Tesbitler – islam bilgi arşivi

Belediyeler ve Paralel Yapılar

Türkiye’de yerel yönetimler, Anayasa ve yasalar çerçevesinde halka hizmet götürmekle yükümlüdür. Ancak özellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bazı belediyeler, devletin sağladığı imkânları halkın refahı için kullanmak yerine, terör örgütlerine lojistik destek sağlamak amacıyla yönlendirmiştir. Hendek-barikat olayları (2015-2016) döneminde belediyelerin iş makinelerinin terör örgütü PKK tarafından kullanıldığı, kamu bütçesinin örgüte aktarıldığı ve belediye binalarının örgüt hücreleri gibi çalıştığı ortaya çıkmıştır.

Bu durum, belediyelerin sadece hizmet üreten yerel birimler olmaktan çıkıp, devlet içinde devlet gibi hareket eden, paralel bir yönetim mekanizması oluşturduğu gerçeğini gözler önüne sermiştir. Bu tür belediyeler sadece güvenlik tehdidi oluşturmakla kalmamış, aynı zamanda halkın vergileriyle oluşturulan bütçeyi terör faaliyetlerine harcayarak büyük bir kamu zararı oluşturmuştur.

Kayyum Atamaları ve Devletin Müdahalesi

Devlet, 2016’dan itibaren belediyelerde terörle bağlantılı yapılanmalara karşı sert bir mücadele başlatmıştır. Özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki bazı belediyelere kayyum atanması, bu mücadelenin en dikkat çekici adımı olmuştur. Kayyum atamalarına gerekçe olarak şu temel sebepler öne sürülmüştür:

1. Belediye bütçesinin PKK’ya aktarılması: Kamu kaynaklarının terör örgütüne finans sağlamak amacıyla yönlendirilmesi.

2. Terör örgütüne belediye imkanlarıyla lojistik destek verilmesi: Belediyeye ait araçların hendek kazma, barikat kurma ve mühimmat taşıma gibi faaliyetlerde kullanılması.

3. Devletin egemenliğine başkaldırı: Belediyelerin, devletin otoritesini tanımayarak, adeta birer özerk yönetim gibi hareket etmesi.

4. Halkın hizmetten mahrum bırakılması: Yol, su, altyapı gibi temel hizmetlerin sağlanmayıp, kaynakların ideolojik faaliyetler için harcanması.

Kayyum atamalarıyla birlikte, birçok belediyede ciddi bir dönüşüm yaşanmış; hizmetlerin halka ulaşması, belediye kaynaklarının etkin kullanılması ve kamu güvenliğinin sağlanması konusunda önemli adımlar atılmıştır. Örneğin, kayyum atanan belediyelerden bazıları, devletin doğrudan desteğiyle altyapı hizmetlerini hızlandırmış ve uzun yıllardır ihmal edilen şehircilik çalışmalarına ağırlık vermiştir.

Yolsuzluk ve Belediye İhaleleri

Paralel belediyeciliğin bir diğer boyutu ise yolsuzluklarla ilgilidir. Türkiye’de yerel yönetimlerin zaman zaman şeffaflıktan uzak bir şekilde yönetildiği ve belediye bütçelerinin bazı grupların menfaatine kullanıldığı sıkça görülmektedir.

Son yıllarda yapılan denetimler, bazı belediyelerde büyük yolsuzluk ağlarının kurulduğunu, belediye bütçelerinin belirli kişi ve şirketler lehine kullanıldığını ortaya koymuştur. İhalelerde usulsüzlükler, belediye şirketleri üzerinden rant elde etme, belediye personel alımlarında liyakat yerine sadakate dayalı sistemler oluşturma gibi birçok skandal basına yansımıştır.

Özellikle HDP’li belediyelerde, halkın vergileriyle oluşturulan bütçelerin hizmete gitmek yerine, ideolojik propagandaya ve terör örgütüne finansman sağlama amacıyla kullanıldığına dair ciddi deliller ortaya çıkmıştır. Bunun sonucunda birçok belediye başkanı görevden alınmış, belediyeler kayyum yönetimine devredilmiştir.

İbretlik Bir Tarih: Geçmişten Günümüze Yerel Yönetimler ve Devlet

Tarihsel açıdan bakıldığında, Osmanlı Devleti’nde de benzer durumlar yaşanmıştır. Osmanlı’nın son dönemlerinde yerel yöneticilerin merkeze karşı bağımsız hareket etme çabaları, merkezi yönetimin otoritesini sarsmış ve devletin kontrolü kaybetmesine neden olmuştur. Bugün yaşananlar da aslında bu tarihin bir tekrarından ibarettir.

Ancak burada kritik bir nokta bulunmaktadır: Merkezi yönetim yerel yönetimlerin özerkliğini tamamen yok etmeden, yasalar çerçevesinde güçlü bir denetim mekanizması oluşturmalıdır. Çünkü kayyum atamaları bir çözüm olmakla birlikte, asıl çözüm yerel yönetimlerin şeffaf, hesap verebilir ve halk odaklı çalışmasını sağlayacak sistemler kurmaktır.

Sonuç: Ne Yapılmalı?

Türkiye’de paralel devlet yapılanmalarının önüne geçmek için nasıl ki FETÖ ve benzeri oluşumlarla mücadele edildiyse, yerel yönetimlerde de paralel belediyecilik anlayışına karşı aynı titizlikle hareket edilmelidir. Kayyum uygulaması, acil müdahale gerektiren durumlarda bir tedbir olarak önemli olsa da, uzun vadede belediyelerin halkın gerçek ihtiyaçlarını karşılayan, denetlenebilir ve şeffaf yapılar haline getirilmesi esastır.

Şeffaf ihale süreçleri oluşturulmalı, kamu kaynaklarının belirli zümrelerin değil, halkın hizmetine sunulması sağlanmalıdır.

Bağımsız denetim mekanizmaları güçlendirilerek, belediye harcamalarının düzenli olarak incelenmesi gerekmektedir.

Yerel yönetimlerde liyakat esas alınmalı, ideolojik kadrolaşmaların önüne geçilmelidir.

Terörle bağlantılı kişilerin belediye yönetimlerine gelmesi kesin olarak engellenmeli, halkın iradesinin terör örgütlerinin arka bahçesi haline gelmesine izin verilmemelidir.

Sonuç olarak, yerel yönetimler devlete karşı birer paralel yapı haline getirilirse, bu sadece belediyecilik problemi olmaktan çıkar ve doğrudan devletin bekasını ilgilendiren bir güvenlik meselesine dönüşür. Türkiye, bu tehlikenin farkında olarak kayyum atamalarıyla süreci yönetmiştir. Ancak asıl başarı, güçlü, şeffaf ve milletin hizmetinde çalışan bir yerel yönetim anlayışını kalıcı hale getirmekte yatmaktadır.