KUR’AN-I KERİM’DE KEŞKE –LEV-LEV LA….-
KUR’AN-I KERİM’DE KEŞKE –LEV-LEV LA….-
Keşke- Lev- ifadesi Kur’an-da 85 yerde,-Ve Lev- şekliyle 109 yerde geçer.Gerek dünyada gerekse de âhirette kaçmış ve ele geçmeyen bir şeyi elde etmek için temenni etmeyi ifade eder.
Levlâ ifadesi 35 yerde geçmektedir.Bu da –şöyle veya böyle olsaydı ya!-anlamlarına gelmektedir.
Keşke ve temenni eden kelimelerden –Leytenâ- 2 yerde,-Leytenî- 8 yerde,Leytehâ- 1 yerde,-Leyte- 3 yerde geçmektedir.
Elmalı mealinden faydalanılmıştır.
-LEV-
1-[002.096] [E1] Onları, insanların hayata en düşkünü hatta müşriklerden bile daha düşkünü bulacaksınız. Onlardan her biri, bin sene yaşamayı arzu eder. Halbuki, ömürlü olmak kendisini azaptan uzaklaştıracak değildir. Allah, onların neler yaptıklarını görüyor.
2-[002.102] [E1] Tuttular Süleyman’ın mülküne dair şeytanlarınuydurup izledikleri şeylerin ardına düştüler. Oysa, Süleyman kafir olmadı, ama o şeytanlar kafir oldular; İnsanlara büyücülük ve Babil’de Harut, Marut adında iki meleğe indirilen şeyleri öğretiyorlardı. Halbuki o ikisi: “Biz ancak bir imtihan için gönderildik, sakın sihir yapıp kafir olma!” demedikçe bir kimseye büyü öğretmezlerdi. İşte bunlardan karı-koca arasını ayıran şeyler öğreniyorlardı. Fakat Allah’ın izni olmadıkça bununla kimseye zarar veremezlerdi. Kendilerine zarar verecek ve faydası olmayacak bir şey öğreniyorlardı. Andolsun ki, onu her kim satın alırsa, onun ahirette bir nasibi olmadığını da çok iyi biliyorlardı. Keşke kendilerini ne kötü şey karşılığında sattıklarını bilselerdi!
3-[002.103] [E1] Evet! İman edip de (büyü gibi günahlardan) sakınmış olsalardı, elbette Allah tarafından verilecek bir mükafat çok hayırlı olacaktı; bunu bir bilselerdi!
4-[002.109] [E1] Kitap ehlinden bir çoğu arzu etmektedir ki, hak kendilerine gün gibi aşikar olduktan sonra sırf nefsaniyetlerinden ve kıskançlıktan ötürü, sizi iman ettikten sonra çevirip kafir etsinler. Şimdilik siz, Allah emrini verinceye kadar af ve hoşgörüyle davranın. Şüphesiz ki, Allah her şeye gücü yetendir.
5-[002.167] [E1] Uyanlar da şöyle demektedir: “Ah bizim için dünyaya bir dönüş olsaydı da onlar bizden kaçtıkları gibi biz de onlardan uzaklaşsaydık! İşte böyle Allah, onlara bütün yaptıklarını üzerlerine çökmüş, pişmanlıklar halinde gösterecektir. Onlar, ateşten çıkacak değillerdir.
6-[002.170] [E1] Onlara: “Allah’ın indirdiğine uyun.” denildiğinde, “Hayır, atalarımızı neyin üzerinde bulduksa ona uyarız.” dediler. Ya ataları birşeye akıl erdirememiş ve doğruyu seçememiş idiyseler?
7-[003.030] [E1] Herkes ne hayır işlemişse ve ne kötülük yapmış ise önüne konmuş bulacağı gün, onlarla arasında uzak bir mesafe bulunmasını ister. Yine Allah, sizi kendisinden korkmanız için uyarıyor ve Allah, kullarını çok esirgiyor.
8-[003.069] [E1] Kitap verilenlerden bir topluluk, sizleri şaşırtmayı arzu etti. Oysa kendilerini şaşırtıyorlar da farkına varamıyorlar.
9-10-[003.154] [E1] Sonra o kederin arkasından size içinizden bir zümreyi saran bir güven, bir uyku indirdi; diğer bir zümre ise kendi dertlerine düşmüş, Allah’a karşı cahiliyye kanaatine benzeyen gerçek dışı bir kanaat besliyorlar: “Bizim yapacağımız bir şey var mı?” diyorlardı. De ki: “Şüphesiz, bütün iş Allah’ındır.” Onlar, içlerinde sana açıklamadıkları bir şey gizliyorlar, “Bizim bu işte görüşümüz alınsaydı burada öldürülüp gitmezdik” diyorlar. De ki: “Evinizde bile olsaydınız öldürülmesi takdir edilmiş bulunanlar çaresiz yine çıkıp ölecekleri yerleri boylayacaklardı. Allah içinizdekileri yoklamak ve yüreklerinizdekini meydana çıkarmak için bunu başınıza getirdi. Allah sinlerin özünü bilir.
11-[003.156] [E1] Ey iman edenler, sakın inkar edip yolculuğa çıkan veya savaşa giden kardeşleri hakkında: “Yanımızda kalsaydılar ne ölür, ne de öldürülürlerdi.” diyenler gibi olmayın! Allah bunu onların yüreklerini dağlayan bir acı olarak bıraksın diye böyle söylerler. Oysa yaşatan da öldüren de Allah’tır ve Allah bütün yaptıklarınızı görür.
12-[003.167] [E1] hem de münafıkları belli edeceği için ki, bunlara “Gelin, Allah yolunda savaşın veya savunma yapın!” denilmişti. Onlar: “Savaşmayı bilsek arkanızdan gelirdik” dediler. Onlar, o gün imandan çok küfre yakındılar, ağızlarıyla kalplerinde olmayanı söylüyorlardı, Allah onların kalplerinde ne sakladıklarını en iyi bilendir.
13-[003.168] [E1] Kendileri oturarak savaşa giden kardeşleri için: “Bizi dinleselerdi öldürülmezlerdi.” diyenlere de ki: “Haydi, o halde kendinizden ölümü geri çevirin, eğer gerçeği söylüyorsanız!
14-[004.009] [E1] Titresin o kimseler ki, arkalarında elleri ermez, güçleri yetmez çocuklar bırakacak olsalardı onlar için endişe duyacaklardı. O halde Allah’tan korksunlar ve sağlam söz söylesinler.
15-[004.039] [E1] Ne vardı bunlar Allah’a iman etseler, ahiret gününe inansalar ve Allah’ın kendilerine vermiş olduğu şeylerden infak etselerdi zarar mı ederlerdi? Allah, kendilerini bilirdi.
16-[004.042] [E1] İşte o gün inkar edip peygambere asi olanlar şöyle arzu edecekler: Keşke yerle bir edilselerdi de Allah’tan bir tek söz gizlemeselerdi.
17-[004.089] [E1] Kendileri küfre saptıkları gibi, sizin de sapmanızı isterler ki eşit olasınız. O yüzden onlar Allah yolunda hicret edinceye kadar onlardan dost edinmeyin; aldırmazlarsa bulunduğunuz yerde kendilerini yakalayıp öldürün ve onlardan ne bir dost, ne de bir yardımcı edinin!
18-[004.102] [E1] Sen içlerinde olup da onlara namaz kıldırdığında içlerinden bir kısmı seninle beraber namaza dursun, silahlarını da yanlarına alsınlar, bunlar secdeye vardıklarında diğer kısım arkanızda beklesinler, sonra henüz namaz kılmamış olan diğer kısım gelsin seninle beraber kılsınlar ve ihtiyatlı bulunup silahlarını da yanlarına alsınlar. Kafirler silahlarınızdan ve eşyanızdan gafil bulunsanız da size ani bir baskında bulunsunlar diye arzu ederler. Eğer yağan yağmurdan bir güçlüğe uğrarsanız veya hasta olursanız, silahları bırakmanızda bir mahzur yoktur. Bununla beraber ihtiyatı elden bırakmayın. Çünkü Allah kafirler için alçaltıcı bir azap hazırlamıştır.
19-[005.036] [E1] Şüphesiz, o küfredenler, yeryüzündekilerin hepsi ve bir o kadarı kendilerinin olsa da kıyamet gününün azabından kurtulmak için tümünü fidye verecek olsalar, yine kendilerinden kabul edilmez. Onlara elem veren bir azap vardır.
20-[005.104] [E1] Bunlara: “Gelin Allah’ın indirdiği hükümlere ve peygambere.” denildiği zaman: “Atalarımızı üzerinde bulduğumuz şey bize yeter!” derler. Ya ataları birşey bilmeyen ve doğru yolda bulunmayan kimseler idiyseler de mi?
21-[006.058] [E1] De ki: “O çabuk gelmesini istediğiniz azap benim elimde olsaydı, aramızdaki iş çoktan sonuçlanmış olurdu. Bununla beraber Allah haksızları daha iyi bilir.
22-[006.148] [E1] Allah’a ortak koşanlar diyecekler ki: “Allah dileseydi ne biz, ne de babalarımız O’na ortak koşardık; hiçbir şeyi de haram kılmazdık.” Bunlardan öncekiler de Bizim azabımızı tadıncaya kadar böyle yalanlamışlardı. Onlara de ki: “İlim denilecek birşeyiniz var mı ki, bize çıkara-sınız? Siz sadece bir zannın ardından gidiyorsunuz ve siz yalnızca atıp tutuyorsunuz.”
23-[006.157] [E1] Yahut: “Eğer bize kitap indirilmiş olsaydı, herhalde onlardan daha çok muvaffak olurduk.” demeyesiniz diye. İşte size Rabbinizden apaçık bir delil, bir hidayet ve rahmet geldi. Artık Allah’ın ayetlerini inkar edenden ve onlardan alıkoymaya kalkışandan daha zalim kim olabilir? Elbette Biz, o ayetlerimizi engellemeye yeltenenleri, bu suçları sebebiyle, en müthiş bir azapla cezalandıracağız.
24-[007.043] [E1] Onların içlerinde kin namına ne varsa hepsini söküp atmışızdır, altlarından ırmaklar akar. Onlar: “Hamdolsun bizi buna eriştiren Allah’a. O, bize doğru yolu göstermeseydi, bizim kendiliğimizden bunun yolunu bulmamız mümkün değildi. Gerçekten Rabbimizin peygamberleri bize gerçeği getirdiler!” demektedirler. Onlara: “İşte bu gördüğünüz, yaptığınız iyi işler karşılığında mirasçısı olduğunuz cennettir.” diye seslenilmektedir.
25-[007.088] [E1] Kavminden büyüklenmek isteyen cumhur cemaat dediler ki: “Ey Şuayb, mutlaka seni ve seninle birlikte iman edenleri memleketimizden çıkaracağız, ya da muhakkak dinimize döneceksiniz.” Dedi ki: “İstemesek de mi?”
26-[007.100] [E1] Eski sahiplerinden sonra bu toprağa varis olanlara hala şu gerçek belli olmadı mı ki: Eğer dilemiş olsaydık onların da günahlarını başlarına çarpardık! Kalplerinin üzerini mühürleriz de onlar gerçeği işitmezler.
27-[007.155] [E1] Bir de Musa tayin ettiğimiz vakitte huzurumuzda bulunmak üzere kavminden yetmiş er seçmişti. Ne zaman ki bunları o sarsıntı yakaladı. Musa dedi ki: “Rabbim, dileseydin bunları ve beni daha önce helak ederdin. Şimdi bizi ,içimizdeki o beyinsizlerin yaptıkları yüzünden helak mı edeceksin? O da sırf Senin imtihanın; Sen bununla dilediğini sapıklığa bırakır, dilediğine hidayet kılarsın! Bizim velimiz Sensin; artık bizi bağışla, bize merhamet eyle; bağışlayanların en hayırlısı Sensin!
28-[008.031] [E1] Ve onlara ayetlerimiz okunacağı zaman: “Artık işittik, dilesek bunun gibisini biz de söyleriz; bu eskilerin masallarından başka birşey değil!” diyorlardı.
29-[008.063] [E1] Ve onların gönüllerini uzlaştıran da. Yoksa yeryüzünde ne varsa hepsini harcasaydın yine de onların kalplerini birleştiremezdin. Ancak Allah, onların arasında birleşmeyi sağladı; çünkü O, güçlüdür, hikmet sahibidir.
30-[009.042] [E1] O, yakın bir ganimet ve orta bir yolculuk olsaydı, kesinlikle arkana düşerlerdi; ne varki, o meşakkatli mesafe kendilerine uzak geldi. Yakında: “Eğer gücümüz olsaydı, sizinle birlikte savaşa çıkardık.” diye yemin edecekler. Kendilerini helake sürükleyecekler. Allah, kesinlikle onların yalancı olduklarını biliyor.
31-[009.047] [E1] Eğer içinizde çıkmış olsalardı, bozgunculuk çıkarmaktan başka bir faydaları olmayacak ve sizi fitneye düşürmek maksadıyla aralarınıza saldıracaklardı. İçinizde onları dinleyecekler de vardı. Allah o zalimleri bilir.
32-[009.057] [E1] Eğer sığınacak bir yer veya barınacak mağaralar ya da sokulacak bir delik bulsalardı, başlarını dikip ona doğru koşarlardı.
33-[009.081] [E1] Arkada kalıp savaşa gitmeyenler, Allah’ın Resulüne karşı koymak üzere, yerlerinde oturup kalmalarına sevindiler, mallarıyla, canlarıyla Allah yolunda cihad etmekten hoşlanmadılar ve: “Bu sıcakta sefere çıkmayın!” dediler. De ki: “Cehennem ateşi daha sıcak!” Keşke duysalardı!
34-[010.016] [E1] De ki: “Eğer Allah dileseydi ben onu size okumazdım, hiçbir şekilde de size onu bildirmezdi. Bilirsiniz ki, ben sizin içinizde bundan önce bir ömür boyu durdum. Artık bir kere olsun aklınıza baş vurmaz mısınız?”
35-[010.020] [E1] Bir de: “Ona Rabbinden bambaşka bir mucize indirilse ya!” diyorlar. Sen de de ki: “Gayb ancak Allah’a aittir! Bekleyin, ben de sizinle beraber bekleyenlerdenim!”
36-[011.080] [E1] Lut: “Keşke benim size karşı bir kuvvetim olsaydı veya çok sarp bir kaleye sığınabilseydim!” dedi.
37-[013.018] [E1] Rablerinin emrine uyanlara daha güzeli vardır. O’na uymayanlar ise, yeryüzünde olanların tamamı ve bunların bir katı da kendilerinin olsa, hepsini kurtuluş fidyesi olarak verirlerdi. işte onlar! Hesabın kötüsü onlar içindir; varacakları yer de cehennemdir; o ne kötü yataktır!
38-[013.031] [E1] Kendisiyle dağların yürütüldüğü veya yerin parçalandığı yahut kendisiyle ölülerin konuşturulduğu bir Kur’an olsaydı… Fakat bütün emir Allah’ındır! İman edenler, kafirlerden ümidi kesip daha anlamadılar mı ki, Allah dileseydi elbette insanlara hep birden hidayet buyururdu; o küfredenler, onların kendi sanatları yüzünden başlarına musibet inip duracak ya da yurtlarının yakınma konacak. Nihayet Allah’ın va’di gelecek! Şüphesiz ki Allah va’dinden şaşırmaz!
39-[014.021] [E1] Bir de hepsi toplanarak Allah’ın huzuruna çıkarılacaktır; zayıflar büyüklük taslayanlara şöyle diyecekler: “Bizler sizlere uymuştuk; şimdi siz, Allah’ın azabından zerrece bir şeyi bizden savabilir misiniz?” ” Allah bize hidayet etseydi, ebette sizi hidayete erdirirdik. şimdi bizler sızlansak da sabretsek de farketmez; bizim için kurtuluş yoktur!” diyeceklerdir.
40-[015.002] [E1] Bir zaman gelecek, küfredenler, müslüman olsaydılar diye arzu çekecekler.
41-[015.007] [E1] Eğer doğru söyleyenlerden isen, getirsene o melekleri bize!” dediler.
42-[016.041] [E1] Zulme uğradıktan sonra Allah uğrunda hicret edenlere gelince, kesinlikle onları dünyada güzelce yerleştireceğiz; ahiret mükafatı ise daha büyüktür, eğer bilseler.
43-[017.042] [E1] De ki: “Allah ile birlikte dedikleri gibi ilahlar olsaydı, o takdirde onlar Arş’ın sahibine bir yol ararlardı.
44-[017.095] [E1] Söyle onlara: “Eğer yeryüzünde uslu uslu yürüyen melekler olsaydı, elbette onlara gökten melek olan bir peygamber gönderirdik!”
45-[017.100] [E1] De ki: ” Rabbimin rahmet hazinelerine siz malik olsaydınız, o zaman da elden çıkar korkusuyla kimseye birşey vermezdiniz. İnsan zaten çok cimridir!”
46-[018.058] [E1] Hem o bağışlaması çok, merhamet sahibi Rabbin onları kazandıkları günahlar yüzünden hemen cezalandıracak olsaydı, elbette hemen azap ederdi. Fakat onlar için va’dolunmuş bir zaman vardır ki, o gelince hiçbir kurtuluş çaresi bulamazlar.
47-[018.077] [E1] Bunun üzerine yine gittiler. Nihayet bir köy halkına varınca onlardan yemek istediler. Ancak onlar, kendilerini mİsafir etmekten kaçındılar. Derken orada yıkılmak üzere olan bir duvar buldular, tutup onu doğrulttu. Musa: “İsteseydin bunun karşılığında mutlaka bir ücret alırdın” dedi.
48-[018.109] [E1] De ki: “Eğer Rabbimin sözlerini yazmak için deniz mürekkep olsaydı, kesinlikle Rabbimin sözleri tükenmeden deniz tükenirdi, bir misli de yardımcı getirsek bile.
49-[021.017] [E1] Eğer bir eğlence edinmek isteseydik, onu kendi tarafımızdan yapardık. Yapacak olsaydık öyle yapardık.
50-[021.022] [E1] Yerde. Gökte Allah’tan başka tanrılar olsaydı bunların ikisi de mahvolup gitmişti. O Arş’ın Rabbi olan Allah onların yakıştırdıkları vasıflardan münezzehtir, beridir.
51-[021.039] [E1] Bir bilseler o küfredenler, ateşi yüzlerinden ve sırtlarından savamayacakları ve hiçbir taraftan yardım görmeyecekleri zamanı?
52-[021.099] [E1] Onlar ilah olsalardı, oraya girmezlerdi, oysa hepsi orada ebedi kalacaktır.
53-[023.114] [E1] Allah buyuruyor ki: “Bilmiş olsanız, gerçekten pek az kaldınız.”
54-[026.030] [E1] (Musa Firavun’a): “Sana apaçık bir şey (delil) getirdimse de mi?” dedi.
55-[026.113] [E1] Sizin şuurunuz olsa onların hesabının ancak Rabbime ait olduğunu bilirdiniz.
56-[028.064] [E1] Bir de onlara: “Haydi, yalvarın o ortak koştuklarınıza!” denir. Yalvaracaklar, fakat onlar, kendilerine cevap vermeyecekler ve azabı göreceklerdir. vaktiyle doğru yolu görselerdi ya!
57-[029.041] [E1] Allah’tan başka dostlara tutunanların durumu, kendisine bir yuva yapan örümcek örneği gibidir. Halbuki, evlerin en çürüğü de örümcek evidir, eğer bilselerdi.
58-[029.064] [E1] Bu dünya hayatı, bir eğlence ve oyundan ibarettir. Gerçekten son yurt, işte öz hayat odur. Keşke bilselerdi.
59-[031.021] [E1] Onlara: “Allah’ın indirdiğine uyun!” denildiği zaman: “Hayır biz atalarımızı neyin üzerinde bulduksa onun ardınca gideriz.” diyorlar. Ya şeytan onları kızgın alevli ateşin azabına çağırıyor idiyse de mi?
60-[033.020] [E1] Müttefik düşman birliklerinin gitmediğini sanıyorlar. Eğer o birlikler bir daha gelecek olsa, çölde bedevi Araplar içinde yer atıp, sizin haberlerinizden sormayı arzu ederler, içinizde kalacak olsalar da sadece pek az harp ederler.
61-[034.014] [E1] Sonra onun ölümüne hükmettiğimizde onlara onun ölümünü sezdiren olmadı, yalnız bir güve (böceği) dayandığı asasını yiyordu. Bu sebeple yere yıkıldığında besbelli oldu ki, eğer cinler gaybı bilselerdi, o horlayıcı azap içinde bekleyip durmazlardı.
62-[036.047] [E1] Onlara: “Allah’ın size rızık olarak verdiği şeylerden hayra harcayın” denildiği zaman, o kafirler, iman edenler için şöyle dediler: “Allah’ın, dileseydi yiyecek verebileceği kimseyi biz hiç yedirir miyiz, siz apaçık bir sapıklık içinde değil de nesiniz?”
63-[037.168] [E1] Eğer yanımızda önceki (ümmet)lerden bir kitap olsaydı,
64-[039.004] [E1] Allah, bir çocuk edinmek isteseydi elbette yaratacağından, dileyeceğini seçecekti. O bundan münezzehtir. O tek ve kahredici olan Allah’tır.
65-[039.026] [E1] Geliverdi de Allah onlara dünya hayatında zilleti tattırdı. Ahiret azabı ise elbette daha büyüktür. Keşke bilselerdi.
66-[039.043] [E1] Yoksa Allah’tan başka şefaatçılar mı edindiler?! De ki: “Hiçbir şeye güç yetiremeseler ve akıl erdiremeselerde mi?”
67-[039.057] [E1] yahut: “Allah, bana yolunu gösterseydi, kesinlikle ben takva sahiplerinden olurdum.”
68-[039.058] [E1] ya da azabı gördüğü zaman: “Bana bir daha geri dönüş (imkanı) olsaydı da güzel davrananlardan olsaydım!” diyeceği gün (gelmeden uyun!)
69-[041.014] [E1] Onlara: ” Allah’tan başkasına tapmayın!” diye önlerinden ve arkalarından peygamberler geldiği zaman “Rabbimiz dileseydi. melekler gönderildi. Onun için biz sizin gönderildiğiniz şeylere inanmayız!” dediler.
70-[043.020] [E1] Bir de dediler ki: “Rahman dileseydi biz onlara tapmazdık.” Bu hususta onların bir bilgileri yoktur, sadece atıyorlar.
71-[043.024] [E1] (Uyarıcı): “Size atalarınızı üzerinde bulduğunuzdan daha doğrusunu getirdimse de mi?” deyince, onlar: “Biz sizin gönderildiğiniz şeylere inanmıyoruz” dediler.
72-[046.011] [E1] Bir de küfredenler, iman edenler hakkında dediler ki: “Eğer O bir hayır olsaydı, bizden önce ona koşmazlardı.” Bununla başarılı olmamayınca da: ” Bu, eski bir yalan.” diyecekler.
73-[048.025] [E1] Onlar, o küfredip de sizi Mescidi Haram’dan alıkoyanlar ve durdurulmakta olan kurbanlık hediyeleri yerine varmaktan men’eden kimselerdir. Eğer kendilerini tanımadığınız bir takım inanan erkeklerle inanan kadınları bilmeyerek çiğneyip de o yüzden şanınıza bir leke dokunması ihtimali olmasaydı (Allah size fetih için izin verirdi). Allah dilediğini rahmetine koyacağı için, eğer çekilebilselerdi elbette içlerinden o küfredenleri acı bir azaba uğratırdık.
74-[049.007] [E2] Hem bilin ki, içinizde Allah’ın elçisi vardır. Şayet o, birçok işlerde size uysaydı, sıkıntıya düşerdiniz. Fakat Allah size imanı sevdirmiş ve onu kalplerinize zinet yapmıştır. Küfrü, fasıklığı ve isyanı da size çirkin göstermiştir. İşte doğru yolda olanlar bunlardır.
75-[056.065] [E1] Dilesek onları elbette bir çöpe çevirirdik de ağzınızda şöyle geveler dururdunuz:
76-[056.070] [E1] Dileseydik onu acı bir çorak yapardık. O halde şükretseniz ya!
77-[056.076] [E1] bilseniz o, gerçekten çok büyük bir yemindir.
78-[059.021] [E1] Biz bu Kur’an’ı bir dağın üzerine indirseydik kesinlikle, sen onu, Allah korkusundan başını eğmiş, çatlamış görürdün. İşte Biz o misalleri, düşünsünler diye insanlara veriyoruz.
79-[060.002] [E1] Eğer onlar sizi yenip de ele geçirirseler, hepinize düşman kesilirler, sizlere ellerini ve dillerini kötülükle uzatır, hepinizin kafir olmasını isterler.
80-[067.010] [E1] Ve derler ki: “Biz dinleseydik veya aklımızı kullansaydık, bu çılgın ateşin içinde bulunmazdık!”
81-[068.009] [E1] Arzu ettiler ki, sen (onları) yağlasan onlar da sana yağ yapacaklardı.
82-[068.033] [E1] İşte böyledir azap. Elbette ahiret azabı daha büyüktür, fakat bilselerdi!
83-[068.049] [E1] Ona Rabbinden bir nimet yetişmiş olmasaydı, o fezaya, alana elbette yerilmiş olarak atılacaktı.
84-[070.011] [E1] Birbirlerine gösterilirlerken, suçlu o günün azabından kurtulmak için fidye vermek ister; oğullarını.
85-[102.005] [E1] Öyle değil, kesin olarak bilseniz,
-Üç şekilde de –Lev-i şekliyle geçmektedir.
1-[009.042] [E1] O, yakın bir ganimet ve orta bir yolculuk olsaydı, kesinlikle arkana düşerlerdi; ne varki, o meşakkatli mesafe kendilerine uzak geldi. Yakında: “Eğer gücümüz olsaydı, sizinle birlikte savaşa çıkardık.” diye yemin edecekler. Kendilerini helake sürükleyecekler. Allah, kesinlikle onların yalancı olduklarını biliyor.
2-[018.018] [E1] Bir de onları uyanık sanırdın, halbu ki, uykudadırlar ve Biz onları sağa sola çevirirdik; köpekleri de giriş kısmında iki kolunu uzatmıştı. Onları görseydin mutlaka onlardan kaçar ve elbette için dehşet ile dolardı.
3-[072.016] [E1] Onlar gerçekten o yol üzere dosdoğru gitselerdi, elbette kendilerini bol bir su ile suvarırdık.
V E L E V
Ve Lev geçen yerlerin sure ve âyet numaraları ise:
-2/20,103,165,220,221,221,253,253,
-3/110,159.
-4/46,64,66,66,78,82-83,90,129,135.
-5/48,65-66,81,100,106.
-6/7-8-9,27-28,30,35,88,93,107,111,112,137,152.
-7/96,176,188.
-8/8,19,23,42-43,50.
-9/32-33,46,59,113.
-10/11,42-43,54,82,97,99.
-11/118.
-12/17,103.
13/31.
-15/14.
-16/9,61,93.
-17/88.
-18/39,109.
-20/134.
-23/24,75.
-24/35.
-25/45,51.
-26/198.
-31/27.
-32/12-13.
-33/14,20,52.
-34/31,51.
-35/14,18,45.
-36/66-67.
39/47.
-40/14.
-41/44.
-42/8,27.
-43/60.
-47/4,30.
-48/22.
-49/5.
-58/22.
-59/9.
-61/8-9.
-69/44.
-75/15.
L E V L Â
1-[002.118] [E1] İlmi olmayanlar da: “Ne olur Allah bizimle konuşsa, yahut bize bir mucize gelse!” dediler. Bunlardan öncekiler de tıpkı bunların dedikleri gibi demişlerdi. Kalpleri birbirine benzedi. Cidden gerçekleri bilmek isteyen bir ümmet için Biz mucizeleri açık bir şekilde gösterdik.
2-[004.077] [E1] Bakmaz mısın, o kendilerine: “Ellerinizi savaştan çekin, namaz kılın ve zekat verin!” denilen kimselere? Şimdi üzerlerine savaş farz kılınınca bazıları insanlardan Allah’tan korkar gibi veya daha fazla korkmaya başladılar ve: “Ey bizim Rabbimiz, niçin bize bu savaşı farz kıldın? Ne olurdu kısa bir süre daha bize mühlet verseydin!” dediler. De ki: “Dünya zevki ne de olsa azdır; ahiret ise Allah’tan korkanlar için sırf hayırdır. Hem kıl kadar hakkınız da yenmez.”
3-[005.063] [E1] Bari Allah dostları ve bilginleri, onları yalan söylemekten ve haram yemekten alıkoysaydılar. Ne kötü bir sanata alışmışlar!
4-[006.008] [E1] Bir de “Şuna bir melek indirilse de görsek?” diyorlar. Eğer öyle bir melek indirseydik muhakkak iş bitirilmiş olur, kendilerine bir an bile göz açtırılmazdı!
5-[006.037] [E1] Durmuşlar: “Ona bambaşka bir mucize indirilse ya!” diyorlar. De ki: “Şüphesiz Allah’ın öyle bir mucize indirmeye gücü yeter, fakat çokları bilmezler!”
6-[007.203] [E1] Sen onlara bir ayet getirmediğin zaman “Derleyip toplasaydın ya!” derler. De ki: “Ben ancak Rabbimden bana ne vahyolunuyorsa ona uyarım! Bütünüyle bu Kur’an Rabbinizden gelen kalp gözlerinizi açacak delillerdir. İman edecek bir kavim için hidayet ve rahmettir.
7-[008.068] [E1] Eğer Allah tarafından bir yazı gelmiş olmasaydı, aldığınız fidyeden dolayı kesinlikle size büyük bir azap dokunurdu.
8-[011.012] [E1] Şimdi belki de sen, onların: “Ona bir hazine indirilse veya beraberinde bir melek gelse ya!” demeleri yüzünden için sıkılarak, sana vahyolunanın bir kısmını terkedecek olursun. Fakat sen, ancak bir uyarıcısın. Allah ise herşeye vekildir.
9-[012.024] [E1] Hanım gerçekten ona niyetini kurmuştu, eğer Rabbinin açık delilini görmeseydi o da ona kurmuş gitmişti. Biz ondan kötülüğü ve fuhuşu uzaklaştıralım diye, böyle oldu. Gerçekten o, Bizim ihlasa mazhar edilmiş has kullarımızdandır.
10-[012.094] [E1] Ne zaman ki, bu taraftan kervan ayrıldı, öteden babaları dedi ki: “Doğrusu ben bana bunaklık yakıştırmasına kalkamazsanız gerçekten Yusuf’un kokusunu duyuyorum, eğer bunak demezseniz!”
11-[013.007] [E1] O küfredenler diyorlar ki: “Ona Rabbinden bambaşka bir mucize indirilse ya!” Sen ancak bir uyarıcısın;her kavmin bir yol göstericisi vardır.
12-[013.027] [E1] Yine o küfredenler diyorlar ki: “Ona Rabbinden bir mucize indirilseydi ya! De ki: “Gerçekten Allah dilediği kimseyi şaşırtıyor, kendisine gönül vereni de hidayete eriştiriyor.
13-[018.015] [E1] Şunlar, bizim kavmimiz, tuttular O’ndan başka tanrılar edindiler; onların tanrı olduğuna açık bir delil getirselerdi ya! Allah’a bir yalanı uydurandan daha zalim kim olabilir?”
14-[020.133] [E1] Bir de onlar: “Rabbinden bir mucize getirse ya !” dediler. Onlara, daha önceki kitaplardakinin apaçık delili gelmedi mi ki?
15-[020.134] [E1] Eğer Biz, onları bundan önce bir azap ile helak etmiş olsaydık: “Ey Rabbimiz, ne olurdu bize bir peygamber gönderseydin de biz alçak ve rezil olmadan önce ayetlerine uysaydık.” diyeceklerdi.
16-[024.012] [E1] Ne vardı, onu işittiğiniz zaman mümin erkeklerle mümin kadınlar kendi kendilerine hüsnü zanda bulunup: “Bu açık bir iftiradır!” deselerdi?
17-[024.013] [E1] Ona dört şahit getirselerdi ya, madem ki şahit getiremediler, o halde onlar Allah katında yalancılardan ibarettirler.
18-[025.007] [E1] Bir de: “Bu nasıl peygamberdir ki, yemek yiyor ve çarşılarda dolaşıyor? Ona bir melek indirilip de beraberinde bir yaver, bir savulcu olsa ya?
19-[025.021] [E1] Bununla beraber karşımıza çıkacaklarını ümit etmeyenter: “O melekler üzerimize indirilse yahut Rabbimizi görsek ya.” dediler. Andolsun ki, onlar kendilerini büyük gördüler, büyük azgınlık ettiler.
20-[025.032] [E1] Yine o inkar edenler dediler ki: “O Kur’an ona hep birden indirilseydi yal” Biz onu kalbine iyi yerleştirmek için böyle indirdik ve onu mükemmel bir okuyuşla ağır ağır okuduk.
21-[025.042] [E1] Sahi be! Az kalsın bizi tanrılarımızdan saptıracaktı, onlara tapmakta direnmemiş olsaydık! diyorlar. Fakat ileride azabı görecekleri gün kimin yolunun daha sapık olduğunu bilecekler.
22-[025.077] [E1] De ki: “Duanız olmasa Rabbim size ne kıymet verir?” Demek ki, yalanladılar! O halde yarın ceza (yakalarına) yapışacak!
23-[027.046] [E1] Salih dedi ki: “Ey benim kavmim, iyilikten önce niçin kötülüğe koşuyorsunuz? Ne olur Allah’a istiğfar etseniz, belki rahmetine ulaşırsınız.”
24-[028.010] [E1] Musa’nın annesinin yüreği ise bomboş sabah etti. Şayet inananlardan olması için kalbine kuvvet vermeseydik, az daha onu açığa vuracaktı.
25-[028.047] [E2] Bizzat kendi yaptıklarından dolayı başlarına bir musibet geldiğinde, “Rabbimiz! Ne olurdu bize bir peygamber gönderseydin de, âyetlerine uysak ve müminlerden olsaydık” diyecek olmasalardı (seni göndermezdik).
26-028.048] [E2] Fakat onlara tarafımızdan o hak (peygamber) gelince, “Musa’ya verilen (mucizeler) gibi ona da verilmeli değil miydi?” dediler. Peki daha önce Musa’ya verileni de inkâr etmemişler miydi? “Birbirini destekleyen iki sihir” demişler ve şunu söylemişlerdi: “Doğrusu biz hiçbirine inanmıyoruz.”
27-[028.082] [E1] Dün onun yerinde olmayı temenni edenler de bu sabah şöyle diyorlardı: “Vay be, demek ki, Allah, nimetini kullarından dilediğine seriyor ve kısıyor. Eğer Allah bize lutufta bulunmasaydı, bizi de batırmıştı. Ay, demek ki, gerçekten kafirler felah bulmayacaklar!”
28-[029.050] [E1] Nitekim “Ona Rabbinden mucizeler indirilse ya!” dediler. De ki: “O mucizeler hep Allah’ın katındadır.Ben ise sadece açık bir uyancıyım.”
29-[034.031] [E1] Bununla beraber, o küfredenler: “Biz ne bu Kur’an’a inanırız, ne de önündekine! dediler. Fakat o zalimler yakalanıp Rablerinin huzurunda durduruldukları zaman birbirlerine laf atarken bir görsen! Bir taraftan zebun edilenler (zayıf düşürülenler), o büyüklük taslayanlara: “Siz olmasaydınız kesinlikle biz mü’min olurduk!” diyeceklerdir.
30-[041.044] [E1] Ve eğer Biz onu yabancı dilde bir Kur’an yapsaydık diyeceklerdi ki: “Ayetleri genişçe açıklansaydı ya! Arab’a yabancı dil (öyle) mi?” De ki: “O iman edenler için bir rehber ve şifadır, iman etmeyenlerin ise kulaklarında bir ağırlak vardır ve o, onlara karşı körlüktür. Onlara uzak bir yerden haykırılır.
31-[043.031] [E1] Ve: “Ne olurdu şu Kur’an iki şehirden (Mekke, Taif) bir büyük adama indirilseydi?” dediler.
32-[047.020] [E1] İman edenler: “Bir sure indirilseydi?” diyorlar. Ancak kesin hükümlü bir sure indirilip onda savaş anılınca kalplerinde bir hastalık bulunanların tıpkı ölüm baygınlığında olan kimsenin bakışı misali sana baktıklarını görürsün. O da onlara pek yakındır.
33-[058.008] [E1] Bakmaz mısın şunlara ki, gizli konuşmaktan yasaklandılar da sonra dönüp yasaklandıkları şeyi yapıyorlar; günah, düşmanlık ve peygambere karşı gelme hususunda fısıldaşıyorlar. Yanına geldikleri zaman da seni Allah’ın sağlıklamadığı (selamlamadığı) bir tarzda sağlıklıyorlar ve kendi içlerinden de: “Allah, bize söylediklerimiz yüzünden azap etse ya!” diyorlar. Cehennem onlara yeter, ona yaslanacaklardır. Artık o ne kötü akibettir!
34-[063.010] [E1] Her birinize ölüm gelip de: “Rabbim beni kısa bir süre için tehir etsen de sadaka versem ve iyilerden olsam!” demesinden önce size verdiğimiz rızıklardan (Allah için) harcayın!
35-[068.028] [E1] En mutedil olanları: “Ben size Rabbinizi tesbih etsenize, demedim mi?” dedi.
-LEYTENÂ-
1-[006.027] [E1] Ateşin başında durdurulduklarında: “Ah! Ne olurdu geri döndürülsek de Rabbimizin ayetlerini inkar etmeyip, mü’minlerden olsaydık!” dediklerini bir görsen!
2-[033.066] [E1] O gün yüzleri ateşte çevrilirken: “Ah ne olurdu bizler Allah’a itaat etseydik, peygambere itaat etseydik!” derler.
-LEYTENİ-
1-[004.073] [E1] Ve eğer size Allah’tan bir lütuf erişirse -sanki kendisiyle aranızda hiç bir dostluk yokmuş gibi- mutlaka: “Ah! Keşke onlarla beraber olsaydım da büyük bir murada ereydim!” diyecekti.
2-[018.042] [E1] Derken bütün serveti istilaya uğradı. Bunun üzerine bağına yaptığı masraflara karşı ellerini oğuşturmaya başladı. Bağ, çardakları üzerine çökmüş kalmıştı; “Ah! Keşke Rabbime hiçbir ortak koşmamış olsaydım!” diyordu.
3-[019.023] [E1] Derken sancı onu bir hurma dalına götürdü ve: “Keşke bundan önce ölmüş olsaydım da unutulmuş gitmiş olsaydım.” dedi.
4-[025.027] [E1] O gün zalim kimse ellerini ısıracak ve şöyle diyecek: “Eyvah! Keşke peygamberin maiyyetinde bir yol tutsaydım!
5-[025.028] [E1] Eyvah! Keşke falancayı dost edinmeseydin!
6-[069.025] [E1] Ancak kitabı sol tarafından verilen der ki: “Eyvah! Keşke kitabım verilmeseydi bana!
7-[078.040] [E1] Çünkü Biz size yakın bir azabı ihtar ettik. O gün kişi ellerinin önceden gönderdiğine bakacak ve kafir ise: “Ah ne olurdu ben bir toprak olsaydım!” diyecektir.
8-[089.024] [E1] Der ki: “Keşke ben bu hayatım için (sağlığımda hayırlar) göndermiş olsaydım.”
-LEYTEHÂ-
1-[069.027] [E1] Ne olurdu o ölüm iş bitiren olsaydı!
-LEYTE-
1-[028.079] [E1] Derken, ihtişamı içinde kavminin karşısına çıktı. Dünya hayatını arzu edenler: “Ah ne olurdu, şu Karun’a verilen gibisi bizim de olsa; o gerçekten büyük bir bahtiyar (varlık sahibi)!” dediler.
2-[036.026] [E1] Denildi ki: “Haydi. gir cennete!” O: “Ah ne olurdu, kavmim bilseydi.
3-[043.038] [E1] Sonunda Bize geldiği zaman: “Ah! Keşke benimle senin aranda doğu ile batı arası kadar uzaklık olsaydı; sen ne kötü arkadaşmışsın!” der.
Mehmet ÖZÇELİK
04-07-2003
