Risale-i Nur’un insanı tanımı,tanıtımı ve değerlendirmesi.
Risale-i Nur’un insanı tanımı,tanıtımı ve değerlendirmesi.
Risale-i Nur, insanı, Allah’ın isim ve sıfatlarının en parlak şekilde tecelli ettiği bir varlık olarak tanımlar. İnsan, hem kainatın bir özeti (mikrokozmos) hem de yaratılışın en kıymetli meyvesi olarak değerlendirilir. Risale-i Nur, insanın yaratılış gayesi, görevleri ve kainatla ilişkisi üzerinde durarak derin bir bakış açısı sunar. İnsan, Allah’ı tanımak, anlamak ve O’na kulluk etmek için yaratılmıştır.
—
1. İnsanın Tanımı
Said Nursî’ye göre insan, fiziksel (bedensel) ve manevi (ruh, akıl, kalp) boyutlarıyla mükemmel bir varlıktır.
Ahsen-i Takvim: İnsan, Kur’an-ı Kerim’de belirtildiği gibi “ahsen-i takvim” (en güzel şekilde yaratılmış) bir varlıktır. Bu, insanın hem bedensel hem de manevi açıdan mükemmelliğini ifade eder.
Allah’ın İsimlerinin Aynası: İnsan, Allah’ın isim ve sıfatlarının tecelli ettiği bir varlıktır. İnsanın aklı, iradesi, sevgisi ve diğer özellikleri, Allah’ın sınırsız isimlerinin küçük bir yansımasıdır.
Emanet Taşıyıcı: İnsan, Allah’ın verdiği “emaneti” taşıyan bir varlıktır. Bu emanet, akıl, irade ve vicdan gibi özelliklerdir.
—
2. İnsanın Tanıtımı
Risale-i Nur’da insanın üç temel yönü üzerinde durulur:
a) Kainatla İlişkisi
İnsan, kainatın bir özeti (mikrokozmos) olarak yaratılmıştır. Kainatta ne varsa, insanda onun bir örneği bulunmaktadır.
İnsan, kainatı okumak, tefekkür etmek ve kainatın Allah’ın varlığına işaret eden delillerini anlamak için yaratılmıştır.
b) Allah ile İlişkisi
İnsan, Allah’ı tanımak, O’nu sevmek ve O’na kulluk etmek için yaratılmıştır.
Said Nursî, insanın Allah’ın isimlerini anlaması ve bu isimlere uygun bir şekilde yaşaması gerektiğini vurgular.
c) Toplum ve Sorumluluk
İnsan, bireysel ve toplumsal sorumlulukları olan bir varlıktır. Risale-i Nur, insanın hem kendisine hem de topluma karşı ahlaki bir sorumluluğu olduğunu öğretir.
İnsan, bir halife olarak, kainatta Allah’ın iradesini yansıtmak ve yaratılışın hikmetine uygun davranmakla yükümlüdür.
—
3. İnsanın Değerlendirilmesi
Risale-i Nur’da insanın değeri, onun yaratılışındaki hikmet ve sahip olduğu özelliklerle açıklanır:
a) İnsanın Üstünlüğü
İnsan, akıl, irade, vicdan gibi özellikleri sayesinde diğer varlıklardan üstündür.
İnsanın dua edebilmesi, ibadet edebilmesi ve Allah’ın isimlerini tefekkür edebilmesi onu diğer varlıklardan ayırır.
b) İnsanın Sorumluluğu
İnsan, Allah’ın nimetlerine karşı şükretmekle yükümlüdür.
Said Nursî’ye göre insan, yaratılış amacını unutur ve nefsi arzularına kapılırsa, aşağıların aşağısına düşebilir.
c) İnsanın İmtihanı
İnsan, irade sahibi bir varlık olarak iyilik ve kötülük arasında seçim yapma özgürlüğüne sahiptir. Bu durum, insanın imtihan dünyasında olduğunu gösterir.
—
4. İnsanın Görevleri
Risale-i Nur’da insanın görevleri üç ana başlık altında özetlenir:
1. Allah’ı Tanımak: İnsan, kainatı ve kendini tefekkür ederek Allah’ı tanımalı ve anlamalıdır.
2. Allah’a İbadet Etmek: İbadet, insanın yaratılış gayesidir. Said Nursî, ibadetin sadece ritüellerle sınırlı olmadığını, hayatın her anını kapsayan bir kulluk bilinci olduğunu ifade eder.
3. Emaneti Korumak: İnsan, Allah’ın kendisine verdiği akıl, irade ve vicdan gibi emanetleri en iyi şekilde kullanmalı ve yaratılış gayesine uygun davranmalıdır.
—
5. Risale-i Nur’un İnsana Bakışının Değerlendirilmesi
Olumlu Yönler:
Derin Tefekkür: Risale-i Nur, insanı varlık âlemindeki en değerli varlık olarak ele alır ve insanın kendini tanıması için derin tefekkür yolları sunar.
Modern Sorunlara Çözüm: Said Nursî, modern dönemde insanın manevi buhranlarına çözüm olarak iman ve tefekkür odaklı bir yaklaşım sunar.
İnsanın Değeri: İnsan hakları, özgürlük ve sorumluluk gibi kavramları, İslam’ın iman esasları ile bağdaştırır.
Sınırlamalar:
Dil ve Üslup Zorluğu: Risale-i Nur’un klasik Osmanlı Türkçesi ile yazılmış olması, eserlerin anlaşılmasını zorlaştırabilir.
Pratik Boyutun Eksikliği: İnsanın günlük hayatına dair pratik çözüm önerileri sınırlı olabilir. Daha çok manevi ve teorik bir bakış açısı sunar.
—
6. Sonuç
Risale-i Nur, insanı Allah’ın varlığı ve birliğini anlamada kilit bir varlık olarak ele alır. İnsan, kainatın bir özeti ve yaratılışın hikmetini anlayacak bir muhatap olarak tanımlanır. Said Nursî’nin insana dair sunduğu bu derin bakış açısı, insanın hem manevi değerini hem de sorumluluğunu vurgular. Risale-i Nur, insanı Allah’ın isim ve sıfatlarının bir aynası olarak tanımlayarak, insanın yaratılış gayesini keşfetmesine rehberlik eden bir kaynak niteliğindedir.