RUBÛBİYETİN HAYATIMIZDAKİ TEZAHÜRÜ-8-
RUBÛBİYETİN HAYATIMIZDAKİ TEZAHÜRÜ-8-[1]
Risale-i Nur Külliyatı’nda Rubûbiyet hakikati.
Risale-i Nur Külliyatı, Bediüzzaman Said Nursî’nin eserlerinden oluşan kapsamlı bir külliyat olup, birçok İslâmî ve imanî meseleyi detaylı bir şekilde ele alır. Bu bağlamda, Rubûbiyet hakikati de Risale-i Nur’da sıkça işlenen temel konulardan biridir. Rubûbiyet, Allah’ın kâinat üzerindeki terbiye edici, idare edici ve hâkim sıfatlarını ifade eder. Rubûbiyet, Allah’ın bir Rab olarak varlık âlemini yaratması, idare etmesi, devam ettirmesi ve varlıkların her birini kendi ihtiyaçlarına uygun şekilde terbiye etmesini kapsar.
Rubûbiyet Hakikati Risale-i Nur’da Nasıl Ele Alınır?
1. Allah’ın Rab isminin tecellisi: Rubûbiyet, Allah’ın isim ve sıfatlarının kâinatta her an tezahür ettiğini ifade eder. Özellikle Rab ismi, yaratılıştaki düzen, hikmet ve merhameti anlamamıza vesile olur.
2. Rubûbiyet ve hikmet ilişkisi:
Rubûbiyet hakikati, Allah’ın hiçbir şeyi başıboş bırakmadığını, her şeyi hikmetle idare ettiğini vurgular. İnsanın hayatındaki küçücük detaylardan kâinatın geniş kapsamlı işleyişine kadar her şey bu Rubûbiyetin delilidir.
3. Tevhid ile Rubûbiyetin bağlantısı:
Rubûbiyet, Tevhid inancının önemli bir tezahürüdür. Bediüzzaman, “Rubûbiyet, mutlak bir hâkimiyeti gerektirir” diyerek, kâinatta hiçbir şeyin tesadüfe veya şirke yer bırakmayacak şekilde Allah’ın kontrolünde olduğunu ifade eder.
4. Rubûbiyetin insan üzerindeki tecellisi:
İnsan, Allah’ın Rubûbiyetini en açık şekilde görebileceği bir varlıktır. İnsanın yaratılışı, ihtiyaçları ve bu ihtiyaçlarının karşılanması, Rubûbiyet hakikatinin bir göstergesidir. İnsan, kendisindeki bu tecelliyi tefekkür ederek Allah’a şükretmelidir.
5. Rubûbiyetin şefkat ve rahmet boyutu:
Rubûbiyetin en önemli özelliklerinden biri, rahmet ve şefkatle tezahür etmesidir. Allah, yarattığı her varlığın ihtiyacını karşılar, hiçbirini başıboş bırakmaz.
Rubûbiyet Hakikatine Dair Misaller
Güneşin varlıklar üzerindeki etkisi: Güneş, Allah’ın Rubûbiyetinin bir misali olarak kâinattaki düzeni temsil eder. Güneş, ışığıyla tüm varlıkları aydınlatır, ısıtır ve hayata vesile olur.
Bitkiler ve canlılar: Bir tohumun toprağa düşmesi, filizlenmesi, büyüyüp meyve vermesi Allah’ın terbiye edici sıfatının somut bir tecellisidir.
İnsanın yaratılışı: İnsan bedenindeki hücrelerin düzenli çalışması, organların birbirleriyle uyumu, Rubûbiyetin açık bir delilidir.
Sonuç
Risale-i Nur’da Rubûbiyet hakikati, Allah’ın mutlak hâkimiyetinin, şefkatinin ve hikmetinin bir tezahürü olarak detaylı bir şekilde açıklanmıştır. İnsan, kâinat ve Allah arasındaki ilişkiyi anlamak, bu hakikati tefekkürle idrak etmekle mümkün olur. Bediüzzaman, insanı bu tefekküre davet ederek, Allah’ın Rubûbiyetini derinlemesine anlamayı teşvik eder.
@@@@@@@@
Risale-i Nur Külliyatı’nda Rubûbiyet Hakikati
Risale-i Nur Külliyatı, İslam’ın temel hakikatlerini çağın iddialarına karşı akli ve ilmî delillerle açıklayan kapsamlı bir eserdir. Bu külliyatta, Allah’ın varlığı, birliği ve rubûbiyeti (yaratıcılık, idarecilik) üzerine derinlemesine incelemeler bulunur.
Rubûbiyet Kavramı Risale-i Nur’da
Risale-i Nur’da rubûbiyet, Allah’ın evreni yoktan var etmesi, idare etmesi ve her şeye gücü yetmesi anlamına gelir. Bu kavram, külliyatta hem kuramsal bir boyutla ele alınır hem de somut örneklerle açıklanır. Bediüzzaman Said Nursi, rubûbiyetin evrendeki tecellilerini gözlemleyerek, Allah’ın kudret ve hikmetini ispat etmeye çalışır.
Rubûbiyetin Önemi Risale-i Nur’da
* İmanın Temeli: Rubûbiyet inancı, İslam inancının temel taşlarından biridir. Allah’ın evrenin yaratıcısı ve idarecisi olduğuna inanmak, diğer tüm iman esaslarının kabulü için zemin hazırlar.
* Kainattaki İşaretler: Risale-i Nur, kainattaki her şeyin Allah’ın bir sanat eseri olduğunu ve O’nun varlığının delili olduğunu vurgular. Rubûbiyet inancı, insanı kainatı tefekkür etmeye ve Allah’ın büyüklüğünü anlamaya teşvik eder.
* İbadetin Gayesi: İbadetlerin asıl gayesi, Allah’ın rubûbiyetini kabul etmek ve O’na kulluk etmektir. Namaz, oruç, zekat gibi ibadetler, insanın Allah’a karşı sorumluluklarını yerine getirmesini sağlar.
* Hayatın Anlamı: Rubûbiyet inancı, hayata bir anlam verir. İnsan, Allah’ın bir kulu olduğunun bilinciyle yaşar ve hayatını O’nun rızasını kazanmaya adar.
Rubûbiyetin İnsan Hayatı Üzerindeki Etkileri Risale-i Nur’a Göre
* İman ve İhsan: Rubûbiyet inancı, insanın imanını güçlendirir ve ahlâkını güzelleştirir. İnsan, Allah’ın her an kendisini gözetlediğinin bilinciyle daha iyi bir insan olmaya çalışır.
* Sabır ve Tevekkül: Rubûbiyet inancı, insanlara zorluklar karşısında sabırlı olmayı ve her şeyi Allah’a havale etmeyi öğretir.
* Şükür: Rubûbiyet inancı, insanı Allah’ın nimetlerine karşı şükretmeye teşvik eder.
* İlim ve Amel: Rubûbiyet inancı, insanı ilim öğrenmeye ve öğrendiklerini hayata geçirmeye teşvik eder.
Sonuç
Risale-i Nur Külliyatı, rubûbiyet kavramını İslam’ın temel bir hakikati olarak ele alır ve bu kavramın insan hayatındaki önemini vurgular. Külliyat, rubûbiyetin hem kuramsal boyutunu hem de pratik uygulamalarını açıklar. Bediüzzaman Said Nursi, rubûbiyet inancı sayesinde insanın hem dünya hayatında hem de ahirette mutlu olabileceğini ifade eder.
*************
Rubûbiyetin İnsana Yönelik Boyutları
* İnsanın yaratılışı ve diğer mahlûkatlardan üstünlüğü
* İnsanın Allah’a kulluk görevi
* İnsan hayatının anlamı ve gayesi
* İnsan iradesi ve Allah’ın takdiri
* İnsanın Allah’a ulaşma yolları.
Allah’ın Rububiyetinin insana yönelik boyutları, insanın yaratılışından başlayarak hayatının anlam ve gayesine, iradesinden Allah’a ulaşma yollarına kadar pek çok konuyu kapsar. Bu boyutlar, insanın Allah ile olan özel bağını ve yeryüzündeki konumunu anlamamıza yardımcı olur. İşte bu konulara dair detaylı bir açıklama:
1. İnsanın Yaratılışı ve Diğer Mahlûkatlardan Üstünlüğü
Allah, insanı en güzel surette yaratmış ve ona diğer mahlûkatta olmayan üstün özellikler vermiştir.
* En Güzel Surette Yaratılış (Ahsen-i Takvim): Kur’an’da insanın “en güzel biçimde” yaratıldığı (Tin, 4) belirtilir. Bu, insanın fiziksel, zihinsel ve ruhsal açıdan mükemmel bir donanıma sahip olduğunu ifade eder.
* Akıl ve İrade: İnsan, akıl ve irade sahibi tek canlıdır. Bu sayede iyiyi kötüden ayırt edebilir, seçimler yapabilir ve sorumluluk üstlenebilir.
* Halifelik: Allah, insanı yeryüzünde halife kılmıştır (Bakara, 30). Bu, insanın yeryüzünü imar etmek, adaleti sağlamak ve Allah’ın emirlerine uygun bir şekilde yaşamakla görevli olduğunu gösterir.
* Bilgi ve Öğrenme Yeteneği: İnsan, doğuştan bilgi edinme ve öğrenme yeteneğine sahiptir. Bu sayede bilgi birikimini artırabilir, teknolojiler geliştirebilir ve dünyayı daha iyi anlayabilir.
2. İnsanın Allah’a Kulluk Görevi (Ubudiyet)
İnsanın yaratılış gayesi, Allah’a kulluk etmektir (Zariyat, 56). Bu kulluk, sadece ibadetlerle sınırlı olmayıp hayatın her alanını kapsar.
* İbadetler: Namaz, oruç, zekat, hac gibi ibadetler, Allah’a kulluğun en önemli göstergeleridir. Bu ibadetler, insanın Allah ile olan bağını güçlendirir, manevi gelişimine katkıda bulunur ve ahlaki olgunlaşmasını sağlar.
* Ahlaki Davranışlar: Doğruluk, dürüstlük, adalet, merhamet, sabır gibi ahlaki değerlere uygun davranmak da Allah’a kulluğun bir parçasıdır.
* Yeryüzünü İmar Etmek: İnsanın yeryüzünü imar etmesi, doğayı koruması, faydalı işler yapması ve insanlığa hizmet etmesi de Allah’a kulluktur.
3. İnsan Hayatının Anlamı ve Gayesi
İnsan hayatının anlamı ve gayesi, Allah’ı tanımak, O’na kulluk etmek ve O’nun rızasını kazanmaktır.
* Allah’ı Tanımak (Marifetullah): İnsanın en önemli görevi, Allah’ı tanımaktır. Bu, O’nun sıfatlarını, isimlerini, fiillerini ve evrendeki tecellilerini anlamakla gerçekleşir.
* Allah’ın Rızasını Kazanmak: İnsanın nihai hedefi, Allah’ın rızasını kazanmaktır. Bu, O’nun emirlerine uymak, yasaklarından kaçınmak ve O’na samimiyetle yönelmekle mümkün olur.
* Ahiret Bilinci: İnsan hayatının anlamı, sadece bu dünyayla sınırlı değildir. Ahiret inancı, insanın bu dünyadaki davranışlarının sonuçlarını sonsuz ahiret hayatında göreceği bilincini taşır. Bu bilinç, insanın ahlaki sorumluluklarını artırır ve daha anlamlı bir hayat yaşamasına yardımcı olur.
4. İnsan İradesi ve Allah’ın Takdiri (Kader)
İnsan, irade sahibi bir varlıktır. Ancak bu irade, Allah’ın takdiri (kader) çerçevesinde işler.
* İrade Özgürlüğü (Cüz’i İrade): İnsan, seçimlerinde özgürdür. İyiyi veya kötüyü seçebilir, doğru veya yanlış kararlar verebilir. Bu özgürlük, insanın sorumluluğunun temelini oluşturur.
* Allah’ın Takdiri (Külli İrade): Allah, her şeyi kuşatan bir bilgiye ve kudrete sahiptir. Evrende olup biten her şey, O’nun bilgisi ve izni dahilinde gerçekleşir.
* İrade ve Takdir Arasındaki İlişki: İnsan iradesi, Allah’ın takdiriyle çelişmez. Aksine, Allah, insanın iradesini kullanarak olayları yaratır. İnsan, kendi iradesiyle bir seçim yapar, ancak o seçimin sonucu Allah’ın takdiriyle gerçekleşir. Bu konunun detaylı anlaşılması zordur ve derin bir tefekkürü gerektirir.
5. İnsanın Allah’a Ulaşma Yolları
İnsanın Allah’a ulaşması, O’na yakınlaşması ve O’nun rızasını kazanması için çeşitli yollar vardır.
* İbadetler: Namaz, oruç, zekat, hac gibi ibadetler, Allah’a yakınlaşmanın en önemli yollarındandır.
* Dua ve Zikir: Allah’a dua etmek, O’nu zikretmek, O’nun isimlerini anmak, O’na yakınlaşmanın ve O’nunla bağ kurmanın bir yoludur.
* Kur’an Okumak ve Tefekkür Etmek: Kur’an, Allah’ın kelamıdır. Onu okumak, anlamak ve üzerinde düşünmek, Allah’ı tanımamıza ve O’na yakınlaşmamıza yardımcı olur.
* Tevbe ve İstiğfar: Hatalarından dolayı tövbe etmek ve Allah’tan af dilemek, O’na yönelmenin ve O’nun rızasını kazanmanın bir yoludur.
* Salih Ameller İşlemek: İnsanlara faydalı olmak, iyilik yapmak, adaletli davranmak gibi salih ameller işlemek de Allah’a yakınlaşmanın bir yoludur.
Özetle:
Allah’ın Rububiyetinin insana yönelik boyutları, insanın yaratılışından başlayarak hayatının anlam ve gayesine, iradesinden Allah’a ulaşma yollarına kadar pek çok konuyu kapsar. Bu boyutları anlamak, insanın yeryüzündeki konumunu, sorumluluklarını ve Allah ile olan özel bağını daha iyi kavramasını sağlar. İnsan, bu bilinçle hareket ettiğinde, hayatına anlam katar ve Allah’ın rızasına uygun bir şekilde yaşar.
[1] https://www.youtube.com/watch?v=UqsApolQbhA
