki hakikati savunmayan bir ruh, kendi mezarını kazmaktadır.
Kimliğini Unutanlar
Bazı insanlar, kendi benliğinden, köklerinden ve inançlarından uzaklaştıkça ruhlarını kaybederler. Kendi kültürünü, tarihini ve değerlerini hor gören, başkalarının önünde eğilen insanlar, satılık ruhlar kervanına katılmış demektir.
Başkalarına yaranmak için kendi halkını aşağılayan,
Güçlülerin sofrasına oturabilmek için milletine sırt çeviren,
Şahsiyetini yabancı ideolojilere peşkeş çekenler, kendi varlığını yok edenlerdir.
Böyleleri, ne kendilerine ait kalabilirler ne de sadık oldukları efendilerine güven verebilirler. Çünkü ruhunu bir kez satan, tekrar tekrar satmaya mahkûmdur.
Satılık Ruh Olmamanın Tek Yolu: Dik Durmak
Şerefli bir insanın ruhu satılık değildir. Onun ruhu, para, makam veya korku ile satın alınamaz. Bu yüzden, dik durmak, haysiyeti korumak ve karakter sahibi olmak en büyük zenginliktir.
Hakkın yanında durmalı,
Menfaat için eğilmemeli,
Zulüm karşısında susmamalı,
Şahsiyetini her şeyin üstünde tutmalıdır.
Çünkü insanın ruhu satıldıktan sonra, geriye kalan yalnızca boş bir bedendir.
Sonuç: Kaç Paralık Adamız?
Bugün herkes kendine şu soruyu sormalıdır: Kaç paralık adamız?
Para, güç veya korku karşısında boyun eğiyorsak, fiyatımız çoktan belirlenmiş demektir.
Ama karakterimiz için her şeyi göze alıyorsak, ruhumuza paha biçilemez.
Sonuç olarak: Ruhunu satmayanlar, tarihe şerefiyle yazılır. Satılık ruhlar ise unutulmaya mahkûmdur.
İnsan ruhunun derinliklerinde, farkında olmadan büyüyen bir put vardır: Gurur. Bu put, heykelden veya taştan değil, kibirli düşüncelerden, üstünlük hissinden ve kendini haklı görme arzusundan yapılmıştır. Görünmezdir ama etkileri hayatımızı derinden etkiler.
Gururun Sessiz Yükselişi
Gurur, çoğu zaman fark edilmeden içimize yerleşir. Başarılarımızla, bilgi birikimimizle, statümüzle, hatta erdemli olmamızla bile beslenebilir. Önce küçük bir kıvılcım gibidir, zamanla büyüyerek ruhumuzun merkezine yerleşir. Bu süreçte farkında olmadan kendimizi başkalarından üstün görmeye başlarız.
Örneğin, bir insan alçakgönüllü ve yardımsever olduğunu düşünüp bununla gururlanıyorsa, aslında alçakgönüllülüğünü bir kibir kaynağına dönüştürmüş demektir. Bu paradoks, gururun ne kadar sinsi bir düşman olduğunu gösterir.
Gururun Körleştirdiği Gözler
Gurur, insanın kendini ve çevresini objektif bir şekilde değerlendirmesini zorlaştırır. İçteki gurur putu, bizi eleştiriye kapatır, hatalarımızı görmemizi engeller ve başkalarının fikirlerini küçümsememize neden olur.
Bir lider düşünelim: Zamanla başarıları onu daha da hırslı hale getirir ve kimsenin ona karşı çıkmasına tahammül edemez. Etrafındakiler uyarıda bulunduğunda ise gurur putu devreye girer: “Ben zaten biliyorum! Onlar benim seviyemde değil!” Böylece lider, en büyük hatalarına doğru adım adım ilerler.
Gururun Sonu: Yıkım ve Pişmanlık
Tarih boyunca birçok büyük insan, gurur yüzünden düşüş yaşamıştır. İmparatorluklar gurur nedeniyle çökmüş, dostluklar kibir nedeniyle parçalanmış, aileler gurur yüzünden dağılmıştır. İnsan, içindeki gurur putunu yıkmadıkça, kaçınılmaz sona doğru yürür.
Ancak en büyük acı, yıkımın ardından gelen pişmanlıktır. Gururun esiri olan kişi, zamanı geri alamayacağını fark ettiğinde, kalbinde derin bir boşluk hisseder. Ancak iş işten geçmiş olabilir.
Gurur Putunu Yıkmak: Gerçek Alçakgönüllülük
Gururun en büyük panzehiri, gerçek alçakgönüllülüktür. Ama bu, kendini küçümsemek veya değersiz hissetmek anlamına gelmez. Gerçek alçakgönüllülük, kendini olduğu gibi bilmek, hatalarını kabul etmek ve başkalarının değerini takdir edebilmek demektir.
Bu yüzden, kendimize sık sık şu soruları sormalıyız:
“Gerçekten mi haklıyım, yoksa gururum mu bana bunu söylüyor?”
“Başarılarımı ve erdemlerimi, kendimi üstün görmek için mi kullanıyorum?”
“Başkalarının fikirlerini dinlemeye açık mıyım?”
Sonuç olarak, içimizdeki gurur putunu fark etmek ve onu yıkmak, bizi daha bilge, daha adil ve daha sevgi dolu bir insan yapacaktır. Çünkü gerçek büyüklük, alçakgönüllülüğün içinde saklıdır.
İnsan hayatı boyunca birçok yere dik yürüyerek gider: İşine, okuluna, pazara, dost meclisine… Ama bazı yerlere hiç uğramaz ya da sürekli erteler. O yerlerden biri de camidir. Camiye sağlıklı, bilinçli ve gönüllü olarak gitmeyen birçok insan, sonunda oraya tabut içinde, yatay şekilde getiriliyor.
Yıllarca Önünden Geçti, Ama İçeri Girmedi
Hayatını camiden uzak geçiren insanlar vardır. Çocukken belki anne babaları onları camiye götürmüştür, ama büyüyünce bırakmışlardır. Gençken “Daha çok zamanım var” demişlerdir. İş güç derken yıllar geçmiştir. Yaşlanınca da “Alışmam zor” diyerek kendilerini avutmuşlardır.
Oysa cami hep aynı yerdeydi, kapıları hep açıktı. Ama onlar o kapılardan içeri hiç girmediler. Yürüyerek, bilinçli bir şekilde camiye gitmediler.
Ama ölüm geldiğinde, kaçış yoktu. Bu kez camiye götürüldüler. Ama bu sefer ayakta değil, tabut içinde, yatay şekilde…
Camiye İlk ve Son Kez Gelmek
Cenaze namazı için saf tutanlar onu konuşuyordu: — Ah, rahmetli namaza pek gelmezdi… — Camiye hiç uğramazdı ama bak, sonunda buraya geldi…
Evet, gelmişti. Ama keşke camiye ilk gelişi, son gelişi olmasaydı. Keşke daha önce bir sabah namazında, bir cuma vaktinde ya da bir teravihte buraya adım atsaydı.
Ama olmadı… Kendi isteğiyle camiye yürüyerek gelmedi, ölünce omuzlarda getirildi.
Caminin Kapısı Hayattayken de Açık
Bu bir gerçek: İnsanlar camiye gitmese de, ölüm onları mutlaka oraya getiriyor. Ama mesele, oraya ne zaman ve nasıl gittiğimizdir.
Eğer camiye kendi irademizle, sağlığımız yerindeyken, Allah’a yönelerek gidersek, bu bizim için bir kazançtır. Ama eğer hayatımız boyunca camiye adım atmazsak, bir gün tabutun içinde oraya götürüldüğümüzde, bu artık bizim için bir anlam ifade etmez.
Sonuç: Camiye Yürüyerek Gidelim Ki, Son Gelişimiz Tek Olmasın
Bir gün bizim de cenaze namazımız kılınacak. Ama camiye ilk gelişimiz, son gelişimiz olmasın. Hayattayken caminin yolunu bilelim ki, ölüm gelip çattığında pişmanlık duymayalım.
Unutmayalım: Camiye dikey olarak yürüyerek gitmeyenler, sonunda oraya yatay olarak getiriliyor. Ama o zaman artık iş işten geçmiş oluyor…
BİR ŞEY ÇÜRÜYÜNCE YIKILIR. ÇÜRÜK İDEOLOJİLER VE DESPOT YÖNETİMLER
Çürük Olan Yıkılmaya Mahkûmdur: İdeolojiler ve Despot Yönetimler Üzerine Bir İnceleme
Tarih, sağlam temellere dayanmayan ideolojilerin ve baskıcı yönetimlerin zaman içinde nasıl çöktüğünü gösteren sayısız örnekle doludur. Bir yapı çürümeye başladığında, eninde sonunda yıkılmak zorundadır. Tıpkı fiziksel dünyada olduğu gibi, siyasi ve ideolojik yapılar da zamanla erozyona uğrar. Eğer bir düşünce sistemi veya yönetim biçimi, sağlam değerler ve adalet üzerine inşa edilmezse, kendi ağırlığı altında çökmesi kaçınılmazdır.
Çürük İdeolojilerin Kendi Sonunu Hazırlaması
İdeolojiler insanlara bir yön gösterir, ancak dayandıkları temel sağlam değilse, uzun vadede sürdürülemez hale gelir. Çürük ideolojiler genellikle şu ortak özellikleri taşır:
1. Gerçeklerden Kopukluk: Gerçeklikten uzak, hayali düşmanlar oluşturan ve kendi doğmalarını mutlak doğru gibi sunan ideolojiler, zamanla toplumu çıkmaza sürükler.
2. Baskıcı ve Tek Tipçi Yapı: Farklı düşüncelere kapalı, eleştiriyi ihanet olarak gören sistemler, kendini yenileyemez ve gelişemez.
3. Halkın Değil, Güç Sahiplerinin Çıkarını Korumak: Bir ideoloji halkın refahı yerine belirli grupların menfaatine hizmet ediyorsa, halkın desteğini kaybetmesi kaçınılmazdır.
Tarihte bu tür ideolojilerin yükselişine ve düşüşüne şahit olduk. Nazizm, faşizm ve komünizmin katı versiyonları gibi birçok örnek, başlangıçta güçlü görünse de zamanla gerçeklerle çatışarak çöktü.
Despot Yönetimler Neden Yıkılmaya Mahkûmdur?
Despotizm, korku ve baskıyla ayakta duran yönetim biçimidir. Ancak, tarih bize göstermiştir ki hiçbir baskıcı rejim sonsuza kadar varlığını sürdüremez. Despot yönetimlerin çöküşünü hazırlayan temel sebepler şunlardır:
1. Adaletin Yok Olması: Adil olmayan bir düzen, halkın sisteme olan güvenini sarsar. Adaletsizlik arttıkça, halkın tepkisi de büyür.
2. Baskının Sonsuza Kadar Sürdürülememesi: İnsan doğası gereği özgürlüğe ve adalete susamış bir varlıktır. Ne kadar baskı uygulanırsa uygulansın, halkın direnişi eninde sonunda bir patlama noktasına ulaşır.
3. İç Çekişmeler ve Çürüme: Despot rejimler, genellikle iç hesaplaşmalara kurban gider. Güç sahipleri birbirlerine güvenmez ve sistem içerden çöküş sürecine girer.
Despotların ve baskıcı rejimlerin çöküşü çoğu zaman halk hareketleriyle hızlanır. Fransız Devrimi, Doğu Avrupa’da komünist rejimlerin çöküşü ve Arap Baharı gibi olaylar, baskıcı yönetimlerin nasıl sona erdiğine dair önemli dersler sunar.
Sonuç: Sağlam Temeller Üzerine Kurulmayan Yıkılır
Bir bina çürük malzemelerle inşa edilirse, zaman içinde çökmeye mahkûmdur. Aynı durum, ideolojiler ve yönetimler için de geçerlidir. Adalet, özgürlük ve insan haklarına dayanmayan hiçbir sistem uzun süre ayakta kalamaz. Tarih, bu gerçeği defalarca isbatlamıştır. Gerçek anlamda kalıcı olan, değişime açık, insan onuruna saygılı ve halkın menfaatini gözeten yönetimler ve ideolojilerdir.
Yahudilerin Kuranı kerimde anlatılan özellikleri nelerdir?
Kur’an-ı Kerim’de Yahudiler hakkında çeşitli ayetlerde bilgi verilmektedir. Bu ayetlerde Yahudilerin tarihi, davranışları ve inançları ile ilgili çeşitli özellikler dile getirilir. Kur’an’da Yahudiler, genellikle “Benî İsrail” yani İsrailoğulları olarak anılır. Aşağıda bu bağlamda öne çıkan bazı özellikleri özetleyebilirim:
1. Allah’ın seçilmiş kavmi olmaları: Kur’an, Yahudilerin Allah tarafından seçilmiş bir kavim olduklarını, onlara peygamberler gönderildiğini ve çeşitli nimetler verildiğini belirtir (Bakara 2:47, 2:122). Allah, İsrailoğullarını Firavun’un zulmünden kurtarmış ve onlara birçok lütuflarda bulunmuştur.
2. Peygamberleri yalanlama ve öldürme: Kur’an’da, Yahudilerin birçok peygamberi yalanladıkları, hatta bazılarını öldürdükleri ifade edilir (Bakara 2:87, Âl-i İmrân 3:21). Onlara gönderilen peygamberlere karşı gelmişler, vahiyleri tahrif etmişlerdir.
3. Sözlerini tutmamaları: Yahudilerin Allah ile yaptıkları ahitleri bozdukları, verdikleri sözlere sadık kalmadıkları anlatılır (Bakara 2:83, Maide 5:12-13). Özellikle Allah’ın emirlerine karşı gelmeleri ve sözleşmelere uymamaları sıkça dile getirilir.
4. Kendi kitaplarını tahrif etmeleri: Kur’an, Yahudilerin Tevrat’ı tahrif ettiklerini, Allah’ın emirlerini değiştirdiklerini ve yanlış yorumladıklarını bildirir (Bakara 2:75, Maide 5:13). Tevrat’ı kendi çıkarlarına göre eğip büktükleri ve böylece hakikati gizledikleri belirtilir.
5. Dünya hayatına aşırı bağlılıkları: Yahudilerin dünya malına, servete ve uzun bir ömre aşırı düşkün oldukları ifade edilir (Bakara 2:96). Kur’an, onların dünya hayatına meyilli olduklarını ve ahiret hayatını unuttuklarını anlatır.
6. Zulüm ve haksız kazanç: Kur’an, Yahudilerin faiz yeme, insanlara zulmetme ve haksız kazanç elde etme gibi kötü fiillerde bulunduklarını da belirtir (Nisa 4:160-161).
7. İnkar ve kibir: Yahudilerin Allah’ın emirlerine karşı kibirle yaklaştıkları ve bazı emirleri görmezden geldikleri belirtilir (Bakara 2:55, Nisa 4:155). Bazı ayetlerde, Yahudilerin peygamberlerin mesajlarını inkar ettikleri ve hakikati reddettikleri vurgulanır.
8. Sabır ve dirençleri: Olumlu bir özellik olarak, bazı Yahudi gruplarının zorluklara sabrettikleri ve direndikleri de belirtilmiştir (A’raf 7:137).
Kur’an-ı Kerim’de Yahudiler, hem olumlu hem de olumsuz yönleriyle ele alınır. Onlara yönelik eleştiriler, genellikle davranışları ve inançlarındaki sapmalarla ilgilidir. Ancak, her Yahudi ferdi için bu eleştiriler geçerli olmayıp, topluluklarının tarihî ve ahlaki zaaflarına vurgu yapılır.
@@@@@@@
Hadislerde Yahudilerin anlatılan özellikleri nelerdir?
Hadislerde Yahudiler hakkında çeşitli bilgiler yer alır. Bu hadisler, genel olarak Yahudilerin tarihsel davranışları, İslam’a bakışları ve Müslümanlarla olan ilişkileriyle ilgilidir. İslam peygamberi Hz. Muhammed’in Yahudilerle ilgili hadislerinde, Kur’an’daki bilgilerle paralel olarak bazı olumlu ve olumsuz niteliklere yer verilir. Bu hadislerde Yahudilerin belirgin özellikleri şu şekilde ele alınabilir:
1. Peygamberleri Yalanlamaları
Peygamberimizin hadislerinde, Yahudilerin peygamberlerini yalanlamaları ve onlara karşı çıkmaları sıkça vurgulanır. Yahudilerin tarihte birçok peygamberi inkâr ettikleri ve hatta bazılarını öldürdükleri ifade edilir. Bu, Kur’an’daki vurgularla paraleldir.
Hadis: “Yahudiler yetmiş bir fırkaya ayrıldılar. Biri hariç hepsi cehenneme girecektir.” (Tirmizi, İman, 18). Bu hadis, Yahudiler arasında dini ihtilafların olduğunu ve bir kısmının hak yoldan saptığını belirtir.
2. Hile ve Aldatma
Bazı hadislerde, Yahudilerin hilekârlık ve aldatma özelliklerine dikkat çekilir. Peygamber Efendimiz, Yahudilerin bazı olaylarda hile ve tuzak kurduklarına dair uyarılarda bulunmuştur.
Hadis: “Kim bir kavme benzerse, o da onlardandır.” (Ebu Davud, Libas, 4) hadisi, Yahudilerin yanlış inanç ve uygulamalarının Müslümanlar tarafından benimsenmemesi gerektiğine dair bir uyarı olarak da yorumlanabilir.
3. Faizcilik ve Mal Sevgisi
Hadislerde, Yahudilerin mala ve dünya servetine olan aşırı düşkünlükleri üzerinde durulur. Özellikle faiz yemeleri ve maddi kazanç hırsları eleştirilir.
Hadis: “Allah Yahudilere lanet etmiştir. Çünkü onlara faizi yemeleri yasaklandığı halde yine de faiz yemeye devam ettiler.” (Buhari, Büyû, 10).
4. Sözlerinde Durmamaları
Yahudilerin, tarih boyunca peygamberlerle yaptıkları anlaşmaları ve Allah’a verdikleri sözleri yerine getirmemeleri hadislerde de ele alınır. Bu, özellikle Medine’de Müslümanlarla yapılan antlaşmalara riayet etmemeleri üzerinden örneklendirilir.
Hadis: Peygamberimiz Yahudilerle yaptığı antlaşmalara sadık kalmış, ancak onlar bu antlaşmaları bozduğunda karşılık vermiştir. (Buhari, Meğazi, 20).
5. Bazı Yahudilerin İslam’a Yaklaşımı
Peygamberimizin bazı hadislerinde, Yahudiler arasında İslam’a meyilli olan kişilerden de bahsedilir. İslam’a karşı açık düşmanlık sergilemeyen ve doğru yolu bulmaya çalışan Yahudiler de vardır.
Bazı hadislerde, kıyamet alametleriyle Yahudiler arasında bir ilişki kurulmuştur. Müslümanlar ve Yahudiler arasında büyük bir çatışmanın yaşanacağına dair hadisler vardır.
Hadis: “Kıyamet, Müslümanlar Yahudilerle savaşmadıkça kopmaz. Müslümanlar, Yahudileri öldürecektir…” (Müslim, Fiten, 82). Bu hadis, kıyametin yaklaşmasında Yahudilerle ilgili bir savaştan bahseder.
7. Yahudilerin Cuma Günü Hakkındaki Tutumu
Peygamberimiz, Yahudilerin cuma gününü kutlamayı reddettiğini ve başka bir gün tatil yapmayı tercih ettiğini ifade etmiştir.
Hadis: “Ümmetler arasında bize cuma günü gösterildi. Yahudiler cumartesi, Hristiyanlar da pazar gününü kutlamayı seçti.” (Müslim, Cuma, 18).
8. Dinlerini Tahrif Etmeleri
Yahudilerin kendi kutsal kitaplarını tahrif etmeleri ve Allah’ın emirlerini değiştirmeleri hadislerde ele alınan bir başka konudur.
Hadis: “Yahudiler Tevrat’ı tahrif ettiler ve ilahi emirleri gizlediler.” (Müslim, İman, 92).
9. Medine Yahudileri ile İlişkiler
Peygamberimiz, Medine’ye hicret ettikten sonra Yahudi kabileleri ile ilişkiler kurmuş ve onlarla antlaşmalar yapmıştır. Ancak Yahudilerin bu antlaşmalara sadık kalmadığı ve ihanet ettikleri birçok hadisle anlatılır.
Genel olarak hadislerde Yahudiler, İslam’a muhalefet eden ve peygamberlere karşı gelen bir topluluk olarak anlatılırken, bazı bireysel örneklerde ise Yahudilerle iyi ilişkiler de vurgulanır. Hadislerde bu topluluğun olumlu ve olumsuz yönleri dengeli bir şekilde ele alınmıştır.
