Tesbitler – islam bilgi arşivi

Toplumların ve bireylerin hayatında adaletin ve hakkaniyetin önemi tartışılmazdır. Adaletin temeli, hakkın teslim edilmesine dayanır. “Hakkın hatırı ali’dir, hiçbir hatıra feda edilmez” sözü, bu anlayışın derin bir ifadesidir. Bu söz, bir yandan hakkı yüceltirken, diğer yandan dostluk, akrabalık veya kişisel çıkar gibi unsurların adaletin önüne geçmemesi gerektiğini anlatır. Peki bu söz, günlük hayatımızda ne kadar uygulanabilir ve bizi nasıl bir erdeme yönlendirir?

Hakkı Üstün Tutmanın Anlamı

“Hakkın hatırı ali’dir” ifadesi, hakkın değerinin her şeyden üstün olduğunu belirtir. Bu, adaletin sadece bir kavram değil, aynı zamanda bir yaşam biçimi olması gerektiğini işaret eder. Eğer bir toplumda hak, kişisel veya duygusal bağlara göre eğilip bükülürse, o toplumun huzur ve düzeni bozulur. Bir bireyin, haklı olanı savunurken dostunun ya da ailesinin yanlışını görmezden gelmesi, adaletin çiğnenmesine yol açar. Bu durum, toplumsal ilişkilerde güvensizlik yaratır ve bireyler arasındaki bağları zayıflatır.

Hiçbir Hatıra Feda Edilmez

İnsanlar arasındaki dostluklar, akrabalık bağları ve geçmişte yaşanmış güzel hatıralar, hayatı anlamlı kılan değerlerdir. Ancak bu değerler, hakkın teslim edilmesine engel olmamalıdır. Bir insanın hatıraları, onun kişisel dünyasında çok kıymetli olabilir, ancak bu hatıraların, yanlış bir davranışı örtbas etmek veya haksızlığı görmezden gelmek için kullanılması, hem o hatıralara hem de adalet anlayışına zarar verir.

Hatıraları korumanın en doğru yolu, o ilişkilerde dürüstlük ve hakkaniyeti esas almaktır. Çünkü hakikati göz ardı ederek yapılan her tercih, zamanla o ilişkiye de zarar verir. Dostluk, akrabalık veya sevgi; hepsi hakka dayanmalıdır ki gerçek anlamda sürdürülebilir olsun.

Günlük Hayatta Hakkı Savunmak

Hakkı üstün tutmak, günlük hayatımızda pek çok zorluğu beraberinde getirir. Bir iş yerinde bir arkadaşımızın yanlış bir davranışını fark ettiğimizde, sırf dostluğumuzu kaybetmemek adına bu yanlışı görmezden gelirsek, aslında daha büyük bir yanlışın kapısını aralamış oluruz. Adalet, küçük görünen bu anlarda bile korunmalıdır.

Aile içinde de bu durum sıklıkla karşımıza çıkar. Anne-babalar, çocukları arasında adaletli davrandığında, hem çocukların güvenini kazanır hem de aile bağlarını güçlendirir. Ancak bir çocuğu diğerine tercih etmek veya haksız bir davranışı görmezden gelmek, uzun vadede ilişkilerde onarılması zor yaralar açar.

Sonuç: Adalet ve İnsani Değerler

“Hakkın hatırı ali’dir, hiçbir hatıra feda edilmez” anlayışı, adaletin ve insan ilişkilerinin temelini oluşturur. Bu söz, bizlere, hakkın ve adaletin her şeyin üzerinde tutulması gerektiğini hatırlatırken, insani bağların değerini de küçümsemememizi öğütler.