Tesbitler – islam bilgi arşivi

1. Ruhânî nedir?

• Ruh ile alâkalı, ruha ait, ruh mahiyetinde olan şeyler için kullanılır.
• Ruh, mahlûktur; Allah’ın “emr” âleminden bir tecellisidir:
“Sana ruhtan sorarlar. De ki: Ruh Rabbimin emrindendir.” (İsrâ, 85)
Dolayısıyla “ruhânî varlıklar” deyince melekler, cinler, ervah-ı tayyibe (salih insanların ruhları), ervah-ı habîse (şer ruhlar) anlaşılır.
• Ruhânî, bedenle mukayyet olmayan, maddî kayıtlara fazla girmeyen varlıklara da denir.
Misaller:
• Melekler (tamamen ruhânî varlıklardır)
• Cinler (ruhanîdir ama nurânî değillerdir)
• İnsan ruhu
•
2. Nurânî nedir?

• “Nurdan yaratılmış, nur mahiyetinde olan, ışık gibi engel tanımayan, şeffaf varlıklar” demektir.
• “Nur” maddî ışık gibi değildir; manevî, latif bir vücut tarzıdır.
• Nurânî varlıklar için mesafe, zaman, mekân engel teşkil etmez.
• Risale-i Nur’da, nurânî varlıkların “bir anda bin yerde bulunabilme” özellikleri özellikle anlatılır.
Misaller:
• Melekler (hem ruhânî, hem nurânîdir)
• Cennet ehlinin bedenleri (âhirette nurânîleşecektir)
• Peygamberimizin (asm) mucizelerinden bazıları (mesela aynı anda farklı yerlerde görünme, tayy-ı mekân gibi halleri)
•
3. Ruhânî ile Nurânî arasındaki fark

• Mahiyet:
• Ruhânî: Ruh ile ilgili, ruh gibi varlık.
• Nurânî: Nurdan yaratılmış, ışık mahiyetinde.
• Hız ve Sınır:
• Ruhânî varlıkların da beden kayıtları yoktur ama bazılarının (örneğin cinlerin) hareketleri nuranîler kadar süratli değildir.
• Nurânî varlıklar için ise engel yoktur; bir anda birçok yerde bulunabilirler.
• Örnek:
• İnsan ruhu → Ruhânîdir ama nurânî değildir; çünkü bir anda sadece bir bedene bağlıdır.
• Melekler → Hem ruhânî hem nurânîdir; aynı anda çok yerde bulunabilirler.
• Cinler → Ruhânîdir, fakat nurânî değildir; mekân ve zaman kayıtlarına daha çok tâbidirler.

4. Benzerlikleri

• İkisi de maddî varlıklar gibi katı, ağır, cisimli değildir.
• İkisi de gözle görülmez, duyularla kavranmaz.
• İkisi de Allah’ın kudretiyle “emr âlemine” bağlıdır.

5. Özet Misal

• Ruhânî: İnsan ruhu → tek bedene bağlı, hız ve tecellide sınırlı.
• Nurânî: Güneşin ışığı gibi → aynı anda binler yerde bulunabilen, şeffaf ve engel tanımayan.
Bediüzzaman’ın ifadesiyle:
“Nurânî şeyler için, kesretle ihtilât ve inkısam yoktur. Meselâ, bir güneşin aksi binler âyinede bulunur; fakat güneşin ziyasına nisbeten hiçtir.” (Sözler, 30. Söz)