Tesbitler – islam bilgi arşivi

KUR’AN-I KERİM’DE TEŞBİHLER

BAK: https://www.youtube.com/watch?v=ihSnWqzZ_vM 

Kur’an-ı Kerim’de Teşbihi ifade eden ayetler.

Kur’an-ı Kerim’de teşbih, yani bir şeyi başka bir şeye benzeterek anlatma sanatı, soyut kavramları daha anlaşılır hale getirmek için sıkça kullanılır. Bu benzetmelerle, Allah’ın yaratma gücü, ilahi mesajın anlamı veya insanların bazı ahlaki durumları açıklanır. İşte teşbih örneği içeren bazı ayetler:

1. Kör ve Gören İnsan Teşbihi:

En’am Suresi 50. Ayet: “De ki: ‘Kör olanla gören bir olur mu? Düşünmez misiniz?'”

İman eden ve etmeyen insanların durumu, gören ve kör olan insanlara benzetilerek, iman edenlerin hakikati görebildiği, imansızların ise körlük içinde olduğu ifade edilir.

2. Gölge ve Güneş Teşbihi:

Ra’d Suresi 15. Ayet: “Göklerde ve yerde bulunanlar da, gölgeleri de sabah akşam ister istemez Allah’a secde ederler.”

Allah’a boyun eğme durumu, insanların gölgelerinin Allah’ın huzurunda secde etmesine benzetilmiştir. Bu, evrendeki her şeyin Allah’a itaat ettiğini anlatan teşbihli bir anlatımdır.

3. Sağır, Dilsiz ve Kör Kimseler Teşbihi:

Bakara Suresi 18. Ayet: “Onlar sağırdırlar, dilsizdirler, kördürler. Artık onlar geri dönmezler.”

Hakkı kabul etmeyenlerin durumu, sağır, dilsiz ve kör olmaya benzetilir. Bu teşbihle, inkârcıların hakikati ne duyabildiği ne konuşabildiği ne de görebildiği vurgulanır.

4. Kül Örneği:

İbrahim Suresi 18. Ayet: “Rabbini inkâr edenlerin durumu, fırtınalı bir günde rüzgârın şiddetle savurduğu küle benzer…”

İnkar edenlerin amellerinin değersizliği, rüzgarın savurduğu kül benzetmesiyle ifade edilmiştir. Bu teşbih, Allah’a iman etmeksizin yapılan işlerin geçiciliğini gösterir.

5. Pis Bir Su Örneği:

Nahl Suresi 66. Ayet: “Hayvanlarda da size ibret vardır. Size onların karınlarındaki pislik ile kan arasından çıkan, içenlerin boğazından kolayca geçen halis bir süt içiriyoruz.”

Sütün temizliği ve besleyiciliği, onun pislik ve kan arasında bulunmasına rağmen saf olmasıyla teşbih edilmiştir. Bu, Allah’ın yaratmasındaki hikmeti gözler önüne serer.

6. Sağlam Kökleri Olan Güzel Ağaç Teşbihi:

İbrahim Suresi 24-25. Ayetler: “Görmedin mi Allah nasıl bir misal getirdi? Güzel bir söz, kökü sağlam, dalları göğe doğru olan güzel bir ağaç gibidir. Bu ağaç, Rabbinin izniyle her zaman meyvesini verir.”

Güzel söz, sağlam köklere ve sürekli meyve veren bir ağaca benzetilmiştir. İman eden kimselerin iyi amellerinin sürekli bereket ve hayır getirdiği anlatılır.

7. Çıplak Dallar ve Yapraklar Teşbihi:

Yasin Suresi 33. Ayet: “Ölü toprak onlar için bir ayettir. Biz onu diriltir, ondan taneler çıkarırız; onlardan yerler.”

Kurumuş dallar ve yapraksız ağaçların, yağmurla yeşermesi gibi, Allah’ın kudretiyle ölü toprakların canlandığı teşbihi yapılmıştır.

Kur’an’daki bu tür teşbihler, insanların soyut veya derin anlamları daha iyi kavrayabilmesi için güçlü imgelerle zenginleştirilmiştir. Allah, bu yöntemle insanları hakikati düşünmeye ve anlamaya davet eder.