Tesbitler – islam bilgi arşivi

Risale-i Nur’un eğitim metodu, “akla yaklaştırmak” üzerine kuruludur. Küçük Sözler, soyut olan iman hakikatlerini, somut örneklerle (askerlik, bilet, yolculuk gibi) zihinlere nakşeder. Bu risalelerin özü şudur: İman ve ibadet, insan için bir “yük” değil, bilakis dünyada dahi peşin bir “saadet” ve “emniyet”tir.

1. Birinci Söz: Bismillah’ın Sırrı (Çöl Yolculuğu)

Her hayrın başı olan “Bismillah”ın sırrını anlatan bu risalede, hayat bir çöl yolculuğuna benzetilir.
* Temsil: Bir bedevi, vahşi bir çölde (Sahra-yı Kebir) seyahat edecektir. Çölde haydutlar, canavarlar ve ihtiyaçlar vardır. Eğer bu adam bir kabile reisinin ismini alırsa (himayesine girerse), hiçbir şeyden korkmaz; eşkıyaya o ismi verir, kurtulur. Eğer almazsa, her şeyden titrer ve dilenci gibi olur.
* Hakikat: İnsan da bu dünya çölünde aciz ve fakir bir yolcudur. Düşmanları (hastalık, musibet, ölüm) çok, ihtiyaçları sınırsızdır. “Bismillah” demek; Kâinatın Malik’i olan Allah’ın ismini alıp, O’nun askeri olmaktır.
Bediüzzaman Hazretleri bu sırrı şöyle özetler:
> “İşte, ey mağrur nefsim! Sen o seyyahsın. Şu dünya ise bir çöldür. Aczin ve fakrın hadsizdir… Madem öyledir; şu sahranın Mâlik-i Ebedî’sinin ismini al. Ta bütün kâinatın dilenciliğinden ve her hadisatın karşısında titremeden kurtulasın.” (Sözler, Birinci Söz, s. 6).
>
2. Üçüncü Söz: İbadet Büyük Bir Ticarettir (İki Asker)
İbadeti ağır bir yük zanneden nefse karşı, Üçüncü Söz muazzam bir “askerlik” temsili getirir.
* Temsil: İki asker vardır. Biri talimli ve itaatkardır; padişahın verdiği teçhizatı taşır, iaşesi devletten gelir, keyfine bakar. Diğeri itaatsizdir; “Ben kimsenin emrini dinlemem” der, kendi yemeğini ve silahını kendi taşımak zorunda kalır, altında ezilir.
* Hakikat: İbadet eden (namaz kılan) insan, Allah’ın memurudur. Yediği rızık, taşıdığı hayat yükü Allah’a aittir. O sadece “Kulluk” vazifesini yapar, hayatın ağır yükünü Kadir-i Mutlak’a bırakır (Tevekkül). Namazsız adam ise, hayatın bütün yükünü kendi zayıf omuzlarında taşır, manevi bir azap çeker.
> “İbadet, ne büyük bir ticaret ve saadet; fısk ve sefahet, ne büyük bir hasaret ve helâket olduğunu anlamak istersen şu temsilî hikâyeciğe bak, dinle:”Sözler.3.söz”
>
3. Dördüncü Söz: Namazın Kıymeti (24 Altın)
“Zamanım yok, işim çok” diyerek namazı terk edenlere verilen en meşhur ve en ikna edici cevap buradadır.
* Temsil: Bir padişah, iki hizmetkarına 24’er altın verir ve der ki: “Önünüzde uzun bir yol var. Bu parayla bilet alın ve ihtiyaçlarınızı görün. Ayrıca bir miktarını da kârlı bir piyangoya yatırın.” Hizmetkarlardan biri, 23 altınını dünya eğlencelerine harcar, kalan 1 altını da o ebedi bilete vermeyip zayi ederse, ne kadar akılsızlık etmiş olur!
* Hakikat: Allah bize günde 24 saat ömür sermayesi vermiştir. Bizden istediği, sadece 1 saati (beş vakit namazın toplamı) ile ahiret biletini almamızdır. 23 saati dünyaya harcayıp, o 1 saati ebedi saadete harcamayan insan, ne kadar zarar ettiğini ahirette anlayacaktır.
> “Halbuki namazda ruhun ve kalbin ve aklın büyük bir rahatı vardır. Hem cisme de o kadar ağır bir iş değildir.” (Sözler, Dördüncü Söz, s. 21).
>
4. Sekizinci Söz: İman ve Küfrün Dünyaya Bakışı (İki Kardeş)
İman sadece ahirette mi işe yarar? Hayır. Risale-i Nur, imanın bu dünyayı da cennete çevirdiğini, küfrün ise bu dünyayı cehenneme çevirdiğini “Kuyu” ve “Bahçe” temsiliyle anlatır.
* Temsil: İki kardeş bir kuyuya düşer. Biri (inançsız olan), duvarda akrepler ve yılanlar görür, yukarıda bir arslan bekler, her şey ona düşmandır. Dehşet içinde kıvranır. Diğeri (mümin olan) ise, o duvardaki nakışların güzel olduğunu, arslanın bir terbiyecisi olduğunu düşünür ve o kuyu ona güzel bir bahçeye açılan bir kapı gibi görünür.
* Hakikat: İmanlı insan; ölümü bir terhis, musibetleri bir imtihan, hayvanları Allah’ın memuru olarak görür ve dünyada dahi huzur bulur. İmansız (veya gafletli) insan ise; ölümü yokluk, musibetleri tesadüf, hayvanları canavar olarak görür ve ruhu dünyada iken cehennem azabı çeker.
> “Demek iman, bir manevi Tûbâ-i Cennet çekirdeğini taşıyor. Küfür ise manevi bir Zakkum-u Cehennem tohumunu saklıyor.” (Sözler, Sekizinci Söz, s. 34).
>
Netice: İman, Emniyettir
Küçük Sözler’in tamamında verilen ortak ders şudur:
* İman: İntisabtır (Bağlanmaktır). İnsan Allah’a bağlanınca kâinatın sultanının misafiri olur.
* İbadet: O intisabın gereğidir ve emniyettir.
* Sefahat ve Küfür: Sahipsizliktir, yalnızlıktır ve korkudur.