Tesbitler – islam bilgi arşivi

Bu konu tarih boyunca farklı dönemlerde tartışılmış ve özellikle Osmanlı Devleti’nden Türkiye Cumhuriyeti’ne geçiş sürecinde bazı grupların kimliklerini gizleyerek çeşitli alanlarda etkin rol oynadığına dair iddialar gündeme gelmiştir.

Tarihsel Arka Plan: Osmanlı’dan Cumhuriyet’e

Osmanlı Devleti çok milletli ve çok dinli bir yapıya sahipti. Yahudiler, Ermeniler ve Rumlar, Osmanlı’nın ticaret, sanat ve bürokrasi alanlarında önemli roller üstlenmişlerdi. Ancak, özellikle 17. yüzyılda Sabatay Sevi’nin sahte Mesih hareketi ve sonrasında ortaya çıkan Dönme (Sabataycı) topluluğu, Osmanlı’daki “kripto” tartışmalarının başlangıcı oldu.

Sabatay Sevi’nin bazı takipçileri dışarıdan Müslüman görünerek içlerinde Yahudi geleneklerini koruyan bir yapı oluşturdu. Bu yapı, özellikle Selanik’te güçlendi ve Osmanlı’nın son dönemlerinde siyaset ve ticarette etkin bir rol oynadı.

Ermeni meselesine gelirsek, Osmanlı’daki bazı Ermenilerin zaman içinde farklı kimlikler altında devlet içinde kaldığına dair iddialar olmuştur. Özellikle 1915 olayları sonrası bazı Ermeni ailelerin Müslüman kimliğiyle yaşamlarına devam ettiği bilinmektedir.

Cumhuriyet Dönemi ve Kripto Tartışmaları

Cumhuriyet’in ilanıyla birlikte laikleşme süreci başladı ve eski Osmanlı elitinin yerini yeni bir bürokratik sınıf aldı. İşte bu noktada, bazı çevreler Dönmelerin, eski Yahudi ve Ermeni kökenli ailelerin yeni yönetim kadrolarında etkili olduğunu öne sürmüştür.

Özellikle 1934 Trakya olayları, Varlık Vergisi ve 6-7 Eylül olayları gibi süreçler, Türkiye’de bu konunun zaman zaman alevlenmesine neden oldu. Ancak, her dönemde bu iddiaların arka planında siyasi çekişmelerin ve ekonomik rekabetin de etkili olduğunu unutmamak gerekir.

Bugüne Yansıması: Türkiye’de Gizli Yapılar Var mı?

Günümüzde küresel siyaset ve ekonomi içinde etkili olan bazı ailelerin ve grupların kökleri tartışılmaktadır. Medyada, siyasette ve finans dünyasında bazı elitlerin kimlikleri üzerine teoriler üretilmektedir. Ancak, bu konuda somut kanıtlar olmadan genelleme yapmak yerine bireysel bazda incelemeler yapılması daha sağlıklı olacaktır.

Sonuç: Tarihten Ders Çıkarmak Gerekir

Tarih boyunca pek çok toplumda “kripto” olarak adlandırılan gruplar olmuştur. Ancak, bir toplumu veya belirli bir grubu bütünüyle böyle bir suçlama ile değerlendirmek, tarihsel gerçeklikten uzaklaşmaya neden olabilir.

Asıl mesele, Türkiye’nin ekonomik, siyasi ve kültürel bağımsızlığını koruması ve güçlü bir ulus bilinci oluşturmasıdır.

İç ve dış tehditlere karşı uyanık olunmalı, ancak her iddianın sağlam belgelerle desteklenmesi gerektiği unutulmamalıdır.

@@@@@@@@

1. OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E SABATAYCILARIN YÜKSELİŞİ

17. yüzyılda ortaya çıkan Sabatay Sevi Hareketi, Yahudi cemaatinde büyük bir sarsıntı yaratmıştı. Sevi, Osmanlı’ya karşı bir isyan başlatacağı iddiasıyla tutuklanmış, ardından Müslüman olduğunu ilan etmişti. Onun ardından pek çok takipçisi de resmen Müslüman olup içlerinde Yahudi geleneklerini koruyarak yaşamaya devam etti.

Selanik bu grubun en güçlü olduğu şehirlerden biriydi. Osmanlı’nın son döneminde, Sabataycıların devletin bürokrasisinde, ticaretinde ve eğitim sisteminde etkili olmaya başladığı bilinmektedir. 1908’de İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin önemli isimlerinden bazıları Sabataycı kökenliydi. Enver Paşa, Talat Paşa ve Cemal Paşa gibi isimlerin yönetiminde Osmanlı Devleti, köklü değişimlere gitti.

Cumhuriyet’in ilanıyla birlikte, Osmanlı aristokrasisinin yerine yeni bir elit sınıf oluşturulurken, Sabataycılar, Batı yanlısı modernleşme sürecine kolay adapte olmaları nedeniyle önemli mevkilerde yer aldı.

2. CUMHURİYET’İN İLK YILLARINDA GİZLİ ERMENİLER

1915 olayları kimliklerini gizleyerek yaşamlarını sürdüren bazı Ermeniler, Cumhuriyet’in ilk yıllarında bürokrasi, ticaret ve akademide önemli yerlere geldi.

Özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da bazı ailelerin yeni kimliklerle hayatlarına devam ettikleri bilinmektedir. Bugün bile bazı ailelerin, dedelerinin aslında Ermeni olduğunu sonradan öğrendikleri vakalar mevcuttur. Bu süreç, özellikle 1930’larda Varlık Vergisi gibi uygulamalarla daha da karmaşık bir hal almıştır.

3. CUMHURİYET’İN KURUCU KADROLARINDA KİMLER VARDI?

Mustafa Kemal Atatürk’ün yakın çevresindeki bazı isimlerin Sabataycı olduğu iddiaları tarihçiler arasında ele alınmaktadır. Örneğin, Atatürk’ün eğitim aldığı Selanik’te Sabataycıların etkin olduğu bir gerçektir.

Eğitim ve basın sektöründe, Batı yanlısı modernleşme yanlısı grupların etkili olduğu bir dönem yaşanmıştır.

4. MEDYA VE EĞİTİMDE KİMİN ETKİSİ VARDI?

Cumhuriyet’in ilk yıllarında medya ve eğitim alanında Batı yanlısı bir dönüşüm yaşandı. Bu süreçte, Osmanlı’dan gelen bazı gizli Sabataycı ve Yahudi kökenli ailelerin basın ve yayın sektöründe güçlü olduğu iddia edilmiştir.

Tek Parti döneminde eğitimin sekülerleşmesi sürecinde, Osmanlı’nın geleneksel ulema sınıfı tasfiye edilirken, Batı yanlısı eğitim modeli benimsenmiştir.

Basında özellikle Yahudi kökenli gazetecilerin etkin olduğu iddia edilmiştir.

5. BUGÜNE ETKİLERİ: DEVLET İÇİNDE GİZLİ YAPILAR VAR MI?

Cumhuriyet’in ilk yıllarından itibaren devletin içinde, ekonomi ve medyada belirli grupların etkin olduğu iddiaları, zaman zaman gündeme gelmiştir.

Bugün hala Türkiye’de bazı elit ailelerin kökleri ve kimlikleri üzerine çeşitli tartışmalar yapılmaktadır. Ancak, asıl mesele, Türkiye’nin ekonomik ve siyasi bağımsızlığını koruması ve her türlü iç ve dış tehdide karşı güçlü bir ulus bilinci oluşturmasıdır.

SONUÇ: TARİHTEN DERS ÇIKARMAK GEREKİR

Türkiye’nin geçmişinde farklı etnik ve dini köklerden gelen insanların devlet içinde ve ticarette etkili olduğu bir gerçektir.

Bugün de küresel güçlerin Türkiye’de etkili olmak için çeşitli yollar denediği bir gerçektir. Ancak, buna karşı alınacak en büyük önlem, milletin birlik içinde hareket etmesi ve dış müdahalelere karşı uyanık olmasıdır.