AHİT SANDIĞI VE YERİ Kur’an’da Ahit Sandığı: Tarihi ve Hikmetleri İnsanlık tarihi boyunca kutsal emanetler, manevi değerlerin sembolü olmuş ve inanç sahipleri için büyük önem taşımıştır. Ahit Sandığı da bu emanetlerden biridir. Kur’an-ı Kerim, İsrailoğulları’na verilen Ahit Sandığı’ndan bahseder ve onun içerisinde büyük bir bereket bulunduğunu bildirir. Ahit Sandığı’nın mahiyeti, tarihî süreci ve tefsirlerdeki izahları […]
Hakkı Hafife Alanlardan Uzak Durmak: İlahi Bir Uyarı “Âyetlerimiz hakkında dedikoduya dalanları gördüğün vakit başka bir söze dalıncaya kadar onlardan yüz çevir, uzaklaş. Şayet şeytan sana unutturursa hatırladıktan sonra (kalk), o zalimler grubu ile beraber oturma.” Enam.68. Hakkı Hafife Alanlardan Uzak Durmak: İlahi Bir Uyarı Kur’an-ı Kerim, insanın dünya ve ahiret saadetini sağlayacak ölçüler sunan […]
CHP ve İbretlik Tarihî Gerçekler: Kalaysız Kabın Hikâyesi Tarih, milletlerin hafızasıdır. Bu hafızada bazı hadiseler vardır ki, nesilden nesile ibret olarak aktarılır. Ali Ulvi Kurucu merhumun naklettiği, büyük âlim Hacı Veyis Efendi’nin CHP hakkındaki tespiti de bu ibretli hakikatlerden biridir: > “Oğlum, bu fırka, bu teşekkül, kalaysız bir bakır kaba benzer; içine ne dahil olursa […]
ZEHİRLİ DUYGULAR İnsan, sadece aklıyla değil, aynı zamanda duygularıyla da var olan bir varlıktır. Sevgi, merhamet, şefkat ve vicdan gibi güzel duygular insanı yüceltirken; kin, öfke, kıskançlık, kibir, haset ve nefret gibi zehirli duygular insanın hem dünyasını hem de ahiretini mahveder. Kur’an-ı Kerim’de, insanın nefsiyle mücadelesine dikkat çekilir: “Nefsini arındıran kurtuluşa ermiştir. Onu kötülüklere gömen […]
ZEHİRLİ FİKİRLER İnsan, düşünceleriyle şekillenen bir varlıktır. Fikirleri saf ve doğru olan kişi, güzel bir hayat yaşar, etrafına huzur ve iyilik yayar. Ancak, yanlış ve zehirli fikirlerle beslenen biri, hem kendini hem de çevresini zehirler. Zehirli bir fikir, yalnızca aklı kirletmekle kalmaz, kalbi ve ruhu da hasta eder. Zehirli fikirler, kibir, inançsızlık, ahlaksızlık, adaletsizlik, nefret, […]
İki Toprak, İki İnsan: Ortamın ve Terbiyenin Gücü “(Toprağı) iyi ve elverişli beldenin bitkisi, Rabbinin izniyle bol ve bereketli çıkar. (Toprağı) kötü ve elverişsiz olandan ise, faydasız bitkiden başkası çıkmaz. Şükredecek bir toplum için biz âyetleri işte böyle değişik biçimlerde açıklıyoruz.”Araf. 58. Konuyu farklı ortamlarda yetişen iki farklı insan açısından değerlendirip hikmetli, ibretli ve düşündürücü […]
HAK DİNİ KUR’AN DİLİ TEFSİRİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ NELERDİR? *Hak Dini Kur’an Dili*, Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır (1878-1942) tarafından yazılmış, Türkçe tefsir literatürünün en önemli eserlerinden biridir. Osmanlı’nın son dönemi ile Cumhuriyetin ilk yıllarında kaleme alınan bu tefsir, 1926 yılında Diyanet İşleri Reisliği’nin talebi üzerine hazırlanmıştır. Elmalılı Hamdi Yazır’ın derin ilmi birikimi ve edebi üslubuyla yazılan […]
İBNİ ABBAS TEFSİRİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ NELERDİR? İbnü Abbas Tefsiri, sahabe döneminin en önemli tefsir kaynaklarından biri olarak kabul edilir ve Abdullah bin Abbas’a (ö. 68/687-688) isnat edilir. İbnü Abbas, Hz. Muhammed’in amcasının oğlu, genç yaşta İslam’ı kabul etmiş bir sahabe ve Kur’an ilimlerinde otorite olarak tanınan bir şahsiyettir. “Tercümanü’l-Kur’ân” (Kur’an’ın Tercümanı) lakabıyla anılır. Ancak, doğrudan […]
KADI BEYZAVİ TEFSİRİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ NELERDİR? Kadı Beyzâvî Tefsiri, tam adıyla *Envârü’t-Tenzîl ve Esrârü’t-Te’vîl*, Nasiruddin Ebu Said Abdullah bin Ömer el-Beyzâvî (ö. 685/1286 civarı) tarafından yazılmış, İslam tarihindeki en önemli tefsir eserlerinden biridir. Kadı Beyzâvî, Şafiî mezhebine mensup bir âlimdir ve bu tefsir, özellikle ortaçağ İslam dünyasında büyük bir etki bırakmıştır. İşte Kadı Beyzâvî Tefsiri’nin […]
NESEFİ TEFSİRİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ NELERDİR? Nesefî Tefsiri, İslam tarihindeki önemli tefsir eserlerinden biridir ve Ebu’l-Berekât Abdullah bin Ahmed en-Nesefî (ö. 710/1310) tarafından yazılmıştır. Tam adı *Medârikü’t-Tenzîl ve Hakâikü’t-Te’vîl* olan bu tefsir, özellikle Hanefî mezhebine mensup âlimler arasında yaygın bir şekilde kabul görmüştür. Nesefî Tefsiri’nin temel özellikleri şunlardır: 1. **Kısa ve Öz Anlatım**: Nesefî Tefsiri, gereksiz […]
ZEMAHŞERİ TEFSİRİNİ DİĞERLERİNDEN AYIRAN TEMEL ÖZELLİKLERİ NELERDİR? Zemahşerî’nin “el-Keşşâf an Hakâiki’t-Tenzîl” adlı tefsiri, İslam dünyasında en çok tartışılan ve takdir edilen tefsirlerden biridir. Belagat yönü, Mu’tezilî bakış açısı ve derin dilbilgisi analizleri ile öne çıkar. İşte Zemahşerî’nin tefsirini diğerlerinden ayıran temel özellikler: 1. Belagat ve Dilbilgisi Açısından Derinlik Arap dili ve edebiyatına hâkimiyetiyle ünlüdür. Kur’an’ın […]
MEDRESELERDE OKUTULAN TEMEL ESERLER HANGİLERİDİR VE BUNLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ NELERDİR? Osmanlı ve İslam dünyasında medreselerde okutulan temel eserler, farklı ilim dallarında derinleşmeyi sağlamak için hazırlanmış olup, Kelam, Fıkıh, Tefsir, Hadis, Mantık, Sarf, Nahiv ve Edebiyat gibi disiplinleri kapsıyordu. Aşağıda, medrese müfredatında okutulan başlıca eserleri ve bunların genel özelliklerini özetledim. 1. Dini İlimler (Tefsir, Hadis, Kelam, […]
KUR’AN-I KERİM, HADİS-İ ŞERİFLER VE İSLAM DÜŞÜNCESİNDE HURİLERİN ÖZELLİKLERİ Cennet tasvirleri, İslam inancının önemli konularından biridir ve “hûriler”, özellikle Kur’ân-ı Kerîm ve hadislerde cennette müminlere verilecek nimetlerden biri olarak anlatılmıştır. Bu kavram, İslam düşüncesinde hem maddi hem de manevi bir yönüyle ele alınmış, özellikle Ehl-i Sünnet alimleri tarafından tefsirlerde detaylandırılmıştır. 1. KUR’AN-I KERİM’DE HÛRİLER Hûrilerle […]
