TARİH BOYUNCA RUS KATLİAMLARI
TARİH BOYUNCA RUS KATLİAMLARI
Tarih boyunca Rusya ve Sovyetler Birliği tarafından gerçekleştirilen katliamlar, siyasi hedefler, askeri operasyonlar ve etnik temizlik politikaları çerçevesinde şekillenmiştir. Bu olaylar, hem iç siyasi muhalefetin bastırılması hem de genişleme stratejileriyle bağlantılıdır. İşte öne çıkan bazı katliamlar:
### **1. Çerkes Soykırımı (1860’lar)**
– **Bağlam:** Çarlık Rusyası, Kafkasya’da direnen Çerkes halkını Osmanlı topraklarına sürgün etti.
– **Kayıplar:** 1-2 milyon arası Çerkes öldü veya zorunlu göçe tabi tutuldu. Hayatta kalanların büyük kısmı açlık ve hastalıktan öldü .
– **Tanınma:** Gürcistan ve Ürdün tarafından resmen soykırım olarak kabul edildi, Rusya ise inkâr etti .
### **2. Katyn Katliamı (1940)**
– **Bağlam:** Sovyet NKVD, Polonyalı subay, aydın ve sivilleri Katyn Ormanı’nda infaz etti.
– **Kayıplar:** Yaklaşık 22.000 kişi öldürüldü.
– **Sonrası:** Sovyetler olayı 1990’a kadar Nazi Almanyası’na yükledi. Rusya 2010’da belgeleri yayınlayarak sorumluluğu kabul etti .
### **3. Holodomor (1932-1933)**
– **Bağlam:** Stalin’in zorla kolektifleştirme politikaları, Ukrayna’da kitlesel açlığa yol açtı.
– **Kayıplar:** 3-7 milyon arası sivil öldü.
– **Tartışmalar:** Birçok tarihçi ve 20’den fazla ülke bu olayı “soykırım” olarak tanımlıyor .
### **4. Büyük Temizlik (1936-1938)**
– **Bağlam:** Stalin’in siyasi muhalifleri, askerler ve sivil halka yönelik baskı kampanyası.
– **Kayıplar:** 680.000 ile 1.3 milyon arası kişi infaz edildi.
– **Detaylar:** Tutuklamalar, işkence ve Gulag kampları sistematik hale getirildi .
### **5. Çeçen Savaşları ve Katliamlar (1994-2000)**
– **Bağlam:** Rusya’nın Çeçenistan’ın bağımsızlık talebini bastırması.
– **Öne Çıkan Olaylar:**
– **Samashki Katliamı (1995):** 250-300 sivil öldürüldü .
– **Alkhan-Yurt Katliamı (1999):** Sarhoş askerler köyde tecavüz ve yağma yaptı; 41+ ölü .
– **Grozni Bombalamaları (1999):** Stratejik füzelerle 100+ sivil öldürüldü .
### **6. Ukrayna Savaşı (2014-Günümüz)**
– **Bağlam:** Rusya’nın Kırım’ı ilhakı ve Doğu Ukrayna’da desteklediği ayrılıkçı hareketler.
– **Katliamlar:**
– **Mariupol Kuşatması (2022):** Hastaneler ve sivil sığınaklar bombalandı; binlerce ölü .
– **Buça Katliamı (2022):** Rus askerleri 450+ sivili infaz etti .
– **Uluslararası Tepki:** ABD ve Avrupa, Rusya’nın savaş suçları işlediğini resmen kabul etti .
### **Diğer Önemli Olaylar**
– **Kırım Tatar Sürgünü (1944):** Stalin, Kırım Tatarlarını Orta Asya’ya sürdü; 40.000+ kişi yolda öldü .
– **Tambov İsyanı (1920-1921):** Köylü ayaklanmasının bastırılması sırasında 240.000 kişi öldürüldü .
– **Novocherkassk Katliamı (1962):** İşçi grevini bastırmak için 26 kişi öldürüldü .
### **Sonuç ve Analiz**
Rusya ve Sovyetlerin katliamları, genellikle **etnik temizlik**, **siyasi baskı** ve **bölgesel kontrol** hedefleriyle gerçekleştirilmiştir. Özellikle Çerkes Soykırımı ve Holodomor gibi olaylar, uluslararası hukukta “soykırım” tartışmalarını beraberinde getirmiştir. Günümüzde Ukrayna’da devam eden savaş, bu tarihsel şablonun bir devamı olarak yorumlanıyor .
