Tesbitler – islam bilgi arşivi

Kur’an-ı Kerim’de geçen “Ve nefahtü fîhi min rûhî” ifadesi, Hicr Suresi 29. ayetinde şu şekilde yer alır:

“Ona (Âdem’e) şekil verdiğim ve ona ruhumdan üflediğim zaman, hemen ona secde edin.”
(Hicr, 15/29)
Aynı ifade Sad Suresi 72. ayette de benzer şekilde geçmektedir.

1. Ayetin Tefsiri

Bu ayet, Allah’ın Hz. Âdem’i yaratması ve ona kendi ruhundan üflemesiyle ilgili bir yaratılış mucizesini anlatmaktadır. Bu ifadenin tefsiri, birçok alim tarafından derinlemesine ele alınmış ve farklı anlam boyutlarıyla yorumlanmıştır.

a) Allah’ın Hz. Âdem’i Özel Yaratışı

“Ruhumdan üfledim” ifadesi, Allah’ın insana özel bir değer verdiğini ve onu diğer varlıklardan üstün kıldığını gösterir. Allah, insanı çamurdan şekillendirmiş, ona fiziksel bir beden vermiş ve ruhuyla ona hayat bahşetmiştir.

Burada Allah’ın “ruhundan” bahsetmesi mecazidir; bu ifade, insan ruhunun ilahi bir kaynakla bağlantılı olduğunu ve insana üstün bir şeref verildiğini anlatır. İnsan ruhu Allah’ın bir parçası değildir, ancak O’nun tarafından yaratılmıştır ve O’na bir bağ taşır.

b) Ruh’un İlahi Kaynağı

Ayette geçen “min rûhî” (Ruhumdan) ifadesi, ruhun Allah tarafından yaratıldığını ve onun ulvi bir varlık olduğunu gösterir. Bu ifade, insan ruhunun yüceliğine ve onun Allah’a yönelme kabiliyetine işaret eder.

Ruh, insana akıl, irade, sevgi, nefret, vicdan gibi manevi nitelikler kazandıran ve insanı meleklerden ve diğer mahluklardan ayıran bir özelliktir.

c) Üfleme (Nefh) Kavramı

“Nefha” (üfleme), Allah’ın yaratma fiilini ifade eden bir terimdir. Allah, “Ol” dediği zaman her şey anında var olur (Yasin, 36/82). Burada “üfleme” ifadesi, Allah’ın Hz. Âdem’e hayat verdiği özel bir yaratma fiilini sembolize eder. Bu, insana verilen ilahi bir can ve anlamdır.

d) İnsanın Değeri ve Sorumluluğu

Bu ayet, insanın Allah’a secde edilecek kadar üstün bir varlık olarak yaratıldığını, ancak bu üstünlüğün insanın sorumluluklarını artırdığını da hatırlatır. İnsanın ruhu Allah’tan bir emanettir ve bu ruhu dünyada temiz tutmak, Allah’a itaat etmekle mümkündür.

2. “Nefahtü” Kelimesinin Anlamı ve Aslı.

“Nefahtü” kelimesi, Arapça asıllı olup “nefha” kökünden gelir. Nefha, üfleme, rüzgar estirme, bir şeyden bir miktar verme gibi anlamlara gelir.

Kur’an’da Allah’a izafe edilen bu fiil, Allah’ın yaratma kudretini, ilahi emirle insanı diriltmesini ve ona hayat vermesini sembolize eder.

“Nefha” fiili, genellikle mecaz anlamda kullanılır ve burada da fiziksel bir üflemeden ziyade Allah’ın insan ruhunu yaratması ve ona ulvi bir özellik kazandırması anlamına gelir.

Kelimenin Çağrıştırdığı Anlamlar

1. İlahi Kudret: Allah’ın “üfleme” fiili, yaratma fiilinin bir tezahürüdür ve insanın ilahi bir hikmetle yaratıldığını gösterir.

2. Hayat Verme: Nefh, Allah’ın ölü bir bedene hayat verdiğini ve onu bilinç sahibi bir varlık haline getirdiğini ifade eder.

3. Ruhun Saflığı: “Nefha”, ilahi bir kaynaktan gelen ruhun temiz ve ulvi olduğunu, insanın bu ruhu koruması gerektiğini çağrıştırır.

3. Düşündürücü Yönü: İnsanın Sorumluluğu

Bu ayet, insana verilmiş olan ilahi emaneti hatırlatır. İnsan, beden ve ruhtan oluşan bir varlık olarak, dünyada hem maddi hem de manevi bir sorumluluk üstlenmiştir. Allah’ın insan ruhuna yüklediği bu ilahi emaneti hakkıyla yerine getirmek, insanın asıl gayesidir.

İnsan Ruhunun İlahi Kaynağı ve İmtihanı

Ruh, Allah’tan gelen ve insana verilen bir “emanet”tir. Bu emanet, insanın dünyadaki varlığının temelini oluşturur. İnsan bu emaneti korumalı ve onu ilahi iradeye uygun şekilde geliştirmelidir.

Bu ayet bize, ruhumuzun ilahi bir kaynakla bağlantılı olduğunu ve insan olarak Allah’ın huzurunda özel bir konuma sahip olduğumuzu hatırlatır. Ancak bu konum, aynı zamanda büyük bir sorumluluğu beraberinde getirir.

Sonuç

“Ve nefahtü fîhi min rûhî” ayeti, insanın yaratılışındaki ulviyeti, Allah’a olan bağlılığını ve insana yüklenen sorumluluğu derin bir şekilde ifade eder. Nefahtü kelimesiyle işaret edilen “üfleme”, Allah’ın kudretinin bir yansımasıdır ve insan ruhunun Allah’a ait ulvi bir emaneti temsil ettiğini vurgular.