TEBLİĞ EDENDE OLMASI GEREKENLER
TEBLİĞ EDENDE OLMASI GEREKENLER[1]
İslamiyet’i anlatmada Müslüman ve gayri Müslimlere daha etkili ve gerçekçi olması açısından hangi yöntemler uygulanmalıdır?
İslam’ı anlatmada etkili ve gerçekçi yöntemler, muhatabın inanç, kültür ve bilgi seviyesini göz önünde bulundurmayı gerektirir. Hem Müslümanlara hem de gayrimüslimlere yönelik tebliğde kullanılabilecek bazı temel prensipler ve yöntemler şunlardır:
1. Etkili İletişim ve Samimiyet
İhlas: Allah rızası için tebliğ etmek, kişisel menfaatlerden arınmış bir niyetle hareket etmek şarttır. Samimi bir kalpten gelen mesajlar muhatap üzerinde daha etkili olur.
Empati ve Anlayış: Muhatabın kültürel ve duygusal durumunu anlamaya çalışarak onunla ortak bir zemin bulmak.
Doğru Dil Kullanımı: Karmaşık dini terimler yerine, muhatabın anlayacağı sade bir dil kullanmak.
2. Davranışla Tebliğ (Temsil)
Örnek Olma: Peygamber Efendimiz (sav), sözlerinden çok davranışlarıyla insanlara rehberlik etmiştir. İslam’ı temsil eden bir kişi, ahlakı ve tutumuyla en etkili mesajı verir.
Adalet ve Şefkat: İnsanlara karşı adil, hoşgörülü ve merhametli olmak, İslam’ın güzel yüzünü yansıtır.
3. Muhataba Göre Yaklaşım
Müslümanlara Yönelik:
Dinî bilgiyi artırmaya ve uygulamaya teşvik etmek.
İslam’ın ahlâkî yönlerini hatırlatmak, ibadet ve kulluk bilincini güçlendirmek.
İhlası ve Allah rızasını gözeterek hareket etmeye yönlendirmek.
Gayrimüslimlere Yönelik:
Ön yargıları kırmak için İslam’ın hoşgörüsünü ve evrensel değerlerini ön plana çıkarmak.
Diyalog ve tartışmadan kaçınarak, karşılıklı saygıya dayalı bir yaklaşım sergilemek.
Kuran ve sünnetin temel insani değerlerini vurgulamak (adalet, barış, sevgi, komşuluk vb.).
4. İlmi ve Mantıksal Yaklaşım
Bilgiyle Donanım: Dini meseleleri ilmi bir şekilde anlatmak için yeterli bilgiye sahip olmak gerekir. Özellikle farklı inanç sistemlerini anlamak, gayrimüslimlere yönelik tebliğde önemlidir.
Mantıksal İkna: İnançla ilgili konularda muhatabı ikna etmek için akıl ve mantıkla desteklenen deliller sunmak.
5. Dua ve Tevekkül
Dua Etmek: Tebliğde başarı Allah’tan gelir. Bu nedenle, muhatap için hidayet dilemek önemlidir.
Sabır ve Tevekkül: Herkesi hemen ikna etmek mümkün olmayabilir. Sabırlı ve ısrarlı olmak, sonuçları Allah’a bırakmak gerekir.
6. Güncel Araçların Kullanımı
Sosyal Medya ve Teknoloji: Modern dünyada dijital platformlar, geniş kitlelere ulaşmak için etkili araçlardır.
Sanat ve Kültür: İslam’ın estetik yönünü tanıtmak için sanat, edebiyat ve müzik gibi alanlardan faydalanmak.
7. Karşılıklı Diyalog ve Sorulara Cevap Verme
Sorulara Açık Olmak: İnsanların sorduğu sorulara açık ve yapıcı bir şekilde cevap vermek.
Diyalog: Tartışma değil, karşılıklı anlayış ve öğrenme üzerine kurulu bir iletişim geliştirmek.
Sonuç
Etkili bir tebliğ, sadece anlatmak değil, aynı zamanda temsil etmektir. Peygamberimiz (sav), muhataplarının seviyesine göre yaklaşmış, onların ihtiyaçlarını anlamış ve en güzel şekilde İslam’ı tebliğ etmiştir. Modern zamanlarda da bu yöntemin özünü koruyarak güncel araçlarla desteklemek önemlidir.
@@@@@@
İslam’ı tebliğ eden kişide olmazsa olmaz ve olması gereken özellikler neler olmalıdır?
İslam’ı tebliğ eden kişinin hem ahlaki hem de bilgi yönünden donanımlı olması gerekir. Bu özellikler, tebliğcinin mesajını doğru, etkili ve kalıcı bir şekilde iletebilmesi için önemlidir. İşte bir tebliğcide bulunması gereken başlıca özellikler:
Olmazsa Olmaz Özellikler
1. İhlas ve Samimiyet
Tebliğin amacı, yalnızca Allah’ın rızasını kazanmak olmalıdır. Gösteriş, çıkar ya da kişisel tatmin için tebliğde bulunmak mesajın etkisini kaybettirir.
2. Doğru Bilgi
İslam’ın temel prensiplerini, Kur’an ve sünnetten öğrenerek sağlam bir bilgi temeline sahip olmak gerekir. Yanlış veya eksik bilgiyle yapılan tebliğ hem anlatanı hem de dinleyeni yanıltır.
3. Güzel Ahlak
Tebliğ eden kişinin ahlaki duruşu, anlattıklarından daha etkili olabilir. Peygamber Efendimiz (sav), güzel ahlakıyla İslam’ı yaymış, sözleri kadar davranışlarıyla da örnek olmuştur.
4. Sabır
Tebliğ sabır gerektirir. İnsanlar hemen kabul etmeyebilir, hatta karşı çıkabilir. Bu durumda sabırlı olmak ve yumuşak bir üslupla devam etmek gerekir.
5. Empati ve Anlayış
Karşı tarafın duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışmak, onları dinlemek ve ortak bir zemin bulmak, tebliğin etkisini artırır.
6. Hoşgörü ve Merhamet
Tebliğci, kimseyi küçümsememeli, hata yapanlara karşı anlayış göstermeli ve onları sevgiyle doğruya yönlendirmelidir.
Olması Gereken Özellikler
1. Bilgiye Açıklık
Kendi bilgi ve anlayışını sürekli geliştirmek, hem dini hem de güncel meseleleri öğrenmek için çaba harcamalıdır.
2. Adaletli Olma
İnsanlar arasında ayrım yapmamalı, her bireye eşit ve adil yaklaşmalıdır.
3. İletişim Becerisi
Anlatım dili açık, etkili ve muhatabın seviyesine uygun olmalıdır. Sert, kırıcı veya karmaşık bir dil kullanılmamalıdır.
4. Söz ve Davranış Uyumu
Tebliğ eden kişi, anlattıklarını bizzat uygulamalıdır. Sözü ve davranışı bir olmayan bir tebliğci, mesajın inandırıcılığını kaybeder.
5. Tevekkül
Sonuçların Allah’a ait olduğunu bilerek, sadece vazifesini yerine getirmeye odaklanmalıdır. Hidayeti verenin Allah olduğunu unutmamalıdır.
6. Dua
Allah’tan yardım istemeli hem kendisi hem de muhatapları için dua etmelidir.
7. İstikrar ve Süreklilik
Tebliğ süreklilik gerektirir. Ara sıra yapılan değil, istikrarlı bir şekilde sürdürülen tebliğ etkili olur.
Kaçınılması Gereken Özellikler
Kibir ve Kendini Üstün Görme: Tebliğci, muhatabına karşı asla kibirli olmamalıdır. Kendisini üstün gören bir kişi karşı tarafı etkileyemez.
Sabırsızlık: Tepkiler karşısında sinirlenmek veya aceleci davranmak tebliğin ruhuna aykırıdır.
Cezalandırıcı ve Sert Tavır: Yargılayıcı bir dil ve tavır, insanları İslam’dan uzaklaştırır.
Sonuç
İslam’ı tebliğ eden kişi, Peygamber Efendimiz’in (sav) “üsve-i hasene” (güzel örnek) olarak tanımlanan yöntemlerini rehber edinmelidir. Bilgi, ahlak ve hikmetle hareket eden bir tebliğci, mesajını en etkili şekilde iletebilir ve gönüllere dokunabilir.
[1] https://www.youtube.com/watch?v=ODpl4-gDMAc