FEMI MUHSİN VE FEHMİ MUHSİN

FEMI MUHSİN VE FEHMİ MUHSİN[1]

 

-Ruhî-i Bağdadî diyor ki;

“Sanma ey hâce ki senden zer ü sîm isterler,

Yevme lâ yenfeu’da kalb-i selîm isterler…”

“Ey hoca; sanma ki senden altın ve gümüş isterler,

Hiçbir şeyin fayda vermeyeceği günde, tertemiz ve sapasağlam bir kalp isterler.”

-Femi Muhsin ve Fehmi Muhsin’i örnekleriyle açıklar mısın?


Femi Muhsin ve Fehmi Muhsin, İslami terminolojide, Allah’ın insana bahşettiği yeteneklerin doğru şekilde kullanılmasıyla ilgili iki kavramdır. Bu terimler genellikle insanın sözleri ve anlayışı ile Allah’a olan kulluk ilişkisini nasıl düzenlemesi gerektiğini ifade eder. Bu iki kavramın anlamlarını detaylandırarak örneklerle açıklayalım:

Femi Muhsin (Güzel Konuşma ve Sözü Doğru Kullanma)

“Femi Muhsin,” kişinin dilini Allah’ın razı olduğu şekilde kullanması anlamına gelir. Allah’ın verdiği dil nimetini güzel, hayırlı ve faydalı sözlerle değerlendirmek, kötü ve zararlı sözlerden kaçınmak bu kavramın özüdür.

Femi Muhsin’in Özellikleri:

1. Doğruyu Söylemek: Yalan söylememek, insanları yanıltmamak.

2. Faydalı Konuşmak: İnsanları hayra davet eden, onlara yol gösteren sözler sarf etmek.

3. Kötülükten Uzak Durmak: Dedikodu, gıybet, iftira, küfür gibi kötü sözlerden sakınmak.

4. Tefekkür ve Zikir: Allah’ı anan, O’nu hatırlatan sözlerle konuşmak.

Femi Muhsin’e Örnekler:

Hz. Peygamber’in Sözleri: Peygamber Efendimiz (sav), “Ya hayır söyleyin ya da susun” buyurarak dilin doğru kullanılmasını emretmiştir. O, sözü her zaman hikmetle ve fayda sağlayacak şekilde kullanırdı.

Bir Alimin Nasihati: İnsanlara faydalı nasihatlerde bulunan bir alim, dilini Allah’ın rızasına uygun kullandığı için Femi Muhsin’e örnektir.

Anne veya Babaya Güzel Söz Söylemek: Allah’ın emri olan anne-babaya iyi davranış, güzel sözlerle yaklaşmak da Femi Muhsin halidir.

Fehmi Muhsin (Doğru Anlayış ve Kavrayış)

“Fehmi Muhsin,” kişinin Allah’ın verdiği akıl ve anlayış nimetini hikmetle kullanmasıdır. İnsan, doğru olanı idrak etmek ve bunu hayatında uygulamak için Allah’ın verdiği akıl ve fehmi iyi kullanmalıdır. Fehmi muhsin, kişinin olayları, insanları ve Allah’ın emirlerini doğru bir şekilde anlaması ve bunu hayata geçirmesi anlamına gelir.

Fehmi Muhsin’in Özellikleri:

1. Kur’an ve Sünneti Anlamak: Allah’ın emir ve yasaklarını doğru bir şekilde kavrayarak yaşamak.

2. İdrak ve Basiret Sahibi Olmak: Hakkı batıldan ayırt edebilmek.

3. Derin Düşünmek: Olayların arkasındaki hikmeti ve Allah’ın takdirini anlamaya çalışmak.

4. Hayata Uygulamak: Doğru anlayışı sadece bilgi olarak değil, eyleme dönüştürmek.

Fehmi Muhsin’e Örnekler:

Hz. Süleyman’ın Hikmeti: Kur’an’da geçen bir olayda Hz. Süleyman, iki kadının çocukları üzerinde tartışmasını basiret ve hikmetle çözmüştür. Bu, Fehmi Muhsin’in en güzel örneklerinden biridir.

Kur’an’ı Doğru Anlayan Bir Mümin: Ayetlerin anlamını kavrayıp hayatına uygulayan bir mümin, Fehmi Muhsin halindedir.

Bir Velinin Derin İdraki: Bir veli veya arif kişinin Allah’ın takdirindeki hikmetleri kavrayıp insanlara öğüt vermesi, bu kavramın uygulamasıdır.

Femi Muhsin ve Fehmi Muhsin Arasındaki Bağlantı

Dil ve Anlayışın Birlikteliği: Femi Muhsin ve Fehmi Muhsin, birlikte çalışır. Dil ile söylenen sözler, ancak doğru bir anlayıştan kaynaklandığında anlamlı ve faydalı olur.

İlahi Hikmetin Yansıması: Allah, insana dil ve akıl nimetini birlikte vermiştir. Kişi, dilini güzel sözlerle süslerken, bu sözlerin temelinde doğru bir anlayış ve hikmet olmalıdır.

Günlük Hayattan Örnekler:

1. Bir Öğretmen: Öğrencilerine hikmetli bilgiler veren, onların anlayışını artıran bir öğretmen hem dilini (femi Muhsin) hem de aklını (Fehmi Muhsin) doğru kullanmaktadır.

2. Bir Müminin Nasihati: Bir müminin, ihtiyacı olan bir insana Allah’ın emirlerini hikmetle anlatması, hem dilini güzel kullanması (femi Muhsin) hem de derin bir anlayışa sahip olması (Fehmi Muhsin) örneğidir.

3. Aile İlişkileri: Anne-babanın çocuklarına hikmetli öğütler vermesi ve onların yeteneklerini keşfetmesine yardımcı olması, bu iki kavramın birlikte uygulanmasıdır.

Sonuç:

Femi Muhsin ve Fehmi Muhsin, insanın dil ve akıl nimetlerini Allah’ın rızasına uygun şekilde kullanması anlamına gelir. Femi Muhsin, dil ile faydalı, hikmetli ve güzel söz söylemeyi; Fehmi Muhsin ise olayları doğru anlamayı ve idrak etmeyi ifade eder. Bu iki kavram, insanın hem bireysel hem toplumsal hayatında dengeli ve faydalı bir şekilde hareket etmesi için rehberlik eder. Allah, bu iki nimeti doğru kullanmayı nasip edenlerden eylesin.

[1] https://www.youtube.com/watch?v=vRaik9gpPQc

Loading

No ResponsesAralık 4th, 2024