KARMATİLERİN İNANÇ VE FAALİYETLERİ
KARMATİLERİN İNANÇ VE FAALİYETLERİ
Karmatîler (ya da Karmatîyye), İslam tarihindeki en radikal ve tartışmalı Batınî-İsmailî hareketlerden biridir. 9. yüzyılda ortaya çıkmış, özellikle Abbâsî halifeliği döneminde ciddi huzursuzluklara ve kaoslara yol açmıştır.
KARMATİLERİN İNANÇLARI
1. Batınîlik ve Ta’vil
Kur’an’ın zahirî (görünür) anlamından çok bâtınî (gizli, deruni) anlamlarına odaklanırlar.
Ayetleri kendi liderlerine, mezheplerine göre yorumlamışlardır.
Hz. Ali ve Ehl-i Beyt’i kutsarlar, fakat bu sevgi zamanla aşırıya kaçmıştır.
2. İmamet İnancı
Meşru imamların sadece Ehl-i Beyt soyundan gelen gizli bir imam olduğunu savunurlar.
Bu imamın neredeyse peygamberlik düzeyinde olduğu iddiası vardır.
3. Şeriat Karşıtlığı
Şeriatın zahiri kurallarının geçici olduğunu, zamanla bâtınî hakikatlerin ortaya çıkmasıyla şeriatın kalkacağını savunurlar.
Oruç, namaz gibi ibadetleri terk edenler olmuştur.
4. Mehdî İnancı
Kıyamet öncesi ortaya çıkacak gizli imamın Mehdi olduğuna inanmışlardır.
Kendi liderlerinden bazılarını bu “mehdi” olarak ilan etmişlerdir.
OLUMLU GÖRÜLEN TARAF(LARI)
Zekât gibi gelirlerin eşit dağıtılması fikrini benimseyip bazı bölgelerde halkın hoşuna giden uygulamalar yaptılar.
Sosyal adaleti sağlama iddiasındaydılar (ama uygulamada bunun istismarına da sıkça rastlandı).
OLUMSUZ VE GİZLİ FAALİYETLERİ
1. Hac Yollarını Kesme ve Katliam
En meşhur eylemleri: 929 yılında Mekke’ye saldırıp Kâbe’yi bastılar.
Hacerü’l-Esved’i (Kâbe’nin siyah taşı) yerinden söküp alıp Bahreyn’e götürdüler (yaklaşık 20 yıl orada kaldı).
Binlerce hacıyı katlettiler, cesetleri Zemzem kuyusuna attılar.
2. İsyan ve Terör Faaliyetleri
Abbâsî devletine karşı çok sayıda isyan başlattılar.
Gizli hücreler aracılığıyla şehirlerde karışıklık çıkardılar.
Yeraltı örgütlenmesiyle devleti yıpratmaya çalıştılar.
3. Ahlâkî Çöküntüye Sebep Olan Faaliyetler
Bazı kaynaklara göre bazı Karmatî liderler, şeriatın kaldırılmasını fırsat bilip ahlâk dışı uygulamalara yönelmiş, halkı da buna teşvik etmiştir.
4. Düşün sonucu Sabotaj
Batınî fikirleri halk arasında yayarak Sünnî inançları zayıflatmaya çalıştılar.
Takiyye (inandığını gizleme) ile içeriden toplumu bozma stratejileri izlediler.
SONUÇ OLARAK
Karmatîler, tarihte dini yorum adı altında şiddet, terör, kutsal değerlerin tahribi ve sapkın fikirlerin yayılmasıyla öne çıkmış bir fırkadır. Görünüşte bazı sosyal adalet fikirleri savunsalar da, uygulamada İslâm’ın temelini h
