Nar Ağacından Adalet Mizanına: Hakikatin Pınarı ve Beşeriyetin Yolu
Hayatın her zerresinde, kâinatın her köşesinde tecelli eden bir hikmet ve ibret dersi vardır. Bazen bir nar tanesi, bazen topraktan fışkıran bir filiz, bazen de bir ayet-i kerime veya hadis-i şerif, bize varoluşun sırlarını fısıldar. İnsan idrakinin bu sır perdesini aralaması, kalbin ve aklın birleştiği o mübarek ana bağlıdır.
Nar ağacının mucizevî teslimiyetinde : “Nar ağacı sâfi bir şarabı, hazine-i rahmetten alıp meyvesine yedirir; kendisi çamurlu ve bulanık bir suya kanaat eder.”
Bu ifadeler, sadece bir bitkinin tabiatını değil, aynı zamanda ulvi bir fedakârlığı ve hakikatin ta kendisi olan “tevhid” sırrını da anlatır. Nar ağacı, aldığı bulanık suyu en saf, en tatlı meyveye dönüştürürken, aslında İlahi rahmetin sınırsızlığını ve kudretinin her şeye yettiğini ilan eder. Tıpkı bunun gibi, hakiki bir iman sahibi de, dünyanın zorluklarına, nefsin kirlerine aldırış etmeden, kalbindeki iman pınarıyla çevresine güzellik, ilim ve hikmet dağıtabilir.
Bu, aynı zamanda, Risale-i Nur’da sıklıkla vurgulanan “iktisat” ve “şükür” prensiplerinin de bir yansımasıdır. Elimizdeki kısıtlı imkânlarla dahi en güzeli ortaya koyma gayreti, bir nevi kulluk vazifesidir.
***********
İmanın hastalıklara ve günahlara karşı şifa oluşu, o denli çarpıcı bir misalle anlatılır: “Hem hadîste vardır ki: ‘Ermiş ağacı silkmekle nasıl meyveleri düşer, imanlı bir hastanın titremesi de öyle günahları silker.’ Günahlar, hayat-ı ebediyede daimî hastalıklardır.”
Bu hadis-i şerif, musibetlerin ve hastalıkların dahi birer arınma vesilesi olabileceğini, iman nazarıyla bakıldığında her zorluğun içinde bir kolaylık bulunduğunu öğütler.
Risale-i Nur’un “Lem’alar” külliyatında bu konuya geniş yer verilmesi, günahların ahiret hayatı üzerindeki yıkıcı etkisini ve imanın bu yıkıma karşı bir kalkan olduğunu gözler önüne serer. İnsan, bu dünyada karşılaştığı her sıkıntıyı bir imtihan bilinciyle karşıladığında, o sıkıntıların aslında ebedi âlemdeki derecesini yükselten birer basamak olduğunu anlar.
Toplumsal hayata dair en temel öğütlerden biri de, Âl-i İmrân Suresi’nin 103. ayetinde karşımıza çıkar:
“Hep birlikte Allâh’ın ipine (İslâm’a) sımsıkı yapışın; parçalanmayın. Allâh’ın size olan nîmetini hatırlayın: Hani siz birbirinize düşman kişiler idiniz de O, gönüllerinizi birleştirmişti ve O’nun nîmeti sâyesinde kardeşler olmuştunuz…”
Bu ayet, birliğin, beraberliğin ve kardeşliğin ne denli mühim olduğunu anlatır.
İslam, insanları kabilecilikten, ırkçılıktan, nefsi ihtilaflardan arındırarak tek bir ümmet çatısı altında toplamıştır. Tarih boyunca İslam medeniyetinin yükselişinde, bu birliğin ve beraberliğin büyük bir rolü olmuştur. Ayrılık ve tefrika ise, her türlü ilerlemenin önündeki en büyük engeldir.
***********
Üstad Bediüzzaman Said Nursi Hazretleri’nin belirttiği gibi, “Bizim düşmanımız cehalet, zaruret, ihtilâftır.” Bu üç düşmana karşı ancak ilimle, sanatla, marifetle ve ittifakla cihad edebiliriz.”
Namaza dair Hz. İbrahim’in (a.s.) duası ise, nesiller boyu devam etmesi arzu edilen bir ibadet bilincinin göstergesidir:
“Rabbim! Beni ve soyumdan gelecek olanları namazı devamlı kılanlardan eyle; Rabbimiz, duamı kabul et.” (İbrâhîm Suresi, 40) Namaz, müminin miracı, Allah ile kul arasındaki en güçlü bağdır. Nesillerin bu bağdan kopmaması için yapılan bu dua, aynı zamanda bir aile reisinin sorumluluğunu ve ahiret kaygısını da gözler önüne serer.
Peki, bu dünyadan sonra ne olacak?
Ölü toprağı diriltenin kim olduğunu sorarak bu soruya cevap verir: “Ölmüş yeri ihya edip yüz binler ölmüş taifeleri ihya eden kimdir? Hak’tan başka ve bütün kâinatın Hâlık’ından başka şu işi kim yapabilir? Elbette O yapar. O ihya eder. Madem Hak’tır, hukuku zayi etmeyecektir. Sizi bir mahkeme-i kübraya gönderecektir. Yeri ihya ettiği gibi sizi de ihya edecektir.”
Bu ifadeler, ahiret inancının ve Allah’ın kudretinin bir delilidir. Kışın ölen doğayı baharda yeniden dirilten kudret, elbette ki ölen insanları da haşirde diriltecektir. Bu hakikat, insanı gafletten uyandırır ve ebedi hayata yönelik hazırlık yapmaya teşvik eder.
Gafletten uzak durmak ve gençliği en verimli şekilde değerlendirmek, şu hikmetli sözlerle anlatılır: “En hayırlı genç odur ki ihtiyar gibi ölümü düşünüp âhiretine çalışarak, gençlik hevesatına esir olmayıp gaflette boğulmayandır.”
Gençlik, enerjinin, öğrenme arzusunun ve geleceğe yönelme potansiyelinin zirveye çıktığı bir dönemdir. Bu dönemi, geçici heveslere ve dünya malına esir olarak ziyan etmek yerine, ebedi hayata yatırım yaparak değerlendirmek, akıllıca bir tercihtir.
Risale-i Nur Külliyatı’ndan Mektubat’ta geçen bu ifade, “gaflet”in insan için ne denli büyük bir tehlike olduğunu hatırlatır.
Ve son olarak, tüm bu hikmetli düsturların temelini oluşturan adalet ilkesi:
“Saadet-i beşeriye dünyada adalet ile olabilir. Adalet ise doğrudan doğruya Kur’an’ın gösterdiği yol ile olabilir…” (Hutbe-i Şamiye 79)
İnsanlık tarihi boyunca adaletin önemi, daima vurgulanmıştır. Gerçek mutluluk ve huzur, ancak adaletin tesis edilmesiyle mümkündür. Ve bu adalet, İlahi kelam olan Kur’an’ın gösterdiği yolda, onun prensipleriyle hareket ederek sağlanabilir. Kur’an, sadece bireysel ibadetleri değil, toplumsal düzeni, hukuku, ahlakı ve ilişkileri de en güzel şekilde tanzim eden bir hayat rehberidir.
Özet:
Makale, nar ağacının fedakarlığı ve İlahi rahmetin tecellisi, imanın günahlardan arındırıcı gücü, İslam’da birliğin ve kardeşliğin önemi, namazın nesiller boyu devamlılığı ve ahiret inancının önemi gibi konuları ele almıştır. Gençliğin gafletten uzak, ahirete yönelik değerlendirilmesi gerektiği ve gerçek adaletin ancak Kur’an’ın çizdiği yolda bulunabileceği anlatılmıştır.
Tüm bu konuların özünde, insanı maddi ve manevi kemalata ulaştıracak hikmetli düsturlar ve Risale-i Nur’un tefsir ve iman hakikatlerine dayalı derinlikli bakış açısı bulunmaktadır.
Bela ile Merhamet Arasında: Yaşlılar, Çocuklar, Takvalı Gençler ve Masumiyetin Koruyucu Zırhı
“Eğer beli bükülmüş yaşlılar, takva sahibi gençler, süt emen çocuklar, yayılan hayvanlar olmasaydı, belalar sel gibi üstünüze dökülecekti.”
(Ebu Ya‘lâ el-Mevsılî, Müsned, 11/511)
Bu kudsî ifade, zahiren zayıf ve güçsüz görülen varlıkların, hakikatte toplumun üzerine çökmeye hazır bekleyen belaları def eden birer manevî kalkan olduklarını bildiriyor. Allah’ın rahmetinin sadece güçlü, etkili ve zahiren ‘değerli’ kimselerle değil; masumiyet, ihtiyaç ve takva sahibi olanlarla da tecelli ettiğini gösteriyor. Bu beyan, Allah’ın kudret ve rahmet dengesi içinde kainatla kurduğu ilahi düzene dair önemli işaretler taşımaktadır.
Hadisin Hikmeti ve Manası: Zayıf Görünen Güçlü Kalkanlar
Bu hadis, ilahi merhametin görünmeyen boyutlarını anlamamıza yardım eder. İnsanlar çoğu zaman bela ve musibetleri, yalnızca büyük günahlarla veya zalimlerin zulmüyle ilişkilendirir. Oysa bu hadis, Allah’ın azabını yalnız günah değil, aynı zamanda rahmetin geri çekilmesinin de getirdiğini bildirir.
Zayıf görülenler – yaşlılar, çocuklar, hayvanlar – toplumun içinde bir nevi “rahmet vesilesi” olarak bulunurlar. Onlar, kendi hal ve ihtiyaçlarıyla Allah’ın rahmetini cezbeder, dua, ihtiyaç, masumiyet ve takva yoluyla bir nevi manevi sigorta oluştururlar.
Belalarla Münasebetleri: Rahmetin Perdesi Olanlar
Hadiste geçen dört grup, ilahi gazabın önüne geçen manevi bir set gibidir:
Yaşlılar – Tecrübe ve Dua Ordusu
Beli bükülmüş ihtiyarlar; ömürlerini ibadetle geçirmiş, dünya nimetlerinden elini çekmiş, kalbi Allah’a yönelmiş kişilerdir. Yaşlıların duası, tefekkürü ve sabrı, bir toplumda var olan manevi bereketi temsil eder.
>“İhtiyarlarımız olmasaydı yerle gök bir olurdu.” sözü bu manayı destekler.
Takva Sahibi Gençler – Zamanın Asım’ları
Zevk, eğlence ve şehvetin çekiciliği karşısında nefsini dizginleyen gençler, zamanın Yusuf’larıdır. Onlar, Allah’ın emirlerine bağlı kaldıkça, toplumun gençlik potansiyeli iyiliğin motor gücüne dönüşür. Bu gençlerin varlığı, kötülükleri bastırır, belaları geri çevirir.
Süt Emziren Çocuklar – Masumiyetin Tertemiz Duası
Henüz konuşamayan, günah işlememiş, fıtratı bozulmamış çocuklar; Allah’ın saf ve lekesiz kullarıdır. Onların ağlayışı, bir nevi rahmet çağrısıdır. Hatta bazı alimler, yağmurun çocukların ağlamasıyla gönderildiğini bile nakleder.
Yayılan Hayvanlar – İlahi Ekosistemin Masum Varlıkları
Hayvanlar, Allah’ın ayetlerinden biridir. İnsanların günahları yüzünden onlara zulmedilmesi, onları da musibetlerin mazlumu yapar. Ancak onların varlığı, ilahi düzenin, ekosistemin ve rahmetin devamını sağlar. Hayvanların varlığı bile, “rahmetin sebebi” olarak gösterilmektedir.
Bu Grupların Sorumluluğu ve İmtihanı Kalkmış mıdır?
Hadiste adı geçen bu gruplar, ya masumiyetleri ya da takvaları ile ilahi rahmeti cezbetmektedir. Ancak bu, onların tamamen sorumluluktan muaf olduğu anlamına gelmez:
Yaşlılar, akıl ve güç sahibi oldukça ibadetle mükelleftir.
Gençler, takva ile yükümlü olup büyük bir mükafat potansiyeline sahiptir.
Çocuklar, buluğ çağına kadar günah ve sevapla sorumlu olmasalar da, onların varlığı bir nimettir.
Hayvanlar, bilinçli sorumluluk taşımaz; ama onlara zulmetmek insana yazılır.
Dolayısıyla rahmetin sebebi olmak, imtihanın bittiği anlamına gelmez; rahmetin bir vesilesi olabilmektir.
Tarihî ve İbretli Örnekler: Masumiyetin Hakkı ile Gelen Yardımlar
Lût kavmi azabı hak etmişti, ancak Hz. Lût’un duası, o azabı belirli bir zaman ertelemiştir.
Tufan öncesi Nuh kavmi, Hz. Nuh ve ona inanan bir avuç mü’min sayesinde yıllarca korunmuştu.
Osmanlı’da, kıtlık zamanlarında İstanbul’da çocuklar ve yaşlılar için yapılan sadakalar ve infaklar, musibetlerin azalmasına vesile olmuştur.
Akli ve Bilimsel Yorum: Manevî Çekim Alanları
Dua ve niyet, modern psikoloji ve kuantum fizik gibi alanlarda dahi dikkat çeken enerjilerle ilişkilendirilmektedir.
Bir toplumda masumiyetin ve vicdanın yüksek olması, suç oranlarını azaltır, huzuru artırır, bu da dolaylı olarak “belayı uzaklaştıran sosyal faktörler” doğurur.
Ayrıca yaşlıların tecrübesi, gençlerin enerjisi, çocukların sevinci ve hayvanların doğaya katkısı; toplumun genel psikolojik sağlığını olumlu yönde etkiler.
Edebi ve Düşündürücü Yorum: Görünmeyen Kahramanlar
Bazen bir tek dua, bir mazlumun gözyaşı, bir yaşlının sabrı veya bir çocuğun tebessümü; tarihin akışını değiştirir. Bu yüzden görünmeyen kahramanlar, toplumların asıl siperleridir.
Belki çocuklar ağladığı için gök ağlar, yaşlılar sabrettiği için toprak titremez, hayvanlar huzurlu yaşadığı için bela yön değiştirir.
📝 Sonuç ve Özet
> “Zayıf gibi görünenler, ilahi rahmetin güçlü perdeleridir.”
Bu hadis; masumiyetin, takvanın ve acziyetin, Allah katında ne kadar değerli olduğunu gösterir.
Yaşlılar, takva sahibi gençler, süt emen çocuklar ve hayvanlar; toplumların görünmeyen manevî siperleridir.
Belalar sadece günahlarla değil, rahmet vesilelerinin eksikliğiyle de gelir.
Her birey; bu rahmet zincirine takva, dua, merhamet, masumiyet veya hayvanlara şefkatle katkıda bulunabilir.
📌 Makale Özeti
Hadis, toplumdaki zayıf görünen kesimlerin aslında ilahi rahmetin vesilesi olduğunu ifade eder.
Bu gruplar – yaşlılar, takvalı gençler, çocuklar ve hayvanlar – musibetlerin önünde manevi bir set gibidir.
Onların varlığı, dua, masumiyet, sabır ve fıtratla Allah’ın gazabını engelleyici bir rol oynar.
Ancak bu, onların tüm sorumluluktan muaf olduğu anlamına gelmez.
Bu anlayış; ahlâkî, sosyal, psikolojik ve ekolojik açıdan da düşündürücü ve yapıcı sonuçlar doğurur.
Üç Paşanın Hikâyesi: Akılla Başlamayan Hamleler, Kanla Son Buldular
Hazırlayan: Mehmet Özçelik – www.tesbitler.com
Talat – Cemal – Enver Üçlüsünün Osmanlı’nın Yıkılışındaki Rolü
HİKMETTEN KOPAN BİR HAREKETİN HİKÂYESİ
Osmanlı, 600 yıllık tarihinde nice düşmanla savaştı; Haçlılarla, Moğollarla, Ruslarla…
Ama en büyük yıkım, içinden çıkan fikrî ve siyasî bir hastalıkla geldi:
İttihat ve Terakki zihniyeti.
Bu zihniyetin başını çeken üç isim:
Talat Paşa, Cemal Paşa ve Enver Paşa.
Görünüşte vatansever, içerikte ise ölçüsüz, hikmetsiz, hesapsız kararların aktörleri…
Onlar, “devleti kurtaracağız” diyerek, devletin mezar kazıcıları oldular.
SULTAN II. ABDÜLHAMİD’E KARŞI YÜRÜTÜLEN SİNSİ KAMPANYA
Abdülhamid Han, Osmanlı’nın en zor döneminde, dengelerle oynayan büyük bir devlet adamıydı.
Düvel-i muazzama (büyük devletler) dört bir yandan pençesini Osmanlı’ya geçirmeye çalışırken o, denge siyasetiyle, maneviyatla, sabırla ve zekâyla devleti ayakta tutmaya çalıştı.
Ancak bu üçlü ve bağlı oldukları İttihat ve Terakki Cemiyeti, Abdülhamid’i bir “engel” olarak gördüler.
Ona karşı yürüttükleri propaganda, Avrupa destekli “hürriyet” edebiyatı ve Masonik yapılanmalar üzerinden beslendi.
31 Mart Vakası bahane edilerek, II. Abdülhamid tahttan indirildi.
Yerine koydukları sistem, meşrutiyet adı altında bir tek parti diktatörlüğüne dönüştü.
III. TALAT PAŞA: BÜROKRATİK PLANLARLA FELAKETİ TETİKLEYEN ADAM
Talat Paşa, Almanya ile ittifakı ve Türkçü-Turancı ideolojiyi devletin ana politikası haline getirerek, çok kültürlü Osmanlı yapısını çökertti.
Alman hayranlığıyla devleti Birinci Dünya Savaşı’na sokan baş aktördü.
1915’teki Tehcir Kanunu ile Ermeni meselesini içinden çıkılamaz hale getirdi.
Bu hamle, Batı’nın eline Osmanlı aleyhine büyük bir koz verdi.
Talat Paşa, savaş kaybedilince Berlin’e kaçtı. 1921’de Ermeni bir militan tarafından sokak ortasında vurularak öldürüldü.
CEMAL PAŞA: AKDENİZ’İN FELAKETLİ KOMUTANI
Cemal Paşa, Bahriye Nazırı (Denizcilik Bakanı) ve Suriye-Filistin cephe komutanıydı.
Ancak askeri tecrübesi yetersizdi, stratejik hataları derindi.
Suriye ve Arap coğrafyasındaki baskıcı uygulamaları, Arap isyanlarının önünü açtı.
Mekke Emiri Şerif Hüseyin’i İngilizlerle iş birliğine iten ortamı hazırladı.
Osmanlı, Arap topraklarını bu yüzden kaybetti.
Savaştan sonra o da Almanya üzerinden Tiflis’e kaçtı.
1922’de Ermeni Taşnak militanlarca orada öldürüldü.
ENVER PAŞA: ROMANTİK BİR HAYALİN KANLI SONU
Enver Paşa, Turan idealinin büyüsüne kapılmış bir genç subaydı.
1914’te, Almanya’nın baskısıyla Osmanlı’yı savaşa sokan baş isimdi.
Sarıkamış Harekâtı, onun askeri acemiliğinin kanlı bir neticesiydi:
90 bin asker donarak öldü.
Savaşın faturasını ise millet ödedi.
Savaş sonrası Almanya’ya, oradan da Orta Asya’ya kaçtı.
Yeni bir Turan devleti kurma hayaliyle gittiği Buhara’da Bolşevikler tarafından 1922’de vurularak öldürüldü.
Mithat – Namık Kemal – Enver Paşa’nın Osmanlı’nın Yıkılışındaki Payı Üzerine Düşündürücü Bir Tezkiye**
Zihniyetin Mayası: Batıcılık mı, Reformculuk mu?
Osmanlı’nın son asrında bir zihniyet çatışması vardı:
Bir tarafta gelenekten, İslam’dan ve meşveretten yana olan hilafet eksenli muhafazakâr çizgi; diğer tarafta Batı’nın maddi ilerleyişini örnek alıp, maneviyatı yok sayan jakoben Batıcı reformcular…
Mithat Paşa ve Namık Kemal bu ikinci sınıfa dahildi. Fikir babaları Montesquieu ve Rousseau’ydu. Ellerindeki çözüm reçetesi ise Fransız İhtilali’nden kopyalanmıştı.
Onların “özgürlük” anlayışı, İslami meşveretin ruhuna değil, Batı’nın seküler bireyciliğine dayanıyordu. “Hürriyet” diyerek ortaya attıkları hareket, aslında bir nevi zihniyetsel göç idi: Batı’ya özenti, İslam’a mesafe.
Mithat Paşa ve Namık Kemal’in Tuzağı: Meşrutiyet Maskesi Altında Saltanatla Kavga
Mithat Paşa ve arkadaşları, 1876’da II. Abdülhamid’i tahta çıkarmış gibi görünüp, aslında onu bir kukla haline getirme planı kurmuşlardı.
İlk Meşrutiyet’in ilanı bu planın parçasıydı. Fakat hesap etmedikleri bir şey vardı:
> “Hilafet, yalnız bir taç değil; milletin ruhudur.”
Abdülhamid, onların dayattığı Batıcı anayasa (Kanun-u Esasi) içinde bile İslam’ı ve devleti korumaya çalıştı.
Mithat Paşa’nın perde arkasında kurduğu iktidar ağı ise devleti içten içe kemiriyordu.
1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı (93 Harbi) büyük bir yıkım getirdi. Bu savaşın gölgesinde Mithat Paşa, suikastlar ve entrikalarla II. Abdülhamid’i tahttan indirme planları yaptı. Fakat II. Abdülhamid, hem siyasi zekâsı hem de halkın teveccühüyle bu oyunu gördü.
Mithat Paşa sürgüne gönderildi, sonra Taif’te boğduruldu.
Namık Kemal, sürgünde hayatını kaybetti. “Vatan şairi” olarak anılsa da ideolojik hayali, Osmanlı’nın temelleriyle çatışıyordu.
III. Enver Paşa: Hamiyetli ama Hatalı Bir Fırtına
Enver Paşa, Jön Türklerin sonraki neslinden geliyordu.
İttihat ve Terakki’nin hararetli liderlerinden biri olan Enver Paşa, Almanlara dayanarak Osmanlı’yı yeniden eski ihtişamına döndürme hevesine kapıldı. Fakat bunun bedelini bir imparatorluk ödedi.
1914’te Osmanlı’yı fiilen Almanya safında savaşa soktu.
Çanakkale’de Mehmetçik destan yazarken, Sarıkamış’ta binlerce asker kıyıma uğradı.
“Turancılık” hayaliyle Orta Asya’ya yürüdü, ama geriye parçalanmış bir vatan kaldı.
Sultan II. Abdülhamid’e Yönelik Tutumları: Şahsa Değil, Sistem Ruhu’na Düşmanlık
Bu üçlü –Mithat, Namık ve Enver– sadece Abdülhamid Han şahsına değil, onun temsil ettiği İslam merkezli, denge politikası güden devlet anlayışına karşıydı.
Abdülhamid ise onların aksine şunu savunuyordu:
> “Devlet bir saray değil; iman, sadakat ve milletin duası üzerine oturan bir ruh binasıdır.”
Onlar için “meşrutiyet” bir ideolojiydi; Abdülhamid için ise “istikrarı korumanın bir aracı”.
Onlar için Batı bir modeldi; Abdülhamid için ise bir tehditti.
Onlar için halk bir kitleydi; Abdülhamid için ise emanetti.
Fikrin Neticesi: Yıkım mı, Diriliş mi?
Ne oldu?
Mithat Paşa ve Namık Kemal’in açtığı anayasal rejim kapısı, İttihat ve Terakki diktatörlüğüne dönüştü.
Enver Paşa’nın Almanya sevdası, imparatorluğun Birinci Dünya Savaşı’nda dağılmasına yol açtı.
Abdülhamid’in tahttan indirilmesi, Ermeni isyanlarını ve Balkan kayıplarını hızlandırdı.
Ve en nihayetinde Osmanlı, “içeriden düşmanlık eden evlatları” yüzünden çöküşe geçti.
Sonuç: Tarih Bir Hakemdir
Zaman, ideolojilerin sahte ihtişamını süpürür ve geriye sadece emek, hikmet ve sadakat kalır.
Mithat, Namık ve Enver… Her biri birer “ateşli fikir adamı”ydı.
Ama bu fikirlerin pratikteki karşılığı, büyük bir medeniyetin çöküşü oldu.
Abdülhamid ise hâlâ “Ulu Hakan” olarak anılıyor. Çünkü o, sadece devleti değil, ümmeti ve aklı da korumaya çalıştı.
> “Tarih, dostunu da düşmanını da hakikatin terazisinde tartar. Terazi bozulmaz. Tartılanlar çoktan belli oldu.”
Özet
Mithat Paşa ve Namık Kemal, Batı tipi anayasal rejimi Osmanlı’ya dayatmaya çalıştı. Bu, Osmanlı’nın ruhuna uygun olmayan bir yapaylık taşıyordu.
Abdülhamid, hem içten hem dıştan gelen tehditlere karşı devleti ayakta tutmaya çalıştı. Ancak bu üçlü tarafından hedef alındı.
Enver Paşa, iyi niyetli ancak yanlış ittifaklarla imparatorluğu savaşa sokarak sonunu hızlandırdı.
Sonuç, içten çürüyen bir sistem, dışarıdan işgal edilen topraklar ve çözülmüş bir ümmet oldu.
Bu olaylar, bir medeniyetin sadece silahla değil, fikrî sapmalarla da yıkılabileceğini gösteren ibretlik birer vesikadır.
************
**BATIYA BAKARAK DOĞUYU GÖREMEMEK:
Osmanlı’nın Yıkılışında Batıcılık Zihniyetinin Rolü ve II. Abdülhamid’in Hikmetli Duruşu**
ZİHNİYET YIKILINCA, DEVLET DE YIKILIR
Bir devletin çöküşü, sadece toprağının elden çıkmasıyla başlamaz.
Asıl yıkım, akıl ve kalbin başka merkezlere bağlanmasıyla başlar.
Osmanlı’nın son iki yüzyılında, karşı karşıya kaldığı en büyük tehlike, dış düşmanlardan çok, içte filizlenen zihniyet sapmaları olmuştur.
Bu sapmanın adı, “Batıcılık düşüncesi”dir.
BATICILIK DÜŞÜNCESİ NEDİR?
Batıcılık, yüzeyde “ilerleme ve kalkınma” gibi sunulsa da derin yapısında:
İslamî düşünceyi geri sayan,
Şeriatı çağdışı gören,
Seküler ve pozitivist Avrupa aklını kutsayan bir zihinsel kırılmadır.
Bu düşünceye göre, Osmanlı ancak Batı gibi olursa kurtulabilir.
Yani Batı’nın medeniyetini taklit etmek, hukukunu almak, eğitim sistemini aynen kopyalamak…
> Oysa Batı, sadece tekniğini verir; ahlakını vermez.
III. BU DÜŞÜNCEYİ TEMSİL EDENLER KİMLERDİR?
Osmanlı’nın son döneminde Batıcılık düşüncesini benimseyen ve uygulamaya çalışan başlıca kişiler şunlardır:
Mithat Paşa: Batı tipi anayasa ve parlamentoyu Osmanlı’ya dayatmak istemiştir.
Namık Kemal, Ziya Paşa: “Hürriyet” ve “medeniyet” kavramlarını Batı üzerinden tanımlamışlardır.
Talat Paşa, Enver Paşa, Cemal Paşa: Batıcı askeri kadrolar olarak Osmanlı’yı Almanya’ya bağlamışlardır.
Jön Türkler ve İttihatçılar: Devlet yönetimini pozitivist, seküler ve milliyetçi temeller üzerine inşa etmeye çalışmışlardır.
NE İSTEDİLER?
Batıcılar şunları istiyorlardı:
Osmanlı’nın çok dinli ve çok milletli yapısını milliyetçilik temelinde dönüştürmek,
Şer’î hukuku kaldırıp laik yasaları getirmek,
Halifelik ve padişahlık kurumunu kaldırarak Batı tipi bir cumhuriyet inşa etmek,
İslam yerine seküler ideoloji ve Batı kültürünü esas almak.
Ancak bu dönüşümün en acı tarafı şuydu:
Ruhunu kaybetmiş bir bedeni Batı giysileriyle diriltmeye çalıştılar.
ELDE ETTİKLERİ SONUÇ NE OLDU?
Osmanlı’nın siyasî birliğini parçaladılar.
Arap coğrafyası, Anadolu, Rumeli koparıldı.
Devlet, birinci dünya savaşında darmadağın oldu.
Enver, Talat, Cemal paşalar yurt dışına kaçtı ve yabancı topraklarda öldürüldüler.
Batıcılık düşüncesi, Osmanlı’yı kurtarmadı; tam aksine çöküşü hızlandırdı.
> Zira bir millet kendi medeniyet köklerinden koptuğunda, onun yerine başka bir kültürle ayakta kalamaz.
II. ABDÜLHAMİD’İN HİKMETİ VE İTİDÂLİ
Tahta Çıkışı (1876):
Devlet, içeride Jön Türklerin isyanları, dışarıda Rus tehdidiyle çalkalanıyordu.
Abdülhamid, hem akıllı bir stratejist hem dindar bir halife idi.
İlk Meşrutiyet’i ilan ederek Batıcıların gönlünü aldı, ama kısa sürede kontrolü eline aldı.
Tahtta Olduğu Süre (1876–1909):
Osmanlı’yı parçalanmaktan 33 yıl boyunca ustalıkla korudu.
Eğitim hamleleri, demiryolu yatırımları, dış politikadaki denge siyasetiyle devleti ayakta tuttu.
İngiltere, Fransa ve Rusya’yı birbirine karşı kullanarak toprak kaybını minimize etti.
Filistin’i Yahudilere satmadı, Hilafet’i güçlendirdi, İslam birliğini savundu.
Tahttan İndirilişi (1909):
31 Mart olayını bahane eden İttihatçılar tarafından hal edildi.
Onun ardından devleti yöneten İttihat ve Terakki kadroları, devleti felakete sürükledi.
VII. OSMANLI’NIN DURUMU NEYDİ, NE OLDU?
Abdülhamid öncesi: Devlet sarsılmış, ancak dirençliydi.
Abdülhamid devrinde: Toprak kaybı sınırlıydı; devletin ruhu ve birliği korundu.
Abdülhamid sonrası: Balkanlar, Arap toprakları, Kafkaslar kaybedildi.
1918’de imparatorluk fiilen sona erdi.
VIII. BİR MEDENİYETİN KAYBI: DİNİNİ BIRAKAN DEVLETİNİN KILIFINI KORUYAMAZ
Osmanlı, sadece bir devlet değil, bir medeniyetti.
Bu medeniyetin mayası İslam’dı.
Batıcılık, bu mayayı inkâr ederek başka bir maya karıştırmaya çalıştı.
Ama maya tutmadı. Çünkü:
Abdülhamid ise mukavemetin ve hikmetin sembolü olarak tarihe geçti.
Bugün hâlâ onun adını rahmetle anıyor, İttihatçıları ise pişmanlıkla hatırlıyoruz.
Çünkü tarih, ideolojilerin değil, sonuçların şahididir.
ÖZET
Osmanlı’nın yıkılışındaki temel düşünce Batıcılık’tır.
Batıcılığı temsil edenler: Mithat Paşa, Namık Kemal, Talat-Enver-Cemal Paşa gibi İttihatçılardır.
Batı’yı model almak, İslam’ı dışlamak istediler.
Sonuç: Çöküş, işgal ve sürgün.
Abdülhamid, bu zihniyete karşı durarak devleti 33 yıl ayakta tuttu.
Tahttan indirildiğinde devletin son direnci de kırıldı.
Osmanlı’nın yıkılışı, zihniyetin yıkılışının kaçınılmaz neticesi oldu.
****************
BİRLİĞİ PARÇALAYAN ZEHİR: MENFİ MİLLİYETÇİLİĞİN OSMANLI’YI YIKAN ROLÜ
TEVHİDİ AYIRAN BİR FİKİR: MİLLİYETÇİLİĞİN TARİHÎ KÖKÜ
Osmanlı Devleti, 600 yılı aşkın bir süre dini, dili, ırkı farklı birçok milleti adaletle yönetmişti.
Bu birlik, İslam’ın “ümmet” anlayışına dayanıyordu:
> “Müminler ancak kardeştir.” (Hucurat, 10)
Ancak 19. yüzyılın ortalarından itibaren Batı’nın sinsi yaydığı menfi milliyetçilik, bu kardeşliği zehirlemeye başladı.
“Fransız İhtilali”nin etkisiyle yayılan bu fikir, Osmanlı tebaasındaki etnik gruplara şu zehri fısıldadı:
> “Siz Türk değilsiniz. Siz Arapsınız, Sırpsınız, Ermenisiniz. Artık kendi devletinizi kurmalısınız!”
MENFİ MİLLİYETÇİLİK NEDİR?
Milliyetçilik kendi başına kötü değildir.
Müsbet (olumlu) milliyetçilik, milletini sevmek, onunla hizmet etmek demektir.
Ama menfi (zararlı) milliyetçilik, kendi ırkını üstün tutmak, başkalarını hor görmek ve ayrıştırmak demektir.
İşte Osmanlı’yı çökerten de bu ayrıştırıcı, kibirli, dışlayıcı milliyetçilik anlayışı olmuştur.
III. BU DÜŞÜNCEYİ TEMSİL EDENLER KİMLERDİ?
Ermeni Komitacıları (Taşnak ve Hınçak)
Ermeni milliyetçiliğini körüklediler.
Osmanlı’ya isyan ettiler, çeteler kurarak Doğu Anadolu’da karışıklık çıkardılar.
Ruslarla iş birliği yaparak devleti arkadan vurdular.
Arap Milliyetçileri (Şerif Hüseyin ve çevresi)
Osmanlı’nın İslam birliği siyasetini reddedip Arap Krallığı hayaline kapıldılar.
Balkan Milliyetçileri (Sırp, Bulgar, Rum isyancılar)
Osmanlı’ya karşı savaşlar başlattılar.
Avrupa’nın desteğiyle tek tek bağımsızlık ilan ettiler.
İttihat ve Terakki Kadrolarının bir kısmı (özellikle Enver-Talat çevresi)
“Osmanlıcılık” ideali başarısız olunca “Türkçülük” ve “Turancılık” fikrine yöneldiler.
Bu ise Arapları, Kürtleri, Arnavutları, Boşnakları Osmanlı’dan soğuttu.
NE İSTİYORLARDI?
Bu grupların ortak amacı, Osmanlı’nın çok milletli yapısını yıkmak ve tek ırk, tek bayrak altında kendi millî devletlerini kurmaktı.
Her biri “kurtuluş” sloganlarıyla ortaya çıktı.
Ama bu kurtuluşun içinde:
İngiliz altınları,
Fransız kışkırtmaları,
Rus provokasyonları
vardı.
NE SONUÇLA KARŞILAŞTILAR?
İlk bakışta bazı gruplar istediklerini elde etti gibi görünse de:
Ermeniler, sözde bağımsızlık uğruna Osmanlı’dan oldular, ama sonunda sürgün ve felaket yaşadılar.
Araplar, İngilizlerle iş birliği yaptı ama sonra sömürge haline geldiler.
Balkan milletleri, kısa süre sonra kendi aralarında kanlı savaşlara tutuştu.
Osmanlı Türkleri, kardeş kavimlerini kaybedip yalnız kaldılar.
> Sonuç: Herkes kaybetti. Çünkü menfi milliyetçilik, sadece birliği değil, geleceği de böldü.
İTTİHATÇILARIN YANLIŞ ROLÜ
İttihat ve Terakki, Osmanlı’yı kurtarma iddiasıyla yönetime el koydu (1908).
Ancak kısa sürede “Osmanlıcılık” idealinden vazgeçtiler.
Türkçülük, ırkçılık ve Turancılık fikrine saparak diğer milletleri dışladılar.
Bu da isyanların fitilini ateşledi.
Özellikle:
Arapların Osmanlı’dan kopması,
Kürtlerin ve Arnavutların devlete olan bağlılığının zayıflaması,
Ermenilerin ihanete yönelmesi,
bu dışlayıcı milliyetçi politikaların sonucudur.
VII. II. ABDÜLHAMİD’İN UYARILARI
Abdülhamid, bu süreci çok önceden görmüş ve şöyle demiştir:
> “Irkçılık fikri, İslam birliğini bozar. Biz ümmetiz; kavim değiliz.”
O, İslam sancağı altında bütün milletleri bir arada tutmak için hilafeti, meşvereti ve adaleti kullanmıştır.
Ama onun devrilmesinden sonra gelen kadrolar, bu birliği dağıtmış ve Osmanlı’yı çökertmiştir.
SONUÇ: BİRLİĞİN DÜŞMANI OLAN FİKİR, HİÇBİR ZAFER GETİRMEZ
Menfi milliyetçilik, Osmanlı’nın sadece siyasi değil, manevi yapısını da çökertmiştir.
Aynı dine, aynı kıbleye yönelen milletler, etnik farklılıklar nedeniyle birbirine düşürülmüştür.
Osmanlı gibi bir medeniyet, bu yüzden içeriden çatlamıştır.
Bugün hâlâ bu fikirlerin tortuları, ümmetin önündeki en büyük engeldir.
İnsan, Âhiret ve Hakikatin Aynası: Fani Dünyadan Baki Cemalete Seyahat
Hayat, sırlarla dolu bir yolculuktur. İnsan, bu yolculukta kendi varoluşunun derinliklerini, kainatın mükemmel düzenini ve her şeyin ardındaki mutlak hakikati anlamaya çalışır. Bu arayışta, ilahi kelamın ve onun hikmetli tefsirlerinin, özellikle de Risale-i Nur külliyatının rehberliği, yolumuzu aydınlatan birer fener hükmündedir.
Hayatın Sırr-ı Hakikati: Tecelli-i Ehadiyete Âyinelik
Risale-i Nur’da (Sözler) belirtildiği üzere,
“Hayatının sırr-ı hakikati şudur ki: Tecelli-i ehadiyete, cilve-i samediyete âyineliktir. Yani bütün âleme tecelli eden esmanın nokta-i mihrakiyesi hükmünde bir câmiiyetle Zat-ı Ehad-i Samed’e âyineliktir.”
Bu ifade, insanın varoluşunun temel gayesini özetler: Yüce Yaratıcı’nın sıfatlarının ve isimlerinin yansıdığı, O’na ayna olan bir varlık olmaktır. İnsan, bu dünyaya sadece yemek, içmek ve eğlenmek için gelmemiştir; bilakis, bütün âleme yayılan ilahi tecellilerin merkez noktası olarak, Ehad ve Samed olan Allah’a ayna olmak gibi ulvi bir vazifesi vardır. Bu vazifenin idraki, insanı sadece dünya telaşından kurtarmakla kalmaz, aynı zamanda ahiret hayatına yönelik sağlam bir temel de atar.
Nitekim Said Nursi Hazretleri, insanın geleceğe dair ümidini pekiştiren şu müjdeyi verir:
“Senin küçük bahçeni halk ettiği gibi, Cenneti dahi senin için halk edebilir ve halk etmiş ve sana vaad etmiş. Ve vaad ettiği için, elbette seni onun içine alacak.”
Bu söz, Allah’ın kudretinin sınırsızlığını ve vaadinin kesinliğini hatırlatır. Kendi ellerimizle kurduğumuz küçük bahçeler dahi ilahi bir lütufken, Allah’ın bizler için vaat ettiği cennetin ihtişamını tahayyül etmek, ahiret inancının kalbimize serptiği eşsiz bir huzur ve motivasyon kaynağıdır.
*********
İbadeti Terk ve İhanetin Bedeli
Ancak bu dünya yolculuğunda önemli bir sorumluluk da ibadetlerdir. Risale-i Nur, Asa-yı Musa’da (172) şöyle buyurur: “İbadeti terkeden, hem kendi nefsine zulmeder; -nefsi ise, Cenab-ı Hakk’ın abdi ve memluküdür- hem kainatın hukuk-u kemalâtına karşı bir tecavüz, bir zulümdür. Evet nasılki küfür, mevcudata karşı bir tahkirdir; terk-i ibadet dahi, kainatın kemalâtını inkârdır. Hem hikmet-i ilahiyeye karşı bir tecavüz olduğundan, dehşetli tehdide, şiddetli cezaya müstahak olur.”
Bu derin tesbit, ibadetin sadece bireysel bir görev olmadığını, aynı zamanda kainatın düzenine, ilahi hikmete ve kendi öz benliğimize karşı bir saygı ve uyum hali olduğunu gösterir. İbadeti terk etmek, bu büyük resmin içindeki yerimizi inkar etmek ve ilahi nizamın kemalatına karşı bir meydan okuma anlamına gelir.
*******
Niyetin Önemi: Behlül Dânâ ve Harun Reşid Kıssası
İbadetlerin ve hayırların kabulünde niyetin ne denli önemli olduğunu Behlül Dânâ hazretleri ile Halife Harun Reşid arasındaki ibretlik kıssa açıkça gözler önüne serer. Halife’nin kendi parasıyla yaptırdığı camiye Behlül Dânâ’nın kerpiçlerin üzerine niyet ismini (Behlül) yazması ve Halife’nin şaşkınlığı üzerine verdiği cevap: “Eğer Allah rızası için yaptırıyorsan, ister Behlül yazılsın, ister Harun, ne fark eder? Allahü teâlâ kimin yaptırdığını bilmez mi?”
Bu kıssa, amellerin zahiri görünüşünden çok, ardındaki samimi niyetin ve Allah rızasının esas olduğunu vurgular. Gösterişten uzak, halisane niyetlerle yapılan her amelin kıymeti Allah katında büyüktür.
********
Tarihten Bir İbret: Jön Türkler ve İzzet-i Nefs
Tarih, milletlerin kendi kimliklerini, izzet-i nefislerini ve bağımsızlıklarını nasıl muhafaza ettiklerine dair sayısız dersle doludur. 1909 yılında Sirkeci Garı’na gelen İngiliz heyetini karşılayan Jön Türklerin, atları arabadan çıkarıp arabayı omuzlayarak büyükelçiliğe kadar çekmeleri, üzücü bir ibret vesikasıdır. Bu olay, bir zamanlar güçlü bir imparatorluğun temsilcilerinin, dış güçlere karşı nasıl bir zilleti sergileyebildiklerini, izzet-i nefisten nasıl uzaklaştıklarını gösterir.
Bu durum, Maide Suresi’ndeki “İyilik ve takvâda yardımlaşın, günah ve düşmanlık üzerine yardımlaşmayın.” (Maide Suresi, 2) ayetinin manasını derinden kavramanın ve hayatımıza tatbik etmenin ne denli önemli olduğunu bir kez daha hatırlatır.
Milletler ancak iyilik ve takva üzerine ittifak ettiklerinde yücelir, günah ve düşmanlık üzerine kurulu ilişkiler ise zillet ve yıkım getirir.
************
Hayat Acılaştığında Âhirete Yöneliş
Hayatın inişleri ve çıkışları, acıları ve sevinçleri vardır. Said Nursi’nin şu ikazı, bu durumlara nasıl yaklaşmamız gerektiğini öğretir: “Madem dünyanız ağlıyor ve hayatınız acılaştı; çalışınız, âhiretiniz dahi ağlamasın.”
Dünya sıkıntılarla dolu olduğunda, asıl endişelenmemiz gerekenin ahiret hayatımızın durumu olması gerektiğini anlatır. Zira dünya geçici bir duraktır ve asıl baki olan ahiret yurdudur. Bu nedenle, dünya dertleriyle boğuşurken dahi ahiretimizi ihmal etmemeli, salih amellerle onu mamur etmeye çalışmalıyız.
Sonuç: Hakikatin Aynasında Yücelmek
İnsan, hayatının sırrını idrak ederek, Cenab-ı Hakk’ın sıfatlarına ayna olmaya çalıştıkça yücelir. Küçük bir bahçenin halk edilmesindeki kudretle cennetin vaat edilişindeki sonsuz rahmeti gören kişi, umutsuzluğa düşmez. İbadetleri terk ederek hem kendisine hem de kainata zulmetmediğini idrak eden kişi, ilahi nizamın bir parçası olmanın sorumluluğunu taşır. Amellerde niyetin halisane olması gerektiğini Behlül Dânâ kıssasından öğrenen mümin, gösterişten uzak durur. Tarihten ders çıkararak, izzet-i nefsini koruyan ve iyilik ve takva üzerine yardımlaşan bir toplum, hem bu dünyada hem de ahirette selamete erer. Ve nihayet, dünya hayatının acılarına rağmen ahireti için çalışan kişi, en büyük kurtuluşu yakalar.
Makale Özeti:
Bu makale, Risale-i Nur’dan alıntılarla hayatın sırrını, insanın Cenab-ı Hakk’ın sıfatlarına ayna olma vazifesini açıklamaktadır. Cennetin vaadinin ve ilahi kudretin sonsuzluğuna vurgu yaparak ahiret inancının önemini pekiştirir. İbadetleri terk etmenin sadece bireysel bir zulüm olmadığını, aynı zamanda kainatın kemalatına karşı bir tecavüz olduğunu belirtir. Behlül Dânâ ve Harun Reşid kıssasıyla amellerde niyetin halisane olmasının önemini anlatır. Tarihten Jön Türklerin İngiliz heyetine karşı gösterdiği tutum üzerinden izzet-i nefis ve Maide Suresi’nin “İyilik ve takvâda yardımlaşın, günah ve düşmanlık üzerine yardımlaşmayın” emrinin ehemmiyetine dikkat çeker.
Son olarak, dünya sıkıntılarında dahi ahireti ihmal etmemenin gerekliliğini Said Nursi’nin sözleriyle dile getirir.
Makale, insanın fani dünyada baki hakikatleri idrak ederek sorumluluk bilinciyle yaşamasını ve ahiret için çalışmasını teşvik etmektedir.
“FÂNİDEN BÂKİYE: İNSAN, DÜNYA VE İSTİKAMET”
Hazırlayan: Mehmet Özçelik – www.tesbitler.com
GÖLGEDE OYNAYANLAR VE IŞIĞI UNUTANLAR
Dünya, bir sahne. Gelip geçen oyuncularla dolu. Kimi iz bırakmadan gider, kimi ardında feryatlar bırakır. Yunus Emre’nin veciz ifadesiyle:
> “Sular hep aktı geçti, kurudu vakti geçti…”
İşte bu geçiciliği idrak etmeyen insan, faniliği baki zannetmeye başlar. Bu aldanış, tarih boyunca her neslin ortak imtihanıdır. Hem akıl, hem kalp, hem de vahiy; insanı bu gafletten uyandırmak için seslenir:
> “Eyvah! Aldandık. Şu hayat-ı dünyeviyeyi sabit zannettik.”
TARİHÎ BİR TABLO: TAHT VE DAYAK ARASINDAKİ HAKİKAT
Behlül Dânâ’nın taht macerası, sadece mizah değil, aynı zamanda derin bir düşünceyi barındırır. Birkaç dakika tahtta oturup dayak yiyen Behlül, Harun Reşid’e bakarak:
> “Sen yıllardır oradasın, kim bilir ne kadar dayak yiyeceksin!” derken;
aslında şunu demektedir:
Makamın değeri değil, hesabı büyüktür.
Dünya da bir taht gibidir; herkes oturur ama sonunda herkes hesap verir.
DÜNYANIN MAHİYETİ: KİTAB-I SAMEDÂNÎ VE SEYYAR TİCARETGÂH
Bediüzzaman’ın ifadeleriyle dünya:
Bir kitab-ı Samedânîdir: Her varlık, Allah’ın bir isminden haber verir.
Bir mezraadır: Ahiret mahsulünün ekildiği tarladır.
Bir ticaretgâhtır: Kârı da zararı da ebedîdir.
Bir misafirhânedir: Kalıcı değil, geçicidir.
Ancak gafletle bakıldığında bu hikmetli yapı, insan için bir zulümhaneye dönüşür. İşte o zaman:
> “Hayat desen onu tattım; azap ender azap gördüm.”
BİLİMSEL VE HİKMETLİ OKUMA: VARLIK, ZAMAN VE YANILGI
Modern bilim, maddenin geçiciliğini ortaya koymuştur:
Atomlar değişir,
Hücreler ölür,
Gezegenler bile tükenir.
Fiziksel âlemde hiçbir şey “sabit” değildir. Bu bilimsel hakikat, Kur’anî tefekkürle örtüşür:
> “Her şey helâk olacaktır, ancak Allah’ın zatı bâkidir.” (Kasas 88)
Akıl da bu hakikate şahittir. Kalıcı olana yönelmek, fânîden umudunu kesmek; aklın gereğidir. Ama ne gariptir ki:
> “Bekâyı bir belâ gördüm, kemâli ayn-ı heba gördüm.”
diyen insan, ebedî hayatı terk edip geçici zevke sarılır.
KALBİN HAYKIRIŞI: YAR-İ BÂKİ ARAYIŞI
İnsanın kalbi, bâkî olanı ister. Nefis ise fânî olanla avunur. Bu çelişki, insanı ikiye böler:
Ama ne zaman musibet, ölüm, ayrılık kapıyı çalar; nefis susar, kalp konuşur. Çünkü kalbin dili hakikatin tercümanıdır.
İBRET VE HİKMET: GEÇİCİYİ TANIMAYAN, KALICIYI BULAMAZ
İnsan dünyayı tanıdıkça, onun gerçek yüzünü görür:
Servet: Geçici
Sağlık: Sınırlı
Makam: Sorunlu
Ömür: Fani
İşte o zaman hem Yunus’un, hem Bediüzzaman’ın, hem Behlül’ün sözleri anlam kazanır. Çünkü hepsi tek bir hakikate işaret eder:
> “Dünya bir penceredir, her gelen baktı geçti.”
SONUÇ: İSTİKAMETİN İZİNDE BİR YOLCULUK
Bu hayatta aradığımız şey bir ebediyet özlemidir. Ne var ki ebediyeti fânîde arayanlar, her gün biraz daha tükenir. Kalıcı olanı sadece Yaratıcı’da bulmak, hem mantıkî hem de imanî bir mecburiyettir.
İnsanın kıymeti, ne kadar yaşadığıyla değil; neye yöneldiğiyle ölçülür.
Ve her yöneliş, bir sonla mühürlenir:
Ya ebedî kurtuluş, ya da bitmeyen bir pişmanlık.
KISA ÖZET:
Dünya geçici, insan arayış içindedir.
Yunus Emre ve Bediüzzaman gibi hikmet ehli zatlar, dünya hayatının geçiciliğine dikkat çekmiştir.
Taht, makam, servet; hepsi birer imtihandır, asıl değer ebediyettedir.
Kalp, bâtıl olanı değil, bâkî olanı ister.
Vahiy, akıl ve bilim; insanı fânîde boğulmaktan kurtarır.
İnsan, istikameti bulduğunda hem dünyasını, hem ahiretini kazanır.
Fani Dünyada Baki Hakikatler: İnsanın Misafirhanedeki Yolculuğu
İnsan, varoluşunun başlangıcından itibaren, içinde bulunduğu dünyanın mahiyetini, kendi varoluş gayesini ve nihai durağını sorgulamıştır. Bu kadim arayış, pek çok hakikati açığa çıkarmış, ancak en keskin ve doyurucu cevapları ilahi kelamda ve onun hikmetli tefsirlerinde bulmuştur.
Risale-i Nur Külliyatı’ndan süzülen şu veciz ifade, dünya hayatına bakışımızı temelden değiştiren bir perspektif sunar:
“Şu dünya hayatında en bahtiyar odur ki: Dünyayı bir misafirhane-i askerî telakki etsin ve öyle de iz’an etsin ve ona göre hareket etsin.”
Bu benzetme, hayatın ağır yükümlülüklerini omuzlamaktan çekinen, dünyanın faniliğine takılıp hüzne düşen veya sadece dünyevi önemsiz meyvelere odaklanıp pişmanlık duyan insana rehberlik eder. Bir misafirhane-i askeri gibi, dünya da geçici bir durak, bir eğitim ve görev yeridir. Burada aslolan, konfor arayışı değil, vazifeleri ifa etmektir.
Zira “Külli halin yezûlü” yani her hal geçicidir. Bu fani dünya, kendiliğinden ne sanat yapabilir ne de sanatçı olabilir. Tıpkı tabiatın bir ilahi sanat, bir Rabbani kitabet, bir nakış, bir defter ve bir kanun olup da Sâni’, Kâtip, Nakkaş, Defterdar ve Kudret olamayacağı gibi (Lem’alar, sh. 342).
Her zerrede tecelli eden mana, varoluşun şahadetidir. Her şey, hususan zîhayat, gayet manidar bir kelime, bir mektup, bir kaside-i Rabbani’dir, bir ilanname-i ilâhîdir.
Nimetin Zevali Değil, Rahmetin Hazinesi
İnsan, fıtratı gereği nimetlere düşkün, onların zevalinden ise elem duyan bir varlıktır. Ancak Bediüzzaman Said Nursi, bu zaafa karşı şöyle bir teselli sunar:
“Ey İnsan! Ni’metin zevâlinden elem çekme. Çünkü rahmet hazînesi tükenmez.”
Bu, sonsuz rahmet sahibi bir Yaratıcı’nın varlığına olan kesin inancın bir yansımasıdır.
Hayr-ı mahzın vücudunu insana giydiren, rızkını veren, duygularını bir sofra gibi önüne seren Allah, elbette ki nimetlerini esirgemeyecektir.
Göz, kulak gibi bütün duygular ve eller gibidir ki, yeryüzünün her türlü nimeti, bu duyguların ve organların önüne bir sofra gibi serilmiştir.
“Size böyle nimet eden bir zât, sizi başıboş bırakmaz ki, kabre garip kalmamak üzere yatasınız.” (Sözler – 360)
Bu ifade, nimetlerin ardındaki ilahi iradeyi ve ahiret inancının önemini anlatır.
Kainatın Ulvi Musikisi ve İmanın Gücü
Kainat, adeta ulvi bir musikidir; iman nuru ise bu musikinin ezgilerini ve tesbihlerini işitir. Hikmet, tesadüfün varlığını reddeder; nizam ise ittifak-ı evham-sâzı tardeder. Yani, bu mükemmel sistemde tesadüfe yer yoktur; her şey ilahi bir düzenin ve hikmetin eseridir. (Risale-i Nur, İman ve Küfür Muv. / 206).
Bu derin anlayış, insanın kainattaki yerini, varoluşun anlamını ve her zerrede tecelli eden ilahi sanatı idrak etmesini sağlar. Bu idrak, insana büyük bir manevi güç verir ve onu dünyevi endişelerden arındırır.
Sünnete Temessük ve Şehadet Bilinci
Fesat ve çalkantılarla dolu zamanlarda, insanlığın kurtuluşu için en sağlam yol, Resul-i Ekrem (aleyhissalatü vesselam)’ın sünnetine sarılmaktır.
Hadis-i Şerif’te buyrulduğu gibi: “Fesad-ı ümmetim zamanında kim benim sünnetime temessük etse yüz şehidin ecrini, sevabını kazanabilir.”
Bu, sadece bir mükafat vaadi değil, aynı zamanda zor zamanlarda hakikate tutunmanın, fıtratın bozulmasına karşı direnmenin ne denli önemli olduğunu gösterir.
Bediüzzaman Said Nursi’nin “Başımdaki saçlarım adedince başlarım bulunsa ve her gün biri kesilse, zındıkaya ve dalâlete teslîm-i silâh edip vatan ve millet ve İslâmiyete hıyânet etmem. Kur’ân’a fedâ olan bu başımı zâlimlere eğmem!” sözü, bu sünnet bilincinin ve iman cesaretinin en somut örneklerinden biridir.
Bu, zulme ve haksızlığa karşı dimdik duruşun, ilahi hakikatlere olan bağlılığın ve milletine hizmet ruhunun abideleşmiş halidir.
Sonuç: Misafirhanede Mesul Bir Yolcu
Bu dünya bir misafirhanedir. Bizler de bu misafirhanede görevli ve sorumlu yolcularız. Nimetlerin geçici olduğunu bilmek, rahmetin tükenmez hazinesine güvenmek, kainattaki ilahi düzeni tefekkür etmek, Peygamber Efendimiz’in sünnetine sımsıkı sarılmak ve adaletsizliklere karşı durmak, bu yolculukta bahtiyarlığın anahtarıdır. Hayatın ağır tekâlifini omuzlamaktan çekinmemeli, faniliğe kapılıp hüzne düşmemeli, dünyevi önemsemeyen meyvelerinden dolayı pişmanlık göstermemeliyiz. Aksine, her hali geçici bilip, ilahi kudretin ve rahmetin sonsuzluğuna sığınarak, bu fani dünyada baki hakikatlerin peşinden gitmeliyiz. Zira en bahtiyar insan, dünyaya bir misafirhane-i askeri gibi bakan ve buna göre hareket eden kimsedir.
Makale Özeti:
Bu makale, Risale-i Nur’dan alıntılarla insanın dünya hayatındaki konumu ve sorumluluklarını ele almaktadır. Dünya, geçici bir misafirhane-i askeri olarak tanımlanır ve en bahtiyar kişinin bu idrakle yaşayan olduğu belirtilir. Nimetlerin geçiciliğine rağmen ilahi rahmetin sonsuz olduğu anlatılır ve insanın dünyevi kaygılardan arınarak ahiret odaklı bir yaşam sürmesi gerektiği ifade edilir. Kainattaki düzenin ve hikmetin tesadüfü reddettiği, her şeyin birer ilahi ayet olduğu nazara verilir. Fesat zamanında Peygamber sünnetine sarılmanın önemi ve bunun getireceği manevi mükafatlar açıklanırken, Bediüzzaman Said Nursi’nin zulme karşı dik duruşu örnek gösterilir.
Sonuç olarak, insanlığın bu fani dünyada birer mesul yolcu olduğu ve ilahi hakikatlere bağlı kalarak yaşamanın önemi anlatılır.
İmanın Aydınlığı ve İnsanlığın Dirilişi: Çağımızda Hakikat ve Sorumluluk
Hayatın karmaşık dehlizlerinde, insanlık daima bir yol göstericiye, bir limana ihtiyaç duymuştur. Asırlardır süregelen bu arayış, nihayetinde ilahi hakikatlerle buluşmanın getirdiği bir huzur ve kuvvetle taçlanmıştır.
Bediüzzaman Said Nursi’nin İşarat-ül İ’caz adlı eserinden süzülen şu hikmetli sözler, bu gerçeği en veciz haliyle ifade eder: “İman, Şems-i Ezeli’den vicdan-ı beşere ihsan edilen bir nur ve bir şuâdır ki, vicdanın içyüzünü tamamıyla ışıklandırır. Ve bu sayede bütün kâinat ile bir ünsiyet, bir emniyet peyda olur. Ve her şeyle kesb-i muarefe eder. Ve insanın kalbinde öyle bir kuvve-i maneviye husule gelir ki, insan o kuvvete ile her musibete, her hadiseye karşı mukavemet edebilir. Ve öyle bir vüs’at ve genişlik verir ki, insan o vüs’atle geçmiş ve gelecek zamanları yutabilir. Zaten insan medenî olduğu cihetle şahsî ve içtimaî hayatını kurtarmak için, o kanun-u ilahîye muhtaçtır.”
Bu derin ifade, imanın sadece soyut bir inanç olmanın ötesinde, insanın tüm varoluşunu aydınlatan, ona kainatla bir bağ kurduran, musibetler karşısında direnme gücü veren ve zamanın dar kalıplarını aşan bir genişlik sunan eşsiz bir cevher olduğunu anlatır.
İnsan, fıtratı gereği medeni bir varlık olduğundan, bireysel ve toplumsal hayatının kurtuluşu için bu ilahi kanuna muhtaçtır. Zira iman, kalbi siyahlaştıran günahların panzehiri, küfrün karanlığından kurtuluşun yegane anahtarıdır. Lemalar’da ifade edildiği gibi: “Helâl dairesi geniştir, keyfe kâfi gelir. Harama girmeye hiç lüzum yoktur.”
Bu normal ama derin prensip, insanın dünyevi zevklerin peşinde koşarken dahi ilahi sınırları muhafaza etmesi gerektiğini hatırlatır.
**********
Ölümden Dirilişe: Bir Yasin Hikmeti
İnsanlık tarihinin her döneminde, ölüm ve sonrasındaki diriliş, zihinleri meşgul eden en büyük hakikatlerden olmuştur.
Yasin Suresi’nin 52. ayeti, bu nihai anı tüyler ürperten bir gerçeklikle tasvir eder: “İşte o zaman: Eyvah, eyvah! Bizi mezarımızdan kim kaldırdı? Bu, Rahmân’ın vâdettiğidir. Peygamberler gerçekten doğru söylemişler!”
Bu ayet, ölümün bir yok oluş değil, aksine ebedi bir başlangıca açılan bir kapı olduğunu; kabrin bir zindan değil, Sultan-ı Ezel ve Ebed’in huzuruna giriş için bir medhal olduğunu hatırlatır.
Ahirete iman, insana sadece bu dünya hayatının geçiciliğini değil, aynı zamanda her şeyin bir yaratıcısı ve idare edicisi olduğunu da idrak ettirir. “Yoktan var eden, var ettiğini yâr eden Allah var, gam yok” sözü, bu teslimiyetin ve tevekkülün en saf ifadesidir.
***********
Sorumluluk ve Merhamet: Gazze’nin Yarası
Günümüz dünyasında, hakikat arayışımızın ve imanın getirdiği sorumluluklarımızın en somut tezahürü, Gazze’de yaşanan insanlık dramıdır. Açlıktan şehit düşen bebekler, susuzlukla pençeleşen binlerce insan ve umutsuzluğun kol gezdiği sokaklar, vicdanlarımızı derinden sarsmaktadır. Bu tablo, bize sadece geçmişteki hikmetleri hatırlatmakla kalmıyor, aynı zamanda bugün ve gelecekte nasıl bir duruş sergilememiz gerektiğini de acı bir şekilde gösteriyor.
Bu acının ortak sesi ve umudun fısıltısıdır: “Ya Rabbi, Gazze’de akan gözyaşlarını rahmetinle dindir. Sabırla direnen kalpleri sekinetinle sarsılmaz kıl. Güçsüz görünen elleri inayetinle kuvvetlendir. Çaresiz görünen gönüllere ümit kapıları aç. Gazze’ye huzur, İslam beldelerine selamet, ümmete feraset ihsan eyle.”
Bu dua, sadece bir yakarış değil, aynı zamanda bir sorumluluk bilincinin de ifadesidir.
İnsan, iman ile Allah’ın sanatının ve isimlerinin tecelligahı olarak kıymet kazanır. Küfür ise bu kıymeti kaybettirir ve insanı yalnızca maddi bir varlığa indirir. Bu nedenle, Gazze’deki masumların çığlıkları, sadece bir coğrafyanın değil, tüm insanlığın ve vicdanların imtihanıdır.
Sonuç: Hakikatin Işığında Diriliş
Tarih boyunca nice medeniyetler kurulmuş, nice acılar yaşanmış, nice savaşlar verilmiştir. Ancak değişmeyen tek şey, insanın hakikat arayışı ve bu arayışın getirdiği sorumluluklardır.
İman, karanlıkları aydınlatan bir nur, kalpleri güçlendiren bir manevi kuvvettir. Ölüm, yok oluş değil, ebediyete açılan bir kapıdır. Ve bu dünya hayatı, sadece bireysel kurtuluşumuz için değil, aynı zamanda mazlumların sesi olmak, adaleti tesis etmek ve merhameti yaymak için bir fırsattır.
Bugün Gazze’de yaşananlar, bizlere sadece dua etmenin ötesinde, elimizden gelen her türlü yardımı yapmanın, zulme karşı durmanın ve hakikatin sesini yükseltmenin elzem olduğunu bir kez daha hatırlatmaktadır. Zira gerçek iman, sadece dilde değil, kalpte ve amellerde de tecelli eder.
*********
Unutmayalım ki, “Hem daire-i kehkeşan ve manzume-i şemsiye gibi en büyük şeyler ona ağır gelmediği gibi kandaki küreyvat, kalpteki hatırat ondan gizlenmez; tasarrufundan hariç kalmaz.” (Sözler)
Cenab-ı Hak her şeyi kuşatmışken, bizim küçük de olsa yaptığımız her eylem ve her niyet O’nun ilminden ve kudretinden gizli kalmayacaktır.
Makale Özeti:
Bu makale, imanın insan hayatındaki dönüştürücü gücünü Bediüzzaman Said Nursi’nin İşarat-ül İ’caz ve Risale-i Nur külliyatından iktibaslarla ele almaktadır.
İmanın vicdanı aydınlattığını, kainatla ünsiyet kurdurduğunu ve musibetlere karşı direnç sağladığını anlatır.
Yasin Suresi’nin 52. ayeti ve Risale-i Nur’dan alıntılarla ölümün bir yok oluş değil, ebedi bir başlangıç olduğu fikri işlenir.
Makale, günümüzdeki Gazze dramını merhamet ve sorumluluk açısından ele alarak, acıların sadece dua ile değil, aynı zamanda fiili yardım ve adalet arayışıyla dindirilebileceğine dikkat çeker. İman ve ilahi kanunların, bireysel ve toplumsal hayatın kurtuluşu için vazgeçilmez olduğu, helal dairesinin genişliği ve günahın kalp üzerindeki tahribatı gibi konulara değinilir.
Sonuç olarak, gerçek imanın sadece sözde kalmayıp, amellere de yansıması gerektiği ve her eylemin ilahi denetim altında olduğu mesajı verilir.
“Dünya mı Uyanıyor, Yoksa Vicdanlar mı?” – Bir Sessizliğin Son Çığlığı
Hazırlayan: Mehmet Özçelik – www.tesbitler.com
Zamanın nabzı, bazen kalplerin sessizce attığı yerlerde tutulur. Gazze’de, açlıktan iskelete dönmüş bir çocuğun “Cennette yemek olacak” sözleri, sadece bir trajediyi değil; bir çağın iflas etmiş vicdanını da fısıldamaktadır. Şimdi sorulması gereken soru şudur: Dünya mı uyanıyor, yoksa suskun vicdanlar mı sızlamaya başlıyor?
Gazze bir coğrafya değil, çağın imtihanıdır. Ve bu imtihan, yalnızca Filistinli çocukların değil, bütün insanlığın yüreğine kazınmış bir utanç levhası hâline gelmiştir.
TARİHİN TEKERRÜRÜ: ZALİMLER DEĞİŞİYOR, METOTLAR AYNI KALIYOR
Tarih boyunca nice kavim zulmetti; Firavun, Nemrut, Ebu Cehil… Bugün ise İsrail rejimi bu zalim zincirin modern temsilcisi konumunda. Lakin dikkat çekici olan, onların zulmü değil; dünyanın suskunluğudur. Ve belki de şimdi ilk defa o suskunlukta bir çatlak beliriyor. Fransa, İngiltere ve Almanya’nın “İsrail’in Gazze dayatmasına karşıyız” açıklamaları, bu çatlağın sesidir.
Hikmetli Bir Gerçek:
> “Zulüm payidar olmaz, lakin bazen sessizlik zulmü besler.”
VİCDANIN YÜKÜ: GAZZE BİR RAKAM DEĞİLDİR
Gazze’de ölen çocuk sayısı 122 değil, bir insanlık değerinin eksilişidir. Ve bu eksilme sadece Filistin’de değil, Paris’te, Berlin’de, New York’ta da hissedilmelidir. Çünkü her açlıktan ölen çocuk, Batı’nın konforlu salonlarına düşen bir ahlak kıvılcımıdır. Fransa’dan bir milletvekili, Hanzala gemisinde şu sözleri söylüyor:
> “Kasları kalmamış, ayağa kalkamayan iskelet gibi bebekler… Ölmek istiyorlar, çünkü cennette yemek olacak.”
Bu sözler bir siyasi söylem değil, bir çağın metafizik feryadıdır.
**********
SİYONİZMİN KURGU DÜZENİ VE ŞANTAJ DİPLİĞİ
Al Jazeera’nın ifşası, Mossad’ın kirli medya ve istihbarat ağlarını gözler önüne serdi. Jeffrey Epstein skandalı ise bu sistemin ne denli karanlık ve örgülü olduğunu isbatladı. İsrail’in bir devlet değil, küresel şantaj yapısı olduğu artık sır değil.
> Ghislaine Maxwell’in “Adanın her köşesi kamera doluydu. Hepsi sigorta poliçesi gibiydi” sözleri, artık sadece bir dedikodu değil; küresel esaretin şifresidir.
Ve bu şifre, ABD’yi teslim almıştır. Bu teslimiyetin adı ise “stratejik ortaklık” değil, ahlaki iflastır.
DÜNYA NEDEN SESSİZ KALDI?
Sessizliğin arkasında korku, menfaat, gaflet ve kandırılmışlık var. Medya aygıtları, zihinleri uyuşturarak, zulmü görünmez kıldı. Ancak bazı gerçekler vardır ki, perdeler dayansa da sızar. İşte Gazze bu hakikatin en çıplak hâlidir.
> “Zulümle abad olanın sonu berbattır. Çünkü zulüm, bumerang gibidir; döner, sahibini bulur.”
GAZZELİ ÇOCUKTAN TÜRKİYE’YE MEKTUP: UMUDUN SON IŞIĞI
12 yaşındaki Tasnim Olwan’ın Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yazdığı mektup şu sözle bitiyor:
> “Dünya sessiz… Ama biz hâlâ ‘Elhamdülillah’ diyoruz. Siz bizim son insani umudumuzsunuz.”
Bu söz, ümmetin suskun coğrafyasına değil; iman taşıyan her kalbe yazılmış bir çağrıdır.
AKIL VE MANTIĞIN YÜZÜNDEN GAZZE’YE BAKMAK
İlmî olarak, Gazze’deki abluka uluslararası hukuka aykırıdır.
Ahlâkî olarak, bu bir soykırım suçudur.
Mantıkî olarak, İsrail’in saldırganlığı kendi güvenliğini bile yok etmektedir.
Vicdanî olarak, ise bu çağ insanlığını kaybetmiş bir medeniyetin çığlığıdır.
DÜNYA MI UYANIYOR?
Evet, bazı ülkeler sesini yükseltiyor. Ancak mesele bir iki siyasi açıklamadan ibaret değil. Gerçek uyanış, vicdanların yeniden konuşmaya başlamasıdır.
İngiltere Başbakanı’nın Gazzeli çocukları tedaviye açması, Avrupa’da bazı liderlerin yardım seferlerine katılması; bir uyanış kıpırtısıdır. Ama yeterli midir? Hayır. Çünkü zulüm hâlâ sürüyor.
Zaman uyanma zamanıdır. Hem siyasi iradelerin hem de bireylerin. Çünkü Gazze’de açlıktan ölen çocukların gözyaşları, yalnızca toprağa değil; göklere yazılmaktadır.
Ve göklerin adaleti er geç yerin zulmünü yenecektir.
> “Ey zalim! Unutma, mazlumun ahı arşı inletir.”
“Ey dünya! Artık susma; çünkü susmak, zulme ortak olmaktır.”
KISA ÖZET
Gazze’deki dram artık sadece bölgesel değil, küresel bir vicdan problemidir.
Avrupa’dan gelen açıklamalar, gecikmiş de olsa bir vicdan kıpırtısıdır.
İsrail’in şantajla dünyayı esir alma düzeni Epstein-Mossad hattında örneklenmiştir.
Gazzeli çocukların sözleri, çağın en sarsıcı hakikatini dile getirmektedir: “Cennette yemek olacak.”
Türkiye’nin duyarlılığı, İslâm dünyasının son direniş hattıdır.
Artık sorulması gereken şudur: Dünya mı uyanıyor, yoksa vicdanlar mı silkinmeye başladı?
Veciz sözler, az sözle çok mânâyı ifade eden, kısa ama derin anlamlar taşıyan sözlerdir. Risale-i Nur Külliyatı da bu açıdan bakıldığında, mânâ denizinden damıtılmış hikmet damlaları olan vecizelerle doludur. Bu vecizeler, hem akla hitap eder, hem kalbi etkiler, hem de irfanî bir derinlik kazandırır. Sözler, Mektubat, Lem’alar, Şualar gibi eserlerde yer alan bu özlü ifadeler, sadece bir edebî güzellik değil, aynı zamanda birer tefekkür anahtarıdır.
RİSALE-İ NUR’DA VECİZ SÖZLERİN ÖZELLİKLERİ
Kur’ânî Kaynağa Dayanma
Veciz sözlerin hemen hepsi Kur’ân’dan alınan hakikatlerin, zamanın anlayışına uygun şekilde derlenmiş şeklidir. Bediüzzaman, “Risale-i Nur bir tefsirdir” derken bu yönüyle Kur’ânî bir hakikatin kelime elbisesine bürünmesidir bu vecizeler.
> ❝Her bir ayet birer mektub-u Rabbânîdir.❞ (Sözler)
Az Lafzla Çok Mânâ
Veciz sözlerin en temel özelliği, birkaç kelime ile derin ve kapsamlı anlamlar taşımasıdır. Bu da onları kolay ezberlenir, tekrarlanabilir ve zihinlerde kalıcı hale getirir.
Tefekkür ve Tebliğe Uygunluk
Bu sözler yalnızca okumalık değil; aynı zamanda bir davetin, bir hakikat çağrısının özlü ifadeleridir. Konuşmalarda, vaazlarda, sohbetlerde kullanıldığında büyük etki bırakırlar.
Veciz sözler, Arap edebiyatındaki “cezalet” ve “belagat” ölçüleri içinde çokça yer alır. Bediüzzaman’ın kaleminden çıkan her vecize, şiirsel ahenk, nazım düzeni, ritmik ifade ile dikkat çeker.
Hikmet ve İbret Yönü
Birçok veciz söz, okuyanda sarsıcı bir farkındalık uyandırır. Adeta bir tokat gibidir, gafleti silker. Bu yönüyle Risale-i Nur’daki vecizeler, bir hakikati sadece öğretmekle kalmaz, hissettirir.
> ❝İnsan, şu kâinatın en ehemmiyetli bir meyvesidir; belki neticesidir.❞ (Sözler)
Her Tabakaya Hitap Etme
Risale-i Nur’daki veciz sözler hem bir çobana hem bir akademisyene aynı anda hitap edebilir. Çünkü hakikat her gönle sığar. Kimi zaman akla, kimi zaman vicdana, kimi zaman da hayale seslenir.
> ❝İnsan küçük bir âlem, âlem büyük bir insandır.❞ (Mektubat)
RİSALE-İ NUR’DA ÖNE ÇIKAN BAZI VECİZ SÖZLER
Veciz Söz Anlam ve Etki
“İman hem nurdur hem kuvvettir.” İnancın kişiyi aydınlatıcı ve güçlendirici yönü anlatılır.
“İnsan bu dünyaya ilim ve dua vasıtasıyla tekemmül etmeye gelmiştir.” Hayatın gayesi tefekkür ve dua ile olgunlaşmadır.
“Bu dünya bir misafirhanedir.” Dünya hayatının geçiciliğine dair derin bir hakikat içerir.
“Güzel gören güzel düşünür, güzel düşünen hayatından lezzet alır.” Bakış açısının hayatı nasıl etkilediğini özetleyen bir hayat felsefesidir.
RİSALE-İ NUR VECİZELERİNİN KULLANIM ALANLARI
Hutbe ve vaazlarda giriş/sonuç cümlesi olarak
Afiş, broşür ve sosyal medya paylaşımında
Tefsir ve dini sohbetlerde vurucu etki için
Zihin eğitimi ve gençlik seminerlerinde
Yazı ve makalelere başlık olarak
SONUÇ VE DEĞERLENDİRME
Risale-i Nur’daki veciz sözler, bir yönüyle kelimelerin hikmete bürünmesidir. Bu ifadeler, bir insanın tüm hayatını değiştirecek kadar güçlü, sade ve derindir. Çünkü bu vecizeler, Kur’ânî hakikatlerin zamanın idrakine giydirilmiş hikmetli elbiseleridir. Bu yönüyle hem dil hem gönül eğitiminin temel taşıdır. İslamî tebliğde, ahlakî formasyonda ve aklî temellendirmelerde Risale-i Nur’un bu özlü sözleri birer altın anahtar gibidir.
KISA ÖZET
Risale-i Nur’daki veciz sözler, Kur’ânî hakikatlerin zamanın anlayışına uygun olarak derlenmiş ifadelerdir.
Az sözle çok mânâ barındırmaları, onları etkili birer tebliğ vasıtası hâline getirir.
Edebi, hikmetli, düşündürücü ve akılda kalıcı yapıları vardır.
Her kesimden insana hitap eder, kolay ezberlenir ve tefekkür ettirir.
Vaazlarda, sohbetlerde, sosyal medyada, eğitim faaliyetlerinde geniş bir kullanım alanına sahiptir.
“GEÇMİŞİ UNUTAN, GELECEĞİNİ KAYBEDER” – Nankörlük, Hafıza Kaybı ve Zihinsel Esaretin Anatomisi
Hazırlayan: Mehmet Özçelik – www.tesbitler.com
Toplumların en büyük düşmanı, sadece dış mihraklar değil; hafıza kaybıdır. Çünkü geçmişi unutan, hatadan ders almaz; geleceğini de tekrar aynı tuzaklara kurban eder. Bugün yeni yetişen neslin bir kısmı, geçmişin kıymetli kazanımlarını görmezden gelerek; süslü propaganda kutularına, aldatıcı sloganlara, rüşvetle parlatılmış yalanlara kanmakta, hem kendisini hem ülkesini heba etmektedir.
Bir milletin en büyük düşmanı nankörlük, en büyük zaafı ise unutkanlıktır. Bu yüzden geçmişi hatırlamak, sadece nostalji değil; aynı zamanda bir şuur borcudur.
TARİHÎ VE İBRETLİ BİR GERÇEK: GEÇMİŞİ GÖRMEYEN, GÖRÜNENİ DE ANLAYAMAZ
Dün bir avuç idealist kadro, halkın temel sağlık hizmetine erişemediği bir dönemde “SSK’lı eczaneye gidebilsin” dediğinde, buna ‘imkânsız’ gözüyle bakıldı. Oysa bu, halkın sıhhî ve insani bir ihtiyacını karşılamaktan ibaretti. Bugün gençlerin bir kısmı bu kazanımı, zaten olması gereken bir hak sanarak küçümsüyor.
Hâlbuki:
> “Nimetin büyüklüğü, yokluğunda daha iyi anlaşılır.”
Bugün ‘sıradanlaşmış’ bazı hak ve imkânlar; bir zamanlar bir millete zulüm gibi yaşatılan eksikliklerin giderilmiş hâlidir.
NANKÖRLÜĞÜN SOSYOLOJİSİ: ZİHNİ KAYBEDEN, VİCDANINI DA KAYBEDER
Nankörlük bir ahlakî zaaf olduğu kadar, zihinsel bir çürümedir. Geçmişi bilmeyen gençlik, sadece tarihî tecrübeyi değil; kendine ait olanı da tanıyamaz.
Bugün şehirli görünümlü kimi zihinler, dağda soygun yapmış zihniyetlerin kravatlı türevlerine hayranlık besleyebilmektedir. Rüşvet, propaganda, algı operasyonu artık baklava kutuları, yardım kolileri ve ekranlarda pazarlanan ‘iyi niyet’ ambalajlarında dolaşıyor.
> “Soygun yöntem değiştirir, ama zihniyet aynı kalır.”
AKIL VE HAFIZA: TARİHİN LABORATUVARI
İlim, geçmişin bilgisiyle geleceği inşa etme sanatıdır. Bugün bilimsel ve sosyolojik olarak her neslin kendi dönemini öncelemesi doğaldır. Ancak bu ‘yenilik tutkusu’ geçmişi aşağılamaya dönüşürse, o toplum sadece teknik ilerleme gösterir ama manevî ve ahlâkî olarak çöker.
Bu noktada tarihi perspektif kazandırmak, hem pedagojik hem de stratejik bir zorunluluktur. Zira geçmişte yapılan her hakikatli hamle, geleceğin omurgasıdır.
> “Tarihi unutmak, pusulasız bir gemiyle okyanusa açılmaktır.”
ŞİMDİKİ ZULÜMLER, GEÇMİŞİN İZİNDEN GİDİYOR
Bugün rüşvetle, hırsızlıkla, yalanla kurulan düzenler; dün dağda kurşun sıkanların şehirdeki türevleridir. Farklı silahlar, aynı hedef: kamu malını talan etmek ve halkı sömürmek.
Ve bu yeni dönem “kör, sağır ve dilsiz” gençlik üzerinden işleniyor. Çünkü düşünmeyen bir gençlik, sadece “iyi konuşana” kanar. Görmeyen bir zihin, sadece parlatılmışı fark eder; hakikati değil.
MANTIĞIN SESİ: GEÇMİŞİ GÖR, GÜNÜ OKU, GELECEĞİ KORU
Dün, devlet hastanesinde sırada bekleyip sonra eczane önünde ilaç kuyruğunda ezilen halk, bugün özel hastanelerde bile sigorta desteği alabiliyorsa; bu bir reformdur, nimettir. Ama bu nimeti inkâr eden gençlik, yarın aynı kuyruğu tekrar yaşamaya adaydır.
Sosyal medyadaki “vitrin hakikatleri” ile gerçeklerin örtülmesi, toplumun kolektif aklını felç etmektedir. Bu yüzden:
EDEBÎ BİR ÇAĞRI: DÜNÜN YARALARIYLA BUGÜNÜN HİKÂYESİ
Günün birinde annesini kucağında taşıyan bir çocuk, ilaç kuyruğunda sabahı etmişti. Bugün o çocuk, eczaneden ilacını alabiliyorsa; bu ‘kendiliğinden olmuş bir nimet’ değil, fikirle, emekle, mücadeleyle kazanılmış bir devrimdir.
Ama o çocuk geçmişini unutursa, yarın kendi çocuğu aynı kuyruğun yeni versiyonunda bekleyecektir.
SONUÇ: GÖZÜN VARSA GEÇMİŞE BAK, KALBİN VARSA NANKÖR OLMA
Zulüm bir zihniyettir; dün dağdaydı, bugün saray gibi binalarda.
Hak ise bir emanettir; dün elde edildi, bugün korunması gerekir.
Her nesil, kendi zamanının imtihanını verir. Ama geçmişi tanımadan, bugünü doğru anlamak; bugünü anlamadan geleceği korumak mümkün değildir.
Yıkılışın Sessiz Çığlığı: İçten Çöküşün Sebepleri ve İbretleri
Tarihin tozlu sayfalarında yükselen her medeniyetin bir gün içten içe çürüyerek çöktüğüne dair ibretli kayıtlar vardır. Bu çöküşler bazen ihtişamlı sarayların yıkılışıyla, bazen de bir ailenin sessiz dağılmasıyla başlar. Tıpkı bir ağacın köklerinden çürüyerek devrilmesi gibi…
Bugün gerek Batı dünyası gerekse Siyonist-emperyalist yapılar; aynı köklü çürümüşlüğün, aynı içten infilakın eşiğindedir. Bu çözülmenin alametleri; fuhuş, dolandırıcılık, kan ve gözyaşıyla sulanan bir medeniyetin çöküş marşlarıdır.
Mahremiyetin Tahribi, Ailenin Çöküşü
İnsanlık tarihi boyunca toplumları ayakta tutan sütunlardan biri aile, diğeri ise mahremiyettir. Mahremiyet; sadece bedenin değil, ruhun da korunmasıdır. Bugün mahremiyetin perdeleri, modernite adına birer birer yırtılmakta; örtüsüzlük, cinsiyet bulanıklığı, aile dışı ilişkilerin normalleştirilmesi gibi fitnelerle aile kurumu temelinden sarsılmaktadır.
İstanbul’un kalbinde, kamusal alanda kadın-erkek karışık abdest alanlarının oluşturulması, sadece mekânsal bir tercih değil, zihinsel bir projedir. Mahremiyetin “çağdışı” olarak sunulması, aslında iffetli hayatın dışlanması ve mukaddesatın sistematik olarak silinmesidir. Bu, sadece bir şehir planlaması değil; bir toplum mühendisliğidir.
Batı’nın Ahlâkî İflası ve Dinî Kurumların Kirli Yüzü
Hristiyan Batı’nın “ahlâk bekçiliği” yaptığı yüzyıllar, kiliselerdeki cinsel istismar vakalarıyla kara bir tarihe gömülmüştür. Onlarca çocuğa tecavüz eden papazlar, gizlenen dosyalar, milyar dolarlık tazminat davaları… Galler’den Amerika’ya, Vatikan’dan Latin Amerika’ya kadar uzanan bu kirli ağ, din kisvesi altında insanları sömüren bir çürümüşlüğü ortaya koymaktadır.
Yeni Papa’nın bile geçmişte bu istismarlara göz yumduğu yönündeki iddialar, maneviyatın değil, çıkarın merkezde olduğu bir anlayışın iflasını temsil eder. “Dokunmak yasak” kararları, istismarın önüne geçmek için değil; çürümüş bir yapıyı ayakta tutmak içindir.
İsrail ve Siyonist Projenin Karanlık Derinliği
Filistin’de bir Yahudi devleti kurulması için daha 1930’larda atılan adımlar, bugün kanla, gözyaşıyla beslenen bir sistemin habercisiydi. Milli İstihbarat Teşkilâtı’nın 1931 tarihli raporu, İngiliz istihbaratı ve Yahudi lobilerinin nasıl organize bir şekilde bu süreci yönettiğini gözler önüne seriyor. Rapora göre, dünya siyonist teşkilatlarından gelen paralarla Filistin’e yerleşim planları yapılmış, Türkiye’deki mason teşkilatları bu süreçte destek sağlamıştı.
Ekonomik hakimiyet, istihbarat ağları, siyasi nüfuz… Ve bunların hepsi, bir gün “vaad edilmiş toprak” masalıyla mazlum halkların kanını akıtmak için hazırlandı. Bugün Gazze’de yaşananlar, sadece bir savaş değil; asırlık bir planın kanla sulanan haritasıdır.
Epstein Dosyası ve İstihbarat-Fuhuş Ağı
Jeffrey Epstein olayı, Batı’daki çürümenin bir başka yüzüdür. ABD’li gazeteci Tucker Carlson’un iddiaları, Epstein’ın sadece bir cinsel sapık değil; aynı zamanda İsrail ve Amerikan istihbaratıyla bağlantılı bir ajan olduğunu gösteriyor. Bu ağı ortaya koyan en büyük ipucu: Epstein’ın nereden geldiği belli olmayan serveti, dokunulmazlığı ve koruyucuları…
Epstein dosyası, çocuk yaştaki kurbanlar, politikacılar, iş adamları ve medya patronlarını içine alan bir fuhuş ve şantaj ağının varlığını işaret ediyor. Bu sistem, Batı’nın en tepe noktalarına kadar sızmış, ahlâksızlığı sistematik bir “güç silahı”na dönüştürmüştür.
Henry Ford’un Uyarısı ve Bugünün Hakikati
Ünlü Amerikalı sanayici Henry Ford’un şu sözü artık bir kehanet değil, çıplak bir gerçekliktir:
“En zengin 50 Yahudiyi hapse atın; bütün savaşlar biter.”
Bu söz, sadece Yahudilere değil, bütün küresel sermaye baronlarına, savaş tüccarlarına ve menfaat uğruna dünyayı ateşe atanlara yöneltilmiş bir hakikattir. Çünkü savaşları çıkaranlar genellikle cephede değil, piyasalarda, kulislerde ve bankalarda oturanlardır.
Sonuç: Yıkılış İçten Olur
Ne bir medeniyet dışarıdan bombardımanla yok olur, ne bir toplum sadece topla tüfekle çöker. Asıl yıkım, içten gelen çürüme ile olur: Mahremiyetin yok sayılması, ahlâkın ayaklar altına alınması, din kisvesi altında yapılan sapkınlıklar ve adaletin sadece güçlülere hizmet etmesiyle…
Batı’nın ve İsrail’in geleceği, işte bu iç çöküşe gebedir. Ne kadar güçlü görünürlerse görünsünler; insanlıktan, adaletten, iffetten ve vicdandan uzaklaştıkça, kendi binalarının temeline dinamiti kendileri koymaktadırlar.
Özet:
Mahremiyetin ve ailenin sistematik olarak hedef alındığı, toplumsal yapının temelden sarsıldığı bir çağdayız.
Batı’daki kilise istismarları, istihbarat destekli fuhuş ağları ve Epstein vakası, ahlaki çöküşün sembolleridir.
MİT’in 1931 tarihli raporu, Filistin’deki Yahudi devleti planının İngiliz istihbaratı ve mason yapılarıyla nasıl örgütlendiğini ortaya koyar.
Henry Ford’un sözü, küresel baronların savaş ve sömürüdeki rolünü veciz bir şekilde özetler.
Tüm bu gelişmeler, Batı ve İsrail’in içten çöküşünün habercisidir. Zira yıkım dışarıdan değil, içeriden başlar.
Zulmün Hamisi, Vicdanın İmtihanı: Gazze, ABD ve İnsanlığın Sessizliği
“Kan ile kurulan devlet, adalet ile ayakta duramaz.”
– Hz. Ali (r.a.)
Modern dünyanın vicdanı, Gazze’nin tozlu sokaklarında açlıktan can veren çocukların ağlayışıyla sınanıyor. Bu sınavda başrolü oynayan ise zulmün en büyük hamisi olan Amerika Birleşik Devletleri’dir. Görünürde “özgürlük ve demokrasi ihracatçısı” olan bu süper güç, fiiliyatta kanın, gözyaşının ve yıkımın arkasındaki en karanlık gölgedir.
Zulmün Küresel Mimarı: ABD’nin Siyasi İkiyüzlülüğü
ABD, Filistin’de akan kanın sorumluluğunu sadece İsrail’e yüklemekle kalmaz; aynı zamanda onun katliamlarını askeri, siyasi ve medya desteğiyle perçinler.
Fransa’nın Filistin Devleti’ni tanıma kararına karşı “şiddetle reddediyoruz” açıklamasında bulunması, Amerika’nın zalimin değil, mazlumun karşısında saf tuttuğunu açıkça göstermektedir. Bu tepki, adeta “Adalet varsa, biz yokuz” beyanıdır.
ABD’nin bu tavrı sadece siyasi değil, ahlaki ve insani anlamda da bir çöküştür. Çünkü mazlumu tanımamak, zalime kefil olmak anlamına gelir. “Bize göre dostluk, çıkarın tanımını yapar” anlayışıyla hareket eden bir devletin, insanlık ailesine söyleyecek söz hakkı yoktur.
Avrupa’nın Geç Uyanışı: Vicdan mı, Zorunluluk mu?
Avrupa’nın büyük gazeteleri, nihayet Gazze’de yaşanan açlığa dair haberler yayınlamaya başladı. The Guardian, “daha önce böyle bir açlık yaşanmadı” derken, aslında itiraf edilen şey bu vahşetin yeni değil, sadece görmezden gelinen bir gerçek olduğudur. Peki, bu geç uyanış gerçekten bir vicdan silkinişi midir, yoksa halk baskısıyla gelişen bir zorunlu yön değiştirme midir?
Tarih, Avrupa’nın pek çok zulme geç uyanıp, geç müdahale ettiğini gösteriyor. Bosna’da Srebrenitsa, Ruanda’da soykırım, Myanmar’da Arakan… Hepsinde ortak payda şudur: Görmemek için bakmamak.
İsrail’in Korkunç Taktiği: Yaşamı Hedef Almak
İsrail’in askeri operasyonları artık klasik bir savaş formatından çıkmıştır. Kasıtlı olarak sağlık ekipleri, sivil savunma unsurları ve hatta yardım dağıtım noktaları vurulmaktadır. Bu, bir “yok etme stratejisi” değil, tam anlamıyla bir yaşatmama politikasıdır.
Açlıkla terbiye etmeye çalıştığı bir halk, bombalarla yok edilmeye devam ediliyor. Bombaların paramparça ettiği çocuk bedenleri, yalnızca vicdanları değil, insanlık kavramının ta kendisini de parçalamaktadır. Bir çocuğun kopan kolu, artık sadece bir fiziksel yıkım değil; insanlığın kalbinin yerinden söküldüğünün sembolüdür.
Mısır’dan Denizlere Umut: Bir Şişe Vicdan
Gazze kıyılarına bırakılan tahıl dolu şişeler, bir halkın sessiz çığlığına verilen sembolik bir cevaptır. Akdeniz’e bırakılan bu umutlar, belki açlığı doyurmaz ama bir şeyleri doyurur: Utancı.
Bu eylem, insanlığın yüreğinde hâlâ bir şeylerin kıpırdadığını gösteren naif ama derin bir harekettir.
Tarihi İroni: İngiliz Planının İtirafı
Bir zamanlar Osmanlı topraklarını bölmek için masa başında haritalar çizen İngiliz aklı, bugün “Türkler ve Kürtler barışa her zamankinden yakın” diye analiz yayınlıyor.
Tarih gariptir; dün bölmek için plan kuranlar, bugün kendi kurdukları oyunun enkazında dürüstlük gösterisi yapıyor. Oysa bu tür açıklamalar sadece imaj temizleme çabasıdır, hakikatle değil, politik çıkarla beslenir.
Hakikatin Üzerine Örtülen Yalanlar
İsrail’in en büyük silahı, tankları ya da uçakları değil, yalanlarıdır. “Gazze’de açlık yok” diyen bir bakan, sadece bir milletin açlığına değil, dünyanın aklına da hakaret etmektedir.
Ama yalan, ne kadar büyürse büyüsün, gerçeğin gölgesine basamaz.
İbretlik Sahneler: Aşağılanma ve Sessizlik
ABD askerlerinin yardım sırasında bir kadına uyguladığı aşağılayıcı tavır, modern emperyalizmin bir diğer yüzünü ortaya koydu.
İnsanlar sadece açlıkla değil, aşağılanmayla da öldürülüyor.
Fakat asıl aşağılık olan; bu sahneleri görüp susan kalabalıklardır.
SONUÇ VE HİKMETLİ ÖZET
Zulmün gölgesinde insanlık eriyor. ABD ve İsrail’in politikaları, sadece coğrafyaları değil, insan vicdanını da yakıyor. Avrupa’nın geç uyanışı, vicdanın zamanla yarıştığını gösteriyor. Gazze’nin açlığı, sadece mideyi değil, insanlığın kalbini de acıtır. Ve bir çocuğun kopan kolu, susturulan bir dünyanın utanç figürüdür.
> “Zulüm, her ne kadar güçlü görünse de hakikat güneşi bir gün mutlaka doğar. Çünkü zulüm, bir ömür süremez; ama bir damla gözyaşı, asırların hesabını sorar.”
ÖZET:
ABD, Filistin’deki zulmün siyasi ve askeri hamisidir.
Avrupa, açlık dramını geç de olsa fark etmeye başlamıştır.
İsrail, sivil halkı ve sağlık ekiplerini doğrudan hedef alarak “yaşatmama” politikası yürütmektedir.
Mısır halkının denize bıraktığı yiyecek şişeleri, sembolik de olsa vicdani bir duruştur.
İngiltere’nin geçmişte kurduğu bölme planlarını bugün itiraf etmesi, tarihi ironi taşır.
İsrail’in yalan propagandaları gerçekleri örtmeye yetmemektedir.
Gazze’deki siviller hem açlığa hem de aşağılanmaya maruz kalmaktadır.
Zulmün Hamisi, Vicdanın İmtihanı: Gazze, ABD ve İnsanlığın Sessizliği
“Kan ile kurulan devlet, adalet ile ayakta duramaz.”
– Hz. Ali (r.a.)
Modern dünyanın vicdanı, Gazze’nin tozlu sokaklarında açlıktan can veren çocukların ağlayışıyla sınanıyor. Bu sınavda başrolü oynayan ise zulmün en büyük hamisi olan Amerika Birleşik Devletleri’dir. Görünürde “özgürlük ve demokrasi ihracatçısı” olan bu süper güç, fiiliyatta kanın, gözyaşının ve yıkımın arkasındaki en karanlık gölgedir.
Zulmün Küresel Mimarı: ABD’nin Siyasi İkiyüzlülüğü
ABD, Filistin’de akan kanın sorumluluğunu sadece İsrail’e yüklemekle kalmaz; aynı zamanda onun katliamlarını askeri, siyasi ve medya desteğiyle perçinler.
Fransa’nın Filistin Devleti’ni tanıma kararına karşı “şiddetle reddediyoruz” açıklamasında bulunması, Amerika’nın zalimin değil, mazlumun karşısında saf tuttuğunu açıkça göstermektedir. Bu tepki, adeta “Adalet varsa, biz yokuz” beyanıdır.
ABD’nin bu tavrı sadece siyasi değil, ahlaki ve insani anlamda da bir çöküştür. Çünkü mazlumu tanımamak, zalime kefil olmak anlamına gelir. “Bize göre dostluk, çıkarın tanımını yapar” anlayışıyla hareket eden bir devletin, insanlık ailesine söyleyecek söz hakkı yoktur.
Avrupa’nın Geç Uyanışı: Vicdan mı, Zorunluluk mu?
Avrupa’nın büyük gazeteleri, nihayet Gazze’de yaşanan açlığa dair haberler yayınlamaya başladı. The Guardian, “daha önce böyle bir açlık yaşanmadı” derken, aslında itiraf edilen şey bu vahşetin yeni değil, sadece görmezden gelinen bir gerçek olduğudur. Peki, bu geç uyanış gerçekten bir vicdan silkinişi midir, yoksa halk baskısıyla gelişen bir zorunlu yön değiştirme midir?
Tarih, Avrupa’nın pek çok zulme geç uyanıp, geç müdahale ettiğini gösteriyor. Bosna’da Srebrenitsa, Ruanda’da soykırım, Myanmar’da Arakan… Hepsinde ortak payda şudur: Görmemek için bakmamak.
İsrail’in Korkunç Taktiği: Yaşamı Hedef Almak
İsrail’in askeri operasyonları artık klasik bir savaş formatından çıkmıştır. Kasıtlı olarak sağlık ekipleri, sivil savunma unsurları ve hatta yardım dağıtım noktaları vurulmaktadır. Bu, bir “yok etme stratejisi” değil, tam anlamıyla bir yaşatmama politikasıdır.
Açlıkla terbiye etmeye çalıştığı bir halk, bombalarla yok edilmeye devam ediliyor. Bombaların paramparça ettiği çocuk bedenleri, yalnızca vicdanları değil, insanlık kavramının ta kendisini de parçalamaktadır. Bir çocuğun kopan kolu, artık sadece bir fiziksel yıkım değil; insanlığın kalbinin yerinden söküldüğünün sembolüdür.
Mısır’dan Denizlere Umut: Bir Şişe Vicdan
Gazze kıyılarına bırakılan tahıl dolu şişeler, bir halkın sessiz çığlığına verilen sembolik bir cevaptır. Akdeniz’e bırakılan bu umutlar, belki açlığı doyurmaz ama bir şeyleri doyurur: Utancı.
Bu eylem, insanlığın yüreğinde hâlâ bir şeylerin kıpırdadığını gösteren naif ama derin bir harekettir.
Tarihi İroni: İngiliz Planının İtirafı
Bir zamanlar Osmanlı topraklarını bölmek için masa başında haritalar çizen İngiliz aklı, bugün “Türkler ve Kürtler barışa her zamankinden yakın” diye analiz yayınlıyor.
Tarih gariptir; dün bölmek için plan kuranlar, bugün kendi kurdukları oyunun enkazında dürüstlük gösterisi yapıyor. Oysa bu tür açıklamalar sadece imaj temizleme çabasıdır, hakikatle değil, politik çıkarla beslenir.
Hakikatin Üzerine Örtülen Yalanlar
İsrail’in en büyük silahı, tankları ya da uçakları değil, yalanlarıdır. “Gazze’de açlık yok” diyen bir bakan, sadece bir milletin açlığına değil, dünyanın aklına da hakaret etmektedir.
Ama yalan, ne kadar büyürse büyüsün, gerçeğin gölgesine basamaz.
İbretlik Sahneler: Aşağılanma ve Sessizlik
ABD askerlerinin yardım sırasında bir kadına uyguladığı aşağılayıcı tavır, modern emperyalizmin bir diğer yüzünü ortaya koydu.
İnsanlar sadece açlıkla değil, aşağılanmayla da öldürülüyor.
Fakat asıl aşağılık olan; bu sahneleri görüp susan kalabalıklardır.
SONUÇ VE HİKMETLİ ÖZET
Zulmün gölgesinde insanlık eriyor. ABD ve İsrail’in politikaları, sadece coğrafyaları değil, insan vicdanını da yakıyor. Avrupa’nın geç uyanışı, vicdanın zamanla yarıştığını gösteriyor. Gazze’nin açlığı, sadece mideyi değil, insanlığın kalbini de acıtır. Ve bir çocuğun kopan kolu, susturulan bir dünyanın utanç figürüdür.
> “Zulüm, her ne kadar güçlü görünse de hakikat güneşi bir gün mutlaka doğar. Çünkü zulüm, bir ömür süremez; ama bir damla gözyaşı, asırların hesabını sorar.”
ÖZET:
ABD, Filistin’deki zulmün siyasi ve askeri hamisidir.
Avrupa, açlık dramını geç de olsa fark etmeye başlamıştır.
İsrail, sivil halkı ve sağlık ekiplerini doğrudan hedef alarak “yaşatmama” politikası yürütmektedir.
Mısır halkının denize bıraktığı yiyecek şişeleri, sembolik de olsa vicdani bir duruştur.
İngiltere’nin geçmişte kurduğu bölme planlarını bugün itiraf etmesi, tarihi ironi taşır.
İsrail’in yalan propagandaları gerçekleri örtmeye yetmemektedir.
Gazze’deki siviller hem açlığa hem de aşağılanmaya maruz kalmaktadır.
İnsan ve Ebediyet Yolculuğu: Fani Hayatın İmtihanı ve Baki Kurtuluş
İnsan, kâinat sahnesinde aciz ve zayıf bir varlık olarak belirir; ihtiyaçları sonsuz, belaları çoktur. Hayatın yükü ağırdır ve bu yükü tek başına taşımak mümkün değildir. Bediüzzaman Said Nursi Hazretleri’nin belirttiği gibi, eğer Kadir-i Zülcelâl’e dayanıp tevekkül etmez, O’na itimat edip teslim olmazsa, vicdanı daima azap içinde kalır; semeresiz meşakkatler, elemler, teessüfler onu boğar, “ya sarhoş ya canavar eder.”
Bu sözler, insanın fıtratındaki boşluğu ve ancak Yaradan’a bağlanmakla dolabilecek manevi açlığı net bir şekilde ortaya koyar. İnsan, ebed için yaratılmıştır; bu fani dünya, onun sonsuzluk yolculuğunda bir durak, bir imtihan yeridir.
Ne var ki, bu fani hayatın aldatıcı cazibeleri insanı kolayca sarabilir. “Her kim hayat-ı fâniyeyi esas maksat yapsa zahiren bir cennet içinde olsa da manen cehennemdedir.”
Dünya nimetlerinin geçiciliğini ve bunların asıl maksat edinildiğinde getirdiği manevi boşluğu bu cümleyle çarpıcı bir şekilde ifade edilmiştir. Görünen bir cennet, aslında derin bir dahili cehennemi barındırabilir. Çünkü insan ruhu, fani olanla doyuma ulaşamaz; o, ebedi olanın peşindedir.
İşte bu yüzden, “her kim hayat-ı bâkiyeye ciddi müteveccih ise saadet-i dâreyne mazhardır.”
İki dünya saadetine ulaşmanın sırrı, ebedi olana yönelmekte, geçici heveslere takılıp kalmamaktadır.
Kasas Suresi 28/77. Ayet’te buyrulduğu gibi: “Allah’ın sana verdiğinden âhiret yurdunu kazanmaya bak ve dünyadan nasibini unutma! Allah sana ihsan ettiği gibi, sen de insanlara ihsanda bulun. Yeryüzünde bozgunculuk çıkarmaya çalışma! Şüphesiz Allah bozgunculukları sevmez.”
Bu ayet, dünya ve ahiret dengesini mükemmel bir şekilde özetler. Dünyayı tamamen terk etmek de aşırıya gitmek de yanlıştır. Önemli olan, dünya nimetlerini birer araç olarak görmek ve onları ahiret için birer azık kılmaktır. Aynı zamanda, insanın sadece kendi nefsiyle meşgul olmaması, Allah’ın kendisine ihsan ettiği gibi başkalarına da ihsanda bulunması, yani toplumsal sorumluluklarını yerine getirmesi gerektiği anlatılır.
***********
Peyami Safa’nın “Bir milleti yok etmek isterseniz askerî istilâya lüzum yoktur. Ona tarihini unutturmak, dilini bozmak, dininden soğutmak ve dolayısıyla mânevî değerlerini, ahlâkını yozlaştırmak kâfidir” sözü, ayetin toplumsal boyutunu teyit eder niteliktedir. Bozgunculuk, sadece fiziki yıkım değil, aynı zamanda manevi ve ahlaki çürümeyi de kapsar.
Dünya, tüm lezzetleri, sefahâtleri ve safalarıyla ruha ağır bir yüktür. “Ruhu fasid, kalbi hasta olanlardan başka kimse o ağır yükün altına giremez.”
Kalbi ve ruhu sağlam olanlar, bu yükün altına girmez, yani dünyanın aldatıcı cazibelerine kapılmazlar. Onlar bilirler ki, sahip oldukları iman gibi hadsiz derecede kıymetli bir nimet varken, ihtiyarlık da, hastalık da, vefat da hoştur. Çünkü bunlar, imanın gözüyle bakıldığında birer sınav, birer arınma vesilesidir. Nahoş olan, günahlar, sefahâtler, bid’atlar ve dalâletlerdir.
Peki, bu dünya imtihanında doğru yolu nasıl bulacağız?
Hazreti Mevlâna’nın gönüllere hitap eden öğüdü bu noktada bir rehberdir: “Ey gönül; Tenha bir yerde dilediğin kadar RABB’ine ağla Ama sakın ola tenha bir yerde ağlayan birine sebep olma!”
Bu söz, bireysel ibadetin derinliğini ve samimiyetini vurgularken, aynı zamanda başkalarının acısına sebep olmaktan kaçınmanın önemini hatırlatır. Kendi iç dünyamızda Allah ile bağımızı kurmak ne kadar önemliyse, dış dünyada da insanlara faydalı olmak, zulmetmemek, haksızlığa uğratmamak o kadar önemlidir.
Ancak bu yolda tehlikeler de mevcuttur.
*********
“Hiçbir müfsid ben müfsidim demez. Daima suret-i haktan görünür. Yahut bâtılı hak görür. Evet, kimse demez ayranım ekşidir. Fakat siz mihenge vurmadan almayınız.”
Bu, hak ile batılın karıştığı, doğruluğun maskesi altında yanlışların gizlenebildiği bir dünyada, her söylenene hemen inanmamak, her görüneni hak zannetmemek gerektiğini ifade eder. Aklı ve imanı bir mihenk taşı gibi kullanarak, hakikati batıldan ayırmak gerekir.
İçimizden kimimiz dünyayı isteriz, kimimiz ise ahireti. Bu, Al-i İmran Suresi 152. ayette de belirtildiği üzere, insan fıtratındaki bir eğilimdir. Ancak önemli olan, kalbin asıl yönelişini ebedi olana çevirmek ve fani olanı bir geçiş noktası olarak görmektir. İşte bu anlayışla yaşanan bir hayat, hem dünyada huzur ve bereket getirir hem de ahirette sonsuz bir saadeti müjdeler.
Özet:
Bu makale, insanın zayıflığına, ihtiyaçlarının sonsuzluğuna ve Kadir-i Zülcelâl’e tevekkül etmenin gerekliliğine işaret edetek başlar. Fani dünyanın asıl maksat edinilmesi halinde manevi bir cehenneme dönüşeceğini, ebedi hayata yönelmenin ise iki dünya saadetini getireceğini belirtir.
Kasas Suresi’ndeki ayetle dünya ve ahiret dengesini, infak etmenin ve bozgunculuktan sakınmanın önemini açıklar.
Peyami Safa’nın sözleriyle milletlerin manevi değerlerinin yozlaşmasının tehlikelerine dikkat çeker.
Dünya nimetlerinin geçici yükünü ve imanın, hastalık ve yaşlılık gibi zorlukları dahi hoş karşılamanın anahtarı olduğunu ifade eder.
Hz. Mevlana’nın öğüdüyle bireysel ibadetin derinliği ile başkalarına zarar vermemek arasındaki ilişkiyi kurar.
Son olarak, müfsitlerin suret-i haktan görünebileceği uyarısıyla doğruyu yanlıştan ayırmanın ve hakikati mihenge vurarak anlamanın önemini ifade eder. Makale, insanın ebediyet için yaratıldığı gerçeğinden hareketle, fani hayatın imtihanını ve baki kurtuluşa giden yolu işlemeyi amaçlamaktadır.
Cennet ve Cehennemliklerin Hâlleri: Kur’ânî Bir Tasvir ve Derinlikli Bir Tefekkür
Ebediyetin Kapısı Açılırken
Kur’ân-ı Kerim, insanın nihai akıbetini yalnızca haber vermekle kalmaz; aynı zamanda tasvir eder, sahne sahne gözler önüne serer. Bu tasvirler, bir yandan Allah’ın adalet ve merhamet sıfatlarını yüceltirken diğer yandan insana sorumluluğunu ve tercihlerinin ağırlığını hatırlatır. Cennet ve cehennem; sadece ödül ve ceza mekânı değil, hakikatin ve hikmetin ete kemiğe büründüğü son sahnedir. Bu yazıda, Kur’an’da cennetlik ve cehennemliklerin hâlleri; edebi, akli, tarihi ve bilimsel boyutlarıyla incelenecek; ibretli tefekkür yolları açılacaktır.
Kur’an’da Cennetliklerin Tasviri: Lütfun Zirvesi
Cennet, Kur’an’da hem maddî hem de manevî nimetlerle tasvir edilir. Maddi olarak altından ırmaklar akan, meyveleri sarkmış, gölgeleri serin, köşkleri ve hurileriyle donatılmış bir diyardır (Muhammed, 15; İnsan, 13-22). Ancak asıl işaret, kalbin tatminine, korkunun ve hüznün kalktığı bir hâl içindir:
> “Onlar orada ne bir yorgunluk hissederler ne de oradan çıkarılırlar.” (Hicr, 48)
Hikmetli bir boyut: Cennetliklerin bu hali, Allah’ın kuluna olan nihai rahmetinin tecellisidir. Dünya zorluklarının ardından gelen huzur, imtihanın son mükâfatıdır.
Edebi boyut: Kur’an’ın tasvirleri, sembolik zenginliklerle doludur. Gümüş kadehler, misk kokuları, sedef içindeki inciler gibi ifadeler (Vakıa, 17-24) bu manevi huzurun fiziki karşılıklarıdır.
Akli boyut: İnsan aklı, sürekli haz ve mutluluk isteyen bir fıtrata sahiptir. Cennet, bu arayışın sonsuz ve tam cevabıdır. Kur’an, akla bu idealin ancak Allah’a teslimiyetle elde edilebileceğini öğretir.
Cehennem, Kur’an’da hem dehşetli bir mekân hem de ilahi adaletin en çarpıcı yüzüdür.
> “Derileri piştikçe, azabı tatmaları için onlara başka deriler veririz.” (Nisa, 56)
“Ateş onların yüzlerini yalayıp geçer, dişleri sırıtır hâlde kalırlar.” (Müminun, 104)
İbretli boyut: Bu tasvirler, sadece korku salmak için değil; insana, özgür iradesiyle yaptığı tercihlerin sonuçlarını düşündürmek içindir.
Bilimsel boyut: Bugün bilim, derinin sinir uçlarını barındırdığı için acıyı hissetmenin merkezi olduğunu doğrulamakta. Kur’an’ın “yeni deri” detayı bu anlamda dikkat çekicidir.
Tarihi boyut: Cahiliye Arapları, ölümden sonrası için çoğunlukla muğlak fikirler taşırken, Kur’an açık, sahnelenmiş ve sistemli bir ahiret tasviri sunarak o dönemin düşünce boşluğunu doldurmuştur.
Diyaloglar: Cennet ve Cehennemliklerin Konuşmaları
Kur’an, cennetlikler ve cehennemlikler arasında geçen sahneleri kelime kelime sunar.
> “Cennetlikler cehennemliklere seslenir: ‘Biz Rabbimizin bize vaat ettiğini gerçek bulduk, siz de buldunuz mu?’ Onlar derler ki: ‘Evet!’” (Araf, 44)
Bu konuşmalar, sadece bilgi vermek için değil, bir sorgulama ve tebliğ aracıdır. Cennetliklerin selam ile karşılanması (Ra’d, 23-24) ve cehennemliklerin yalvarışları (Furkan, 13; Fatır, 37) arasında büyük bir zıtlık vardır.
Mahşer Anı ve Ezelî Adalet
Mahşer günü, herkesin defterinin önüne konduğu, hiçbir yanlışın gizlenmediği bir gündür (Kehf, 49).
> “O gün insanlar bölük bölük çıkacaklardır ki, yaptıkları kendilerine gösterilsin.” (Zilzal, 6)
Mantıki bir sonuç: Eğer bir hesap günü olmasaydı, zalimle mazlumun eşit sona ulaşması adaletle çelişirdi. Ahiret, Allah’ın mutlak adaletinin kaçınılmaz bir gereğidir.
Tefekkürî Sonuçlar ve Vicdani Mesajlar
Kur’an’daki cennet ve cehennem tasvirleri; salt bir bilgi değil, birer uyanış vesilesidir.
Kur’an, sürekli “akletmez misiniz?”, “düşünmez misiniz?”, “ibret almaz mısınız?” sorularıyla bu tabloları okuyucunun zihninde harekete geçirir.
Bu tasvirlerin hedefi; tercih bilincini güçlendirmek, sorumluluğu hatırlatmak ve ebedî hayat için hazırlık yapmaktır.
Sonuç ve Özet
Cennet, Kur’an’da huzurun, nimetlerin ve Allah’ın rızasının tecelligâhıdır. Cennetlikler orada ebedî bir ferahlık içindedir.
Cehennem, adaletin acı ama kaçınılmaz bir sonucudur. Cehennemlikler kendi elleriyle kazandıkları azabı yaşarlar.
Bu iki akıbet, Kur’an’da sadece bilgi değil, güçlü bir hikmet ve ibret mesajı taşır.
Bilimsel ve mantıki yaklaşımlar, cehennemin detaylarının bile hakikate uygunluğunu gösterir.
Edebi anlatım gücüyle, Kur’an insanı sahnenin içine sokar, tercihini sorgulatır.
Tarihi açıdan, Kur’an’ın bu anlatımları, müşrik Arapların ölüm sonrası boş inançlarına karşılık net bir vizyon sunmuştur.
Özet
Bu makalede, Kur’an’da cennet ve cehennemliklerin hâlleri, çok yönlü bir bakışla ele alınmıştır. Cennet; ebedî mutluluk ve rahmetin yurdu, cehennem ise adaletin ve sorumluluğun tecelli ettiği yerdir. Kur’an bu tasvirlerle sadece bilgilendirmez, düşündürür, korkutur, umut verir ve yönlendirir. Bu sebeple bu sahneler, birer edebi sanat, ilmi işaret, ahlaki uyarı ve akli kıyas aracı olarak değerlidir. İnsan ise bu tablolar karşısında bir seyirci değil, bir aktör olduğunu hatırlamalıdır.
