YARATILIŞTAKİ HİKMET
Bediüzzaman Risale-i Nur’da eşyanın ve varlıkların yaratılıştaki hikmetlerini nasıl değerlendirmektedir?
Bediüzzaman Said Nursi, Risale-i Nur külliyatında eşyanın ve varlıkların yaratılışındaki hikmetlere oldukça geniş bir yer ayırır. Ona göre, her bir varlık, Allah’ın sonsuz kudret ve hikmetinin bir aynasıdır. Yani, evrendeki her şey, birer sanat eseri gibidir ve bu sanat eserlerinin her birinde Allah’ın isimlerinden bir ayna olduğu söylenebilir.
Risale-i Nur’a göre eşyanın hikmetleri şu başlıklarda incelenebilir:
* Kâinatın bir kitap olması: Bediüzzaman, kâinatı kocaman bir kitap olarak görür. Bu kitapta yazılan her harf, her kelime, birer hikmet ve birer ilahî işarettir. İnsan bu kitabı okuyarak Allah’ı tanıyabilir ve O’na yaklaşabilir.
* Eşyanın insan için birer imtihan aracı olması: Eşya, insanın imtihan edilmesi için birer araçtır. Zenginlik, fakirlik, sağlık, hastalık gibi durumlar, insanın sabrını, şükrünü ve imanını ölçmek içindir.
* Eşyanın insanın ihtiyaçlarını karşılaması: Eşya, insanın dünya hayatındaki ihtiyaçlarını karşılamak için yaratılmıştır. Toprak, su, hava, bitkiler, hayvanlar gibi her şey insanın hizmetindedir.
* Eşyanın Allah’ın birliğini ve kudretini göstermesi: Eşyanın mükemmel düzeni, Allah’ın birliğini ve kudretini gösterir. Evrendeki her şey birbirine bağlıdır ve kusursuz bir uyum içinde çalışır. Bu durum, tesadüflerle açıklanamaz ve ancak bilinçli bir yaratıcının varlığıyla açıklanabilir.
Risale-i Nur’da eşyanın beş tabaka ayrı ayrı gaye ve hikmetleri olduğu belirtilir:
* Güzel mânâlarının ve misalî hüviyetlerinin muhafaza edilmesi: Eşya, yok olsa bile içindeki güzel anlamlar ve örnekler farklı şekillerde yaşamaya devam eder.
* Gaybî hakikatleri ve elvâh-ı mahfuzadaki suretleri netice vermekle: Eşya, yok olurken hayatta iken gösterdiği anlamları gaybî âlemlere aktarır.
* İnsanların birbirine örnek olması: Her insan, farklı özelliklere sahip olduğu için diğer insanlara örnek olur.
* Kainattaki dengeyi sağlamak: Her varlık, kainattaki dengeyi sağlamak için bir görev üstlenir.
* İnsanın Allah’ı tanıması ve O’na ibadet etmesi: Eşya, insanın Allah’ı tanıması ve O’na ibadet etmesi için bir vesiledir.
Özetle, Bediüzzaman’a göre eşyanın yaratılışındaki hikmetler çok yönlüdür ve insanın hem dünya hayatında hem de ahirette mutluluğu için önemlidir. Eşyayı iyi bir şekilde anlamak ve değerlendirmek, insanın imanını güçlendirir ve Allah’a olan bağlılığını artırır.
[1] https://www.youtube.com/watch?v=DwOBe3G8A2c
