Makale: Sözün Büyüsü – Beyanın Sihirle Buluştuğu Yer
Makale: Sözün Büyüsü – Beyanın Sihirle Buluştuğu Yer
1. Söz Büyü Olur mu?
Abdullah b. Ömer’den rivayet edilen bu hadis-i şerifte, Efendimiz (sav) şöyle buyurur:
> “Doğu tarafından iki adam gelip hutbe verdiler. İnsanlar onların beyanlarına hayret ettiler. Bunun üzerine Resûlullah (sav) şöyle buyurdu:
‘Şüphesiz beyanın bir kısmı sihirdir.’”
(Buhârî, Edeb 95; Müslim, Zühd 62)
Bu söz, ilk bakışta mecazi gibi görünse de, kelamın tesiriyle insanların akıl, kalp ve iradelerinin yönlendirilmesine dikkat çeker. Zira söz, sihirli bir değnek gibi doğru ellerde şifa; yanlış ellerde yıkım olur.
2. Söz: Hakikatin Aynası mı, Aldatmanın Maskesi mi?
Söz, hakikati ortaya koymak için yaratılmıştır. Ancak tıpkı ateşin hem ısıtma hem de yakma özelliği olduğu gibi, kelam da doğru kullanıldığında aydınlatır, yanlış kullanıldığında saptırır.
Hz. Peygamber’in “beyan sihirdir” ifadesi, şu iki yönlü tehlikeye işaret eder:
Hakikati yaldızlı sözlerle gizlemek (demagoji)
Batılı hak gibi sunmak (propaganda, manipülasyon)
Bugün özellikle medya, reklamcılık, siyaset ve sosyal medya gibi alanlarda bu “beyanın sihri” çok açık şekilde kullanılmakta, hakikat bulanıklaştırılmaktadır.
3. Etkileyici Söz: Bir Silah Gibi
Söz, sahibinin kalbinden çıkar ama dinleyenin kalbine yönelir. Bu yöneliş bazen hidayete, bazen ise saptırmaya sebep olur.
Firavun’un sihirbazları, söz ve gösteriyle halkı büyülemişti.
Nemrut, kelamla halkı inandırmıştı ki kendisi tanrıdır.
Ebu Cehil, Mekke halkını sihirle korkutmuş, Hz. Peygamber’i sözle itibarsızlaştırmak istemişti.
Ama aynı şekilde:
Hz. Musa, Allah’ın kelâmıyla Firavun’a meydan okudu.
Hz. Muhammed (sav), Kur’an’la insanları karanlıktan nura çıkardı.
Ashab, hikmetli sözlerle gönülleri fethetti.
Demek ki söz, içinde taşıdığı niyete göre büyü olur ya da nûr.
4. Bugünün Sihirbazları: Ekranlar ve Algılar
Modern zamanın sihri, artık kelimelerle yapılmaktadır. Bir kelime, bir başlık, bir video cümlesiyle:
İnsanlar birbirine düşman edilebiliyor,
Ahlâklar değiştirilebiliyor,
Milletler yönlendirilebiliyor.
Kelimeler silaha dönüştürülüyor.
O halde, söz sahipleri kadar söz dinleyenlerin de akıl, izan ve dikkatle süzgeç kullanması gerekir. Zira bazen bir slogan, bir milleti uyandırır; bazen bir yalan, bir nesli felakete sürükler.
5. Sözün Sahibi Kadar Sorumluluğu da Büyük
Efendimiz (sav) buyurur:
> “Kişi, Allah’ın rızasını kazanacak bir söz söyler, onunla ne kadar yükseldiğini düşünmez. Yine kişi Allah’ın gazabını çekecek bir söz söyler, onunla ne kadar alçaldığını fark etmez.” (Buhârî, Rikak 23)
Bugün de yazan, konuşan, paylaşan herkes, sözün hem maddî hem manevî tesirini düşünmeli. Çünkü:
Bir söz, bir gönlü onarır.
Bir söz, bir kalbi yıkar.
Bir söz, bir toplumu ihya eder.
Bir söz, bir nesli ifsat eder.
6. Sonuç: Sihirli Sözler mi, Hakikatli Beyanlar mı?
Peygamber Efendimiz’in uyarısı, kelamın ne kadar güçlü bir etkiye sahip olduğunu hatırlatır. Bugün toplumların da, bireylerin de, bir şeyin hak mı bâtıl mı olduğunu ayırt etmek için beyanların büyüsüne değil, hakikatin izine bakması gerekir.
Unutulmamalıdır ki, söz sihirdir ama en büyük sihir, Allah’ın kelamıdır. O yüzden her söz, Kur’an’a arz edilmeli; her beyan, hakikatle tartılmalıdır.
Makale Özeti:
Efendimiz’in “Beyan sihirdir” hadisi, sözün insanlar üzerindeki etkisinin büyüklüğüne dikkat çeker. Söz, ya insanı hakikate taşır ya da saptırır. Bu nedenle söz sahibi kadar dinleyici de dikkatli olmalıdır. Günümüzde sözle yapılan algı yönetimi, manipülasyon ve demagoji, bu hadisle daha da anlam kazanır. Söz bir nimettir, ama aynı zamanda bir imtihandır. En doğru söz, Allah’ın kelamıdır; her beyan ona göre ölçülmelidir.
@@@@@@
https://tesbitler.com/index.php?s=Sihir
https://youtube.com/shorts/ne7rJ0imU_0?feature=share
