RUBÛBİYETİN TEZAHÜRÜ-7-
Rubûbiyetin Güncel Sorunlara Çözümleri
* Bilim ve din arasındaki ilişki
* Evrenin kökeni ve Allah’ın yaratması
* İnsanın sorumluluğu ve özgür iradesi
* Ahlaki değerlerin yitirilmesi ve rubûbiyet
* Geleceğe dair umut ve Allah’a güven.
Rububiyetin güncel sorunlara çözümleri, modern dünyanın karşılaştığı zorluklara İslam’ın temel inançlarından biri olan Rububiyet perspektifinden bakmayı ve bu inancın sunduğu ilkelerle çözüm aramayı içerir. Rububiyet, Allah’ın evreni ve içindeki her şeyi yaratması, yönetmesi, terbiye etmesi, rızıklandırması ve koruması anlamına geldiğinden, güncel sorunların pek çoğuna ışık tutabilir. İşte bu konulara dair detaylı bir açıklama:
1. Bilim ve Din Arasındaki İlişki
Bilim ve din, Rububiyet perspektifinden bakıldığında birbirini tamamlayan iki alandır. İslam, aklı kullanmayı, araştırmayı ve öğrenmeyi teşvik eder. Bilim, evreni ve doğayı inceleyerek Allah’ın yaratmasındaki mükemmelliği ve Rububiyetinin tezahürlerini anlamamıza yardımcı olur.
* Bilimin Dinle Çelişmemesi: Gerçek bilim, dinin temel ilkeleriyle çelişmez. Aksine, bilimsel keşifler, Allah’ın yaratmasının büyüklüğünü ve hikmetini daha iyi anlamamızı sağlar. Örneğin, evreninBig Bang ile başlangıcı, Kur’an’da evrenin yaratılışıyla ilgili anlatılanlarla uyumludur.
* Bilimin Sınırları: Bilim, maddi dünyayı inceleyerek bilgi edinir. Ancak, metafizik konular, ahlaki değerler ve hayatın anlamı gibi sorulara bilim tek başına cevap veremez. Bu konularda din, insanlığa rehberlik eder.
* Bilimin Rububiyetin Hizmetinde Kullanılması: Bilimsel bilgi ve teknoloji, insanlığın yararına kullanılmalıdır. Çevre kirliliğinin önlenmesi, hastalıkların tedavisi, yoksulluğun azaltılması gibi konularda bilim, Rububiyetin bir tezahürü olan doğanın korunması ve insanın iyiliği için kullanılabilir.
2. Evrenin Kökeni ve Allah’ın Yaratması
Evrenin kökeni ve Allah’ın yaratması konusu, bilimsel ve dini açıklamaların bir arada ele alınabileceği önemli bir konudur.
* Bilimsel Açıklamalar: Big Bang teorisi ve evrenin genişlemesi gibi bilimsel bulgular, evrenin bir başlangıcı olduğunu ve sürekli bir değişim içinde olduğunu gösterir.
* Dini Açıklamalar: Kur’an’da evrenin yoktan yaratıldığı (ibda’) ve Allah’ın “Ol!” emriyle var olduğu belirtilir. Bu, Allah’ın sonsuz kudretinin ve iradesinin bir göstergesidir.
* İki Açıklamanın Birlikteliği: Bilimsel ve dini açıklamalar birbirini tamamlayabilir. Bilim, evrenin nasıl oluştuğunu ve işlediğini incelerken, din, evrenin neden ve kim tarafından yaratıldığını açıklar. Bu iki bakış açısı, evreni daha kapsamlı bir şekilde anlamamızı sağlar.
3. İnsanın Sorumluluğu ve Özgür İradesi
İnsanın sorumluluğu ve özgür iradesi konusu, Rububiyet inancının önemli bir parçasıdır. Allah, insana akıl ve irade vererek onu diğer yaratıklardan ayırmıştır.
* Özgür İrade ve Sorumluluk: İnsan, seçimlerinde özgürdür. İyiyi veya kötüyü seçebilir, doğru veya yanlış kararlar verebilir. Bu özgürlük, insanın eylemlerinden sorumlu olmasının temelini oluşturur.
* Takdir ve İrade İlişkisi: İnsanın özgür iradesi, Allah’ın takdiriyle çelişmez. Allah, insanın ne seçeceğini bilir, ancak yine de ona seçme özgürlüğü tanır. Bu, kader konusunun derin ve karmaşık bir yönüdür ve üzerinde tefekkür etmeyi gerektirir.
* Sorumluluk Bilinci: İnsan, eylemlerinden sorumlu olduğunu bilerek yaşamalıdır. Yaptığı her iyilik ve kötülük, Allah katında karşılığını bulacaktır. Bu bilinç, insanın ahlaki davranışlarını şekillendirir ve daha dikkatli bir yaşam sürmesine yardımcı olur.
4. Ahlaki Değerlerin Yitirilmesi ve Rububiyet
Günümüzde ahlaki değerlerin yitirilmesi, önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Rububiyet inancı, bu soruna çözüm bulmamıza yardımcı olabilir.
* Ahlakın Kaynağı Rububiyet: İslami ahlakın temel kaynağı, Allah’ın emirleri ve yasaklarıdır. Allah, Rububiyeti gereği insanlığa doğru yolu göstermiş ve onlara iyi ahlakı emretmiştir.
* Ahlaki Değerlere Dönüş: Ahlaki değerlerin yeniden kazanılması için Rububiyet inancının güçlendirilmesi gerekmektedir. Allah’ın her şeyi gördüğü, bildiği ve her şeyden hesaba çekeceği bilinci, insanları daha ahlaklı davranmaya teşvik eder.
* Toplumsal Çözümler: Ahlaki değerlerin yitirilmesi sadece bireysel bir sorun değildir, aynı zamanda toplumsal bir sorundur. Bu nedenle, eğitim, medya ve toplumsal kurumlar aracılığıyla ahlaki değerlerin yeniden canlandırılması için çalışmalar yapılmalıdır.
5. Geleceğe Dair Umut ve Allah’a Güven
Günümüz dünyasında savaşlar, doğal afetler, ekonomik krizler ve salgın hastalıklar gibi birçok sorun yaşanmaktadır. Rububiyet inancı, bu zorluklar karşısında bize umut ve güven verir.
* Allah’ın Her Şeye Hakim Olması: Allah, Rububiyeti gereği her şeye hakimdir. Evrende olup biten her şey, O’nun bilgisi ve izni dahilinde gerçekleşir. Bu bilinç, zor zamanlarda bize sabır ve metanet verir.
* Allah’ın Rahmeti ve Yardımı: Allah, kullarına karşı sonsuz merhamet sahibidir. Zor durumda olanlara yardım eder ve onlara çıkış yolları gösterir. Bu inanç, geleceğe dair umutlu olmamızı sağlar.
* Allah’a Tevekkül: Allah’a tevekkül etmek, O’na güvenmek ve O’na sığınmak anlamına gelir. İnsan, elinden geleni yaptıktan sonra sonucu Allah’a bırakmalıdır. Bu, zorluklarla başa çıkmamıza ve huzurlu bir yaşam sürmemize yardımcı olur.
Özetle:
Rububiyet inancı, günümüz dünyasının karşılaştığı birçok soruna çözüm sunabilir. Bilim ve din arasındaki ilişki, evrenin kökeni, insanın sorumluluğu, ahlaki değerlerin yitirilmesi ve geleceğe dair umut gibi konularda Rububiyet perspektifi, bize rehberlik edebilir. Bu inancı doğru anlamak ve yaşamak, hem bireysel hem de toplumsal sorunların çözümüne katkıda bulunabilir.
**************
Rubûbiyet ve İnsan Yaşamı
* İman ve ibadetin rubûbiyetle ilişkisi
* Ahlak ve erdemlerin rubûbiyet perspektifinden değerlendirilmesi
* İnsan-toplum ilişkileri ve rubûbiyet
* İnsan-doğa ilişkileri ve rubûbiyet
* Tarih boyunca rubûbiyet anlayışının gelişimi
Rububiyet ve insan yaşamı arasındaki ilişki, insanın varoluşundan başlayarak tüm yaşamını, inançlarını, davranışlarını, ilişkilerini ve tarihsel gelişimini etkileyen derin bir konudur. Rububiyet, Allah’ın evreni ve içindeki her şeyi yaratması, yönetmesi, terbiye etmesi, rızıklandırması ve koruması anlamına geldiğinden, insan yaşamının her alanıyla doğrudan ilişkilidir. İşte bu konulara dair detaylı bir açıklama:
1. İman ve İbadetin Rububiyetle İlişkisi
İman ve ibadet, Rububiyet inancının doğal bir sonucudur. Allah’ın Rab olarak kabul edilmesi, O’na iman etmeyi ve O’na kulluk etmeyi gerektirir.
* İmanın Rububiyetle İlişkisi: Allah’ın Rab olduğuna iman etmek, O’nun tek yaratıcı, yönetici ve söz sahibi olduğunu kabul etmek anlamına gelir. Bu inanç, insanın Allah’a karşı tam bir teslimiyet içinde olmasını ve O’nun emirlerine uymasını gerektirir.
* İbadetin Rububiyetle İlişkisi: İbadetler, Allah’ın Rububiyetini kabul etmenin ve O’na şükran borcunu ödemenin bir ifadesidir. Namaz, oruç, zekat, hac gibi ibadetler, insanın Allah ile olan bağını güçlendirir, manevi gelişimine katkıda bulunur ve ahlaki olgunlaşmasını sağlar. İbadetler aynı zamanda, Allah’ın nimetlerine şükretmek ve O’nun rızasını kazanmak için birer vesiledir.
2. Ahlak ve Erdemlerin Rububiyet Perspektifinden Değerlendirilmesi
Ahlak ve erdemler, Rububiyet inancıyla derin bir ilişki içindedir. İyi ahlak ve erdemli davranışlar, Allah’ın rızasına uygun bir yaşam sürmenin ve O’na kulluk etmenin bir gereğidir.
* Ahlakın Kaynağı Rububiyet: İslami ahlakın temel kaynağı, Allah’ın emirleri ve yasaklarıdır. Allah, Rububiyeti gereği kullarına doğru yolu göstermiş ve onlara iyi ahlakı emretmiştir.
* Erdemlerin Önemi: Doğruluk, dürüstlük, adalet, merhamet, sabır, cömertlik gibi erdemler, Allah’ın sevdiği ve razı olduğu davranışlardır. Bu erdemlere sahip olmak, insanın hem kendi nefsine hem de topluma karşı sorumluluklarını yerine getirmesini sağlar.
* Kötü Ahlaktan Kaçınmak: Yalan, hırsızlık, zulüm, kıskançlık, kibir gibi kötü ahlak özellikleri, Allah’ın yasakladığı ve hoş görmediği davranışlardır. Bu tür davranışlardan kaçınmak, Allah’a kulluğun ve O’nun rızasını kazanmanın bir gereğidir.
3. İnsan-Toplum İlişkileri ve Rububiyet
İnsan-toplum ilişkileri, Rububiyet inancıyla şekillenir. Toplumun düzeni, adaleti ve huzuru, Allah’ın emirlerine uygun bir şekilde yaşamakla mümkündür.
* Adalet ve Eşitlik: Allah, Rububiyeti gereği kulları arasında adaletle hükmeder. Toplumda da adaletin sağlanması, Allah’ın emridir. Herkesin hak ve hukukuna saygı gösterilmesi, eşit muamele görmesi ve zulümden kaçınılması, adalet ilkesinin gereğidir.
* Yardımlaşma ve Dayanışma: Toplumda yardımlaşma ve dayanışma, Allah’ın emrettiği ve teşvik ettiği davranışlardır. İhtiyaç sahiplerine yardım etmek, zor durumda olanlara destek olmak, toplumun birlik ve beraberliğini güçlendirir.
* Sorumluluk ve Görevler: Her bireyin topluma karşı sorumlulukları ve görevleri vardır. Bu sorumluluklar, Allah’ın emirlerine uygun bir şekilde yerine getirilmelidir. Aile bireylerine karşı sorumluluklar, komşulara karşı sorumluluklar, yöneticilere karşı sorumluluklar gibi.
4. İnsan-Doğa İlişkileri ve Rububiyet
İnsan-doğa ilişkileri de Rububiyet inancıyla şekillenir. Doğa, Allah’ın bir nimeti ve emanetidir. İnsanın doğayı koruması, ona zarar vermemesi ve ondan faydalanırken ölçülü olması gerekir.
* Doğanın Korunması: Doğa, Allah’ın yarattığı ve insana emanet ettiği bir varlıktır. Doğanın korunması, çevrenin temiz tutulması, doğal kaynakların israf edilmemesi, Allah’ın emridir.
* Doğadan Faydalanma: İnsan, doğadan faydalanabilir, ancak bunu yaparken ölçülü olmalı ve doğaya zarar vermemelidir. Doğal kaynakların aşırı tüketimi, çevre kirliliği ve doğanın tahrip edilmesi, Allah’ın hoş görmediği davranışlardır.
* Doğayı Tefekkür Etmek: Doğa, Allah’ın kudretinin ve hikmetinin bir aynasıdır. Doğayı tefekkür etmek, Allah’ı tanımamıza ve O’nun yaratmasındaki mükemmelliği görmemize yardımcı olur.
5. Tarih Boyunca Rububiyet Anlayışının Gelişimi
Rububiyet anlayışı, insanlık tarihi boyunca farklı şekillerde tecelli etmiştir. Tevhid inancının yayılmasıyla birlikte Rububiyet anlayışı da netleşmiş ve kemale ermiştir.
* İlk İnsanlardan Peygamberlere: İlk insanlardan itibaren peygamberler, insanlara Allah’ın birliğini ve Rububiyetini anlatmışlardır. Her peygamber, kendi dönemindeki insanlara Allah’ın emirlerini ve yasaklarını tebliğ etmiştir.
* İslam’ın Yayılması: İslam’ın yayılmasıyla birlikte Rububiyet anlayışı en mükemmel şeklini almıştır. Kur’an ve Hz. Muhammed’in (s.a.v.) sünneti, Rububiyetin ne anlama geldiğini ve insan yaşamıyla nasıl ilişkili olduğunu en detaylı şekilde açıklamıştır.
* Günümüzde Rububiyet Anlayışı: Günümüzde de Müslümanlar, Kur’an ve sünnet ışığında Rububiyet inancını yaşamaktadırlar. Bilimsel gelişmeler ve teknolojik ilerlemeler, Allah’ın yaratmasındaki mükemmelliği ve Rububiyetinin tezahürlerini daha iyi anlamamıza yardımcı olmaktadır.
Özetle:
Rububiyet ve insan yaşamı arasındaki ilişki, insanın varoluşundan başlayarak tüm yaşamını etkileyen derin bir konudur. İman ve ibadet, ahlak ve erdemler, insan-toplum ilişkileri, insan-doğa ilişkileri ve tarihsel gelişim, Rububiyet inancıyla şekillenir. Bu inancı doğru anlamak ve yaşamak, insanın hem bu dünyada hem de ahirette mutlu ve huzurlu bir yaşam sürmesini sağlar
[1] https://www.youtube.com/watch?v=7zoBcGL7lKw
