Tesbitler – islam bilgi arşivi

KUR’ÂN-I KERÎM VE HADÎS-İ ŞERÎFLERDE SAĞLIK VE MURADİFLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Giriş

İslam dini, insanın hem bedensel hem ruhsal yönüne önem verir. Sağlık, bu iki yönün de dengede olmasıyla ilgilidir. Kur’ân-ı Kerîm ve Hadîs-i Şerîflerde sağlık kavramı doğrudan “sıhhat”, “şifa”, “afiyet”, “selamet”, “temizlik (taharet)” gibi kelimelerle ifade edildiği gibi, dolaylı olarak da ibadetlerin şartlarında ve yaşam tarzı tavsiyelerinde sıkça vurgulanır. Bu yazı, söz konusu muradif (eş anlamlı) kelimeler çerçevesinde sağlık konusunu Kur’an ve hadisler perspektifinden incelemektedir.

I. KUR’ÂN-I KERÎM’DE SAĞLIKLA İLGİLİ KAVRAMLAR

1. Şifa (شفاء)
“Şifa” kelimesi Kur’ân’da hem fiziksel hastalıkların hem de kalp hastalıklarının (ruhsal/manevî rahatsızlıkların) tedavisi anlamında kullanılır.

Örnek Ayetler:

“Biz Kur’an’dan, iman edenler için şifa ve rahmet olan (ayetleri) indiriyoruz.” (İsrâ, 17/82)

“İnsanlara şifa ve rahmet olarak kalbinden çıkan içecekleri (balı) yarattı.” (Nahl, 16/69)

2. Afiyet (عافية)
Her türlü bela, hastalık ve sıkıntıdan uzak olmak anlamındadır. Kur’an’da doğrudan çok sık geçmese de, dua ve hadislerde merkezi bir kavramdır.

3. Selamet (سلامة)
Kurtuluş, huzur ve esenlik anlamındadır. Sağlıkla ilişkili olarak; insanın beden ve ruh bütünlüğünü bozan durumlardan korunması anlamında kullanılır.

4. Tâhâret ve Temizlik (طهارة)
Temizlik, sağlığın korunmasında en önemli unsurlardandır. Kur’an, hem fizikî hem mânevî temizlikten bahseder.

Örnek Ayet:

“Şüphesiz Allah, çok tevbe edenleri ve temizlenenleri sever.” (Bakara, 2/222)

5. Rızık ve Helal Gıda
Sağlıkla doğrudan bağlantılı olan bir diğer konu da helal ve temiz gıdaların tüketilmesidir.

“Ey insanlar! Yeryüzünde bulunanların helâl ve temiz olanlarından yiyin…” (Bakara, 2/168)

II. HADÎS-İ ŞERÎFLERDE SAĞLIK VURGUSU

1. Sıhhatin Değeri

“İki nimet vardır ki insanların çoğu onları değerlendirmede aldanmıştır: Sıhhat ve boş vakit.” (Buhârî, Rikâk, 1)

Bu hadis, sağlığın kıymetinin genellikle elden gittikten sonra anlaşıldığını gösterir.

2. Duâlarda Sağlık Talebi

“Allahım! Bedenime, gözlerime ve kulaklarıma afiyet ver…” (Tirmizî, Deavât, 72)

“Allah’tan af ve afiyet isteyin. Zira hiç kimseye yakîn (ölüm ve iman) dışında afiyetten daha üstün bir şey verilmemiştir.” (İbn Mâce, Zühd, 24)

3. Temizlik ve Sağlık

“Temizlik imanın yarısıdır.” (Müslim, Tahâret, 1)
Bu hadis, temizliğin hem maddî hem manevî yönleriyle sağlığın temelini oluşturduğunu vurgular.

III. DEĞERLENDİRME

Kur’ân-ı Kerîm ve Hadîs-i Şerîfler, sağlığı doğrudan bir “nimet” olarak tanımlar. İslam, sağlığı koruyucu tedbirler almayı (temizlik, helal gıda, ölçülü yaşam), hastalık anında tedavi olmayı ve Allah’tan şifa dilemeyi teşvik eder. Aynı zamanda sağlık, bir ibadet aracı olarak görülür; çünkü ibadetlerin doğru şekilde yapılabilmesi için insanın sağlıklı olması önemlidir.

Sonuç

Sağlık, sadece tıbbî bir konu değil; Kur’an ve sünnet ekseninde bir ahlak, şükür ve sorumluluk alanıdır. İnsanın bedeni bir emanet olarak görülür ve onu korumak da bir ibadettir. Müslüman, bedenini hem ibadet hem hizmet için kullanır. Bu nedenle sağlıkla ilgili emir ve tavsiyeler, dinî hayatın ayrılmaz bir parçasıdır.

Bak:
https://tesbitler.com/index.php?s=SA%C4%9ELIK+