Tesbitler – islam bilgi arşivi

Cemalin Aynası: Tevhid ve Vahdet

“Tevhid ve vahdette cemal-i İlahî ve kemal-i Rabbanî tezahür eder. Eğer vahdet olmazsa, o hazine-i ezeliye gizli kalır. Evet, hadsiz cemal ve kemalât-ı İlahiye ve nihayetsiz mehasin ve hüsn-ü Rabbanî ve hesapsız ihsanat ve beha-i Rahmanî ve gayetsiz kemal-i cemal-i Samedanî, ancak vahdet âyinesinde ve vahdet vasıtasıyla şecere-i hilkatin nihayatındaki cüz’iyatın simalarında temerküz eden cilve-i esmada görünür.”
Şualar

Kâinat, gözle görülen bir kitap; varlıklar, satır satır yazılmış harflerdir. Bu büyük kitabın her kelimesi, her noktası, bir hakikatin aynasıdır: Tevhid. Çünkü ancak birlik içindeki bir düzen, bu kadar mükemmel bir güzelliği gösterebilir.

Bediüzzaman Hazretleri der ki:

> “Tevhid ve vahdette cemal-i İlahî ve kemal-i Rabbanî tezahür eder. Eğer vahdet olmazsa, o hazine-i ezeliye gizli kalır.”

Cemal Vardır Ama Görünmesi İçin Vahdet Gerekir

Bir tablo düşünün; içinde yüzlerce renk var ama dağınık… Sanat yok, şekil yok. Bu renkler ne kadar güzel olursa olsun, bir ressamın eliyle bütünleşmediği sürece, güzellik ortaya çıkmaz. Renkler vardır ama cemal görünmez.

Aynen öyle, kâinattaki güzelliklerin, rahmetin, sanatın, hikmetin, ihsanın ve kemalin görülebilmesi için hepsinin birleştirilmesi gerekir. İşte bu birleştirme ancak tevhid ile mümkündür.

Çünkü vahdet, yani birliğe dayalı varlık duygusu, İlahi güzelliğin tezahür etmesini sağlar. Vahdet olmazsa, cemal gizlenir. Yani Allah’ın sınırsız isim ve sıfatları, karışıklıkta görünmez olur.

Birliğin Güzellikteki Rolü

Gülün rengini, kokusunu, şeklini ve dikenini ayrı eller verseydi, ortaya güzel bir gül değil, karmaşık bir diken yığını çıkardı. Ama bütün bu unsurlar tek bir sanatkârın elinden çıkınca, ortaya gül gibi bir mucize çıkar.

İşte bu yüzden cemal, tevhidin aynasında görünür. Varlıklar bir bütün olarak Allah’a ait olunca, isimler de, sıfatlar da, güzellik de kendini gösterir. Rahmaniyet, Rezzakiyet, Hakîmiyet, Vedûdiyet gibi isimler birlik içinde cilvelenir.

Cüz’lerde Tecelli Eden Sonsuz Güzellik

Bediüzzaman’ın işaret ettiği gibi:

> “Şecere-i hilkatin nihayatındaki cüz’iyatın simalarında temerküz eden cilve-i esmâda görünür.”

Yani, kâinat ağacının en küçük meyvesinde bile, Allah’ın bütün isimleri bir tecelli hâlinde görülür. Bu da ancak vahdetle mümkündür. Eğer her şey sebeplere dağıtılsa, her meyve birer tesadüfün işi sayılsa, o zaman Allah’ın güzellikleri görünmez olur.

Ama tevhid nazarıyla bakıldığında, en küçük zerrede bile azametli bir cemal, bir şefkat ve bir kudret parlar.

Özet:

Bu makale, İlahi güzelliklerin ve sonsuz cemalin sadece tevhid ve vahdet aynasında görünebileceğini anlatmaktadır. Allah’ın isim ve sıfatlarının tecellisi, ancak her şeyin tek bir Zât’a ait olduğunun anlaşılmasıyla mümkündür. Birlik yoksa, İlahi güzellik gizlenir. Ama tevhid ile bakıldığında, en küçük varlıklarda bile muazzam bir sanat ve cemal parıldar. Tevhid, hem marifetin anahtarı hem de cemalin aynasıdır.