TEBLİĞDE DİJİTAL SADELİK: SURET DEĞİL, HAKİKAT MERKEZLİ BİR YAKLAŞIM
TEBLİĞDE DİJİTAL SADELİK: SURET DEĞİL, HAKİKAT MERKEZLİ BİR YAKLAŞIM
“Kalplere ulaşmak için kalıplara değil, hakikate ihtiyaç vardır.”
Giriş: Yeni Bir Zemin, Yeni Bir Üslup
Çağ değişti, mecralar değişti; ama hakikat değişmedi. Kur’ân’ın tebliği, her devirde farklı vasıtalarla yapıldı. Bugün bu vazife, sosyal medya, YouTube, podcast, dijital kitap, hatta yapay zekâ üzerinden yürütülüyor. Ancak burada asıl mesele, sadece ulaşmak değil; ulaşınca ne sunduğumuzdur.
Sadelik; hakikatin değerini düşüren bir yüzeysellik değil, yoğun mananın berrak anlatımıdır. İşte bu noktada “tebliğde dijital sadelik” bir ilke olarak yükselmeli ve “beğeni toplamak” değil, “imana dokunmak” hedeflenmelidir.
- “Like” Değil, “Lem’â” Hedefi
Bugünün dijital dili, beğeniye odaklıdır: “Kaç kişi tıkladı?”, “Kaç takipçim var?”, “Trend oldum mu?” Oysa Risale-i Nur bize başka bir ölçü verir: “Lem’â” – parıltı, ışık, yani kalplerde parlayan hakikat kıvılcımları.
> “Bir tek adam seninle hidayete gelse, sahra dolusu kırmızı koyun ve keçilerden daha hayırlıdır.” (Hadis)
Bugünün dijital hizmetinde ölçü bu olmalıdır. Her içerik, bir gönle hakikati ulaştırmak niyetiyle hazırlanmalıdır. Bir milyon “like”tan bir damla “hidayet” yeğdir.
- “Kısa Video = Kısa Hakikat” Değil; “Yoğun Anlam = Sade Sunum”
Dijital çağda her şeyin süresi kısa: 15 saniyelik Reels, 1 dakikalık Shorts, 3 dakikalık TikTok’lar… Bu durum, hakikatin özünü sığlaştırmamalı. Aksine, yoğun manayı sade ve vurucu bir şekilde sunma sorumluluğu yüklemelidir bize.
Kur’an’da kısa ama sarsıcı örnekler vardır:
> “Kul hüvallâhü ehad.”
De ki: O Allah birdir. (İhlâs, 1)
Dört ayetlik bu sure, tevhidin manifestosudur. Kısa ama sonsuz derinlikte… İşte dijital tebliğin örneği bu olmalı: derin manayı kısa ama sarsıcı sunmak.
- “Tebliğde Dijital Sadelik” İlkesi
Tebliğde sadelik, içeriği basitleştirmek değil, şekil karmaşasından arındırarak anlamı öne çıkarmaktır.
Görsel efektlerin önüne hakikat geçmeli.
Müzik sesini kısmalı, mana sesi yükselmeli.
Karmaşık tasarımlar değil, berrak metinler ön plana çıkmalı.
Dijital sadelik, dikkat dağıtan unsurları değil, dikkati hakikate yönelten dili tercih etmektir.
- Her Mecra İçin Özel Tebliğ Tarzı Geliştirilmelidir
Her platformun dili, kitlesi ve dikkat süresi farklıdır. Bu sebeple:
YouTube için: Belgesel tadında derinlikli anlatım.
Instagram için: Estetikle yoğrulmuş kısa, özlü ve vurucu mesajlar.
Podcast için: Radyo tefekkürü tadında derin sohbetler.
Mobil uygulamalar için: Dua, zikir, tefsir gibi interaktif içerikler.
Yapay zekâ platformları için: Hızlı ama sahih bilgi aktaran yapay zekâ temelli tebliğ asistanları.
> Tebliğ aynı ama tonlama farklıdır. Kur’an her kulağa aynı sesle değil, aynı hakikatle ama farklı dille hitap eder.
- Hakikatin Ağırbaşlılığı Kaybedilmemeli
Ne yazık ki dijital içeriklerde bazen mizah, şov, hatta hafiflik ön plana çıkıyor. Fakat tebliğ bir oyun değildir.
Tebliğdeki sadelik, ciddiyetsizliği değil, ağırbaşlı bir berraklığı temsil etmelidir.
Sonuç: Kalabalığa Değil, Kalbe Hitap Et
Tebliğde hedef, kalabalıklar değil, kalplerdir. Beğenilmek değil, uyanışa vesile olmaktır. Dijital çağın imkânlarını kullanırken, içeriklerimizi hakikat eksenli sade, ama derin inşa etmekle mesulüz.
Yeni bir çağ, yeni bir tebliğ ahlâkı doğurmalıdır:
Gösterişli değil hakikatli,
kalabalık değil kalplere yönelik,
karmaşık değil sade ama yoğun içerikler…
Makale Özeti:
Dijital çağda İslâmî tebliğ, “beğenilmek” değil, “uyanışa vesile olmak” amacıyla yapılmalıdır. “Like” değil, kalbe düşen “Lem’â” hedeflenmelidir. “Kısa video” demek, “kısa hakikat” demek değildir. Sade, ama derin içeriklerle her platform için özel anlatım biçimleri geliştirilmelidir. Dijital sadelik; gösterişten uzak, anlam merkezli, hakikat dolu bir dil ve üslup ile tebliğde kaliteyi ve tesiri artırır.
