Tesbitler – islam bilgi arşivi

1. Mutmainne (مطمئنة)

Anlam: Huzur bulan, dinginleşen.

Detay: Kuran’da “Nefs-i Mutmainne” olarak geçen bu ifade, huzura ermiş, Allah’a teslim olmuş nefsi ifade eder. Özellikle insanın manevi gelişiminde önemli bir kavramdır (Fecr, 89/27).

2. Tefekkür (تفكر)

Anlam: Derin düşünme, tefekkür etme.

Detay: Tefekkür kelimesi Kuran’da birçok ayette geçer ve insanların kâinat, yaratılış ve Allah’ın nimetleri üzerinde düşünmelerini teşvik eder. Bu kelime, İslam’da akıl yürütmenin ve derin düşünmenin önemini ifade eder.

3. İkhvân ve Hâlisîn (إخوان – خالصين)

Anlam: Kardeşler, samimi, arınmış olanlar.

Detay: İhvân, “kardeşler” anlamına gelirken hâlisîn “samimi ve içten olanlar” anlamında kullanılır. Allah’a adanmış olanların manevi bağlılığını ve samimiyetini ifade eder.

@Kuran-ı Kerim’de Muhlas ifadesi ve anlamı.

Kuran-ı Kerim’de geçen “muhlas” ifadesi, “Allah tarafından seçilmiş, ihlaslı, samimi ve arınmış kul” anlamına gelir. Bu kelime, özellikle Allah’ın koruduğu, temiz ve içten bir imana sahip olan, dünyada nefsani arzulardan arınmış ve yalnızca Allah’a yönelen kulları tanımlamak için kullanılır.

Muhlas kelimesi, Kuran’da Allah’a özel bir bağlılık gösteren kimseler için geçmektedir. Bu kişiler, Allah tarafından özel bir lütuf ve koruma altına alınmış, şeytanın veya dünyevi arzuların etkisine kapılmayan insanlardır. İhlas kelimesiyle aynı kökten türemiş olup, kişinin her türlü dünyevi ve nefsani bağlardan arınmış, Allah’a bağlılıkta samimi olan kul olduğunu ifade eder.

Örneğin, Sad Suresi 82-83. ayetlerde şeytanın, Allah’ın muhlas kıldığı kullar üzerinde bir etkisinin olmadığını ifade eden şu ayetler geçer:

> “İblis dedi ki: ‘Öyle ise beni azdırmana karşılık, and içerim ki ben de onları saptırmak için Sen’in dosdoğru yolunun üstünde oturacağım. Onlardan ihlasa erdirilmiş (muhlas) kulların hariç, hepsini azdıracağım.'”

Bu ayetlerden anlaşıldığı üzere, muhlas olanlar, Allah’ın ihlas ve samimiyetle kendisine bağlı kıldığı, koruma altındaki kullardır. Muhlas olmak hem Allah’ın bir ikramı hem de kişinin samimiyetinin bir karşılığıdır. Bu kişilerin içten bağlılıkları ve Allah’a yönelmeleri nedeniyle Allah onları özel bir koruma altına alır, böylece şeytanın ve dünyevi sapmaların etkisinden korunurlar.

Kuran’da muhlas ifadesi, imanında sağlam, yalnızca Allah’ın rızasını gözeten, ihlaslı ve samimi bir hayat süren müminlerin özelliği olarak zikredilir. Bu özellik, insanın Allah’a olan bağlılığını ve kulluğundaki samimiyetini ifade eder.[2]

@Kuran-ı Kerim’de Hz. Musa şu sıfatlarla vasıflanmaktadır.

Kuran-ı Kerim’de Hz. Musa, birçok üstün sıfatla anılmaktadır. Bu sıfatlar, onun Allah katındaki konumunu, görevlerini ve ahlaki özelliklerini ifade eder. İşte Kuran’da Hz. Musa’ya verilen başlıca sıfatlar:

1. Kelîmullah (Allah ile Konuşan)

Hz. Musa, Allah ile doğrudan konuştuğu için “Kelîmullah” olarak anılır. Allah ile konuşması, onun en belirgin vasıflarından biridir. Allah, Hz. Musa ile doğrudan iletişim kurarak ona vahiy indirmiştir. Bu durum, Kuran’da şu şekilde geçer:

“Ve Allah, Musa ile gerçekten konuştu.” (Nisa, 4/164)

2. Mürsel (Gönderilen Peygamber)

Hz. Musa, Allah tarafından İsrailoğulları’na peygamber olarak gönderilmiş bir mürseldir. Kuran’da onun gönderilmiş bir elçi olduğu vurgulanır. Hz. Musa, Allah’ın emirlerini insanlara iletme görevini üstlenmiştir.

3. Nebî (Peygamber)

Kuran’da “nebi” yani peygamber olarak da anılır. Hz. Musa, İsrailoğulları’na hem peygamberlik hem de liderlik yapmıştır.

“Kitap’ta Musa’yı da an. Çünkü o ihlaslı (MUHLAS)bir kuldu ve gönderilmiş bir peygamberdi.” (Meryem, 19/51)

4. Abd (Kul)

Hz. Musa, Allah’a bağlılığı ve sadakati ile “abd” yani kul olarak vasıflandırılır. Bu, onun Allah’a olan derin bağlılığını ve teslimiyetini gösterir.

5. Sabırlı (Sabırlı ve Dirençli)

Hz. Musa, halkının sık sık isyan etmesi ve zorluklara karşı direnişi karşısında sabırlı bir duruş sergilemiştir. Bu sabrı ve kararlılığı Kuran’da övülmüştür.

6. Mukarrab (Allah’a Yakınlaştırılmış)

Allah’a yakın olan anlamında “mukarrab” sıfatı da Hz. Musa için geçerlidir. Allah, onu seçmiş ve kendisine yakın kılmıştır. Bu sıfat, onun manevi derecesinin yüksek olduğunu gösterir.

7. Zü’l-Eyd (Güçlü)

Hz. Musa, güçlü bir iradeye ve kuvvete sahip olarak anılmıştır. Allah ona fiziksel ve manevi bir güç vermiştir. Firavun’a karşı tebliğde bulunurken ve İsrailoğulları’nı Mısır’dan çıkarırken bu gücünü ortaya koymuştur.

8. Sadık (Doğru Sözlü ve Güvenilir)

Kuran’da, Hz. Musa’nın güvenilir ve doğru sözlü bir kul olduğu ifade edilir. Onun doğruluğu ve güvenilirliği Allah tarafından vurgulanır.

Bu sıfatlar, Hz. Musa’nın Kuran-ı Kerim’deki saygın ve yüksek konumunu ortaya koyar. Hem peygamber hem de lider olarak görevini yerine getirmiş ve Allah’a yakın, ihlaslı bir kul olarak örnek teşkil etmiştir.

4. Sabır (صبر)

Anlam: Sabır, tahammül, direnç.

Detay: Kuran’da sıkça geçen bu kelime, yalnızca zorluklara katlanmak anlamında değil, Allah yolunda kararlılıkla ilerlemeyi ve olgun bir duruş sergilemeyi de kapsar.

5. Zülkarneyn (ذو القرنين)

Anlam: İki boynuz sahibi, iki dönemin sahibi.

Detay: Kehf Suresi’nde geçen Zülkarneyn, kim olduğu kesin olarak bilinmeyen ve hakkında birçok tefsir bulunan bir şahsiyet olarak dikkat çeker. Farklı dönemlere veya ülkelere hükmettiği için “iki boynuz sahibi” olarak adlandırıldığı rivayet edilir.

6. Ruh (روح)

Anlam: Ruh, can, Allah’tan gelen nefes.

Detay: Kuran’da “ruh” kelimesi farklı anlamlarda kullanılır: Allah’ın insanlara verdiği hayat, vahiy ve Cebrail (a.s.) gibi. Ruh kelimesi, Allah’ın insanlara bahşettiği canı ve manevi yönü ifade eder.

7. Takva (تقوى)

Anlam: Allah’a karşı saygı ve bilinç, sakınma.

Detay: Takva, Allah’a karşı gelmekten sakınma, O’na duyulan derin saygı anlamına gelir. İslam’da takva sahibi olmak, bir insanın manevi olgunluğa ulaşmasının en önemli unsurlarındandır.

8. Muttaki (متقين)

Anlam: Takva sahibi, Allah’tan sakınan.

Detay: Takva ile ilişkili olan bu kelime, Allah’a gönülden bağlı olanları, O’nun emirlerine uyanları tanımlar.

9. Cennet (جنة) ve Cehennem (جهنم)

Anlam: Cennet- Bahçe, cehennem – Ateş çukuru.

Detay: Cennet kelimesi aslında bahçe anlamına gelir ve insanın ulaşabileceği en yüksek manevi mükafatı temsil eder. Cehennem ise “derin çukur” anlamında olup, insanın ruhsal ve bedensel azap çekeceği yeri ifade eder.

10. Nifak (نفاق)

Anlam: İkiyüzlülük, münafıklık.

Detay: Kuran’da nifak kelimesi, inancında samimi olmayan, ikiyüzlü kimseleri tanımlar. Nifak, dini ve toplumsal hayatta büyük zarar veren bir tutumu anlatır.

11. İhlas (إخلاص)

Anlam: Saflık, samimiyet.

Detay: İhlas, amellerde yalnızca Allah’ın rızasını gözetme anlamına gelir. Bu kavram, insanın ibadet ve davranışlarında samimi olmasını ifade eder.

12. Furkan (فرقان)

Anlam: Hakkı batıldan ayıran.

Detay: Furkan, Kuran’ın bir ismi olup, hakkı ve batılı birbirinden ayıran anlamına gelir. Bu isim, Kuran’ın insanları doğru yola ileten rehber oluşunu ifade eder.

13. Yakin (يقين)

Anlam: Kesin bilgi, şüphe taşımayan iman.

Detay: Yakin, kalbin şüphe etmeden Allah’a ve O’nun emirlerine inanmasını ifade eder. İman düzeyinin en üst seviyesi olarak görülür.

14. Şifa (شفاء)

Anlam: Şifa, iyileşme.

Detay: Kuran’da Allah’ın kelamının ruha şifa olduğu belirtilir. Burada şifa, hem bedensel hem de ruhsal hastalıkların giderilmesini kapsar.