Ekberü’l-Kebair: Ruhun Felaketi Olan Yedi Büyük Günah
Ekberü’l-Kebair: Ruhun Felaketi Olan Yedi Büyük Günah
“Hem mektubunuzda “yedi kebair”i soruyorsunuz. Kebair çoktur fakat ekberü’l-kebair ve mubikat-ı seb’a tabir edilen günahlar yedidir: “Katl, zina, şarap, ukuk-u valideyn yani kat’-ı sıla-yı rahim, kumar, yalancı şehadetlik, dine zarar verecek bid’alara taraftar olmak”tır. ”
Barla Lâhikası
İnsan, yaratılışı itibarıyla hem iyiliklere hem kötülüklere meyilli bir varlıktır. İyiliği sevip güzelliğe yöneldiği gibi, gafletle, hevesle ve nefsiyle kötülüklere de düşebilir. Ancak bazı günahlar vardır ki, sadece bireyi değil, aileyi, toplumu ve hatta imanı dahi zedeler. Bunlara dinî literatürde “kebair”, yani “büyük günahlar” denir. Bu büyük günahların en yıkıcı ve tehlikelileri ise “mübikât-ı seb’a” yani “helâk edici yedi büyük günah”tır.
Bediüzzaman Said Nursî, Barla Lahikası’nda bu yedi büyük günahı şöyle sıralar:
> “Katl, zina, şarap, ‘ukūk-u valideyn yani kat’-ı sıla-yı rahim, kumar, yalancı şehadetlik, dine zarar verecek bid’alara taraftar olmak.”
Bu liste, sadece bireyin manevî hayatını değil, bir toplumun ahlakî temelini de tehdit eden unsurları gösterir. Her biri, hakikatiyle değerlendirildiğinde insanın hem dünya hem ahiret saadetini sarsacak birer felaket kapısıdır.
- Katl (Adam öldürmek)
Hayat, Allah’ın insana verdiği en büyük emanettir. Haksız yere bir cana kıymak, sadece bir bedeni değil; bir âlemi yıkmaktır. Kur’an, “Kim bir canı haksız yere öldürürse, bütün insanları öldürmüş gibi olur” buyurur (Maide, 32). Çünkü hayat hakkı, kul hakkının zirvesidir.
- Zina
Aileyi ifsad eden, nesli tehdit eden ve toplumu çürüten en büyük afetlerden biridir. Zinada hem iffetin kirlenmesi, hem güvenin yıkılması, hem de ahlâkî temelin bozulması söz konusudur. İslâm bu suça ağır cezalar koyarak toplumu koruma altına almıştır.
- Şarap (İçki ve sarhoş edici maddeler)
Aklı örten, iradeyi çürüten ve bütün kötülüklerin kapısını açan bir zehirdir. İçki şeytanın “kudretli bir ilacı” gibi görülür; çünkü içkiyle şeytan birçok kötülüğü tek adımda insanın içine sokar. İçki, ferdi alçaltır, aileyi yıkar, toplumu bozar.
- ‘Ukūk-u valideyn (Anne-babaya isyan ve sıla-i rahmin kopması)
Anne-babaya asi olmak, insanın fıtratına yabancı en büyük kötülüklerden biridir. Onlara karşı saygı, vefa ve şefkat; sadece ahlakî değil, ilahî bir borçtur. Bu bağı koparmak, sadece aileyi değil, toplumun da köklerini kurutur. Sıla-i rahmi kesmek; toplumsal şefkati ve dayanışmayı zayıflatır.
- Kumar
Emeksiz kazanç, kolay yoldan zengin olma arzusu insanı ahlâkî ve mânevî felâkete sürükler. Kumar, çalışmayı, sabrı, helâl kazancı değersizleştirir. Aile içi huzursuzluklar, borç batağı, iflaslar, cinnetler çoğu zaman kumarın izini taşır. Oysa insanın izzeti, alın terindedir.
- Yalancı Şahitlik
Hakikatin üstünü örten her söz, sadece bir kişiye değil, adalete ihanettir. Mahkemelerde verilen sahte şahitlik; masumların mahkûmiyetine, zalimlerin kurtulmasına yol açar. Bu da, toplumun temel direği olan adaletin çökmesi demektir.
- Bid’alara taraftarlık (Dine zarar verecek sapmaları desteklemek)
Bid’at; dinde sonradan çıkarılmış, Kur’an ve Sünnet’e aykırı düşen uygulamalardır. Bid’alara destek olmak; hak dinin safiyetine zarar vermek, insanları yanlış yola sevk etmek ve ilâhî ölçüleri tahrif etmektir. Bediüzzaman bu günahı, kalbî ve aklî sapmanın en tehlikeli şekli olarak görür.
Bu Günahların Ortak Özelliği: Helâk Edicilik
Bu yedi günah, bireyin kalbini karartır, toplumun temelini çürütür, manevî hayatı ifsad eder. Her biri, şeytanın insana açtığı bir yol, nefisle yapılan bir işbirliği ve hidayetten uzaklaşmanın bir emaresidir. Ve en acısı, bunlar alışkanlık hâline gelirse, tevbe edilmeden ölüme yakalananlar için uhrevî bir felaketin habercisi olabilir.
Ancak her günahın bir tevbesi, her karanlığın bir aydınlığı vardır. Bu kebair, fark edildiği anda pişmanlık ve samimi bir dönüş ile temizlenebilir. Çünkü Allah’ın rahmeti, gazabını geçmiştir. Lakin bu rahmeti elde etmek için günahın büyüklüğünü bilmek ve ciddiyetle yüzleşmek gerekir.
Özet:
Bu makalede Barla Lahikası’nda zikredilen “yedi büyük günah” (mübikât-ı seb’a) üzerinde durulmuştur. Bunlar: adam öldürmek, zina, içki, anne-babaya isyan, kumar, yalancı şahitlik ve dine zararlı bid’atlara destek vermek gibi birey ve toplumun ruhunu sarsan, helâk edici günahlardır. Bu günahlar, insanı manevî felakete sürüklerken; tevbe ve ıslah ile ebedî kurtuluşa dönüşebilir. Her bir günah, bir uyanış vesilesi ve Allah’a dönüş için bir fırsat olabilir.
