Tesbitler – islam bilgi arşivi

Göç Yurdu Dünya: Kuss bin Saide’nin Hutbesinden Hikmetler

Giriş: Ukaz’dan Yükselen Ses

Tarihin karanlık dehlizlerinde kimi sözler vardır ki, zamanı aşar, çağları delip kalplere iner. Kuss bin Saide’nin Ukaz Panayırı’nda bir deve üzerinde, ihtiyarlığın vakarını taşıyan haliyle söylediği hutbe, böyle bir hikmet ve ibret çağrısıdır. Henüz peygamberlik gelmemişken Fahr-i Kâinat Efendimiz’in kulak verdiği bu hutbe, dünya hayatının gerçek yüzünü perde perde açar önümüze.

Dünya: Bir Ferş-i Eyvan

Kuss bin Saide, dünya hayatını tarif ederken gökyüzünü bir tavan, yeryüzünü bir döşek gibi tasvir eder. Bu benzetme, dünyanın geçici ve misafirhane oluşunu gözler önüne serer. İnsan bu evde uzun kalacağını sanır ama zamanın değirmeni kimseye müsamaha göstermez. Gelen kalmaz, giden dönmez. Otlar biter, çocuklar doğar, sonra hepsi silinip gider. Yaşam, kesintisiz bir devr-i daim içinde, fânîliği hatırlatan bir nehir gibi akar.

Ölüm Irmağının Girişi Var, Çıkışı Yok

Kuss’un sözleri, faniliği sadece felsefî değil, derin bir ahlâkî uyarı olarak dile getirir. “Ölüm ırmağının girecek yeri var, amma çıkacak yeri yoktur.” Bu ifade, insanın dünyaya gelişini ve buradan dönüşsüz gidişini anlatan en sade ama en çarpıcı anlatımdır. Hiç kimse bu akışın dışında kalmaz. Ne Firavun’un sarayı, ne Âd ve Semûd’un taş binaları bu gerçeği değiştiremez.

Dünya Hayatı: Gafletle Geçirilmemesi Gereken Bir İmtihan

Kuss bin Saide’nin en vurucu ikazlarından biri de şudur:
“Yazıklar olsun ömürleri gaflet ile geçen ümmetlere!”
Burada gaflet, sadece dünya zevklerine dalmak değil; dünyanın hakikatini, ölümün yakınlığını, ahiretin gerçekliğini unutarak yaşamak demektir. Nice servet ve şöhret sahibi, bu gafletin kurbanı olmuştur. Hâlbuki bu dünya, beklenmeyen bir anda sona eren bir misafirliktir. Bu yüzden insan, her an tetikte olmalı, hayatı anlam ve sorumlulukla yaşamalıdır.

Gölgesi Başımıza Düşen Hakikat: Peygamberin Haberi

Kuss’un şu sözleri hayrete şayandır:
“Allah’ın bir gelecek Peygamberi vardır ki, gelmesi pek yakın oldu. Gölgesi başınızın üstüne geldi…”
Henüz risâlet gelmeden bu hakikati sezmesi, onun bir hak arayıcısı, bir gönül kâşifi olduğunun işaretidir. Hakikatin kokusunu almış, gelmekte olan rahmet rüzgârını hissetmiştir. Bu sezgi, onun gönlünün temizliğini ve Allah’ın ona verdiği bir nurla geleceğe olan basiretini gösterir.

Netice: Her Giden, Sırasını Bekleyen Bir Kafile Üyesidir

Kuss bin Saide’nin sözleri bize şunu hatırlatır: Hepimiz yoldayız. Bu yolun sonunda ölüm var. Ama ölüm bir son değil, asıl başlangıçtır. Burada ne ektiysek, orada onu biçeceğiz. Dolayısıyla dünya hayatı bir avunma değil, bir hazırlık yeridir. Şöhretin, servetin, gençliğin, kudretin hiçbir anlamı yoktur eğer ebediyet hazırlığı yapılmamışsa.

Makale Özeti

Bu makalede, Ukaz Panayırı’nda hutbe irad eden Kuss bin Saide’nin sözlerinden hareketle dünya hayatının faniliği, ölümün kesinliği ve gafletin tehlikesi işlenmiştir. Dünya; geçici, aldatıcı ve imtihan yeri olan bir misafirhanedir. Hiçbir varlık baki değildir. Gerçek baki olan Allah’tır ve O’nun gönderdiği peygambere tabi olmak, kurtuluşun tek yoludur. Gafletle geçen ömür, büyük bir kayıptır. Bu dünya, dönüşü olmayan bir yola hazırlık mekânıdır; akıllı olan, hazırlığını bu bilinçle yapandır.