Tesbitler – islam bilgi arşivi

> “Onları mutlaka saptıracağım, onları boş arzulara sürükleyeceğim, onlara emredeceğim, hayvanların kulaklarını yaracaklar; onlara emredeceğim, Allah’ın yaratışını değiştirecekler.” Kim Allah’ı bırakıp da şeytanı dost edinirse, şüphesiz apaçık bir ziyana uğramış olur.”
(Nisâ, 4:119)

Bu ayet, şeytanın insanları saptırmak için verdiği sözlerden ve insanları ne şekilde yoldan çıkaracağına dair yöntemlerinden bahsetmektedir. Ayet, bir yandan insanları şeytanın oyunlarına karşı uyarırken, bir yandan da insanın aklını ve iradesini kullanarak bu tür saptırmalardan korunmasını öğütler.

1. Ayetin Kur’an’daki Diğer Ayetlerle İlişkisi

Şeytanın Düşmanlığı:
Nisâ 119. ayet, şeytanın insanlara olan düşmanlığını açıkça ifade eder. Bu, Kur’an’ın birçok ayetinde tekrar edilen bir uyarıdır:

> “Şeytan sizin düşmanınızdır; siz de onu düşman edinin. O, kendi yandaşlarını, alevli ateşin halkından olmaları için çağırır.”
(Fâtır, 35:6)

Şeytanın amacı, insanları doğru yoldan çıkarmak ve Allah’ın rahmetinden uzaklaştırmaktır.

Boş Arzular ve Aldanış:
Şeytanın insanları boş arzulara sürükleyeceği ve yaratılışı değiştirmeye teşvik edeceği vurgusu, dünya hayatının aldatıcılığına dikkat çeken şu ayetle de paralellik gösterir:

> “Sakın dünya hayatı sizi aldatmasın ve aldatıcı (şeytan) sizi Allah ile kandırmasın.”
(Lokman, 31:33)

Allah’ın Yaratışını Değiştirme:
Şeytanın, insanları Allah’ın yaratılış düzenine müdahale etmeye teşvik etmesi, Kur’an’daki şu ayetle de ilişkilidir:

> “Şüphesiz biz insanı en güzel bir biçimde yarattık.”
(Tîn, 95:4)

Bu, yaratılışı değiştirme çabasının Allah’ın mükemmel düzenine aykırı olduğunu vurgular.

2. Ayetin Hadislerle Açıklaması

Şeytanın Vesvesesi:
Peygamber Efendimiz (s.a.v), şeytanın insanları nasıl saptırmaya çalıştığını şu şekilde açıklamıştır:

> “Şeytan, Âdemoğlunun damarlarında kanın dolaştığı gibi dolaşır. Öyleyse onun yollarını daraltın; oruç tutarak nefsinizi kontrol altına alın.”
(Buhari, Ahkâm, 21)

Bu hadis, şeytanın insan üzerindeki etkisinin farkında olmamız ve onun vesveselerine karşı uyanık olmamız gerektiğini ifade eder.

Allah’ın Yaratışına Müdahale:
Peygamberimiz, özellikle hayvanların şekillerinin değiştirilmesi gibi uygulamaları eleştirerek Allah’ın yaratışına saygı duyulmasını emretmiştir:

> “Allah, hayvanların yüzünü dağlayanlara, onların kulağını kesenlere ve yaratılışını değiştirenlere lanet etmiştir.”
(Buhari, Libas, 83)

Bu hadis, Nisâ 119. ayette bahsedilen “hayvanların kulaklarının yarılması” uygulamasına doğrudan bir açıklık getirmektedir.

3. Ayetin Bilimsel ve Güncel Yansıması

Genetik Mühendislik ve Yaratılışa Müdahale:
Günümüzde genetik mühendislik, estetik ameliyatlar ve biyoteknoloji gibi alanlar, bu ayetin modern yorumlarıyla ilişkilendirilmektedir. İnsanların yaratılışlarını değiştirme çabaları, Allah’ın koyduğu doğal düzenin dışına çıkma riski taşır.

Estetik Müdahaleler: Estetik ameliyatlar, eğer sağlık gerekçesiyle değil de sadece güzellik amacıyla yapılıyorsa, yaratılışa müdahale kapsamında değerlendirilebilir.

Genetik Değişiklikler: Genetik müdahaleler ve insanın fıtratını değiştirme çalışmaları da Allah’ın yaratılışına müdahale etme niyeti olarak algılanabilir.

Ekolojik Müdahaleler:
İnsanların çevreyi tahrip etmesi, doğal dengenin bozulması da yaratılışa müdahale olarak yorumlanabilir. Kur’an, insanın yeryüzündeki halifelik görevine dikkat çeker:

> “Bozgunculuk yapmayın, düzeltici olun.”
(A’râf, 7:56)

4. Ayetten Çıkarılan Hikmetler

1. Şeytanın Tuzaklarına Karşı Uyanıklık: Şeytan, insanları nefsî arzulara ve Allah’ın koyduğu düzeni değiştirmeye teşvik eder. Bu konuda bilinçli ve uyanık olmak gerekir.

2. Fıtrata Saygı: Allah’ın yarattığı düzen mükemmeldir. İnsan, bu düzeni bozmaktan sakınmalıdır.

3. Ahlaki ve Manevi Hassasiyet: Şeytanın oyunlarına düşmemek için ahlaki değerlerimize ve manevi hayatımıza önem vermeliyiz.

4. Modern Müdahalelere Eleştirel Bakış: Günümüzde yaratılışa yapılan müdahaleler, bu ayetin modern bağlamda yorumlanmasını gerektirir. Bilim ve teknolojiyi kullanırken ahlaki ve dini değerler göz ardı edilmemelidir.

Sonuç

İslami ve Kur’ani İzah

Bu ayet, toplumun huzurunu bozmak ve düzeni altüst etmek isteyen kimselerin karakteristik özelliklerini açıklar. Burada özellikle iki ana unsur dikkat çekicidir:

1. Ekinleri ve nesli yok etmek: Bu, insanın hem çevresine hem de toplumun devamlılığını sağlayan kaynaklara zarar vermesini ifade eder. Ekinlerin yok edilmesi, tabiatın ve çevrenin tahribiyle ilişkilendirilebilirken, neslin yok edilmesi ise ahlaki ve toplumsal değerlerin yozlaştırılmasına işaret eder.

2. Bozgunculuk: Bu kavram, Allah’ın emrine ve düzenine aykırı her türlü davranışı kapsar. Allah, insana yeryüzünü imar etme görevi vermiştir (Hud Suresi, 61). Ancak bozguncu kişiler bu görevi suistimal eder.

Bu ayet, Allah’ın düzenini bozanları ve insanlara zarar verenleri kınar, bu tür davranışlardan sakınmayı öğütler.

Bilimsel ve Güncel Gelişimlerle İlgisi

Ayette belirtilen “ekinlerin ve neslin yok edilmesi” konusu, çevre sorunları ve ahlaki meselelerle ilişkilendirilebilir:

1. Çevresel Yıkım:

Modern Tarım ve Tahribat: Günümüzde yanlış tarım uygulamaları, kimyasal gübreler ve pestisit kullanımı, toprağın verimini düşürmekte, ekosistemi bozmaktadır. Bu, ayette geçen “ekinlerin yok edilmesi” anlamını taşır.

İklim Değişikliği: İnsan eliyle yapılan bozgunculuk (örneğin, fosil yakıtların aşırı kullanımı, ormanların tahribi), gezegenin doğal dengesini bozarak tüm canlıları tehdit etmektedir.

2. Neslin Yok Edilmesi:

Genetik Müdahaleler: Modern bilimde genetik mühendisliğin kötüye kullanımı, ahlaki problemleri beraberinde getirmektedir. Örneğin, insan genetiğine müdahale ederek nesli değiştirme çabaları, ayetteki uyarıyı hatırlatır.

Toplumun Ahlaki Çöküşü: Kültürel yozlaşma, ahlaki değerlerin kaybolması ve bireyler arası güvenin azalması da neslin manevi olarak yok olmasına işaret edebilir.

3. Barış ve Adalet:
Ayetteki “Allah bozgunculuğu sevmez” ifadesi, insanın barışı koruma ve toplumu adaletle yönetme sorumluluğunu hatırlatır. Bilimsel çalışmalar ve teknolojik ilerlemeler, savaşları önlemek, adaleti sağlamak ve yeryüzünde barışı korumak için kullanılabilir. Ancak bu araçlar kötü niyetle kullanıldığında tam tersi bir etki oluşturur.

Sonuç