KUR’AN-I KERİM’DE NASIL –KEYFE-
KUR’AN-I KERİM’DE NASIL –KEYFE-
Keyfe,hayret ifade eden ve Nasıl anlamına gelen bir kelime olup,Kur’an-da 62
yerde geçmektedir.
Bir yandan soru olarak kullanılırken,bir yandan da bakıp görmeyi,görüp ibret almayı teşvik eder.Sorduğu soru ile karşıdakinin tasdikini alır.
Elmalı mealinden alınmıştır.
1-[002.028] [E0] Allaha nasıl küfr ediyorsunuz ki ölü idiniz sizleri diriltti. Sonra sizleri yine öldürecek sonra sizleri yine diriltecek. Sonra da döndürülüp ona götürüleceksiniz.
2-[002.259] [E0] Yahud o kimse gibi ki bir şehre uğramıştı, altı üstüne gelmiş ıpıssız yatıyor, “Bunu bu ölümünden sonra Allah nerden diriltecek?” dedi, bunun üzerine Allah onu yüz sene öldürdü sonra diriltti, ne kadar kaldın? diye sordu “bir gün yahud bir günden eksik kaldım” dedi, Allah buyurdu ki: Hayır, yüz sene kaldın, öyle iken bak yiyeceğine, içeceğine henüz bozulmamış, hele merkebine bak, hem bunlar, seni insanlara karşı kudretimizin canlı bir âyeti kılayım diyedir, hele o kemiklere bak onları nasıl birbirinin üzerine kaldırıyoruz? Sonra onlara nasıl et geydiriyoruz? Bu suretle vaktaki ona hak tebeyyün etti, şimdi biliyorum, dedi: Hakikaten Allah her şey’e kadir.
3-[002.260] [E0] Bir vakıt da İbrahim: “yarabbi göster bana ölüleri nasıl diriltirsin?” demişti, “inanmadın mı ki? buyurdu, “inandım velâkin kalbim iyice yatışmak için” dedi, öyle ise, buyurdu: Kuşlardan dördünü tut da onları kendine çevir, iyice tanıdıktan sonra her dağ başına onlardan birer parça dağıt sonra da çağır onları sana koşa koşa gelsinler; ve bil ki Allah hakikaten azîzdir, hakîmdir.
4-[003.006] [E0] rahimlerde sizi dilediği keyfiyette tasvir eden o, başka Tanrı yok ancak o, azîz o, hakîm o.
5-[003.086] [E0] nasıl muvaffak eder Allah? bir kavmi ki kendilerine beyyineler gelmiş ve Peygamberin hakk olduğuna şehadet getirmişler iken imanlarının arkasından nankörlük edib küfre sapmışlardır, halbuki Allah zalimler güruhunu muvaffak etmez.
6-[003.137] [E0] Sizden evvel kanun olmuş bir takım vak’alar geçti, onun için Arzda dolaşın da bir bakın: Peygamberleri tekzib edenlerin akıbetleri nasıl olmuş?
7-[004.050] [E0] Bak Allaha karşı nasıl yalan uyduruyorlar, açık günah da bu yeter.
8-[005.031] [E0] Derken Allah bir karga gönderdi, yeri deşiyordu ki ona kardeşinin cesedini nasıl örteceğini göstersin, eyvah, dedi: şu karga kadar olub da kardeşimin cesedini örtemedim ha! Artık peşimanlığa düşenlerden olmuştu.
9-[005.064] [E0] Bir de Yehudîler “Allahın eli bağlı” dediler, ve dedikleriyle dilediği gibi bahşediyor, celâlim hakkı için sana rabbından indirilen onlardan bir çoğunun tuğyanını ve küfrünü arttıracaktır, maamafih biz onların arasına kıyamete kadar sürecek buğz ve adavet bıraktık, her ne zaman harb için bir yangın tutuşturdularsa Allah onu söndürdü, hep yer yüzünde fesad için koşarlar, Allah ise müfsidleri sevmez.
10-[005.075] [E0] De ki; ya daha siz Allahı bırakıyorsunuz da siz kendiliklerinden ne bir zarara.
11-[006.011] [E0] De ki: yer yüzünde dolaşın da bakın o Peygâmberlere yalancı diyenlerin akıbeti nasıl olmuş?”
12-[006.024] [E0] Bak vicdanlarına karşı nasıl yalan söylediler, gâib oluverdi de kendilerinden o uydurdukları ma’budlar.
13-[006.046] [E0] De ki söyleyin bakayım: Eğer Allah sizin kulaklarınızı ve gözlerinizi alıverir ve kalblerinizi mühürleyiverirse kimdir Allahdan başka bir ilâh ki onu size getirib verecek? Bak biz âyetlerimizi nasıl evirib çevirib türlü suretlere sokuyoruz? Sonra da onlar nasıl geçiveriyorlar?
14-[006.065] [E0] De ki o size üstünüzden veya altınızdan bir azâb salıvermeğe, yahud birbirinize katıb ba’zınızın ba’zınızdan hıncını tattırmaya da kadirdir, bak âyetleri nasıl tasrîf ediyoruz, gerek ki fıkhiyle anlasınlar.
15-[007.084] [E0] Ve üzerlerine bir azab yağmuru yağdırdık, işte bak mücrimlerin akıbeti nasıl oldu?
16-[007.086] [E0] Hem öyle tehdid ederek her caddenin başına oturub da Allahın yolundan ona iyman edenleri çevirmeyin ve yolun çarpıklığını arzu etmeyin, düşünün ki vaktiyle siz pek az idiniz, öyle iken o sizi çoğalttı ve bakın o müfsidlerin akıbeti nasıl oldu?
17-[007.103] [E0] Sonra onların arkasından âyetlerimizle Musâyı Fir’avne ve cem’iyyetine gönderdik, tuttular, o âyetlere zulm ettiler, ettiler de bak o müfsidlerin akıbeti nasıl oldu?
18-[007.129] [E0] Biz, dediler: sen bize gelmezden evvel de eza edildik sen bize geldikten sonra da, umulur ki, dedi: Rabbınız hasmınızı helâk edib de sizi yer yüzünde halife kılacak, sizin de nasıl işler yapacağınıza bakacaktır.
19-[009.007] [E0] O müşriklerin Allah yanında, Resulü yanında bir ahdi nasıl olabilir? Ancak mescidi haram yanında muahede yaptıklarınız var ki bunlar size doğru durdukça siz de onlara doğru bulunun, Allah, hıyanetten sakınanları elbette sever.
20-[009.008] [E0] Evet, nasıl olabilir ki: size bir zafer bulsalar hakkınızda ne bir zimmet gözetirler ne de bir yemin, ağızlariyle sizi hoşnud etmeğe çalışırlar, kalbleri ise iba eder durur, zaten ekserisi insanlıktan çıkmış fasıklar.
21-[010.014] [E0] Sonra onların arkasından sizi Arzda halifeler yaptık ki bakalım: nasıl ameller işliyeceksiniz?
22-[010.035] [E0] De ki sizin şeriklerinizden hakka hidayet eden var mı? Allah de ki: hakka hidayet eder, o halde hakka hidayet eden mi ittibaa ehaktır, yoksa hidayet olunmadıkça kendi kendine iremiyen mi? O halde ne oluyorsunuz? Nasıl hukmediyor sunuz?
23-[010.039] [E0] Hayır onlar, ılmini ihata etmedikleri ve te’vili kendilerine hiç gelmemiş olan bir şey’i tekzib ettiler, bunlardan evvel geçenler de böyle tekzib etmişlerdi amma bak zâlimlerin akıbeti nasıl oldu?
24-[010.073] [E0] Bunun üzerine yine onu tekzib ettiler. Biz de onu ve beraberindekileri gemide necâte çıkarıb bunları Yer yüzünün halifeleri kıldık, âyetlerimizi tekzib edenleri ise gark ettik, bak işte inzâr olunanların âkibeti nasıl oldu?
25-[012.109] [E0] Senden evvel gönderdiğimiz Peygamberler de başka değil ancak şehirler ahalisinden kendilerine vahyeylediğimiz bir takım erler idi; Ya şimdi o yerde bir gezmediler mi? Baksalar â kendilerinden evvel geçenlerin akıbetleri nasıl olmuş? Ve elbette Âhiret evi korunanlar için daha hayırlıdır ya, hâlâ akletmiyecekmisiniz?
26-[014.024] [E0] Gördün’a Allah nasıl bir temsil yaptı; hoş bir kelimeyi, hoş bir ağaç gibi ki kökü sâbit dalı Semada.
27-[014.045] [E0] Siz de o kendilerine zulm etmiş olanların meskenlerine sakin oldunuz, onlara nasıl yaptığımız ise sizce tebeyyün etti ve size emsal gösterdik.
28-[016.036] [E0] Celâlim hakkı için biz, her ümmette “Allaha ibadet edin ve Tâguttan ictinab eyleyin” diye bir Resul ba’settik, sonra içlerinden kimine Allah hidayet nasîb etti, kiminin de üzerine dalâlet hakkoldu, şimdi Yer yüzünde bir gezin de bakın peygamberleri tekzib edenlerin akibeti nasıl oldu?
29-[017.021] [E0] Bak bir kısmını diğerine nasıl tafdıl etmişiz ve elbette Âhıret derecatca da daha büyük, tafdılce de daha büyüktür?
30-[017.048] [E0] Biz pek âlâ biliyoruz seni dinlerken ne suretle dinliyorlar? Birbirleriyle fısıldaşırlarken de ve o zalimler derlerken de: başka değil, sırf bir sihirli adama tâbi’ oluyorsunuz.
31-[019.029] [E0] Bunun üzerine ona işaret etti, beşikteki bir sabî ile nasıl konuşuruz dediler.
32-[025.009] [E0] Bak senin hakkında ne kıyaslar, ne temsiller – yaptılar da çıkmaza saptılar, artık hiç bir yol bulamazlar.
33-[025.045] [E0] Bakmaz mısın rabbına? Gölgeyi nasıl uzatmakta? Dilese idi elbet onu sâkin de kılardı, sonra nasıl Güneşi, ona delil kılmışız?
34-[027.014] [E0] Ve nefisleri yakîn hasıl ettiği halde mücerred zulm-ü kibirden onlara cehudluk ettiler, fakat bak o müfsidlerin akıbeti nasıl oldu?
35-[027.051] [E0] Şimdi bak! mekirlerinin akıbeti nasıl oldu? Kendileri ve kavimlerini toptan tedmir ediverdik.
36-[027.069] [E0] De ki; hele, Arzda bir gezinin de bakın mücrimlerin akıbeti nasıl olmuş?
37-[028.040] [E0] Biz de kendisini ve ordularını tuttuk da deryaya fırlatıverdik, şimdi bak o zâlimlerin akıbeti nasıl oldu?
38-[029.019] [E0] Ya görmediler mi de: Allah halkı ibtida nasıl yapıyor? Sonra onu iade de eder, şübhesiz bu Allaha göre kolaydır.
39-[029.020] [E0] De ki: Arzda bir gezinin de bakın, halkı iptida nasıl yapmış, sonra da Allah “neş’eti uhra” inşa edecek şübhesiz Allah her şey’e kadir.
40-[030.009] [E0] Ya Yer yüzünde gezib bir bakmadılar da mı? Nasıl olmuş akıbeti kendilerinden evvelkilerin? Kuvvetçe kendilerinden daha şiddetli idiler, Arzı aktarmışlar ve onu kendilerinin ı’marından ziyade ı’mar etmişlerdi, Peygamberleri de onlara beyyinat ile gelmişlerdi, demek Allah onlara zulmetmiyordu velâkin kendileri nefislerine zulmediyorlardı.
41-030.042] [E0] De ki Arzda bir gezin de bakın: bundan evvelkilerin akıbeti nasıl olmuş? Onların ekserisi müşrik idiler.
42-[030.048] [E0] Allah odur ki rüzgârları gönderir de bir bulut savururlar, derken onu Semâda nasıl dilerse öyle serer, parça parça da eder, derken yağmuru görürsün aralarından çıkar, derken onu kullarından kimlere dileyorsa döküverdimi derhal yüzleri gülüverir.
43-[030.050] [E0] Şimdi bak Allahın rahmeti asârına, Arzı ölümünden sonra nasıl diriltiyor? Şübhe yok ki o her halde ölülerin diriltir, daha da her şey’e kadirdir o.
44-[035.044] [E0] Ya Yer yüzünde gezip bir bakmadılarda mı? Kendilerinden evvelkilerin akıbeti nasıl olmuş? Halbuki onlar onlardan daha kuvvetli idiler, Allah, ne Göklerde ne Yerde hiç bir şeyin onu âciz bırakmasına imkân-ü ihtimal yoktur. O hiç şübhesiz alîm bir kadîr bulunuyor.
45-[037.073] [E0] Sonra da bak o inzar edilenlerin akıbeti nasıl oldu?
46-[037.154] [E0] Nah sizlere! nasıl hukmediyorsunuz?
47-[040.021] [E0] Yer yüzünde bir gezmediler de mi? Baksalar a kendilerinden evvelkilerin akıbeti nasıl olmuş? Onlar, gerek kuvvetçe ve gerek Arzda asarca kendilerinden daha çetin idiler, öyle iken Allah onları günahlariyle tuttu alıverdi ve kendilerine Allahdan bir koruyucu bulunmadı.
48-[040.082] [E0] Daha Yer yüzünde gezip de bir bakmazlar mı? Kendilerinden evvelkilerin âkıbeti nasıl olmuş? Onlar kendilerinden hem daha çok hem kuvvetçe ve Arzda âsarca daha çetin idiler, öyle iken o kesbettikleri şeyler kendilerini kurtarmadı.
49-[043.025] [E0] Onun üzerine biz de onlardan intikamını aldık da bak o tekzib edenlerin akıbeti nasıl oldu?
50-[047.010] [E0] Ya Yer yüzünde bir gezmediler mi? Baksalar a kendilerinden evvelkilerin akıbetleri ne olmuş? Allah üzerlerinden tedmir eylemiş, o kâfirlere de öylesi yaraşır.
51-[050.006] [E0] Artık üstlerindeki Semâya bir baksalar a, biz onu nasıl bina etmişiz ve ziynetlemişiz hiç bir gediği yok.
52-[067.017] [E0] Yoksa emînmisiniz o Semâdekinden: üzerinize bir mermîler yağdırıcı gönderivermesinden? O vakıt bilirsiniz ki nasılmış inzarım?
53-[068.036] [E0] Neniz var? Nasıl hukm ediyorsunuz?
54-[071.015] [E0] Görmediniz mi nasıl yaratmış Allah yedi Semayı uygun tabaka tabaka?
55-[074.019] [E0] Kahrolası nasıl biçti.
56-[074.020] [E0] Sonra kahr olası nasıl biçti.
57-[088.017] [E0] Ya hâlâ bakmazlar mı o deveye: nasıl yaratılmış?
58-[088.018] [E0] Ve o göğe: nasıl kaldırılmış?
59-[088.019] [E0] Ve o dağlara: nasıl dikilmiş?
60-[088.020] [E0] Ve o Arza nasıl satıhlanmış?
61-[089.006] [E0] Görmedinmi rabbın nasıl yaptı Ad kavmine?
62-[105.001] [E0] Görmedin mi? Nasıl etti Rabbın ashabi fîle?
Mehmet ÖZÇELİK
04-07-2003
