Tesbitler – islam bilgi arşivi

Oruç, yalnızca İslam dinine özgü bir ibadet değildir. Allah, insanlık tarihi boyunca gönderdiği peygamberlere ve onların ümmetlerine farklı şekillerde oruç tutmayı emretmiştir. Kur’an-ı Kerim’de de orucun geçmiş ümmetlere farz kılındığı açıkça belirtilir:

“Ey iman edenler! Sizden öncekilere farz kılındığı gibi, oruç size de farz kılındı. Umulur ki sakınırsınız.” (Bakara 2/183)

Bu ayetten anlaşıldığı üzere, oruç insanlık tarihi kadar eski bir ibadettir. Hz. Adem’den başlayarak tüm peygamberler, Allah’ın emriyle belirli şekillerde oruç tutmuşlardır.

Hz. Adem ve Oruç

İlk insan ve ilk peygamber olan Hz. Adem’in orucu, Allah’a olan bağlılığını ve tövbesini göstermek için tuttuğu bir ibadet olarak kabul edilir. Rivayetlere göre, Hz. Adem ve Hz. Havva, cennetten dünyaya indirildiklerinde büyük bir pişmanlık içinde Allah’a yönelmişlerdir. Allah da onların tövbesini kabul etmiş, fakat bu süre içinde oruç tutmalarını emretmiştir. Hz. Adem’in, her ayın on üç, on dört ve on beşinci günlerinde oruç tuttuğu rivayet edilir. Bu üç gün orucu, İslam’da da “Beyaz Günler Orucu” olarak devam etmiştir.

Hz. Nuh ve Oruç

Hz. Nuh’un kavmi, Allah’ın emirlerine karşı gelmiş ve büyük bir tufan ile helak olmuştur. Tufan sırasında Nuh Peygamber ve yanındaki müminler bir gemiye binerek kurtulmuşlardır. Rivayetlere göre, tufanın sona erdiği ve geminin karaya oturduğu gün Hz. Nuh ve müminler, Allah’a şükür için oruç tutmuşlardır. Bu gün, Muharrem ayının 10. günü olan Aşure Günü olarak bilinir ve oruç tutmak sünnettir.

Hz. İbrahim ve Oruç

Hz. İbrahim’in de düzenli olarak oruç tuttuğu rivayet edilir. Özellikle Allah’ın ona oğlunu kurban etme emrini verdiği günlerde oruç tuttuğu anlatılır. Hz. İbrahim’in ümmeti de belirli günlerde oruç tutarak Allah’a bağlılık göstermiştir.

Hz. Musa ve Oruç

Hz. Musa’nın orucu, en çok bilinen oruçlardan biridir. Kur’an-ı Kerim’de de geçen rivayete göre, Hz. Musa, Tur Dağı’nda Allah’tan vahiy almak için otuz gün oruç tutmuş ve daha sonra on gün daha ekleyerek kırk güne tamamlamıştır. Bu süre sonunda Allah, ona Tevrat’ı vahyetmiştir (Araf 7/142). Yahudiler, Hz. Musa’nın bu orucunu Muharrem ayında tutmaya devam etmişlerdir.

Hz. Davud ve Oruç

Hz. Davud, Allah’a olan ibadetlerinde çok titiz bir peygamberdi. Onun orucu, bir gün oruç tutup bir gün tutmamak şeklindeydi. Bu oruç, İslam’da “Davud Orucu” olarak bilinir ve Peygamber Efendimiz (s.a.v.), bu orucun en faziletli nafile oruçlardan biri olduğunu söylemiştir.

Hz. İsa ve Oruç

Hz. İsa da kavmine orucu emreden peygamberlerdendi. Hristiyanların inancına göre Hz. İsa, peygamberlik görevine başlamadan önce çölde 40 gün boyunca oruç tutmuştur. Bu oruç, Hristiyanlıkta günümüze kadar farklı şekillerde uygulanmış, ancak sonradan değişime uğramıştır. Günümüzde Hristiyanlar, Hz. İsa’nın bu orucunu anmak için Paskalya öncesi 40 günlük perhiz uygulamaktadırlar.

Hz. Muhammed ve Oruç

Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (s.a.v.), orucu en mükemmel haliyle ümmetine öğretmiştir. Ramazan orucu, onunla birlikte farz kılınmış, ayrıca nafile oruçları da teşvik etmiştir. Peygamberimiz, geçmiş peygamberlerin oruçlarını da sürdürmüş, özellikle Aşure Günü, Pazartesi-Perşembe oruçları ve Şaban ayında oruç tutmayı teşvik etmiştir.

Sonuç

Orucun insanlık tarihi boyunca var olduğu ve her peygambere farklı şekillerde emredildiği görülmektedir. Orucun temel amacı, nefsi terbiye etmek, sabrı artırmak ve Allah’a olan bağlılığı pekiştirmektir. Hz. Adem’den Hz. Muhammed’e kadar tüm peygamberlerin oruç tutmuş olması, bu ibadetin ne kadar önemli ve evrensel olduğunu göstermektedir.