KURAN-I KERİM’DE MADDE VE MANA
KURAN-I KERİM’DE MADDE VE MANA[1]
Kuranı Kerimde madde ve mana.
Kur’an-ı Kerim’de “madde” ve “mana” temaları, hem fiziksel dünya hem de ruhsal, manevi değerler arasındaki ilişkiyi ifade eder. Bu kavramlar, insanın varoluşunu ve onun evrendeki yerini anlaması açısından önem taşır.
Madde
1. Fiziksel Varlık: Kur’an, evrenin yaratılışına ve maddi varlıklara dair birçok ayet içerir. Allah’ın, gökleri ve yeri yarattığı, suyun hayat kaynağı olduğu vurgulanır. “Gökleri ve yeri yarattı.” (Bakara, 22) ayeti, maddeyi ve fiziksel varoluşu ifade eder.
2. Yaratılışın Delili: Doğa olayları ve varlıklar, Allah’ın varlığının ve kudretinin delilleri olarak sunulur. “Göklerde ve yerde ne varsa hepsi O’nundur.” (Bakara, 255) ayeti, madde dünyasının Allah’ın iradesiyle var olduğunu belirtir.
Mana
1. Ruhsal ve Manevi Değerler: Kur’an, sadece fiziksel varlıkları değil, aynı zamanda manevi değerleri de önemser. İman, ahlak, sevgi, merhamet gibi kavramlar, manevi hayatın temel taşlarını oluşturur. “İman edenler ve salih ameller işleyenler için cennetler vardır.” (Kehf, 107) ayeti, manevi değerlere vurgu yapar.
2. İnsanın Manevi Yükselişi: Kur’an, insanın ruhsal gelişimini ve Allah’a yakınlaşma sürecini önemser. “Kendinizi öldürmeyin.” (Nisa, 29) ayeti, insan hayatının manevi yönünü koruma gerekliliğini vurgular.
Madde ve Mana Arasındaki İlişki
1. Dünyanın Geçici Doğası: Kur’an, maddi şeylerin geçici olduğunu belirtirken, gerçek değerlerin manevi olduğunu ifade eder. “Mal ve evlat, dünya hayatının süsüdür.” (Kehf, 46) ayeti, maddi olanın geçici, manevi olanın kalıcı olduğunu hatırlatır.
2. Dengeli Bir Yaşam: İslam, madde ve mana arasında bir denge kurmayı önerir. Hem maddi ihtiyaçların karşılanması hem de manevi değerlerin yaşanması gereklidir. “Sizden birinin öteki için malını harcamadığı” (Bakara, 267) ayeti, bu dengenin önemini vurgular.
Sonuç
Kur’an-ı Kerim’de madde ve mana temaları, insanın yaşamını anlaması ve yönlendirmesi açısından önemli bir yere sahiptir. Fiziksel dünyanın geçici doğası ile manevi değerlerin kalıcılığı arasında bir denge kurmak, bireyin hem bu dünyada hem de ahirette huzur bulması için gereklidir. Bu bağlamda, Kur’an, hem maddi hem de manevi yönleriyle insan hayatına rehberlik eder.
@@@@@@@
Kur’an-ı Kerim’de Madde ve Mana
Kur’an-ı Kerim, evreni ve insanı kapsayan geniş bir perspektif sunar. Bu perspektifte, madde ve mana sıklıkla iç içe geçen ve birbirini tamamlayan kavramlardır.
Madde: Görünen ve Somut Olan
Kur’an, maddi dünyanın varlığını kabul eder ve bu dünyadaki düzenin Allah tarafından yaratıldığını vurgular. Gökyüzü, yer, bitkiler, hayvanlar ve insan gibi tüm varlıklar, Allah’ın sonsuz kudretinin birer tecellisidir. Ancak Kur’an, maddeyi sadece bir araç olarak görür ve asıl önemin manada olduğunu belirtir.
Mana: Görünmeyen ve Soyut Olan
Kur’an’da mana, maddeden daha üstün bir konumdadır. Allah’ın isimleri, sıfatları, emirleri ve yasakları gibi kavramlar, mananın en önemli örnekleridir. İman, ibadet, ahlak gibi değerler de manavi bir boyuta sahiptir. Kur’an, insanları maddi dünyanın geçici zevklerine kapılmaktan uzak tutarak, manevi değerlere yönelmeye teşvik eder.
Madde ve Mana İlişkisi
Kur’an’a göre, madde ve mana birbirinden ayrılamaz bir bütün oluşturur. Madde, mananın tezahür ettiği bir alandır. İnsan, hem maddi bir varlık hem de manevi bir değerler sistemine sahip bir varlıktır. İnsan, maddi ihtiyaçlarını karşılamakla birlikte, aynı zamanda manevi bir tatmin arayışındadır.
* Madde, manaya hizmet eder: Maddi dünya, insanın dünya hayatını sürdürmesi için gerekli olan imkanları sunar. Ancak bu imkanlar, manavi amaçlara ulaşmak için bir araç olarak kullanılmalıdır.
* Mana, maddeye anlam verir: Maddeye anlam veren, ona değer katan şey manadır. İnsan, maddi varlıkları sadece kendi nefsine hizmet etmek için değil, aynı zamanda Allah’ın rızasını kazanmak için kullanmalıdır.
Kur’an Ayetlerinden Örnekler
* “Gökleri ve yeri yaratan O’dur. O, sizin için eşler ve hayvanlardan da eşler yaratıp, sizi çoğalttı. Hiçbir şey O’nun gibisini yaratmaz. O, her şeyi işitendir, görendir.” (En’am Suresi, 99)
* “Göklerin ve yerin yaratılışında ve gece ile gündüzün birbiri ardınca değişmesinde akıl sahipleri için elbette ibretler vardır.” (Al-i İmran Suresi, 190)
* “De ki: ‘Ben ancak Rabbimden vahyedilenlere uyarım. O, Rabblerin Rabbidir. O’ndan başkasına tapmayın. Ben, size azab oluncaya veya bana bir basiret verinceye kadar sizi ancak O’ya uyarım.’ ” (A’raf Suresi, 158)
Sonuç olarak, Kur’an-ı Kerim, madde ve manayı birbirine bağlayan bir dünya görüşü sunar. İnsan, hem maddi dünyanın bir parçası hem de manevi bir varlıktır. İnsan hayatının anlamı, maddi dünyanın geçici zevklerine kapılmak yerine, manevi değerlere yönelmek ve Allah’a yaklaşmaktır.
[1] https://www.youtube.com/watch?v=nYKgVMnLuhA
