Risale-i Nur’un Allah’ı tanımı,tanıtımı ve değerlendirmesi.
Risale-i Nur’un Allah’ı tanımı,tanıtımı ve değerlendirmesi.
Risale-i Nur, Allah’ı (Cenab-ı Hakk’ı) tanıtma ve tanımlama konusunda Kur’an-ı Kerim’i esas alarak çağın idrakine uygun bir metot sunar. Said Nursî, Risale-i Nur’da Allah’ın varlığı, birliği, sıfatları ve isimleri üzerinde ayrıntılı şekilde durur ve bunları akıl, kalp ve vicdan ile idrak edilebilecek bir şekilde açıklar. Allah’ın kainattaki tecellileri ve insanın bu tecellileri tanıyıp anlaması gerektiği düşüncesi eserlerin temel dayanak noktalarından biridir.
—
1. Allah’ın Tanımı (Zat, İsimler ve Sıfatlar)
Risale-i Nur’a göre Allah (Cenab-ı Hak), varlığı ezeli ve ebedi, hiçbir şeye muhtaç olmayan, her şeyin kendisine muhtaç olduğu tek yaratıcımızdır.
Zat: Allah’ın zatı insan aklının kavrayamayacağı kadar yücedir. Ancak Allah, sıfatları ve isimleriyle tanınabilir.
İsimler (Esma-i Hüsna): Risale-i Nur’da Allah’ın isimleri (örneğin Rahman, Hakîm, Alîm) kainatta tecelli eden hakikatler olarak ele alınır. Said Nursî, bu isimlerin varlık âleminde gözlemlenebilir yansımalarına (tecellilerine) dikkat çeker.
Sıfatlar: Allah’ın zatî (örneğin kıdem, beka) ve subutî (örneğin ilim, irade, kudret) sıfatları detaylı şekilde açıklanır. Bu sıfatların her biri Allah’ın yaratıştaki düzen ve hikmetini anlamada bir rehberdir.
—
2. Allah’ı Tanıtma (Marifetullah)
Said Nursî’ye göre Allah’ı tanımak (marifetullah), insanın yaratılış gayesidir. Bu tanıma süreci, kainatı okumak ve Allah’ın isimlerini tefekkür etmekle mümkündür.
Kainat Kitabı: Risale-i Nur, kainatı Allah’ın kudret ve ilim sıfatlarının bir yansıması olarak tanımlar. Her bir varlık, Allah’ın isim ve sıfatlarını gösteren bir ayettir. Örneğin:
Güneş: Allah’ın Nur (ışık) ve Vahid (birlik) isimlerini gösterir.
Canlıların Rızıklandırılması: Allah’ın Rezzak (rızık veren) ismini tecelli ettirir.
İnsan: İnsan, Allah’ın isimlerinin en mükemmel tecelli ettiği bir varlıktır. Akıl, kalp ve ruh gibi yönleriyle insan, Allah’ı tanımak ve sevmek üzere yaratılmıştır.
—
3. Allah’ın Varlığı ve Birliği (Tevhid)
Risale-i Nur’un en önemli meselelerinden biri tevhid (Allah’ın birliği) inancıdır.
Varlık Delilleri: Said Nursî, Allah’ın varlığını ve birliğini kainat, insan ve tabiat üzerinden akıl yürütmelerle ispat eder. Örneğin:
Düzen ve Hikmet: Kainattaki düzenin, hikmetli yaratılışın ve harika sanatın, bir yaratıcının varlığına işaret ettiği anlatılır.
İhtiyaç ve Bağımlılık: Her varlığın kendi başına var olamayacağı, bir yaratıcıya ihtiyaç duyduğu belirtilir.
Tevhid Mesajı: Risale-i Nur, kainatın her bir unsurunun Allah’ın birliğini gösteren bir işaret olduğunu açıklar. Said Nursî, bu durumu “Her şey Allah’a işaret eder” ifadesiyle sıkça dile getirir.
—
4. Allah’ın Tecellileri
Risale-i Nur’da tecelli kavramı, Allah’ın isim ve sıfatlarının kainatta görünmesi olarak tanımlanır.
Kainatta Tecelli: Allah’ın isim ve sıfatları, kainatta sayısız şekilde tecelli eder. Örneğin:
Bahar mevsiminde bitkilerin yeşermesi, Allah’ın Muhyi (hayat veren) isminin bir tecellisidir.
Her varlığa uygun şekilde rızık verilmesi, Allah’ın Rezzak isminin tecellisidir.
İnsanda Tecelli: İnsan, Allah’ın isim ve sıfatlarının yansımasının en mükemmel görüldüğü bir varlıktır. Bu durum, insanın Allah’a karşı daha bilinçli bir kulluk sergilemesini gerektirir.
—
5. Allah Hakkındaki Değerlendirme
Risale-i Nur, Allah’ın varlığını ve birliğini tanımada özgün bir metodoloji sunar.
Olumlu Yönler:
Akıl ve Kalbe Hitap: Said Nursî, Allah’ın varlığını hem akıl hem de kalp yoluyla ispat eder. Bu, modern çağın akılcı düşünce yapısına uygun bir yaklaşımdır.
Kainat Tefekkürü: Risale-i Nur, kainatı “bir tefekkür kitabı” olarak sunarak insanları yaratılış üzerinde düşünmeye teşvik eder.
Şüpheleri Giderme: Materyalizm, ateizm ve tabiatperestlik gibi ideolojilere karşı güçlü delillerle cevap verir.
Eleştiriler ve Sınırlamalar:
Dil Zorluğu: Risale-i Nur’un bazı bölümleri, klasik Osmanlıca ifadeler içermesi nedeniyle herkes tarafından kolayca anlaşılamayabilir. Ancak sadeleştirme çalışmaları bu durumu hafifletmiştir.
Teorik Ağırılık: Allah’ın varlığına dair deliller yoğun bir tefekkür ve akıl yürütme gerektirir. Bu da bazı okuyucular için ağır olabilir.
—
6. Sonuç
Risale-i Nur, Allah’ı tanıma ve anlamada Kur’an merkezli bir rehber niteliğindedir. Allah’ın isimlerini ve sıfatlarını kainattaki tecellilerle açıklaması, insanın imanını güçlendiren bir metot sunar. Said Nursî, Allah’ı tanımayı ve sevmenin insanın hem dünyadaki hem de ahiretteki mutluluğunun kaynağı olduğunu ifade eder. Bu bağlamda Risale-i Nur, Allah’ı tanıma ve kulluk bilincini derinleştirme yolunda eşsiz bir kaynaktır.
