RUBÛBİYETİN KOZMİK ALEMDEKİ TEZAHÜRÜ-4-
RUBÛBİYETİN KOZMİK ALEMDEKİ TEZAHÜRÜ-4-[1]
Rubûbiyyet ile İlgili Temel Kavramlar
Kur’an ve Sünnet’te Rubûbiyyetle İlgili Ayet ve Hadisler.
Rubûbiyyet ile İlgili Temel Kavramlar
Rubûbiyyet, İslam inancında Allah’ın yaratıcılığı, düzenleyiciliği, rızık vericiliği ve tüm âlemlerin Rabbi oluşunu ifade eden bir kavramdır. Rubûbiyyet, Allah’ın her şeyin üzerinde mutlak hâkimiyet sahibi olduğunu ve kâinatta olup biten her şeyin Allah’ın iradesiyle gerçekleştiğini belirtir.
Rubûbiyyet, genellikle tevhid kavramı içerisinde ele alınır ve üç ana başlıkta incelenir:
1. Tevhid-i Rubûbiyyet: Allah’ın bir ve tek Rab olduğuna inanmak, hiçbir ortak koşmaksızın yalnızca O’nu rab olarak kabul etmektir.
2. Tevhid-i Ulûhiyyet: Sadece Allah’a ibadet etmek ve ibadetleri yalnızca O’na tahsis etmektir.
3. Tevhid-i Esma ve Sıfat: Allah’ın isim ve sıfatlarında hiçbir eksiklik ya da benzerlik bulunmadığını kabul etmektir.
Kur’an ve Sünnet’te Rubûbiyyet ile İlgili Ayetler
1. Yaratıcılık ve Yönetim:
“Hamd, âlemlerin Rabbi olan Allah’a mahsustur.” (Fâtiha, 1:2)
Bu ayet Allah’ın âlemlerin Rabbi olduğunu ve mutlak yönetici olduğunu ifade eder.
“Şüphesiz sizin Rabbiniz, gökleri ve yeri altı günde yaratan, sonra arşa istivâ eden Allah’tır…” (A’râf, 7:54)
2. Rızık Verici Olarak Rubûbiyyet:
“Yeryüzünde hiçbir canlı yoktur ki rızkı Allah’a ait olmasın.” (Hûd, 11:6)
3. Her Şeye Gücü Yetmesi:
“Göklerin ve yerin mülkü Allah’ındır. Allah her şeye hakkıyla kadirdir.” (Âl-i İmrân, 3:189)
4. Dualara Cevap Veren:
“Rabbiniz şöyle buyurdu: Bana dua edin, size cevap vereyim.” (Gâfir, 40:60)
5. Allah’ın Rabliğini Kabul Etmek:
“De ki: ‘Göklerin ve yerin Rabbi kimdir?’ De ki: ‘Allah’tır.’” (Ra’d, 13:16)
Rubûbiyyet ile İlgili Hadisler
1. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurmuştur:
“Allah’ım! Sen Rabbimsin. Senden başka ilah yoktur. Beni Sen yarattın ve ben Senin kulunum…” (Sahih-i Buhari, Tefsir, Bakara)
2. Allah’ın Rab Olarak Tanınması:
“Rabbim Allah’tır deyip, sonra da dosdoğru olan kimseler, meleklerin selamıyla karşılanacaktır.” (Müslim, İman, 62)
Sonuç
Rubûbiyyet, Allah’ın kâinattaki mutlak hâkimiyetini, düzenini ve rahmetini kavramanın bir anahtarıdır. Allah’ın Rabliğini kabul etmek, hem iman hem de amelde kulluğun temelini oluşturur. Kuran ve sünnet, insanlara bu konuda bilinç kazandırarak yalnızca Allah’a yönelmelerini öğütler.
@@@@@@
Rubûbiyyet, İslam inancında Allah’ın en temel sıfatlarından biridir ve O’nun evrenin tek Rabbi, sahibi, yöneticisi ve terbiye edicisi olduğunu ifade eder. Bu kavram, Allah’ın yaratma, rızık verme, hükmetme, koruma ve her şeyi kontrol altında tutma gibi fiillerini kapsar.
Rubûbiyyet ile İlgili Temel Kavramlar:
* Rab: Kelime anlamı “sahip, efendi, terbiye eden, gözeten, yöneten” demektir. İslam inancında Rab, yalnızca Allah’tır. O, tüm varlıkların yegane sahibidir ve her şey O’nun iradesiyle gerçekleşir.
* Uluhiyyet: Rubûbiyyet ile yakından ilişkili olan bu kavram, Allah’ın tek ilah olması, ibadete layık tek varlık olması anlamına gelir. Rubûbiyyet, Allah’ın evrendeki egemenliğini ifade ederken, Uluhiyyet O’na yönelik ibadetin gerekliliğini vurgular.
* Tevhid: İslam’ın en temel ilkesi olan tevhid, Allah’ın birliğini, tekliğini ifade eder. Rubûbiyyetin tevhidi, Allah’ın yaratma, yönetme ve terbiye etme fiillerinde hiçbir ortağının olmadığını kabul etmektir. Uluhiyyetin tevhidi ise, ibadetin yalnızca Allah’a yapılması gerektiğini ifade eder.
Kur’an ve Sünnet’te Rubûbiyyetle İlgili Ayetler ve Hadisler:
Kur’an-ı Kerim’de Rubûbiyyet kavramı birçok ayette vurgulanır. İşte bazı örnekler:
* Fatiha Suresi 2. Ayet: “Hamd, Alemlerin Rabbi olan Allah’a mahsustur.” Bu ayet, Allah’ın tüm alemlerin Rabbi olduğunu, yani onları yaratan, yöneten ve terbiye edenin O olduğunu açıkça ifade eder.
* En’am Suresi 102. Ayet: “İşte Rabbiniz olan Allah budur. O’ndan başka ilah yoktur. Her şeyin yaratıcısıdır. Öyle ise O’na kulluk edin. O her şeye vekildir.” Bu ayet, Allah’ın tek yaratıcı ve ilah olduğunu, dolayısıyla yalnızca O’na kulluk edilmesi gerektiğini vurgular.
* Araf Suresi 54. Ayet: “Şüphesiz Rabbiniz Allah, gökleri ve yeri altı günde yarattı, sonra Arş’a istiva etti. Geceyi gündüze bürür; o, onu kovalayıp durur. Güneş, ay ve yıldızlar da O’nun emrine boyun eğmişlerdir. İyi bilin ki yaratma ve emir O’nundur. Alemlerin Rabbi olan Allah ne yücedir!” Bu ayet, Allah’ın evren üzerindeki mutlak egemenliğini ve her şeyin O’nun kontrolünde olduğunu açıklar.
Sünnet’te de Rubûbiyyet kavramı birçok hadiste vurgulanır. İşte bazı örnekler:
* İbn Abbas’tan rivayet edilen bir hadis: Peygamber Efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: “Allah’ı Rab, İslam’ı din ve Muhammed’i peygamber olarak benimseyen kişi imanın tadını tatmıştır.” Bu hadis, imanın temel şartlarından birinin Allah’ı Rab olarak kabul etmek olduğunu gösterir.
* Ebu Hureyre’den rivayet edilen bir hadis: Peygamber Efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: “Allah Teâlâ buyurdu ki: ‘Kulum bana bir karış yaklaştığında ben ona bir zira yaklaşıırım; o bana bir zira yaklaştığında ben ona bir kulaç yaklaşıırım; o bana yürüyerek geldiğinde ben ona koşarak giderim.'” Bu hadis, Allah’ın kullarına olan yakınlığını ve onlara olan rahmetini gösterirken, aynı zamanda O’nun Rubûbiyyetinin bir tezahürüdür.
Özetle:
Rubûbiyyet, İslam inancının temelini oluşturan en önemli kavramlardan biridir. Allah’ın evrenin tek Rabbi, sahibi ve yöneticisi olduğunu ifade eder. Kur’an ve Sünnet’te bu kavram birçok ayet ve hadiste vurgulanır. Bu kavramı doğru anlamak, Allah’a olan imanımızı güçlendirmek ve O’na daha bilinçli bir şekilde kulluk etmemizi sağlamak açısından büyük önem taşır.
[1] https://www.youtube.com/watch?v=F6oiGpl7UPQ
