Tesbitler – islam bilgi arşivi

Allah’ın Rubûbiyyetinin Mahlukata Bakan Yönleri başlığı altında Rubûbiyyetin (Allah’ın her şeyi idare eden, terbiye eden ve yöneten sıfatının) mahlukata yansıyan yönleri derin bir tefekkür ve inceleme konusudur. Bu kavram özellikle Allah’ın kainatta mutlak hâkimiyetini ve her şeyi hikmetle düzenleyip idare ettiğini ifade eder. Bu bağlamda, Rubûbiyyetin kozmik boyutunu ele alalım:

3.1. Rubûbiyyetin Kozmik Boyutu

Rubûbiyyetin kozmik boyutu, Allah’ın evreni yaratması, idare etmesi ve sürdürmesiyle ilgili özelliklerini kapsar. Allah’ın Rubûbiyyeti, kainattaki her varlık ve olayda kendini gösterir.

3.1.1. Evrenin Yaratılışı ve Düzeni

Allah’ın Rubûbiyyeti, evrenin yaratılışında ve düzeninde apaçık bir şekilde tecelli eder:

Evrenin Yaratılması:
Allah, Rubûbiyyeti gereği evreni yoktan var etmiş, her şeyi hikmetle düzenlemiştir. Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyrulur:
“O gökleri ve yeri hak ile yaratandır…” (En’am, 6:73).
Bu ayet, Allah’ın yaratılıştaki mutlak kudret ve ilmini ifade eder.

Evrenin Düzeni:
Gök cisimlerinin hareketleri, yıldızların konumları ve galaksilerin düzeni Allah’ın Rubûbiyyetinin delilleridir. Kur’an’da bu durum şöyle ifade edilir:
“Güneş ve Ay bir hesaba göre hareket eder.” (Rahman, 55:5).
Bu düzen, Allah’ın her şeyi bir ölçüye göre yaratıp yönettiğinin kanıtıdır.

3.1.2. Tabiat Kanunları ve İlâhî Hükümranlık

Tabiatta işleyen kanunlar ve bu kanunların İlâhî bir hikmetle yönetilmesi de Rubûbiyyetin kozmik boyutunun bir parçasıdır:

Tabiat Kanunları:
Allah, kainata belirli yasalar koymuştur. Bu yasalar, evrendeki düzenin devamını sağlar. Örneğin, yer çekimi, suyun döngüsü ve canlıların ekosistemdeki uyumu, İlâhî hikmetin eserlerindendir. Kur’an’da şöyle buyrulur:
“Biz her şeyi bir ölçüye göre yarattık.” (Kamer, 54:49).
Bu, Allah’ın her şeyi belirli bir hikmet ve nizamla yönettiğini gösterir.

İlâhî Hükümranlık:
Allah, kainatın mutlak hâkimi ve yöneticisidir. İnsanlar, hayvanlar, bitkiler ve diğer varlıklar O’nun kontrolü altındadır. Tabiattaki her hareket, İlâhî iradeye bağlıdır:
“O, geceyi gündüze katar, gündüzü de geceye katar ve güneşi ve ayı da buyruk altına almıştır…” (Zümer, 39:5).
Bu ayet, tabiatın Allah’ın emriyle hareket ettiğini ifade eder.

Rubûbiyyetin Kozmik Boyutunun İnsan Üzerindeki Etkisi

Tevekkül ve Şükür:
Allah’ın Rubûbiyyetini tefekkür eden bir insan, O’na tevekkül eder ve şükreder. Evrenin mükemmel düzeni, insanı Allah’a daha yakınlaştırır.

Sorumluluk:
Rubûbiyyetin farkında olan bir insan, tabiatı koruma ve Allah’ın nimetlerine karşı sorumluluğunu yerine getirme bilincine sahip olur.