KURAN-I KERİM’DE TOPLUM DÜZENİNİ TESİS EDEN HUSUSLAR
KURAN-I KERİM’DE TOPLUM DÜZENİNİ TESİS EDEN HUSUSLAR[1]
Kuranı Kerimde toplum düzenini tesis eden hususlar.
Kur’an-ı Kerim, toplum düzenini sağlamak için birçok ahlaki, hukuki ve sosyal ilkeyi belirlemiştir. Bu ilkeler, bireylerin haklarını korumayı, toplum içinde adalet ve güveni sağlamayı, insana saygı ve hoşgörü göstermeyi amaçlar. İşte Kur’an’da toplum düzenini tesis eden bazı temel hususlar:
1. Adalet
Kur’an, adaletin toplum düzeninin temeli olduğunu belirtir ve adaletin sağlanması için güçlü emirler verir. Zulümden kaçınılmasını, hak sahibine hakkının verilmesini öğütler:
“Allah, adaleti, iyiliği ve yakınlara yardım etmeyi emreder, hayâsızlığı, fenalığı ve azgınlığı yasaklar.” (Nahl, 16:90).
2. Emanet ve Güven
Toplumda güven duygusunun korunması için emanetlere riayet edilmesi emredilmiştir. Kur’an, işlerin ehline verilmesini ve kimsenin haklarının çiğnenmemesini buyurur:
“Emanetleri ehline vermenizi ve insanlar arasında hükmettiğiniz zaman adaletle hükmetmenizi emreder.” (Nisa, 4:58).
3. İyiliği Emretmek ve Kötülükten Sakındırmak
Kur’an, toplumun sağlıklı bir yapıda kalması için iyiliği emretmeyi, kötülükten sakındırmayı teşvik eder. Bu, bireylerin sadece kendilerini değil, toplumu da gözetmeleri anlamına gelir:
“Siz, insanlar için ortaya çıkarılmış en hayırlı ümmetsiniz; iyiliği emreder, kötülükten sakındırırsınız.” (Al-i İmran, 3:110).
4. Sosyal Adalet ve Yardımlaşma
Kur’an, zenginlerin ihtiyaç sahiplerine yardım etmesini, fakirlere, yetimlere ve yolda kalmışlara destek olunmasını teşvik eder. Zekât ve sadaka gibi ibadetlerle toplumdaki mal varlığının adil dağılımını sağlar:
“Mallarında isteyen ve (istemekten) mahrum olanlar için bir hak vardır.” (Zariyat, 51:19).
5. Aile Yapısının Korunması
Sağlam bir toplumun temel taşı aile olduğu için Kur’an, aile yapısını koruyan kurallar koyar. Aile içi adalet, sevgi, merhamet ve sorumluluk ilkelerini öne çıkarır. Evlilik ve boşanma gibi konularda adaletli ve dengeli olunmasını öğütler:
“Onlarla iyi geçinin.” (Nisa, 4:19).
6. Hoşgörü ve Affedicilik
Kur’an, bireylerin birbirine karşı anlayışlı, affedici ve hoşgörülü olmasını öğütler. Bu, toplumdaki bireyler arasındaki kin ve düşmanlığı azaltır:
“Kötülüğü en güzel olanla sav. O zaman, seninle arasında düşmanlık bulunan kimse, sanki yakın bir dost gibi olur.” (Fussilet, 41:34).
7. İnsan Hakları ve Özgürlük
Herkesin haklarına riayet edilmesi, kimsenin zulme uğramaması Kur’an’da belirtilmiştir. Allah, insanlara verdiği özgür iradeyi ve temel hakları korur:
“Kim bir cana kıyarsa… bütün insanları öldürmüş gibi olur; kim de bir canı kurtarırsa, bütün insanları kurtarmış gibi olur.” (Maide, 5:32).
8. İstişare ve Şura
Kur’an, karar alırken ortak akıl ve istişarenin önemini vurgular. Bu ilke, toplumda demokratik bir anlayışın temellerini oluşturur:
“Onların işleri, aralarında şura (danışma) iledir.” (Şura, 42:38).
9. Çalışma ve Üretkenlik
Kur’an, bireylerin tembellikten kaçınarak çalışmasını, emeğinin karşılığını almasını teşvik eder. Çalışma ahlakının korunması, toplumun üretkenliğini artırır:
“İnsan için ancak çalıştığı vardır.” (Necm, 53:39).
Bu ilkeler, Kur’an’da bireylerin hem birbirleriyle hem de toplumsal yapıyla uyum içinde yaşaması için bir çerçeve sunar. Adalet, hoşgörü, yardımlaşma gibi temel değerlerle toplumun huzurunu ve güvenliğini hedefler.
@@@@@@@
Kur’an-ı Kerim’de Toplum Düzenini Tesis Eden Hususlar
Kur’an-ı Kerim, sadece bireysel ahlakı değil, aynı zamanda ideal bir toplum düzenini de inşa etmek için kapsamlı bir çerçeve sunar. İşte Kur’an’da toplumsal düzeni tesis eden başlıca hususlar:
* İman ve İbadet: İmanın temelleri üzerine inşa edilen bir toplum, adalet, merhamet ve kardeşlik gibi değerlerle bir arada yaşamayı hedefler. İbadetlerin düzenli olarak yerine getirilmesi, bireylerin Allah’a karşı sorumluluklarını hatırlatırken toplumsal birlik ve beraberliği de güçlendirir.
* Adalet ve Eşitlik: Kur’an, tüm insanların Allah katında eşit olduğunu vurgular. Adaletin tesis edilmesi, toplumda huzur ve güven ortamının oluşması için temel bir şarttır. Zayıfların hakkının korunması, güçlünün zulmünün engellenmesi, Kur’an’ın öncelik verdiği konulardandır.
* Ahlak ve Erdem: Kur’an, dürüstlük, doğruluk, şefkat, merhamet gibi erdemleri teşvik eder. Bu değerlerin toplumda yaygınlaşması, ilişkilerin güçlenmesine ve toplumsal huzurun sağlanmasına katkı sağlar.
* Yardımlaşma ve Dayanışma: Kur’an, zenginlerin fakirlere yardım etmesi, güçlünün zayıfa destek olması gibi konularda önemli vurgulamalar yapar. Toplumsal dayanışma, birlik ve beraberliği güçlendirir.
* Aile Kurumu: Ailenin toplumun temel yapı taşı olduğu vurgulanır. Eşler arasındaki ilişkiler, çocukların eğitimi, aile büyüklerine saygı gibi konular Kur’an’da detaylı bir şekilde ele alınır.
* Hak ve Özgürlükler: Her bireyin temel hak ve özgürlüklerinin olduğu vurgulanır. Ancak bu haklar, başkalarının haklarına zarar vermemek koşuluyla kullanılmalıdır.
* Ekonomik Adalet: Zenginliğin adil bir şekilde dağıtılması, yoksulluğun azaltılması ve ekonomik eşitsizliğin giderilmesi, Kur’an’ın önemli bir kaygısıdır.
* Siyasi Sistem: Kur’an, ideal bir yönetim sisteminin özelliklerini belirtir. Adaletli, şeffaf ve halkın çıkarlarını gözeten bir yönetim anlayışı teşvik edilir.
* Barış ve Hoşgörü: Kur’an, tüm insanlığın bir kardeşlik bağıyla bağlı olduğunu vurgular. Farklı inançlara, kültürlere ve etnik kökenlere sahip insanların barış içinde yaşaması teşvik edilir.
Sonuç olarak, Kur’an-ı Kerim, sadece bireysel hayatı değil, aynı zamanda tüm insanlığı kapsayan evrensel bir ahlak ve adalet sistemi sunar. Bu sistem, temelde insanın yaratılış amacına uygun olarak yaşamasını ve toplumda huzurlu bir birliktelik oluşturmasını hedefler.
[1] https://www.youtube.com/watch?v=SOjsXY_bdos
