Hâl Değişir, Hâlık Bakîdir: En Güzel Hâle Yolculuk
Hâl Değişir, Hâlık Bakîdir: En Güzel Hâle Yolculuk
> “Allahümme yâ muhavvile’l havli ve’l ahvâl, havvil hâlenâ ilâ ahseni’l hâl”
Ey halleri hâlden hâle çeviren Allah’ım! Bizim halimizi en güzel hale çevir.
İnsan, sabit bir varlık değildir. Bugün gülerken yarın ağlayabilir, bugün zirvedeyken yarın çökebilir. Çünkü hayat, sabit değil; dönüşüm ve imtihandır.
Bu dua, insanın değişkenliğini, dünya hâllerinin geçiciliğini ve gerçek istikrarın yalnızca Allah’a bağlılıkta olduğunu ifade eden hikmetli bir yakarıştır.
Hâl, İnsanlık Kadar Eskidir
“Hâl”, sadece ruhun değil, toplumların, milletlerin, hatta kâinatın dilidir.
Her şey değişir, dönüşür:
Mevsimler gibi,
Geceden sabaha dönen karanlık gibi,
Gençliğin yaşlılığa evrilişi gibi…
Ve bu değişimin perde arkasında bir Kudret vardır:
Yâ Muhavvile’l Ahvâl…
Neden Hâlimizi Değiştirmesini İsteriz?
Çünkü insan bazen kendini:
Günah batağında,
Umutsuzluk kuyusunda,
Tembellik, gaflet veya kibre saplanmış hâlde bulur.
İşte bu noktada insanın duası bir imdat çağrısına dönüşür:
“Havvil hâlenâ ilâ ahseni’l hâl”
(Bizim bu perişan hâlimizi, en hayırlı, en güzel hâle dönüştür.)
Bu dua, yalnızca maddi hâller için değil, kalbin, ruhun, niyetin ve bakışın dönüşümü içindir.
En Güzel Hâl Nedir?
Kalbin Allah’a bağlı olduğu hâl,
Aklın hakikati kavradığı hâl,
Nefsin itminana erdiği hâl,
Dilin yalandan, gözün haramdan, elin zulümden uzak olduğu hâl…
Yani, “ahseni’l hâl”, fıtratın aradığı en saf denge hâlidir.
İşte bu yüzden dua ederiz:
“Rabbim, bu dağınık, yorgun, şaşkın hâlimizi en güzel hâle çevir.”
Bu Dua Bize Ne Öğretir?
1. Hiçbir hâl sabit değildir.
Ne dert ebedîdir, ne nimet daimîdir.
2. Değişimin kaynağını unutmamak gerekir.
Hâllerin sahibi kul değil, Halleri Değiştiren Zâttır.
3. İyiliğe dönüş mümkündür.
Bugün gaflette olan, yarın velayet mertebesine çıkabilir.
4. Değişimi istemek bir kulluk şuurudur.
İnsan, her daim daha güzeline, daha yakınına talip olmalıdır.
Hayatın Eşiğinde Bu Dua
Bu dua, özellikle hicri yılbaşı, Ramazan başlangıcı, bayram sabahı gibi yenilik ve dönüşüm anlarında okunur.
Ancak her sabahın sabahında, her secdenin ucunda da dilde olmalıdır.
Çünkü:
Hayat bir seyirdir.
Hâl bir yolculuktur.
Ve bu yolculuğun kaptanı nefs değil, Rahmân’dır.
Son Söz: Değişimi Kudret Eline Bırakmak
Değişmek zordur.
Ama Allah için değişmek rahmettir.
Bu yüzden diyoruz ki:
> Allah’ım, kalbimizi, amellerimizi, niyetlerimizi;
gafletten zikre,
zulmetten nura,
kötüden güzele,
en güzel hâle çevir.
> “Yâ Muhavvile’l Ahvâl, Havvil hâlenâ ilâ ahseni’l hâl.”