Her Gün Yeni Bir Tecelli: “Külle Yevmin Hüve fî Şe’n” Ayetinin Derinliği
Her Gün Yeni Bir Tecelli: “Külle Yevmin Hüve fî Şe’n” Ayetinin Derinliği
Kur’an-ı Kerim, insanın aklını ve kalbini diriltmek için inmiştir. Onun her ayeti, bir anahtar gibi gönlün kilidini açar. O ayetlerden biri de Rahman Suresi’nin 29. ayetidir:
“Külle yevmin hüve fî şe’n.”
Yani: “O, her an bir iştedir.”
Bu kısa ama derin ayet, sadece Allah’ın kudretine dair bir beyan değil, aynı zamanda hayatın anlamına ve insanın konumuna dair de bir uyanıştır.
I. Ayetin Lafzî ve Tefsirî Manası
Bu ayetin lafzen anlamı: “Allah her gün, her an bir şe’n (iş, fiil, tecelli) üzeredir.”
Yani O, yarattıktan sonra durmaz; yaratmayı, idare etmeyi, değiştirmeyi, dönüştürmeyi sürdürür. Her nefeste ayrı bir kudret, her an yeni bir hikmet sergiler.
İbn Abbas (r.a.) bu ayeti şöyle açıklamıştır:
“Allah birine hayat verir, bir başkasının rızkını genişletir, bir başkasının duasını kabul eder, birini hastalandırır, birine şifa verir… Her an yeni bir iştedir.”
II. Allah’ın Sürekli Tecellisi: Duran Bir Kudret Değil, Diri Bir Rubûbiyet
İnsanlar genellikle evreni bir saat gibi tasavvur eder: Allah onu kurmuştur, o da kendi kendine işler. Fakat bu ayet, böyle mekanik bir anlayışı reddeder. Evrenin her zerresi, Allah’ın anbean müdahalesiyle ayakta durmaktadır.
Güneş doğarken de O iş başındadır,
Kalbindeki atışta da O’nun emri tecelli eder,
Yağmurun damlasında da,
Gözyaşındaki sebepte de…
Hiçbir şey kendi başına değildir; her şey O’nun bir fiilidir.
III. Her Şe’n, Bir İmtihan; Her An, Bir Mesajdır
Bu ayet sadece bir bilgi vermiyor; aynı zamanda insana düşen vazifeyi de hatırlatıyor. Eğer Allah her an bir şe’n üzerindeyse, her an O’na muhtaçsın.
Ve eğer O her an işleri değiştiriyorsa, hiçbir musibet kalıcı değildir, hiçbir nimet de temelli değildir.
Bugün ağlıyorsan, yarın gülebilirsin.
Bugün zirvedeysen, yarın dipte olabilirsin.
Çünkü Allah her an yeni bir şe’n üzeredir. İşte bu ayet, ümide ve korkuya bir denge koyar.
IV. İnsana Yansıması: Sabır, Şükür ve Teslimiyet
Bu ayeti bilen bir mümin:
Mutsuzken sabreder, çünkü bilir ki Allah bir başka iş üzeredir, durum değişecektir.
Mutluyken şükreder, çünkü nimet O’ndandır.
Zorlukta tevekkül eder, çünkü zorlukla beraber kolaylık yaratılabilir (Bak.İnşirah, 5-6).
Hayatın sürekli değişen yönleri, ilahî fiillerin tecellileridir. Hiçbir şey başıboş değil, hiçbir olay tesadüf değil.
Sonuç: Her Gün, Her An Rabbinden Bir Davettir
“Külle yevmin hüve fî şe’n” ayeti, Rabbimizin hayatın her anında etkin, diri ve hâkim olduğunu bildirir. Bu da insanı gafletten uyarır, kalbi diriltir. Hayatın her ânı, Allah’tan gelen bir fiildir; dolayısıyla her an, insan için bir imtihan, bir mesaj ve bir fırsattır. Bazen dua, bazen sabır, bazen şükür… Ama her hâlükârda Allah’a yönelmek gerekir.
Özet:
Bu makale, “Külle yevmin hüve fî şe’n” ayetinin manası ve hakikatine odaklanmıştır. Allah’ın her an bir işte, bir yaratış ve idare faaliyeti içinde olduğu; hayatın değişkenliğinin O’nun tecellisi olduğu açıklanmıştır. Bu hakikatin insana düşen yönü ise sabır, şükür ve teslimiyetle yaşamak, her anın bir imtihan olduğunu bilmek ve gafletten uyanmaktır.