Âhirette seni kurtaracak bir eserin olmadığı takdirde, fâni dünyada bıraktığın eserlere de kıymet verme
Âhirette seni kurtaracak bir eserin olmadığı takdirde, fâni dünyada bıraktığın eserlere de kıymet verme!
Bu söz, insanın dünya hayatındaki hedeflerini ve gayretlerini sorgulatan, derin bir hikmet barındırmaktadır. Dünya hayatında yapılan her türlü işin ve bırakılan eserlerin, Allah katında bir değeri olabilmesi için niyet ve amelin ihlâs ile yapılması gerektiğini hatırlatır. Eğer bir eser, insanın âhiretteki kurtuluşuna vesile olmayacaksa, sadece dünyevî bir başarı olarak kalacaktır ve gerçek anlamda bir kıymeti olmayacaktır.
Bu anlayış, İslam tasavvufunda ve ahlaki düşüncede sıkça vurgulanır. Şöyle özetlenebilir:
1. Amellerin Niyeti ve İhlâs
İnsan, yaptığı her işte Allah rızasını gözetmelidir.
Dünya hayatındaki eserler, eğer Allah’a yaklaşmaya vesile olursa değer kazanır.
2. Fânilik ve Bâkilik
Dünya hayatı ve buradaki tüm varlıklar fânidir.
Kalıcı olan, Allah için yapılan işler ve niyetlerdir:
> “Mal da mülk de bir gün yok olacak; geriye sadece Allah için yapılanlar kalacaktır.”
3. Sorumluluk Bilinci
İnsan, âhirette hesap vereceği bilinciyle yaşamalıdır.
Bırakılan eserler, insanlara fayda sağladığı ve hayırla anıldığı ölçüde kişinin âhiretteki durumuna olumlu katkı sağlayabilir.
4. Hikmetli Bir Tavsiye
Bu söz, dünya hayatında başarı ve şöhret peşinde koşmanın aldatıcı olduğunu, aslolanın Allah katında kabul görecek ameller olduğunu hatırlatır. İmam Gazâlî bu durumu şöyle ifade eder:
> “Âhiret yurduna hazırlanmayan kimse, dünyada ne kadar mal ve makam kazansa da ahmaklığın içindedir.”
5. Uygulamalı Dersler
İyilik ve hayır işleri yaparak insanlara faydalı olmak.
Allah’a kulluk görevlerini eksiksiz yerine getirmek.
Kalıcı bir iyilik (sadaka-i câriye) bırakmaya çalışmak:
> “İnsanoğlu öldüğünde, ameli kesilir. Ancak şu üç şey devam eder: Sadaka-i câriye, faydalı ilim ve kendisine dua eden hayırlı evlat.” (Müslim)
Bu söz, insanın geçici dünyaya olan aşırı bağlılığını sorgulaması ve asıl hedefini âhiret kurtuluşu olarak be