S A H A B E
S A H A B E
Mevlâna Câmi der:” Ya rasulallah! Ne olaydı,Ashab-ı Kehfin köpeği gibi,senin ashabının arasında cennete girseydim. Onun cennete,benim cehenneme gitmem nasıl reva olur? O, Ashab-ı Kehfin köpeği;ben ise senin ashabını köpeği.”[1]
“Sohbeti nebeviye bir iksirdir.”diyen Bediüzzaman;böylece sahabenin bu iksirden içtiğini de ifade eder.
Elbette insanlık için rasulullahın imtiyazı,farklılığı ne ise,sahabilerin de O’nun yanında olmasından kaynaklanan sebeble imtiyazı da onun gibidir.
Sahabeler,özellikle dört halife,tevrat ve İncil-de olduğu gibi,Fetih suresinin son ayetlerinde tavsif olunmaktadırlar.
Nitekim Hz. Ömer-in İslâmdan önceki hali ile,İslâmdan sonraki halini kıyasladığımızda aradaki fark daha zahir görülür.
Zira onlar çarşıda-pazarda ve her hallerinde kemalât-ı insaniyenin alasında ve zirvesindedirler.
O zamandaki doğrular ve yanlışlar ve buna benzer işler;cennet ve cehennem ve onun arası gibi açık ve zahir idi. Zıtlar ve zıtlıklar o derece birbirinden ayrılmış idi. Fikirler hep ahirette ve onunla meşgul idi.
Îsar hasletine sahib olan sahabeler,nefislerini birbirlerine,her konuda tercih ederlerdi. Fedakarlığın doruğunda idiler.
Diğer insanların onlara yetişememesindeki en önemli sebeblerden birisi de;bir defa;” Sübhane Rabbiyel A’la”demekle,bütün kainatın hep bir ağızdan tesbih edişlerini görmektedirler.
Allah-ı görür gibi ibadet olan İhsan hasletine sahib şahsiyetlerdirler.
Hadis-de:”ashabım yıldızlar gibidirler. Onların hangisine uyarsanız,hidayete erersiniz.”
Evet.Onlar hidayet vesilesidirler. Doğrudan hidayete götürürler.
Onlar düne hemen geçerler. Bizler gibi bir sene bekleme mecburiyetinde kalmazlar. Zamanın mahkumu değil,zamana hakimdirler.
Onlara yetişilmez. Çünki kışta,sınırda nöbet bekleyenle,içerdeki hiçbir olur mu? Onlar saffı evveldir. İslam binasının oluşumunda birinci sırayı almışlardır.
“Bir şeye sebeb olan,onu yapan gibidir.”hakikatınca;İslâmın bu güne kadar gelmesinde onlar en büyük bir vesiledirler.
Onlar müslüman olurken mucize görmeden de iman ediyor,şüphede kalmıyorlardı. sarsılmaz bir imana sahiptiler
Hadiste gelen:”Ahirzaman-da beni görmeyen ve iman getiren,daha ziyade makbuldür.”sözü umumi değil,hususi fazilete dairdir.
Hakim en-Nişâburi sahabeleri 12 tabakaya ayırır=
1)Raşid halifeler ve onlarla beraber ilk iman edenler. Bilhassa “Aşere-i Mübeşşere”den geriye kalan altı sahabi.
2)Dâru’l-Erkam Ashabı. Yani Hz. Ömer-in müslümanlığından önce iman etmiş olup,imanlarını gizleyen ve Erkam b. Ebi’l Erkam-ın hanesinde bir araya gelenler.
3)Habeşistana hicret edenler.
4)Birinci Akabe bey’atında bulunanlar.
5)İkinci Akabe bey’atında bulunanlar.
6)Efendimize (SAM)Kuba’dan Medine-ye teşriflerinden önce gelip iman eden ilk muhacirler.
7)Bedir ashabı.
8)Bedir’le Hudeybiye arasında hicret edenler.
9)Rıdvan bey2tında bulunanlar.
10)Halid bin. Velid ve Amr İbnü-l As gibi,Bey’atü’r-Rıdvan ile Mekke-nin fethi arasında hicret edenler.
11)Fetihden sonra müslüman olanlar.
12)Veda haccında Allah Rasulünü (SAM)görme şerefine ulaşan çocuklar.”[2]
Hz. Ebubekir üstün vasfından dolayı;Tevrat’da da –Sıddık- diye tarif edilmiştir.
Ebu Zür’a er-Râzi:”Allah rasulünün ashabından birisinde noksanlık ve kusur bulmaya çalışan birini gördüğünde,onun zındık olabileceğine şüphe etmemelisin. Çünki rasul ve Kur’an hak olduğu gibi,Kur’an ve Rasulün getirdikleri de haktır. Bunları bize nakleden de sahabe-i Kiramdır. Onları kritiğe tabi tutmak isteyenler,Kitabullah ve Sünneti iptal edebilmek için Sahabe-yi cerh masasına yatırmak istiyor demektir. Gerçekte ise cerh ve kritiğe tabi tutulması gereken kendileridir,zira onlar,zındıktır.”der.[3]
Hadiste:”Her kim,bir peygambere uygunsuz söz söylerse onu öldürün. Her kimde benim ashabım hakkında uygunsuz söz söylerse onu dövün.”[4]
“Dövün”ifadesinin “Boynunu vurun”anlamı olduğu da söylenir.
“Ashabıma sebbetmeyin. Zira;ashabımdan birinin bir ölçek miktarı infakına sizden birinizin Uhud dağının miktarı infakınız muâdil olamaz.”
Sahabeler;Rasulullahın ilk talebeleridirler. Talebelerin kıymeti,aynı zamanda öğretmenlerinin de üstünlüğünden anlaşılır.
Üstün öğretmenin üstün talebeleridirler sahabeler.
Âyet,Hadis ve Tüm İslâmi eserler,hep onların faziletlerinden bahsetmektedirler.
1-4-1997
MEHMET ÖZÇELİK
[1] Sözler. B.S.Nursi.450.
[2] Marifeti Ulumil Hadis.22,bkn.zaman gaz.19-02-1995.
[3] İbni Hacer.İsabe. 1 / 10,bak.zaman gaz.28-2-1995.
4-Şifa. 2 / 221, Feyzul Kadir. 6 / 146-147,bak.zaman gaz.28-2-1995.
