KURAN-I KERİM’DE TAŞLAR VE ÖZELLİKLERİ
KURAN-I KERİM’DE TAŞLAR VE ÖZELLİKLERİ[1]
Kur’an-ı Kerim’de taşlar ve onların özellikleri farklı bağlamlarda birçok ayette geçmektedir. Bu ayetlerde taşlar bazen güç, sertlik ve dayanıklılık, bazen ibret ve ceza, bazen de bereket ve nimet sembolü olarak anlatılmıştır. İşte Kur’an’da bahsedilen taşlar ve özellikleri:
1. TAŞLARIN SERTLİĞİ VE KALPLERİN KATILAŞMASI
Kur’an, bazı insanların katı kalpliliğini anlatırken taşlara benzetmiştir:
“Sonra bunun ardından kalpleriniz katılaştı. Artık onlar taş gibi, hatta daha da katıdır. Çünkü öyle taşlar vardır ki içinden ırmaklar fışkırır. Yine öyle taşlar vardır ki yarılır da içinden su çıkar. Ve öyleleri vardır ki Allah korkusuyla düşer (parçalanır). Allah, yaptıklarınızdan habersiz değildir.” (Bakara, 74)
Bu ayette taşların bile Allah korkusuyla parçalandığı, ancak bazı insanların kalplerinin taşlardan bile daha katı olduğu vurgulanmaktadır.
2. HZ. MUSA VE ONİKİ KAYNAK TAŞI
Hz. Musa (a.s.) kavmi için su istediğinde Allah ona taşa vurmasını emretmiş ve taştan on iki pınar fışkırmıştır:
“Musa kavmi için su arayınca, ‘Asan ile taşa vur’ dedik. Bunun üzerine on iki pınar fışkırdı. Her topluluk su içeceği yeri öğrendi. Allah’ın rızkından yeyin, için ve yeryüzünde bozgunculuk yaparak karışıklık çıkarmayın.” (Bakara, 60)
Bu olay, su gibi hayati bir nimetin bile Allah’ın emriyle taşlardan çıkabileceğini göstermektedir.
3. HACERÜ’L-ESVED VE KABE’DEKİ MUKADDES TAŞLAR
Kâbe’nin duvarında bulunan Hacerü’l-Esved (Siyah Taş), Müslümanlar için kutsal bir taştır. Bu taşın cennetten geldiği ve zamanla siyahlaştığı rivayet edilir. Kur’an’da Hacerü’l-Esved’in ismi geçmese de, Beytullah’ın (Kâbe’nin) İbrahim (a.s.) ve oğlu İsmail (a.s.) tarafından inşa edilmesi anlatılır:
“İbrahim ve İsmail, Kâbe’nin temellerini yükseltirken, ‘Ey Rabbimiz! Bizden kabul buyur. Şüphesiz Sen işitensin, bilensin’ (dediler).” (Bakara, 127)
Bu ayet, Kâbe’nin temellerinin taşlarla inşa edildiğini ve bu taşların kutsallığını vurgulamaktadır.
4. SEMUD KAVMİ VE DAĞLARDAN OYULAN EVLER
Kur’an’da Semud kavminin kayaları ve dağları oyarak evler yaptığı belirtilir:
“Siz burada bahçeler, pınarlar içinde, ekinler ve yumuşak hurma ağaçları arasında güven içinde bırakılacak mısınız? Dağlardan ustalıkla evler yontuyorsunuz.” (Şuara, 146-149)
Ancak bu kavim peygamberleri Hz. Salih’in (a.s.) uyarılarına kulak asmadığı için büyük bir azapla helak edilmiştir.
5. LÛT KAVMİ’NE YAĞDIRILAN TAŞLAR
Kur’an’da, Lût kavmi’nin helak edilmesi sırasında taşlardan oluşan bir azap yağdırıldığı anlatılır:
“Üzerlerine balçıktan pişirilmiş taşlar yağdırdık.” (Hicr, 74)
Bu ayet, Allah’ın azabının taşlarla da gelebileceğini ve sapkınlıkta ısrar eden kavimlerin ibret verici bir şekilde yok edilebileceğini göstermektedir.
6. ASHÂB-I FİL VE SİCCÎL TAŞLARI
Ebrehe’nin Kâbe’yi yıkmak için gönderdiği fil ordusuna, Allah tarafından taşlarla azap gönderildiği anlatılır:
“Onların üzerine sertleşmiş çamurdan taşlar atan sürüler halinde kuşlar gönderdi.” (Fil, 3-4)
Bu olay, Allah’ın en güçlü orduları bile küçücük taşlarla yok edebileceğini ve kutsal mekânlarını koruduğunu göstermektedir.
7. CENNET VE CENNET TAŞLARI
Kur’an’da, cennette altın, gümüş, inci ve yakut gibi değerli taşlardan bahsedilir:
“O müminlerin ödülleri; altlarından ırmaklar akan, içlerinde ebedî kalacakları Adn cennetleridir. Onların oradaki evleri, tertemiz cennetlerdendir. Allah’ın rızası ise en büyüktür. İşte büyük kurtuluş budur.” (Tevbe, 72)
Cennette müminlere yakut, inci ve altınlarla süslenmiş mükâfatların verileceği anlatılmıştır.
SONUÇ: KUR’AN’DA TAŞLAR VE BİZE VERDİĞİ MESAJLAR
Kur’an-ı Kerim’de taşlar birçok farklı anlamda kullanılmıştır:
1. Sertlik ve inatçılık: İnsanların katı kalpliliğini anlatmak için (Bakara, 74).
2. Bereket ve mucize: Hz. Musa’nın asasını vurduğu taştan su çıkması (Bakara, 60).
3. Kutsallık ve ibadet: Hacerü’l-Esved ve Kâbe’nin taşları (Bakara, 127).
4. Azap ve helak: Lût kavmi ve Ebrehe ordusuna taşlarla azap indirilmesi (Fil, 3-4; Hicr, 74).
5. Medeniyet ve sanat: Semud kavminin kayalardan ev yapması (Şuara, 146-149).
6. Cennetin mücevherleri: İnci, yakut ve altın gibi değerli taşlarla süslenen cennet nimetleri (Tevbe, 72).
Kur’an’da taşlar sadece fiziksel varlıklar değil, aynı zamanda ibret ve hikmet taşıyan unsurlar olarak ele alınmıştır. Taşlar bazen Allah’ın azametini, bazen insanın inatçılığını, bazen de mükâfat ve nimeti simgeler.
Bizim için ders:
Kalbimizi taş gibi katı yapmamalıyız.
Allah’ın mucizelerine ve kudretine inanmalıyız.
Doğru yolda olmadığımızda taş gibi helak edilebileceğimizi unutmamalıyız.
Kur’an’da anlatılan taşlardan ibret almak, hem dünya hem de ahiret saadeti için gereklidir.
[1] https://www.youtube.com/watch?v=kfSU4qztWnM