Yüz yıl içerisinde Ortadoğu’yu ve İslam ülkelerini şekillendirmek ve biçimlendirmek amacıyla yapılan su-i kaslar ve planlar.
Yüz yıl içerisinde Ortadoğu’yu ve İslam ülkelerini şekillendirmek ve biçimlendirmek amacıyla yapılan su-i kaslar ve planlar.
Son yüzyılda Ortadoğu ve İslam dünyası, bölgeyi şekillendirmek ve yönlendirmek amacıyla hem bölgesel hem de küresel güçler tarafından gerçekleştirilen çeşitli suikastlar, müdahaleler ve planlarla karşı karşıya kalmıştır. Bu suikastlar genellikle liderlerin politikaları, dış güçlerin stratejik çıkarları ve bölgedeki iç çekişmelerle bağlantılıdır. Bu suikast ve planların başlıca motivasyonları arasında, bölgedeki kaynakların kontrolü, jeopolitik üstünlük, ideolojik çatışmalar ve uluslararası etkiler yer alır.
İşte son yüzyılda Ortadoğu ve İslam ülkelerini şekillendirmeyi amaçlayan bazı önemli suikastlar ve planlar:
1. Abdullah bin Hüseyin Suikastı (1951):
Ürdün Kralı Abdullah bin Hüseyin, 1951’de Kudüs’te Filistinli bir suikastçı tarafından öldürüldü. Kral Abdullah, İsrail ile barışçıl ilişkiler kurma arayışındaydı, bu da Filistinli milliyetçiler ve diğer Arap gruplar tarafından hoş karşılanmadı. Bu suikast, bölgedeki Arap-İsrail gerilimini artırdı ve Ürdün’ün politikalarını doğrudan etkiledi.
2. Mısır Cumhurbaşkanı Enver Sedat Suikastı (1981):
Enver Sedat, 1979’da İsrail ile barış anlaşması imzalayan ilk Arap lideriydi. Ancak bu anlaşma, Mısır’da ve Arap dünyasında büyük tepki gördü. 1981’de, Kahire’de bir askeri geçit töreni sırasında radikal İslamcı bir grup tarafından suikasta uğradı. Bu suikast, Mısır’da uzun yıllar sürecek bir istikrarsızlık döneminin başlangıcını işaret etti.
3. Suudi Arabistan Kralı Faysal Suikastı (1975):
Suudi Arabistan Kralı Faysal, petrol politikasını ve Batı ile ilişkilerini dikkatlice yöneten bir liderdi. Ancak iç politikadaki bazı huzursuzluklar ve petrol ambargosu politikası, onu hedef haline getirdi. Kral Faysal, 1975’te bir kuzeni tarafından öldürüldü. Suikast, Suudi Arabistan’da reform çabalarını sekteye uğrattı ve Batı ile ilişkilerde yeni bir döneme girildi.
4. Yitzhak Rabin Suikastı (1995):
İsrail Başbakanı Yitzhak Rabin, 1990’larda Filistin ile barış sürecini yönlendiren liderlerden biriydi. 1995’te Tel Aviv’de bir barış mitingi sonrası aşırı sağcı bir İsrailli tarafından öldürüldü. Bu suikast, İsrail-Filistin barış sürecine ciddi bir darbe vurdu ve bölgedeki barış umutlarını zayıflattı.
5. İran Başbakanı Muhammed Musaddık’ın Devri ve Suikast Girişimi (1953):
Musaddık, İran petrolünü millileştirme girişimiyle Batı’nın büyük tepkisini çekti. 1953’te CIA ve MI6 tarafından desteklenen bir darbeyle devrildi. Bu, Ortadoğu’da Batı’nın çıkarlarını koruma adına gerçekleştirilen önemli bir müdahale olarak bilinir ve bölgedeki milliyetçi hareketler üzerinde uzun süreli etkiler bıraktı.
6. Saddam Hüseyin Yönetimine Müdahale ve İdamı (2006):
Irak lideri Saddam Hüseyin, Batı ile sık sık çatışma halinde oldu. Özellikle 1990’da Kuveyt’i işgal etmesi ve 2003’teki ABD müdahalesi, Saddam’ın devrilmesine yol açtı. Saddam, 2006’da idam edildi. ABD’nin Irak’ta gerçekleştirdiği bu müdahale, Ortadoğu’daki güç dengelerini tamamen değiştirdi ve bölgedeki istikrarsızlığı daha da artırdı.
7. Libya Lideri Muammer Kaddafi’nin Öldürülmesi (2011):
2011’de Arap Baharı sırasında NATO destekli bir ayaklanma sonucunda Libya lideri Muammer Kaddafi devrildi ve öldürüldü. Kaddafi’nin öldürülmesi, Libya’yı yıllarca sürecek bir iç savaşa sürükledi ve bölgedeki güç boşluğunu artırdı. Ayrıca, Libya’daki petrol kaynaklarının kontrolü de küresel güçlerin ilgisini çeken faktörlerden biri oldu.
8. Suriye İç Savaşı ve Dış Müdahaleler (2011-günümüz):
2011’de Suriye’de başlayan iç savaş, birçok küresel ve bölgesel gücün müdahil olduğu bir çatışma haline geldi. İran, Rusya, Türkiye, ABD ve Körfez ülkeleri, savaşta farklı grupları destekleyerek kendi çıkarlarını savunmaya çalıştılar. Bu savaş, Ortadoğu’daki güç dengelerini yeniden şekillendirdi ve milyonlarca insanın yerinden olmasına neden oldu.
9. Pakistan Başbakanı Benazir Butto Suikastı (2007):
Benazir Butto, Pakistan’da demokratik reformlar yapmak için mücadele eden önemli bir figürdü. Ancak 2007’de bir seçim mitingi sırasında radikal İslamcı gruplar tarafından düzenlenen bir suikast sonucu öldürüldü. Bu suikast, Pakistan’da istikrarı bozdu ve terörle mücadelede ciddi bir zayıflığa yol açtı.
10. Yemen’de Suikastlar ve İç Savaş (2015-günümüz):
Yemen, 2015’ten bu yana devam eden bir iç savaşın pençesinde. Suudi Arabistan ve İran’ın farklı grupları destekleyerek bölgedeki nüfuz mücadelesi, ülkenin parçalanmasına ve ciddi bir insani krize yol açtı. Suikastlar, drone saldırıları ve dış müdahaleler, bu iç savaşın karakterini belirleyen unsurlar oldu.
—
Bu suikastlar ve müdahaleler, Ortadoğu ve İslam dünyasını derinden etkileyen olaylar olarak bölgenin siyasetini, toplum yapısını ve uluslararası ilişkilerini şekillendirdi. Özellikle dış güçlerin bölgedeki stratejik çıkarları, bölgesel çatışmaların sürekliliğini ve istikrarsızlığını beslemeye devam etti.