CEMAL PAŞA
Hasan Cemalin dedesinin araplara yaptıkları hakkında bilgi verirmisiniz
Hasan Cemal’in dedesi, eski Başbakanlardan İsmet İnönü’nün kayınbiraderi Fahrettin Cemal’dir. Fahrettin Cemal, Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde, 1918 yılında Suriye ve Lübnan’da Fransızlara karşı gerilla savaşı yürütmüştür. Ancak, 1920 yılında, Fransızlara karşı savaşmak yerine onlarla işbirliği yapmış ve Fransızların Suriye ve Lübnan’ı ele geçirmesinde rol oynamıştır. Bu nedenle, Fahrettin Cemal’in Arap milliyetçileri tarafından ihanetle suçlandığı ve eleştirildiği bilinmektedir. Ancak, Hasan Cemal’in bu olaylarla doğrudan bir ilgisi yoktur ve kendisi bu konularda yaptığı yorumlarla tanınmaktadır.
****((
İttihatçı sakallı Cemal Paşa (1872-1922), Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde siyasi bir figürdü. İttihat ve Terakki Fırkası üyesi olan Cemal Paşa, İstanbul’da Milli Eğitim Bakanlığı ve Valilik görevlerinde bulunmuş, ayrıca Osmanlı ordusunda da görev yapmıştır.
I. Dünya Savaşı sırasında Osmanlı ordusu ile birlikte Araplara karşı mücadele etmiştir. Arapların isyanlarını bastırmak için hareket etmiş ve yüz binlerce Arap sivilin öldürülmesine neden olmuştur. Arap dünyasında hala bu olaylar yüzünden Cemal Paşa’yı sevmeyenler vardır. Suriye diktatörü Hafız Esad da Cemal Paşa’nın Araplara yaptıklarını sık sık hatırlatıp Türkiye’ye tepki göstermiştir.
*******
Ayrıca, Fahrettin Cemal’in işbirliği yapmasıyla birlikte Arap milliyetçileri tarafından öfkeyle karşılanan bir başka olay da, 1920 yılındaki Şam Katliamıdır. Bu katliamda, Fransız kuvvetleri tarafından binlerce Arap isyancı öldürülmüştür ve bu olay, Arap milliyetçileri arasında şiddetli tepkilere neden olmuştur. Ancak, Hasan Cemal’in konuyla ilgili yorumları hakkında daha fazla bilgi vermek için bu konuda daha detaylı araştırma yapmak gerekebilir.
*******
1920’de Cemal Paşa, Suriye’de o dönemde Fransız mandası altında olan bölgede, Kürt, Ermeni ve Arap halklarına karşı çeşitli zulümlere başvurmuştur. Bunlar arasında sivilleri hedef alan toplu infazlar, tecavüz, işkence, evleri, çiftlikleri ve mülkleri yakma ve yıkma gibi eylemler yer almıştır. Cemal Paşa’nın Suriye’de yürüttüğü bu zulümler, bölgedeki halkların Fransız sömürge yönetimine karşı direnişini daha da artırmıştır.
******
Cemal paşanın soy kütüğü ve hayatı
Cemal Paşa, 6 Nisan 1872 tarihinde İstanbul’da doğmuştur. Babası Ahmed Şefik Paşa ve annesi Fatma Zehra Hanım’dır.
İlk eğitimini Fransız Raşit Efendi okulunda alan Cemal Paşa, 1892 yılında Harp Akademisi’ni tamamlamıştır. Daha sonra İstanbul’da birçok askeri görevde bulunmuş ve 1908 yılındaki İkinci Meşrutiyet döneminde İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne üye olmuştur.
Balkan Savaşı’nda ve I. Dünya Savaşı’nda görev almış, Gelibolu’da düzenlenen Çanakkale Savaşı’nda zafer kazanmıştır. Suriye ve Filistin Cephesi’nde de görev aldıktan sonra, Osmanlı Devleti’nin yenilmesinin ardından ülkeyi terk etmek zorunda kalmıştır.
1919 yılında Anadolu’ya geçerek Kurtuluş Savaşı’na katılmış, Mustafa Kemal Paşa’nın sağ kolu olmuştur. Savaşın sonunda Türk Kurtuluş Savaşı’nın başarısına büyük katkıları olan Cemal Paşa, 22 Ocak 1922 tarihinde İzmir’de suikaste uğramış ve öldürülmüştür.
Cemal Paşa, Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminin önemli askeri ve siyasi liderlerinden biridir. Türk Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasında büyük rol oynamış olmasına rağmen, bazı çevreler tarafından suçlanmış ve suikasta uğramıştır.
