TÜRKİYE’DE LAİKLİK ADINA YAPILAN MENFİ VE DEĞERLERİ YOK EDEN UYGULAMALAR
Bir milletin ruhuna yabancı bir el uzanırsa, onun özüyle çatışan bir zihniyet tarih boyunca huzur getirmemiştir.
Cumhuriyet’in ilanından sonra Türkiye’de gerçekleştirilen reformlar, Batı’yı örnek alma düşüncesiyle şekillendirildi. Bu süreçte “laiklik” ilkesi, dinin devlet işlerinden ayrılması şeklinde tanımlansa da, zamanla bu ilke çarpıtılarak bir “din karşıtlığı” haline dönüştürüldü. Bu yazıda, laiklik adına yapılan bazı uygulamaların, milletin köklü değerlerini nasıl hedef aldığını ve neticede ne gibi sonuçlara yol açtığını tarihî örneklerle ele alacağız.
1. Ezanın Türkçeleştirilmesi (1932-1950)
1932 yılında ezanın Arapça okunması yasaklanarak Türkçeye çevrilmesi, dini sembollere doğrudan müdahale anlamına geliyordu. “Tanrı uludur” şeklinde yapılan bu değişiklik, halk nezdinde büyük rahatsızlık doğurdu. Caminin sesi susturulmakla kalmadı, milletin bin yıllık geleneğine de hançer vuruldu. Nihayet 1950’de, halkın büyük teveccühüyle ezan asli şekline döndü.
2. Medreselerin ve Tekke-Zaviyelerin Kapatılması (1925)
Tasavvuf ve dini ilimlerin asırlardır öğrenildiği medrese, tekke ve zaviyeler bir gecede kapatıldı. Bu kurumlar, sadece ilim değil, ahlak ve maneviyat mektepleriydi. Onların kapatılmasıyla dinî otorite susturuldu, halk irşattan mahrum bırakıldı. Bu boşluk, zamanla ideolojik dayatmalarla doldurulmaya çalışıldı.
3. Kılık Kıyafet Kanunu ve Şapka Devrimi (1925)
Halkın giyimiyle oynanarak “medeniyet” adına dış görünüşe müdahale edildi. Alimlerin sarığı, halkın fes ve takkesine savaş açıldı. Birçok din adamı sırf şapka giymediği için idam edildi. Bu, sadece bir kıyafet değişikliği değil; aynı zamanda bir kültür kıyımıydı.
4. Latin Alfabesi Devrimi (1928)
Osmanlı Türkçesi’nin kaldırılıp Latin harflerine geçilmesi, geçmişle bağın koparılmasıydı. Bir gecede milyonlarca insan “okuma yazma bilmeyen” statüsüne düştü. Arşivler, kütüphaneler, mezar taşları okunamaz hale geldi. Böylece milletin tarihiyle irtibatı kesildi; köksüz bir nesil yetiştirilmeye çalışıldı.
5. Din Eğitiminin Yasaklanması ve Kontrol Altına Alınması
Bir dönem tamamen yasaklanan din dersleri, halkın yoğun tepkisi sonrası seçmeli hale geldi. Sonrasında ise devlet kontrolünde verilen din eğitimi, şekilci ve ruhsuz bir yapıya büründü. Dini bilgi, sadece müfredat bilgisi haline geldi, yaşanan bir değer olmaktan çıkarıldı.
6. Diyanet’in Laiklikle Sınırlandırılması
Kuruluşu laiklik adına meşrulaştırılan Diyanet İşleri Başkanlığı, sadece devletin çizdiği sınırlar içinde din hizmeti sunabilen bir kurum haline geldi. Diyanet, milletin değil, devletin dini yorumlamasını esas aldı. Bu da zamanla halkın güvenini zedeledi.
SONUÇ: LAİKLİK Mİ, DİNSİZLİK Mİ?
Laiklik, inançlara eşit mesafede duran bir sistem olarak tanımlansa da Türkiye’deki uygulaması, büyük oranda inancı baskılayan bir araç haline gelmiştir. Bu dayatmalar, sadece dini değil; ahlaki, kültürel ve toplumsal değerleri de zedelemiştir. Oysa milletin mayasında din vardır, inanç vardır. Onu bundan ayırmaya çalışan her hareket, milletle çatışmış ve tarih boyunca başarısız olmuştur.
Bugün geldiğimiz noktada, geçmişte yaşanan bu menfi uygulamaların sorgulanması ve milletin değerleriyle barışık bir anlayışın hâkim olması elzemdir. Aksi halde, ne tarih affeder ne de vicdanlar.
TÜRKİYE’DE VE DÜNYADA DEMOKRASİ ADINA YAPILAN MENFİ VE DEĞERLERİ YOK EDEN UYGULAMALAR
“Demokrasi” bir değer değil, bir araçtır. Eğer bu araç değerleri yıkmak için kullanılırsa, o zaman sadece şekli kalır, ruhu kaybolur.
Modern dünyada demokrasi, “halkın kendi kendini yönetmesi” olarak tanımlanır. Ancak tarih boyunca bu kavram, birçok kez manipüle edilerek halk iradesine değil; ideolojik çıkar gruplarına hizmet eden bir maske haline getirilmiştir. Demokrasi adına yapılan bazı uygulamalar, özgürlük getirmek bir yana, halkların inançlarını, kültürlerini ve temel değerlerini tehdit etmiştir. Bu yazıda hem Türkiye’den hem de dünya tarihinden ibretlik örneklerle bu meseleyi ele alacağız.
1. Demokrasi Adına Yapılan İlk Darbe: 1960 – Türkiye
Adnan Menderes’in başında bulunduğu Demokrat Parti, halkın büyük çoğunluğunun desteğiyle iktidara gelmişti. Ancak halkın dini ve kültürel değerlerine daha yakın bir siyaset izlemesi, “laikçi elit”leri rahatsız etti. Sonuç: 27 Mayıs 1960 darbesi. Üstelik darbenin gerekçesi “demokrasiyi kurtarmak”tı! Menderes ve iki bakan idam edildi. Demokrasi halkın iradesiydi ama ne acıdır ki, halkın seçtiği liderler demokrasi adına ortadan kaldırıldı.
2. Arap Baharı ve Demokrasi Tuzağı
2010 yılında başlayan Arap Baharı, başta “demokrasi getirecek” denilerek kitleleri heyecanlandırdı. Ancak Mısır’da halkın seçtiği Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi, Batı destekli bir darbeyle devrildi, hapsedildi ve sonrasında hayatını kaybetti. Demokrasi için sokağa çıkan halk, sonunda daha kanlı ve baskıcı rejimlere teslim edildi. Demokrasi, bir kez daha bir kılıf olarak kullanıldı; halkın inancı ve iradesi ezildi.
3. Irak ve Afganistan: Demokrasi Bahanesiyle İşgal
ABD, 2003’te Irak’ı “demokrasi getirme” bahanesiyle işgal etti. Sonuç: Milyonlarca insan öldü, ülkede iç savaş çıktı, mezhepsel ayrışmalar derinleşti. Benzer şekilde Afganistan’da 20 yıl boyunca demokrasi götürülmeye çalışıldı, fakat sonunda Taliban yeniden iktidara geldi. Demokrasi, emperyal bir silaha dönüştürüldü.
4. 28 Şubat Postmodern Darbesi (1997) – Türkiye
Halkın oylarıyla seçilen Refah Partisi’ne karşı, medya ve ordu eliyle “demokrasi dışı” bir müdahale yapıldı. Sözde tehdit “irtica” idi. Ama aslında tehdit edilen, halkın inancıyla barışık bir siyasal yapının ortaya çıkmasıydı. Demokrasi yine halkın iradesine karşı bir sopa olarak kullanıldı.
5. Medya ve Algı Yönetimiyle Demokrasiye Müdahale
Modern demokrasilerde artık tanklar değil, medya manşetleri darbe yapıyor. Halkın kararlarını yönlendiren algı operasyonları, gerçek demokrasinin önündeki en büyük tehditlerden biri haline geldi. Örneğin, Batı ülkelerinde İslamofobi üzerinden Müslümanlar demokratik haklardan soyutlanırken, buna “özgürlük” adı veriliyor.
SONUÇ: DEMOKRASİYİ DEĞERLERDEN KOPARMAK, ONU ZEHİRLER
Demokrasi, değerlerle yaşar. Adalet, inanç özgürlüğü, ahlak, milli kimlik gibi temel unsurlar yok sayıldığında, geriye sadece sandık ve oy kalır. Bu ise çoğunluğun tahakkümüne veya elitlerin manipülasyonuna dönüşür. Türkiye ve dünya örnekleri gösteriyor ki, demokrasi adına yapılan bazı uygulamalar, halkın inancını, kültürünü ve kimliğini hedef almıştır.
Asıl mesele şudur: Demokrasi, halkın inanç ve değerleriyle barışık bir zemin üzerinde yaşatıldığında anlamlıdır. Aksi halde, demokrasi bir maske olur; altında ise baskı, çıkar, tahakküm ve kültürel yozlaşma gizlenir.
MUHALEFET TÜRKİYE’Yİ MADDİ MANEVİ GELECEĞE TAŞIYACAK KAPASİTE, PROJE VE POTANSİYELE SAHİP DEĞİLDİR
Muhalefet, Türkiye’yi Maddî ve Manevî Geleceğe Taşıyacak Kapasiteden Yoksun: Erdoğan Karşıtlığı Üzerine Bina Edilmiş Siyasetin Çıkmazı
Giriş
Türkiye, son yüzyılda birçok dönüşüm geçirdi. Saltanattan cumhuriyete, darbelerden demokrasiye, krizlerden kalkınmaya… Bu dönüşümlerde iktidarlar kadar muhalefetin rolü de büyük önem taşır. Lakin Türk siyasetinde muhalefetin büyük bir çıkmazı vardır: Siyaseti şahıslar üzerine bina etmek. Özellikle son 20 yılda muhalefetin bütün varlığı neredeyse tek bir hedefe odaklandı: Recep Tayyip Erdoğan’ı iktidardan indirmek. Peki bu, gerçek bir siyaset midir? Türkiye’yi geleceğe taşıyacak vizyon bu mudur? İşte bu sorulara tarihî arka planla cevap arayalım.
1. Muhalefetin Kronik Problemi: “Muhalefet Etmek İçin Muhalefet”
Türkiye’de muhalefet çoğu zaman kendi programını, ilkesini, kalkınma ve maneviyat vizyonunu ortaya koymak yerine, sadece mevcut iktidara karşı çıkmakla meşgul olmuştur. Bu durum yeni değildir:
1950’lerde Demokrat Parti iktidarına karşı CHP, halktan kopuk elitist bir muhalefet sergilemiş, “halka rağmen halk için” anlayışında ısrar etmişti.
1970’lerde sağ-sol çatışmaları içinde vizyonsuz bir muhalefet, Türkiye’yi iç kargaşaya sürükleyen koalisyonlara ortak oldu.
1990’larda Refah Partisi’nin belediyecilikte gösterdiği başarıya karşı, projeyle değil yasakla mücadele eden bir muhalefet çizgisi hâkimdi.
Bu geçmiş, günümüzde de değişmedi. Muhalefet hâlâ “karşı olmak” dışında bir kimlik ortaya koyamamaktadır.
2. Erdoğan Karşıtlığı Üzerinden Siyaset İnşası: Zayıf Temeller, Geçici İttifaklar
Son 20 yılda Erdoğan liderliğindeki AK Parti iktidarına karşı çıkan muhalefet, ne yazık ki kendi özgün projelerini üretmek yerine Erdoğan’a karşıtlık üzerinden geçici, ilkesiz ittifaklar kurmayı tercih etti. Bu yaklaşım:
Farklı ideolojik kutupları yapay biçimde birleştirdi.
Seçim dönemlerinde tutarsız vaatler sunuldu, sonrasında unutuldu.
Toplumun temel değerleri (din, tarih, millet bilinci) ile bağ kurulamadı.
Neticede Erdoğan’a karşı olmak bir “ortak zemin” gibi sunulsa da, bu zemin ne bir vizyon üretti ne de kalıcı siyasi bir başarı sağladı. Hatırlayalım: 2023 seçimlerinde muhalefet “Erdoğan gitsin” dışında neyi hedefledi?
3. Maddî ve Manevî Kalkınma İçin Ne Söylüyorlar?
Bugün Türkiye’nin en büyük meseleleri sadece ekonomik kalkınma değil; manevî erozyon, ahlâkî çöküntü, aile yapısının zayıflaması, gençliğin inanç boşluğuna düşmesi gibi ciddi tehditlerdir. Fakat:
Muhalefetin bu konularda somut bir politikası yoktur.
“Laiklik” adı altında dinî değerleri ötekileştirme eğilimi sürmektedir.
Aile, gençlik, kültür gibi meseleler ya tamamen ihmal edilmekte ya da ideolojik pencereden görülmektedir.
Bu manzara, milletin tarihî ve manevî kökleriyle barışık olmayan bir siyaset tarzının, bu ülkenin geleceğine katkı sunamayacağını açıkça ortaya koymaktadır.
4. Sadece Eleştiren Değil, İnşa Eden Liderlik Gerekir
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın uzun yıllar iktidarda kalmasının tek sebebi seçim kazanmak değildir. Asıl sebep, millete dokunan hizmetler, altyapı yatırımları, yerli savunma sanayi atılımları, diplomatik duruş ve en önemlisi, milletin değer dünyasını okuyabilmesidir.
Muhalefet, Erdoğan’a alternatif olmak istiyorsa:
Projelerle konuşmalı,
Halkın değerleriyle barışmalı,
Sadece iktidarı değil, milleti ikna edecek bir duruş sergilemelidir.
Aksi halde muhalefet ne yazık ki “her seçimde aynı hatayı tekrar eden ama farklı sonuç bekleyen bir yapı” olarak kalmaya devam edecektir.
Sonuç: Sadece Gitmesini İsteyerek Gelen Olunmaz
Siyaset, sadece birinin gitmesini istemekle değil, halkı ikna edecek bir gelecek tasavvuru ortaya koymakla yapılır. Türkiye’nin maddî ve manevî kalkınması; yalnızca eleştiriden değil, inşa edici bir vizyondan geçer.
Ne yazık ki mevcut muhalefet, bu vizyonu taşıyamamaktadır. Bugüne kadar Erdoğan karşıtlığı üzerine bina edilmiş siyaset, milletin gönlünde kalıcı bir güven oluşturmamıştır. Çünkü millet bilir: Yıkan çok, yapan azdır. Bozan çok, inşa eden kıymetlidir.
(“Tesbitler – islam bilgi arşivi.” içeriğine dayanarak, sitenin başlıkları ve konularıyla ilgili genel bir rapor aşağıdadır: Genel Bakış: * Sitenin adı “İslâm Bilgi Arşivi” olarak belirtilmiş ve “Mehmet Özçellik” ile ilişkilendirilmiştir. Aynı zamanda “Tesbitler” (Tespitler/Gözlemler) başlığı da öne çıkmaktadır, bu da sitenin analiz ve yorum odaklı olabileceğini düşündürmektedir. * Site, İslami bilgi ve kaynakları bir araya getiren bir arşiv niteliğindedir. Ana Başlıklar ve İçerik Türleri: * Makaleler: Sitede düzenli olarak makaleler yayınlanmaktadır (“Son Makaleler”, “MAKALELER”). Arşiv bölümünün varlığı (örneğin, 2017’den 2021’e kadar aylık arşivler), uzun süredir devam eden bir yayın geçmişi olduğunu göstermektedir. * Sesli İçerikler: * “SESLİ RİSALE-İ NURLAR-İNDİR” başlığı, Risale-i Nur külliyatının sesli formatta sunulduğunu ve indirilebildiğini göstermektedir. Bu, sitenin belirli bir İslami ekole (Nur Cemaati) yönelik içerik barındırdığını işaret edebilir. * “RADYOMUZ 24 SAAT YAYINDA” ve “MASAÜSTÜ RADYO PLAYER-İNDİR” başlıkları, sitenin 24 saat yayın yapan bir internet radyosuna sahip olduğunu ve bilgisayardan dinlemek için bir oynatıcı sunduğunu belirtir. Başkalarının kendi sitelerine ekleyebileceği bir radyo eklentisi de mevcuttur (“Sitene Radyo Ekle”). * Video İçerikler: “SESLİ-VİDEO-ZENGİN İSLAM BİLGİ ARŞİVİ” ifadesi ve “YOUTUBE’LER” başlığı, sitede video içeriklerin de bulunduğunu veya YouTube kanallarına yönlendirme yapıldığını göstermektedir. * Mobil Uygulama: “Google Play” ve “SESLİ-VİDEO-ZENGİN İSLAM BİLGİ ARŞİVİ Uygulama indir” (Google Drive linki ile) başlıkları, sitenin bir mobil uygulamasının olduğunu göstermektedir. * Güncel Konular ve Teknoloji: * “CHATGPT VE YAPAY ZEKA SOHBETLERİ VE MAKALELER” başlığı (birden fazla yerde geçiyor), sitenin yapay zeka ve ChatGPT gibi güncel teknolojik konuları İslami veya genel bir perspektiften ele aldığını göstermektedir. * “6 ŞUBAT DEPREMİ: *DEPREMLE İMTİHANIMIZ DEVAM EDİYOR” başlığı, güncel olaylara (deprem gibi) dini bir bakış açısıyla yaklaşıldığını belirtir (“imtihan” vurgusu). * “GAZZE VE İSRAİL VAHŞETİ-YAHUDİLİK” başlığı, güncel jeopolitik konuların (İsrail-Filistin meselesi) ve ilgili dinlerin (Yahudilik) sitede tartışıldığını göstermektedir. * Sosyal Medya ve İletişim: “YOUTUBE’LER VE TELEGRAMLAR” başlığı, sitenin YouTube ve Telegram gibi platformlarda da varlık gösterdiğini belirtir. * Diğer Özellikler: “HAKKIMIZDA” (About Us) bölümü ve sitenin potansiyel olarak birden fazla dilde hizmet verdiği iddiası (“SİTEMİZ TÜM DİLLERDE”) diğer özelliklerdendir. Sonuç: “İslâm Bilgi Arşivi” sitesi, Mehmet Özçellik tarafından yönetilen veya onunla ilişkili, geniş bir İslami içerik yelpazesi sunan bir platformdur. Yazılı makalelerin yanı sıra sesli (özellikle Risale-i Nur ve radyo yayını) ve video içeriklere de yer vermektedir. Güncel olaylar (deprem, Gazze) ve modern teknolojiler (yapay zeka, ChatGPT) gibi konuları da İslami bir perspektifle ele alan, multimedya destekli bir bilgi kaynağı ve yorum platformu olarak görünmektedir. Sitenin ayrıca bir mobil uygulaması ve sosyal medya uzantıları bulunmaktadır.
“İnsan, ebed için yaratılmıştır. Onun hakikî lezzetleri, ancak marifetullah, muhabbetullah, ilim gibi umur-u ebediyededir.” (İşaratü’l-İ’caz, Bakara Suresi 25. Ayetin tefsiri)
İnsan, fıtraten sonsuzluğu ister. Gönlünde tükenmez bir yaşama arzusu, ruhunda bitmez bir kalıcılık sevgisi taşır. Bir çiçeğin soluşu, bir sevdiğinin vefatı, gençliğinin gidişi, kalbini yaralar. Çünkü o, geçici olana değil, bâki olana meyillidir. İşte bu sırdan dolayıdır ki, Kur’an insanı “ebed için yaratılmış bir varlık” olarak tanımlar.
Bediüzzaman Hazretleri, bu cümlede insanın yaratılış gayesini veciz bir şekilde ortaya koyar: Gerçek lezzet, sonsuzlukla ilgilidir. Yani insanın kalıcı bir huzura, derin bir saadete ulaşması, ancak Allah’ı tanımak (marifetullah), O’nu sevmek (muhabbetullah) ve O’nun sonsuz ilminden nasiplenmekle mümkündür.
Dünya hayatı, lezzet gibi görünen yüzlerce geçici tatlarla doludur. Fakat bu tatlar, insanın kalbini doyurmaz. Çünkü kalbin gıdası madde değil, manadır. Maddi nimetlerin zirvesine ulaşanlar bile ruhlarında bir boşluk hissederler. Bu boşluğu dolduracak olan ise, ancak ebedî olanla irtibat kurmaktır.
Marifetullah; yani Allah’ı tanımak, kalbin gözünü açmak gibidir. İnsan bir aynadır; kendine baktığında sadece tenini değil, onu yaratanın sanatını da görebilmelidir. Kalp, nefsin arzularından değil, Hakk’ın nurundan tat bulduğunda gerçek huzura ulaşır. Muhabbetullah ise bu tanımanın neticesidir. Çünkü tanıyan sever, seven ise vuslat ister. İşte insanın hakiki gayesi de bu vuslattır: Rabbinin rızasını kazanarak O’na dönmek.
İlim ise bu yolculukta bir ışıktır. Ancak burada bahsedilen ilim, sadece teknik bilgi değil, kalbi de aydınlatan hikmetli ilimdir. O ilim ki, kişiyi kendini bilmeye, Rabbini tanımaya, hayatı anlamlandırmaya götürür.
**
Bir mümin, hayatı sadece dünyevî hedeflerle sınırlarsa, sonsuzluk fıtratına dar bir elbise giydirmiş olur. Halbuki o, sonsuzluğu isteyen bir ruh taşımaktadır. Bu ruhun kıblesi ise ancak Allah olabilir.
**
Netice olarak: İnsan, sonsuz saadete talip olacak şekilde yaratılmıştır. Dünyanın faniliği içinde kalıcı bir tat arayan insana düşen, fıtratının işaret ettiği ebedi hayatı unutmamak, onu hazırlamak ve gerçek lezzeti Hakk’ı tanımakta bulmaktır. Çünkü gerçek huzur, marifetullahladır; gerçek muhabbet, muhabbetullahladır; hakiki lezzet, ilim ve hikmetledir.
“Evet insan ve insanın hayatı esma-i İlahiyenin tecelliyatına bir tarladır. Ve Cennet’te rahmet-i İlahiyenin enva’ının cilvelerine mazhardır. Ve hayat-ı uhreviyenin hârika ve gayr-ı mütenahî semereleri için bir fidanlık veya bir çekirdektir. Demek insan bir sefine kaptanı gibidir. Sefinenin gayr-ı mahdud faidelerinden, kaptanın alâka ve hizmeti nisbetinde kendisine verilir. Bâki kalan kısmı sultana raci’dir. İnsan da, sefine-i vücuduyla alâkası derecesinde o vücudun hayatdar semeratından hissesini alır. Mütebâkisi, Sultan-ı Ezelî’ye aittir…”
İnsanın Yolculuğu: Varlık Sefinesinde Bir Kaptan
İnsan… Görünüşte küçük, fakat hakikatte büyük bir âlem. Maddî yapısıyla zayıf, ruhî derinliğiyle sonsuz bir cevher. Kur’ân’ın ifadesiyle yeryüzünün halifesi, ahiretin adayı ve sonsuz bir yolculuğun misafiri. Ve bu insan, kendisine emanet edilen “sefine-i vücudun” kaptanı.
Her bir insan, kendi varlığıyla bir gemi gibidir. Bu geminin içi bin bir cihaz ve duygularla donatılmıştır. Göz bir pencere, kalp bir pusula, akıl bir rota çizer. Bu yolculuk, sıradan bir seyahat değil; ezelî bir Kaynak’tan gelip, ebedî bir menzile doğru uzanır. Bu seyrin asıl gayesi, İlâhî isimlerin (esma-i hüsnânın) tecellisine mazhar olmak, onları hayatında yansıtmak ve neticede bu tecellilerle Cennet’te Rahmân’ın sonsuz ihsanına muhatap olmaktır.
Varlık, Esma-i İlahiye’nin Bir Aynasıdır
Kâinatın yaratılış gayesi, Allah’ın güzel isimlerinin (esma-i hüsnâ) tezahürüdür. Kudret ismiyle var edilir, Rezzâk ismiyle rızıklandırılır, Hakîm ismiyle hikmetle düzenlenir. İşte insan, bu isimlerin en parlak tezahürlerine mazhar olan bir merkezdir.
Hayatı, sadece dünyalık bir koşturma, bedenî ihtiyaçların giderilmesi sanmak, insanın bu derin anlamını küçültmek olur. Zira onun yaratılışı, sadece yemek, içmek, çalışmak ve tüketmek için değildir. O, bir tefekkür mahalli, bir şuur taşıyıcısı, bir emanetin hamalıdır.
Yani Cennet sadece nimetlerle dolu bir yer değil; İlâhî isimlerin orada tam manasıyla görünür hale geldiği, kulun Rabbiyle daha derinden tanıştığı bir vuslat mekânıdır. Merhamet orada Rahîm ismiyle parlar, güzellik Cemîl ismiyle taçlanır, sonsuzluk Bâkî ismiyle anlaşılır.
Bu dünyada küçük bir hizmetle, küçük bir sabırla kazanılan bu büyük nimetler; aslında İlâhî isimlerin bir ikramıdır.
İnsanın Sorumluluğu: Sefinenin Kaptanı Olmak
Bir sefinenin kaptanı, geminin iç düzeninden, yönünden ve yolcularından sorumludur. Ancak denizin dalgası, rüzgârın yönü ve fırtınalar onun elinde değildir. Ona düşen, kendi mesuliyet sınırları içinde en iyi şekilde görevini yapmaktır.
İşte insan da böyledir. Ne doğduğu yeri, ne fizikî şartları, ne de karşılaştığı olayları tam anlamıyla kontrol edemez. Ama o olaylara verdiği tepkiler, tavırlar ve tercihler ona aittir. Ve bu tercihlerle ahiretini şekillendirir.
> “Sefinenin gayr-ı mahdud faidelerinden, kaptanın alâka ve hizmeti nispetinde kendisine verilir.”
İnsan, vücuduna ne kadar sahip çıkar, onu ne kadar anlamlandırırsa, o kadar yüksek bir kulluk derecesine ulaşır. Geri kalan her şey, Sultan-ı Ezelî’nin tasarrufundadır.
Sonuç: Hayatın Her Anı Bir İmtihan ve Tefekkürdür
Bu bakışla insan, artık sıradan bir varlık değildir. Her anı, her hissi, her düşüncesi bir İlâhî isme ayna olabilecek potansiyele sahiptir. Sabırda Sabûr, affetmede Gafûr, güzellikte Cemîl, adalette Adl ismine mazhar olur.
Ve bu dünyadaki her hizmet, her ibadet, her niyet; ahirette bir çiçek, bir meyve, bir sürpriz olarak karşısına çıkar.
Unutma:
> Sen bir sefinenin kaptanısın. Bu yolculuk bir gün bitecek. Mühim olan, seyrini hangi niyetle ve neye rehberlik ederek tamamladığındır.
@@@@@@@@
“Evet insan ve insanın hayatı esma-i İlahiyenin tecelliyatına bir tarladır. “
### İnsan: İlahi İsimlerin Tecelli Tarlası
“Evet, insan ve insanın hayatı esmâ-i İlâhiyenin tecelliyatına bir tarladır.” Bu derin ve hikmet dolu söz, insanın varoluşunun özünü ve hayatın gayesini bir çiftçinin tarlasına benzeterek gözler önüne serer. Tarla, nasıl ki tohumların yeşermesi, büyümesi ve mahsul vermesi için bir zemin ise, insan da Allah’ın güzel isimlerinin (esmâ-i İlâhiye) tecelli ettiği, yani göründüğü, açığa çıktığı bir sahadır. Peki, bu benzetme bize neyi anlatır? İnsan, bu tarlada nasıl bir rol oynar ve hayatın iniş çıkışları bu hakikatin neresinde durur?
#### Tarla ve Tohum: Yaratılışın Hikmeti Bir tarlaya baktığımızda, onun boş ve anlamsız bir arazi olmadığını görürüz. Toprak, içinde saklı bir potansiyel taşır; yeter ki ona tohum ekilsin, su verilsin ve güneşle buluşsun. İnsan da böyledir. Yaratılışı itibarıyla boş bir sayfa değildir; ruhuna, aklına ve kalbine sayısız kabiliyet tohumları ekilmiştir. Bu tohumlar, Allah’ın isimlerinin birer yansımasıdır. Mesela, insanın merhamet etmesi “Rahman” ve “Rahim” isimlerinin bir tecellisidir; bir şeyi bilmesi “Alîm” isminin, güzellik yaratması “Musavvir” isminin bir izidir. İnsan, bu isimlerin her birini hayatında açığa vurma potansiyeline sahiptir. Ancak tarlanın verimli olabilmesi için çiftçinin emeği gerektiği gibi, insanın da bu tohumları yeşertmesi için çaba, bilinç ve teslimiyet lazımdır.
#### Hayatın Sınavları: Toprağın İşlenmesi Tarla her zaman düzgün ve kolay işlenebilir değildir. Bazen taşlıdır, bazen kuraktır, bazen de fırtınalarla sarsılır. İnsan hayatı da böyledir; inişler ve çıkışlarla doludur. Hastalıklar, kayıplar, zorluklar… Bunlar, tarladaki dikenler ve taşlar gibidir. İlk bakışta anlamsız ya da acı verici görünse de, hikmet gözüyle bakıldığında her birinin bir gayesi olduğu anlaşılır. Zira toprak, işlendikçe verimli hale gelir; insan da sınandıkça olgunlaşır, içindeki cevherler ortaya çıkar. Mesela, sabırla karşılanan bir musibet, “Sabûr” isminin tecellisine vesile olur; şükürle geçen bir nimet, “Şekûr” ismini yansıtır. Hayatın her anı, bu isimlerin birer aynasıdır; yeter ki insan, bu aynayı temiz tutsun.
#### İbret Dolu Bir Hakikat: İnsan Kendi Mahsulünü Biçer Çiftçi, tarlasına ne ekerse onu biçer. Buğday ekersen buğday, diken ekersen diken alırsın. İnsan da hayat tarlasında düşünceleriyle, niyetleriyle ve eylemleriyle bir mahsul yetiştirir. Kalbinde kin büyütürse, hayatında huzursuzluk biçer; sevgi ve merhamet ekerse, dostluk ve saadet toplar. Bu, hem dünya hem de ahiret için geçerli bir hakikattir. Kur’an’da “Kim zerre kadar iyilik yaparsa onun karşılığını görür, kim zerre kadar kötülük yaparsa onun karşılığını görür” (Zilzal, 7-8) buyurulması, bu tarla metaforunun en çarpıcı ifadesidir. İnsan, kendi elleriyle ektiğini biçerken, aslında Allah’ın “Adil” isminin tecellisine de şahitlik eder.
#### Düşündürücü Bir Soru: Tarlamızı Nasıl İşliyoruz? Şimdi dönüp kendimize soralım: Hayat tarlamıza ne ekiyoruz? Günlerimizi, saatlerimizi nasıl geçiriyoruz? Toprağımızı nasıl bırakıp tembelliğe mi düşüyoruz, yoksa her anı bir tohumla değerlendirmeye mi gayret ediyoruz? Unutmayalım ki, bu tarla bize emanettir ve bir gün sahibi tarafından kontrol edilecektir. O gün geldiğinde, “Ben bu tarlayı sana verdim, sen ne yaptın?” sorusuyla karşılaşacağız. Tarlamızda çiçekler mi açtırdık, yoksa dikenler mi büyüttük? Bu soru, her birimizi derin bir tefekküre davet eder.
#### Son Söz: Tarlanın Sahibi ve Çiftçi İnsan, hayat tarlasında bir çiftçi gibidir; ama tarlanın sahibi değildir. Sahip, her şeyi yoktan var eden, her tohuma can veren, her tecelliyi hikmetle işleyen Allah’tır. Bizim vazifemiz, O’nun bize emanet ettiği bu tarlayı en güzel şekilde işlemek, O’nun isimlerini en güzel şekilde yansıtmaktır. Zira insan, esmâ-i İlâhiyenin tecelliyatına bir tarla ise, bu tarlanın en güzel mahsulü, Allah’a kul olmanın şuuruna ermiş bir kalp, O’nu tanıyan bir akıl ve O’na yönelen bir hayattır.
KUR’AN-I KERİM’DE BÜYÜ VE SİHİR: HİKMETLİ VE İBRETLİ DERSLER
İnsanlık tarihi boyunca büyü ve sihir, farklı toplumlarda çeşitli şekillerde var olmuş, insanların merakını ve korkusunu cezbetmiştir. Ancak İslam, büyü ve sihir konusuna net bir şekilde yaklaşarak, bunların insanı hem dünyevi hem de uhrevi olarak felakete sürükleyebileceğini bildirmiştir. Kur’an-ı Kerim, sihrin hakikatini, zararlarını ve ondan nasıl korunulması gerektiğini bizlere öğretir.
1. BÜYÜ VE SİHRİN TARİHÎ KÖKÜ
Büyü ve sihir, insanları etkileyerek onların anlayışlarını değiştirmek, ruhsal ve fiziksel zararlar vermek amacıyla yapılan şeytani bir iştir. Kur’an-ı Kerim’de sihrin, özellikle Hz. Süleyman (a.s.)’ın döneminde Babil’de geliştiği anlatılır:
“Ve onlar, Süleyman’ın mülkü hakkında şeytanların uydurup söylediklerine tabi oldular. Oysa Süleyman kâfir olmadı, fakat şeytanlar kâfir oldular. İnsanlara sihri ve Babil’deki iki meleğe –Harut ve Marut’a– indirilen şeyleri öğretiyorlardı. Halbuki o iki melek, ‘Biz ancak bir imtihan vesilesiyiz, sakın inkâr etme’ demeden kimseye (sihir) öğretmezlerdi…” (Bakara, 2/102)
Bu ayette, insanların sihir yoluyla başkalarına zarar vermeye çalıştığı, aileleri ayırdığı ve bu işin ancak Allah’ın izniyle etkili olabileceği anlatılmaktadır. Ayetin sonunda ise sihirle uğraşanların ahirette nasipsiz kalacağı bildirilmiştir.
2. SİHRİN GERÇEKLİĞİ VE ZARARLARI
Kur’an’da sihir, bir göz boyama ve anlayışı yönetme aracı olarak tarif edilir. Firavun’un sihirbazlarının sihir yoluyla insanları kandırmaya çalıştığı anlatılır:
“Sihirbazlar iplerini ve değneklerini yere atınca, halkın gözlerini büyülediler ve onları korkuttular. Büyük bir sihir gösterdiler.” (Araf, 7/116)
Bu olay, sihrin insanların anlayışını değiştirebileceğini ancak hakikati değiştiremeyeceğini gösterir. Nihayetinde, Hz. Musa’nın (a.s.) Allah’ın izniyle gösterdiği mucize karşısında Firavun’un sihirbazları gerçeği anladı ve iman etti.
Bu kıssadan şu dersi çıkarabiliriz: Sihir, geçici ve aldatıcıdır. Hakikat karşısında hiçbir gücü yoktur.
3. SİHRİN HARAM VE TEHLİKELİ OLMASI
İslam, büyü ve sihri kesin olarak yasaklamış, hatta büyü yapmayı büyük günahlardan biri olarak nitelemiştir. Peygamber Efendimiz (s.a.v.), büyünün yedi büyük günah arasında yer aldığını bildirmiştir:
“Yedi şey vardır ki, bunlar büyük günahlardandır: Allah’a ortak koşmak, sihir yapmak, haksız yere adam öldürmek, faiz yemek, yetim malı yemek, savaştan kaçmak ve iffetli bir kadına zina iftirasında bulunmak.” (Buhârî, Vasaya, 23)
Bu hadis, sihrin şirk derecesinde büyük bir günah olduğunu gösterir. Çünkü sihir, genellikle şeytanlarla iş birliği yapılarak, Allah’ın emirlerine karşı gelerek ve insanlara zarar vererek icra edilir.
4. SİHİRDEN KORUNMANIN YOLLARI
Kur’an-ı Kerim ve hadislerde, sihrin zararlarından korunmak için bizlere öğütler verilmiştir. İşte sihirden korunmak için bazı yollar:
a) Allah’a Sığınmak
Sihirden korunmanın en güçlü yolu, Allah’a sığınmaktır. Felak ve Nas sureleri, özellikle sihir ve kötü insanların şerrinden korunmak için birer kalkandır:
Bu ayet, özellikle sihir yapan kimselerin kötülüğünden korunmak için Allah’a yönelmemiz gerektiğini öğretir.
b) Ayet-el Kürsi Okumak
Peygamber Efendimiz (s.a.v.), Ayet-el Kürsi’nin şeytanlara karşı bir kalkan olduğunu bildirmiştir. Bu ayet, sihir ve büyünün etkilerini ortadan kaldıran manevi bir kalkan gibidir.
c) Namaz ve Dua ile Korunmak
Namaz kılan, dua eden ve Allah’ı zikreden kişiler, sihir ve büyünün şerrinden korunurlar. Özellikle sabır ve tevekkül, insanın her türlü kötülükten korunmasına vesile olur.
d) Helal Yaşamak ve Haramdan Kaçınmak
Peygamber Efendimiz (s.a.v.), haram lokma yiyenlerin şeytanların vesveselerine daha açık hale geldiğini bildirmiştir. Büyü ve sihrin tesiri, manevi olarak zayıf olan insanlarda daha fazla görülür. Bu yüzden helal kazanç, helal lokma ve temiz bir hayat yaşamak, bu tür zararlardan korunmanın yollarından biridir.
5. SONUÇ: BÜYÜ VE SİHİR İLE İMTİHAN
Büyü ve sihir, insanlık için bir imtihan vesilesidir. Kur’an-ı Kerim, insanların bu tür şeylere kapılmamaları, sihre ve büyücülüğe başvurmamaları konusunda ciddi uyarılarda bulunmuştur. Çünkü sihir, insanı hem dünyevi hem de ahirette büyük bir felakete sürükleyebilir.
Peygamberlerin karşısına sihir ve büyü ile çıkanlar her zaman hüsrana uğramışlardır. Hakikat, batılın üzerine geldiğinde batıl yok olmaya mahkûmdur:
“De ki: Hak geldi, batıl yok olup gitti. Çünkü batıl yok olmaya mahkûmdur.” (İsra, 17/81)
Bu nedenle Müslüman, sihre bulaşmamalı, büyü yaptırmamalı ve bu tür şeylere itibar etmemelidir. Bunun yerine Allah’a tevekkül etmeli, dua ve zikirle korunmalı ve hayatını helal üzere yaşamalıdır.
Allah bizleri sihrin ve büyünün her türlü şerrinden muhafaza eylesin. Felak ve Nas surelerinin sırrına eriştirerek, bizi şeytanın ve kötü niyetli insanların fitnelerinden korusun. Amin.
Kur’ân’ı İnceleyen Âlimlerin ve Bilim İnsanlarının En Çok İlgi Duyduğu Konular
Kur’ân-ı Kerîm, yüzyıllardır hem İslam âlimleri hem de farklı disiplinlerden bilim insanları tarafından derinlemesine incelenen bir kitap olmuştur. Gerek tefsir ilmiyle ilgilenen din âlimleri, gerekse modern bilim insanları Kur’ân’ın çeşitli yönlerini merak etmekte ve üzerinde araştırmalar yapmaktadır. İşte bu bağlamda en çok ilgilenilen konular ve hususlar:
1. Kur’ân ve Bilimsel Gerçekler
Astronomi: Göklerin ve yerin yaratılışı, gezegenlerin hareketleri (Enbiya 21:30)
Embriyoloji: İnsan embriyosunun oluşum süreci (Müminun 23:13-14)
Okyanus Bilimi: Denizlerin karışmaması ve içindeki yaşam (Furkan 25:53)
Zooloji: Arıların bal üretimi ve biyolojik yapıları (Nahl 16:68-69)
2. Kur’ân ve Matematiksel Kodlar
19 Sayısı Teorisi: Kur’ân’daki bazı kelimelerin ve harflerin belirli bir düzen içinde 19 sayısına dayalı olması
Kelime ve Terim Frekansları: Örneğin, “gün” kelimesinin 365 defa, “ay” kelimesinin 12 defa geçmesi
3. Evrensel Ahlâkî ve Sosyal İlkeler
Adalet ve Hukuk İlkeleri
İnsan Hakları ve Kadın Hakları
Ekonomik Adalet ve Faiz Yasağı
Savaş ve Barış İlkeleri
4. Kur’ân’ın Dil ve Edebiyat Açısından İncelenmesi
Mucizevî Dil Yapısı ve Belağat
Kur’ân’da Metafor ve Alegoriler
Ayetlerin Nazım Düzeni ve Ritmi
5. Kur’ân’da Geçmiş ve Geleceğe Dair İşaretler
Eski Kavimlerin ve Medeniyetlerin Kur’ân’daki Tasviri (Ad, Semud, Firavun vs.)
Ahir Zaman ve Kıyamet Alametleri
İslam’ın Yayılması ve Geleceğe Dair İşaretler
6. Kur’ân ve Modern Psikoloji
Stres ve Kaygıyı Azaltan Ayetler
İnsan Psikolojisine Etkisi Açısından Dua ve Zikir
Ahlâkî ve Karakter Eğitimi Açısından Kur’ân’ın Öğretileri
Sonuç
Kur’ân, ihtiva ettiği bilimsel, tarihî, ahlaki ve edebî yönleriyle farklı disiplinlerden araştırmacılar için büyük bir ilgi kaynağı olmaya devam etmektedir. Günümüzde hem İslam âlimleri hem de bilim insanları, Kur’ân’ın mesajlarını daha iyi anlamak ve bilimle olan ilişkisini çözmek için çeşitli alanlarda çalışmalar yapmaktadırlar. Bu çalışmalar, hem dini hem de bilimsel bakış açılarını zenginleştirmekte ve insanlığa yeni ufuklar açmaktadır.
@@@@@@@
İLGİ ÇEKİCİ HUSUSLAR İSE;
İnsanlar genellikle kendileriyle doğrudan bağlantılı olan konulara daha fazla ilgi gösterirler. Kur’ân bağlamında en ilgi çekici konular şunlar olabilir:
1. Ahir Zaman ve Kıyamet Alametleri – Gelecekte neler olacağına dair merak her zaman yüksektir. Dabbetü’l-Arz, Ye’cüc ve Me’cüc, Güneş’in batıdan doğması gibi kıyamet alametleri insanların ilgisini çeken konulardır.
2. Kur’ân ve Modern Psikoloji – Stres, kaygı, mutluluk gibi psikolojik durumlara Kur’ân’ın nasıl çözümler sunduğu bireyler için oldukça ilginçtir.
3. Kur’ân ve Bilimsel Gerçekler – Özellikle astronomi, embriyoloji ve okyanus bilimi gibi modern bilimle uyumlu olduğu düşünülen ayetler büyük ilgi uyandırır.
4. Matematiksel Kodlar (19 Sayısı Teorisi vb.) – İnsanlar gizemli ve şifreli konulara ilgi duyar. Kur’ân’da belirli sayısal dizilimler olduğu iddiası, bu tür merak uyandıran bir alan oluşturur.
5. Geçmiş Kavimler ve Medeniyetler – Ad, Semud, Firavun gibi Kur’ân’da bahsedilen eski toplumların akıbeti ve bu anlatımların tarihsel gerçekliklerle bağlantısı, özellikle tarih meraklılarının ilgisini çeker.
6. Ölümden Sonra Hayat ve Ahiret – İnsan için en büyük bilinmezlerden biri ölüm sonrası yaşamdır. Cennet, Cehennem, kabir hayatı gibi konular, insanların en çok merak ettikleri alanlardan biridir.
@@@@@@
BAZI GİZLİ SIRLAR İSE;
Kur’ân’da doğrudan “gizli sırlar” olarak belirtilen bir kavram yoktur, ancak bazı ayetler ve konular, gizemli veya derin anlamlar taşıdığı düşünülen bilgiler ihtiva eder. Bu açıdan, İslam âlimleri ve araştırmacılar tarafından farklı yorumlar yapılmıştır. İşte bazı dikkat çeken gizemli konular:
1. Gayb Bilgisi (Görünmeyen Alem)
Kur’ân, gaybın (bilinmeyenlerin) sadece Allah tarafından bilindiğini söyler: “Göklerde ve yerde gaybı Allah’tan başka kimse bilmez.” (Neml 27:65)
Ancak bazı peygamberlere vahiy yoluyla gaybın bir kısmının bildirildiği de ifade edilir (Cin 72:26-27).
2. Ahir Zaman Alametleri ve Kıyamet Sırları
Kıyametin tam zamanı bilinmez, ancak bazı alametler belirtilmiştir (Zilzal 99:1-2, Tekvir 81:1-14).
Dabbetü’l-Arz’ın çıkışı (Neml 27:82)
Ye’cüc ve Me’cüc’ün ortaya çıkışı (Kehf 18:94-99)
3. Kehf Suresi ve Zülkarneyn’in Sırrı
Kehf Suresi’nde geçen Zülkarneyn’in kim olduğu konusunda farklı teoriler vardır. Bazı yorumcular, onun tarihî bir lider (örneğin, Büyük İskender veya başka bir kral) olabileceğini söylerken, bazıları onun sembolik bir şahsiyet olduğunu ileri sürer.
Kehf Suresi’ndeki mağara gençleri (Ashab-ı Kehf) uzun süre uyudukları halde yaşlanmamaları ile zamanın göreceliği konusunda da yorumlara açıktır (Kehf 18:9-26).
4. Harf-i Mukatta’lar (Şifreli Harfler)
Kur’ân’ın bazı surelerinin başında bulunan Elif-Lam-Mim, Yasin, Kaf, Ha-Mim gibi harfler, anlamı tam olarak bilinmeyen ve gizemli görülen harflerdir.
Bunların ilahi bir şifre olduğu, bir matematiksel sistemle bağlantılı olduğu veya sadece Allah’ın bildiği bir anlam taşıdığı düşünülmüştür.
5. Süleyman Peygamber’in Sırları
Cinleri ve rüzgarı kontrol edebilmesi (Sad 38:36-38)
Sebe Melikesi Belkıs’ın tahtının aniden getirilmesi (Neml 27:38-40)
“İlim sahibi bir zatın” Allah’ın izniyle göz açıp kapayıncaya kadar tahtı getirmesi, bir tür enerji veya fiziksel boyutlar arası hareketle ilgili bir sır olarak yorumlanmıştır.
6. Ruh ve Ölüm Sırrı
Kur’ân, ruh hakkında çok az bilgi verildiğini söyler: “Sana ruhtan soruyorlar. De ki: Ruh, Rabbimin emrindendir. Size ancak az bir bilgi verilmiştir.” (İsra 17:85)
Ölüm anındaki ruhun nasıl çekildiği, kabir hayatının mahiyeti ve Berzah âlemi gibi konular gizemini koruyan hususlardır.
7. İnsan ve Kader Sırrı
İnsan iradesi ve kaderin nasıl çalıştığı tam olarak çözülememiştir. İnsan özgür müdür, yoksa her şey önceden mi belirlenmiştir? (Hadid 57:22-23)
Levh-i Mahfuz kavramı, Allah’ın her şeyi önceden yazdığı ilahi bir kayıt olarak görülmüştür (Buruc 85:22).
Kur’ân’da bu gibi konular doğrudan “sır” olarak ifade edilmese de, bazı ayetler insan aklının tam anlamıyla kavrayamayacağı büyük gerçekliklere işaret eder.
@@@@@@
Mesela:
1. Harf-i Mukatta’ların Gizemi
Kur’ân’da 29 surenin başında bulunan Elif-Lam-Mim, Yasin, Ha-Mim, Kaf, Nun gibi harflerin anlamı tam olarak bilinmemektedir.
Bazı İslam âlimleri, bunların Kur’ân’ın korunmuş olduğuna dair bir işaret olduğunu savunurken, bazıları matematiksel bir sistemin parçası olabileceğini düşünüyor.
Günümüzde bazı araştırmacılar, bu harflerin belirli sayısal ve kelime dizilimleriyle bağlantılı olabileceğini iddia etmektedir.
2. Zülkarneyn ve Ye’cüc-Me’cüc’ün Sırrı
Kehf Suresi’nde Zülkarneyn’in Ye’cüc ve Me’cüc’ü bir sed ile hapsettiği anlatılır (Kehf 18:94-98).
3. Süleyman Peygamber’in Gizli İlimleri
Süleyman Peygamber’in cinleri, hayvanları ve rüzgarı kontrol edebilmesi (Sad 38:36-38)
Belkıs’ın tahtını bir göz açıp kapama süresinde getiren kişi kimdi? (Neml 27:40)
Bu olay, bir tür boyutlar arası geçiş, teleportasyon ya da metafizik bir sır olabilir mi?
Süleyman Peygamber’in ölümü cinler tarafından fark edilmemişti, çünkü asası kırılana kadar ayakta duruyordu (Sebe 34:14). Bu olay, bazılarına göre zaman algısıyla ilgili bir ipucu olabilir.
4. Ruh ve Ölüm Sırrı
Kur’ân, ruh hakkında çok az bilgi verildiğini belirtir: “Sana ruhtan soruyorlar. De ki: Ruh, Rabbimin emrindendir. Size ancak az bir bilgi verilmiştir.” (İsra 17:85)
Ölüm anında ruhun alınışı farklı tasvir edilmiştir:
Müminler için yumuşak bir geçiş (Fecr 89:27-30).
Kâfirler için zor ve acılı bir koparılış (Enfal 8:50).
Kabir hayatı ve Berzah âlemi, İslam’da ölüm sonrası ara bir dönem olarak kabul edilir. Ancak tam olarak nasıl olduğu bilinmemektedir.
5. Levh-i Mahfuz ve Kaderin Sırrı
Kur’ân, tüm olayların önceden Levh-i Mahfuz’a yazıldığını bildirir (Buruc 85:22).
Bu, her şeyin önceden belirlenmiş olduğu anlamına mı gelir, yoksa insanlar hür iradeye sahip mi?
Geçmiş ve gelecek zaten belli mi, yoksa kader değiştirilebilir mi?
“Zaman” kavramı insana göre mi, yoksa Allah’a göre farklı bir boyutta mı işliyor?
6. Ahir Zaman Alametleri ve Kıyametin Gizli İşaretleri
Dabbetü’l-Arz’ın çıkışı: Ne tür bir varlık? Fiziksel mi, metaforik mi? (Neml 27:82)
Ye’cüc ve Me’cüc’ün serbest kalışı: Fiziksel bir toplum mu, yoksa bir tür kaos ve anarşinin sembolü mü?
KURAN-I KERİM’DE VE HADİSİ ŞERİFLERDE İMAN VE İSLAM BAĞLANTISI VE FARKI DİĞER AYETLERLE BAĞLANTILI OLARAK NASIL ANLATILMAKTADIR?[1]
Kur’ân-ı Kerîm’de ve Hadis-i Şerîflerde İman ve İslâm İlişkisi ve Farkı
Kur’ân ve hadislerde iman ve İslâm kavramları sıkça birlikte anılır, ancak aralarında önemli farklar da bulunur. İslâm, zahiri teslimiyet ve amel yönüyle; iman ise kalpteki tasdik ve yakin ile bağlılık yönüyle ele alınır. İdeal olan, İslâm’ın iman ile bütünleşmesi ve kişinin zahiren Müslüman olduğu gibi kalben de Allah’a tam bir bağlılık içinde olmasıdır.
1. Kur’ân-ı Kerîm’de İman ve İslâm
Kur’ân’da İman ve İslâm’ın farkı ve bağlantısı birçok ayette açıklanmıştır.
a) İman ve İslâm’ın Farkı
İman, kalpte olan bir tasdik ve yakini ifade ederken, İslâm ise kişinin dış dünyada Allah’a teslimiyetini ve itaatini gösterir.
Arapların zahiren Müslüman, ancak kalben iman etmemesi: “Bedevîler, ‘İman ettik’ dediler. De ki: ‘Siz iman etmediniz, ancak ‘İslâm olduk’ deyin. Henüz iman kalplerinize tam yerleşmedi.'” (Hucurât 49/14)
Bu ayette İslâm’ın zahiri bir teslimiyet olduğu, ancak imanın kalpte yerleşmesi gerektiği vurgulanmaktadır.
İman edenlerin özellikleri: “Müminler ancak, Allah’a ve Resûlü’ne iman eden, sonra da şüpheye düşmeyen ve mallarıyla, canlarıyla Allah yolunda cihad edenlerdir. İşte onlar sadık olanlardır.” (Hucurât 49/15)
Burada ise imanın tasdik, sadakat ve fedakârlık gerektirdiği anlatılmaktadır.
b) İman ve İslâm’ın Bağlantısı
İslâm, imana götüren bir kapıdır. Bir kişi zahiren Müslüman olabilir, ancak gerçek anlamda iman kalbine yerleştiğinde mümin olur.
İman, İslâm’ı kemale erdirir. Mümin olan kişi, hem kalben inanır hem de amel bakımından İslâm’a uygun yaşar.
2. Hadis-i Şerîflerde İman ve İslâm
Hadislerde İman ve İslâm arasındaki ilişki, Cebrâil Hadisi gibi temel metinlerde açıkça ortaya konmuştur.
a) Cebrâil Hadisi (Buhârî, Müslim)
Hz. Ömer (r.a.) şöyle rivayet eder: Bir gün Cebrâil (a.s.), Hz. Peygamber’in (s.a.v.) yanına gelerek şu soruları sordu:
İslâm nedir? “İslâm, Allah’tan başka ilah olmadığına ve Muhammed’in O’nun elçisi olduğuna şehadet etmendir. Namazı kılman, zekâtı vermen, Ramazan orucunu tutman ve gücün yetiyorsa hacca gitmendir.”
İman nedir? “Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, ahiret gününe ve kadere; hayrın ve şerrin Allah’tan olduğuna iman etmendir.”
Bu hadiste, İslâm zahiri ibadetleri ve amelleri ifade ederken, imanın ise kalpteki tasdiki ve bağlılığı içerdiği net bir şekilde ortaya konulmaktadır.
b) İman ve İslâm’ın Birbirini Tamamlaması
İman olmadan yapılan amelin eksik kalacağı: “Kalbinde zerre kadar iman olan kişi cehennemden çıkacaktır.” (Buhârî, Müslim)
İslâm’ın amelsiz bir iman olmadığını gösteren hadis: “Kişi, kendisi için istediğini kardeşi için de istemedikçe iman etmiş olmaz.” (Buhârî, Müslim)
3. İman ve İslâm’ın Diğer Ayetlerle Bağlantısı
İman ve İslâm’ı destekleyen ve bütünleyen birçok ayet bulunmaktadır:
İman kalpte olmalıdır, sadece söz yetmez: “İnsanlardan öyleleri vardır ki, ‘Allah’a ve ahiret gününe iman ettik’ derler; hâlbuki onlar iman etmiş değillerdir.” (Bakara 2/8)
İman amelle desteklenmelidir: “İman edip salih amel işleyenlere ne mutlu! Varılacak güzel yurt da onlar içindir.” (Ra’d 13/29)
İman ve İslâm’ın ortak noktası olan takva: “Şüphesiz Allah katında en üstün olanınız, en çok takvâ sahibi olanınızdır.” (Hucurât 49/13)
Sonuç: İman mı Önde, İslâm mı?
1. İslâm bir başlangıç, iman ise kemale ulaşmaktır.
Bir kişi kelime-i şehadet getirerek zahiren Müslüman olur. Ancak imanı kalbine yerleştiğinde gerçek mümin olur.
Zahiren İslâm’a girmek, kişiyi toplumda Müslüman yapar. Ancak Allah katında mümin sayılmak için kalpten gelen bir iman gerekir.
2. Gerçek mümin, hem İslâm’ı yaşar hem de imanını güçlendirir.
İslam sadece dışsal bir kabulleniş değil, iç dünyada da kökleşen bir imana dönüşmelidir.
3. İman ve amel birbirini tamamlar.
Sadece dil ile iman etmek yetmez, amel ve ahlak da bu imanı yansıtmalıdır.
Özet
Sonuç olarak iman ve İslâm iç içedir, ancak farkları da vardır. Bir kişi önce İslâm’a girer, ardından imanını güçlendirir ve takva ile kemale ulaşır. İslam sadece bir kimlik veya şekil değildir; imanla bütünleştiğinde gerçek anlamını bulur.
Aile, insanlığın en temel kurumudur. Sevgi, merhamet, sadakat ve sorumluluk duygusunun en yoğun şekilde yaşandığı bu müessese, İslam’da büyük bir öneme sahiptir. Yüce Allah, insanlara en güzel örnek olarak peygamberleri göndermiş ve onların aile hayatlarını bizler için bir rehber kılmıştır.
Peygamberlerin aile hayatı, sadece tarihi anlatılar olarak değil, aynı zamanda günümüz insanı için önemli mesajlar içeren ilahi bir model olarak değerlendirilmelidir. Çünkü onların eşleriyle, çocuklarıyla ve yakın çevreleriyle olan ilişkileri, aile huzurunun nasıl sağlanacağını ve aile bireyleri arasında nasıl bir iletişim kurulması gerektiğini en güzel şekilde gösterir.
1. Hz. Âdem ve Hz. Havva: Aile Birliğinin Temeli
İlk insan ve ilk peygamber olan Hz. Âdem (a.s.) ile Hz. Havva, aile hayatının temellerini atan ilk çifttir. Onların cennetten yeryüzüne indirilmeleri ve yeniden birlikte bir hayat kurmaları, insanın aile içindeki sabır, dayanışma ve affedicilik gibi değerlere ne kadar muhtaç olduğunu gösterir.
Alacağımız ders: Aile içinde hatalar yapılabilir, ancak önemli olan bu hatalardan ders çıkararak birlikteliği muhafaza etmektir. Sabır ve tevbe, aile hayatının temel direklerindendir.
2. Hz. Nuh ve Hz. Lut: Aile İçinde İman Sınavı
Hz. Nuh (a.s.), Allah’ın vahyine tam bir bağlılık içinde olmasına rağmen oğlu iman etmemiş ve tufan sırasında helak olmuştur. Hz. Lut (a.s.) ise kavminin sapkınlıkları karşısında mücadele ederken eşi ona destek olmamış, inançsızlardan biri olarak helak edilmiştir.
Alacağımız ders: Aile içinde iman en büyük bağdır. Ancak iman bağının olmadığı yerde, kan bağı da tek başına kurtarıcı olamaz. İman, bireysel bir seçimdir ve herkes kendi sorumluluğunu taşır. Aile içinde bile olsa, kişi Allah’ın emrine uymayan bir durumu destekleyemez.
3. Hz. İbrahim ve Ailesi: Teslimiyet ve Fedakârlık
Hz. İbrahim (a.s.), eşi Hz. Hacer ve oğlu Hz. İsmail (a.s.) ile büyük bir imtihandan geçmiştir. Allah’ın emriyle Hz. Hacer ve Hz. İsmail’i ıssız bir çöle bırakmış, eşi ve oğlu ise Allah’a olan teslimiyetleriyle bu zor süreci metanetle karşılamışlardır. Daha sonra Hz. İbrahim, Allah’ın emriyle oğlunu kurban etmeye teşebbüs etmiş, ancak Allah onların teslimiyetini kabul ederek bu imtihanı bir kurban ibadetiyle taçlandırmıştır.
Alacağımız ders: Aile bireyleri arasında Allah’a olan güven ve teslimiyet ne kadar güçlü olursa, zorluklar o kadar kolay aşılır. Sabır, tevekkül ve fedakârlık, aile huzurunun anahtarıdır.
4. Hz. Musa ve Ailesi: Annenin Fedakârlığı ve Kardeşlik Bağı
Hz. Musa (a.s.), annesinin fedakârlığı sayesinde Firavun’un zulmünden kurtulmuştur. Allah, Hz. Musa’nın annesine, onu bir sandığa koyup nehre bırakmasını vahyetmiş ve ona tekrar kavuşacağını müjdelemiştir. Kız kardeşi Hz. Musa’nın izini sürerek onun tekrar annesiyle buluşmasını sağlamıştır.
Alacağımız ders: Bir annenin duası, fedakârlığı ve teslimiyeti, çocuklarının geleceğini şekillendirebilir. Ayrıca kardeşler arasındaki dayanışma, aileyi güçlü kılan önemli bir unsurdur.
5. Hz. Zekeriyya ve Hz. Yahya: Evlat Hasreti ve Dua
Hz. Zekeriyya (a.s.), yaşlılık döneminde bir evlada sahip olmayı arzulamış ve Allah’a içten bir dua ile yönelerek Hz. Yahya’nın (a.s.) müjdesini almıştır. Bu kıssa, duanın gücünü ve Allah’ın dilediğine, dilediği zamanda lütuf verebileceğini gösterir.
Alacağımız ders: Çocuk, Allah’ın bir nimetidir ve her ebeveyn onun için dua etmelidir. Ebeveynlerin en büyük sorumluluğu, çocuklarını salih bir kul olarak yetiştirmektir.
6. Hz. Muhammed ve Aile Hayatı: Sevgi, Merhamet ve Adalet
Hz. Muhammed (s.a.v.), aile hayatında sevgi, merhamet, adalet ve fedakârlığın en güzel örneğini sergilemiştir. Eşlerine karşı nazik olmuş, onlarla istişare etmiş, ev işlerinde onlara yardımcı olmuştur. Çocuklarına karşı şefkatli davranmış ve torunlarıyla oyunlar oynamıştır.
Ayrıca, Hz. Hatice (r.a.) ile olan evliliği, sadakat ve karşılıklı destek açısından en güzel evlilik örneklerinden biridir. Hz. Hatice, Peygamber Efendimiz’in en zor zamanlarında onun yanında olmuş, O’na maddi ve manevi destek vermiştir.
Alacağımız ders: Aile içinde en önemli değerler sevgi, saygı, merhamet ve adalettir. Eşler birbirlerine destek olmalı, çocuklarına sevgiyle yaklaşmalı ve aile içindeki huzuru korumalıdırlar.
SONUÇ: PEYGAMBERLERİN AİLE HAYATINDAN ÇIKARACAĞIMIZ ANA MESAJLAR
1. Sabır ve Fedakârlık: Aile hayatı her zaman kolay değildir, ancak sabır ve fedakârlık huzurun anahtarıdır.
2. İman Bağı: Kan bağından daha önemli olan şey, Allah’a olan ortak bağlılıktır.
3. Ebeveynlerin Rolü: Anne-babalar çocukları için dua etmeli ve onları Allah’ın rızasına uygun şekilde yetiştirmelidir.
4. Sevgi ve Merhamet: Eşler arasında sevgi ve şefkat esas olmalıdır. Peygamber Efendimiz’in aile hayatı, bu konuda en büyük örnektir.
5. Sorumluluk Bilinci: Aile bireyleri birbirlerine karşı sorumluluklarını yerine getirmeli, vefalı ve sadık olmalıdırlar.
Peygamberlerin aile hayatı, günümüz aile yapıları için eşsiz dersler içermektedir. Onların yaşadığı imtihanlar ve verdikleri mücadeleler, bizlere ailemize nasıl sahip çıkmamız gerektiğini ve hangi değerleri korumamız gerektiğini öğretmektedir.
Allah bizleri, peygamberlerin izinden giden, aile hayatını sevgi, sadakat ve merhamet üzerine inşa eden kullarından eylesin. Amin.
Kur’an-ı Kerim’de Geçen Elfaz-ı Küfür (Küfür Lafızları)
Kur’an-ı Kerim, iman esaslarını açık bir şekilde ortaya koyarken, küfre götüren söz ve davranışları da haber verir. “Elfâz-ı Küfür” (küfür lafızları), kişinin İslam’dan çıkmasına veya imanını zedelemesine sebep olabilecek sözlerdir. Kur’an-ı Kerim’de, inkâr, şirk, nifak ve küfürle ilgili pek çok ayet bulunmaktadır.
1. Küfrün Tanımı ve Kur’an’daki Anlamı
Küfür kelimesi, Arapça “kfr” kökünden gelir ve “örtmek, gizlemek” anlamına gelir. Terim olarak, Allah’ı, peygamberleri, kitaplarını veya dinin kesin hükümlerini inkâr etmeyi ifade eder. Kur’an’da küfür, şu şekillerde kullanılır:
Doğrudan inkâr: Allah’ı veya dinî hükümleri reddetmek.
Şirk: Allah’a ortak koşmak.
Nifak: Münafıkların içten inkârı.
İstihza (Alay): Dini değerleri küçümsemek.
2. Kur’an’da Geçen Küfürle İlgili Örnek Ayetler
a) Doğrudan Küfür İhtiva eden Ayetler
Kur’an’da, inkârcıların ve müşriklerin sözlerine sıkça yer verilir:
“Şüphesiz ki inkâr edenler, ‘Bu Kur’an bir yalandan ibarettir, onu uydurdu’ dediler…” (Furkan 25:4)
“İnkâr edenler: ‘Biz ne bu Kur’an’a ne de ondan önce gelen kitaplara inanırız’ dediler…” (Sebe 34:31)
Bu tür ifadeler, inkârın açık bir göstergesi olup küfrün bir örneğidir.
b) Şirk İhtiva eden Küfür Sözleri
Kur’an’da şirk, en büyük günah olarak tanımlanır:
“Onların çoğu, Allah’a ortak koşmadan iman etmezler.” (Yusuf 12:106)
Şirke, batıl inançlara ve hurafelere dayalı sözler söylemek.
Allah’a, peygambere, meleklere veya kutsal kitaplara saygısızlık İhtiva eden ifadeler kullanmak.
Sonuç
Kur’an-ı Kerim’de küfür lafızları, inkâr, şirk, nifak ve istihza gibi başlıklar altında ele alınmıştır. Bir Müslüman, imanını korumak için sözlerine ve inancına dikkat etmeli, Kur’an’da bildirilen tehlikeli ifadelerden uzak durmalıdır.
@@@@@@
“Ey insan! Bil ki, insanların ağzından çıkan ve dinsizliği işmam eden dehşetli kelimeler var; ehl-i iman bilmeyerek istimal ediyorlar. Mühimlerinden üç tanesini beyan edeceğiz. * Birincisi: Evcedethu’l-esbab, yani, “Esbab bu şeyi icad ediyor.” * İkincisi: Teşekkele binefsihî, yani, “Kendi kendine teşekkül ediyor, oluyor, bitiyor.” * Üçüncüsü: İktezathu’t-tabiat, yani, “Tabiîdir, tabiat iktiza edip icad ediyor.” Lemalar.181
“Dünyanın lezzetleri, zevkleri ve zînetleri, Hâlıkımızı, Mâlikimizi ve Mevlâmızı bilmediğimiz takdirde cennet olsa bile cehennemdir. Evet öyle gördüm ve öyle de zevkettim. Bilhâssa şefkatin ateşini söndürecek, marifetullahtan başka bir şey var mıdır? Evet marifetullah olduktan sonra, dünya lezzetlerine iştiha olmadığı gibi Cennet’e bile iştiyak geri kalır.”
### Dünya: Cennet Görünen Cehennem mi?
“Dünyanın lezzetleri, zevkleri ve zînetleri, Hâlıkımızı, Mâlikimizi ve Mevlâmızı bilmediğimiz takdirde cennet olsa bile cehennemdir.” Bu söz, insan ruhunun en derin hakikatlerinden birine işaret eder. Dünya, göz alıcı süsleriyle, geçici hazlarıyla ve sonsuzmuş gibi görünen vaatleriyle insanı kendine çeker. Ancak bu çekim, eğer Allah’ı tanıma (marifetullah) ile taçlanmazsa, bir aldanıştan ibaret kalır. Peki, nasıl olur da cennet gibi görünen bir dünya, cehenneme dönüşür? Şefkatin ateşi nasıl diner ve insan, bu geçici zevklerin ötesinde gerçek huzuru nasıl bulur? Gelin, bu hikmetli sözün izinde bir tefekkür yolculuğuna çıkalım.
#### Dünya Zînetlerinin Aldatıcı Yüzü Dünya, insana bir bahçe gibi sunulmuştur: çiçekler, meyveler, güzellikler… Ancak bu bahçenin her çiçeği dikenlidir, her meyvesi geçicidir. Bir an elinde tuttuğun nimet, bir sonraki an kaybolur; bir an yüzünü güldüren lezzet, bir sonraki an kalbinde bir boşluk bırakır. Zenginlik, şöhret, makam, güzellik… Hepsi, Allah’ı bilmeyen bir kalp için birer tuzaktır. Zira bu zînetler, sahibini tanımadan sahiplenildiğinde, insanı bağımlı kılar, köleleştirir. Mesela, bir insan mal biriktirir, ama o malın gerçek sahibi olan “Mâlik”i unutursa, o mal bir yük olur, bir azaba dönüşür. Güzelliğe kapılır, ama onu yaratan “Musavvir”i görmezse, o güzellik bir gün solduğunda geriye sadece hüsran kalır. İşte bu, “cennet olsa bile cehennemdir” gerçeğidir: Dışarıdan bakıldığında mutluluk gibi görünen bir hayat, içten içe bir ızdıraptır.
#### Şefkatin Ateşi ve Marifetullah İnsanın ruhunda şefkat, en güçlü duygulardan biridir. Sevdiklerine bağlanır, onları korur, onların acısıyla yanar. Ancak bu şefkat, eğer Allah’a dayanmazsa, bir ateşe dönüşür. Mesela, bir anne çocuğunu sever, ama o çocuğu Allah’ın bir emaneti olarak görmezse, kaybetme korkusuyla yanar. Bir dost, dostuna tutkun olur, ama o dostun “Hâlık” tarafından yaratıldığını bilmezse, ayrılık acısıyla kavrulur. Şefkatin bu ateşi, insanı tüketir; çünkü fani olanı sonsuz sanmak, kalbi bir yanılgıya zincirler. İşte burada marifetullah devreye girer. Allah’ı tanımak, her şeyi O’ndan bilmek, şefkati bir azaptan bir nimete çevirir. Zira marifetullah ile insan anlar ki, sevdiği her şey Allah’ın bir yansımasıdır; kaybolsa bile aslı O’ndadır. Bu bilinç, şefkatin ateşini söndürür, kalbe serinlik ve huzur verir.
#### Dünya Lezzetlerine İştahsızlık, Cennet’e Geri Kalan İştiyak “Evet, marifetullah olduktan sonra, dünya lezzetlerine iştiha olmadığı gibi Cennet’e bile iştiyak geri kalır.” Bu cümle, insanın ulaşabileceği en yüksek mertebeyi ifade eder. Allah’ı tanıyan bir kalp, artık dünyanın geçici zevklerine aldanmaz. Yemek, içmek, eğlenmek… Bunlar, bir gölge gibi gelir geçer; asıl olan, o gölgeyi var edendir. Dahası, bu bilinç öyle bir noktaya ulaşır ki, insan Cennet’in nimetlerine bile “yetmez” demez; çünkü asıl istediği, Cennet’in ötesindedir: Allah’ın rızası ve O’nu müşahede etmek. Bu, ibret verici bir hakikattir: İnsan, fani olanı bırakıp Bâki’yi bulduğunda, hiçbir lezzet ona kâfi gelmez. Dünya, gözünde küçülür; Cennet bile, Allah’ın zatını tanıma aşkının yanında ikinci planda kalır.
#### Tefekküre Davet: Biz Neyi Arıyoruz? Şimdi kendimize soralım: Hayatımızda neyin peşindeyiz? Dünya zînetlerinin mi, yoksa o zînetleri var edenin mi? Kalbimiz, geçici lezzetlerle mi doluyor, yoksa marifetullah ile mi huzur buluyor? Bir an durup düşünelim: Eğer Allah’ı bilmeden yaşıyorsak, elimizdeki nimetler gerçekten nimet midir, yoksa birer azap mıdır? Bu soru, bizi ibret almaya ve hayatımızı gözden geçirmeye çağırır. Zira dünya, Hâlık’ını tanımayan için bir hapishanedir; O’nu bilen için ise bir tefekkür mekânı, bir geçiş köprüsüdür.
#### Son Söz: Gerçek Lezzet Marifettedir Dünya, ne cennettir ne cehennem; o, insanın kalbine göre şekillenir. Allah’ı bilmeyen için, en büyük nimetler bile bir ızdıraptır; Allah’ı bilen için ise en küçük bir musibet bile bir lütuftur. Şefkatin ateşi, ancak marifetullah ile diner; dünyanın lezzetleri, ancak O’nu tanıyarak anlam bulur. Öyleyse, asıl mesele şu: Biz, bu fani âlemde neyi arıyoruz? Eğer aradığımız Allah değilse, bulduğumuz hiçbir şey bizi tatmin etmeyecek. Ama eğer O’nu bulursak, dünya da Cennet de sadece birer vesile olacak; asıl lezzet, O’nu bilmekte, O’na kavuşmakta saklı kalacak.
Kur’ân-ı Kerîm’de geçen “levh” kelimesi ve onunla anlamca ilişkili (muradif) kavramlar, özellikle vahiy, yazı, korunmuşluk ve ezelî bilgi bağlamında derin manalar ihtivaeder. Aşağıda hem levh kelimesi, hem de onunla irtibatlı diğer kelimeler (muradifler) hakkında özet bir açıklama sunuyorum:
1. LEVH KELİMESİ
Levḥ (اللَّوْح) kelimesi Arapça’da “tahta, levha, yazı yazılan düz yüzey” anlamına gelir. Kur’ân’da özellikle “Levh-i Mahfûz” bağlamında geçer:
Ayet Örneği:
> “Hayır! O şanlı Kur’ân, Levh-i Mahfûz’dadır.” (el-Burûc, 85/21-22)
Levh-i Mahfûz:
Allah’ın ezelî ilmini ve kaderi kapsayan, değişmeyen ilâhî takdiri simgeler.
Kur’ân’ın, insanların değiştiremeyeceği, korunmuş bir kaynakta sabit olduğunu belirtir.
İbn Abbas’a göre, her şeyin yazılı olduğu ilâhî bir defterdir.
2. LEVH KAVRAMININ BAŞKA GEÇTİĞİ YERLER
a. Hz. Musa’ya Verilen Levhalar:
> “Musa’ya her şeyi beyan eden, doğru yola ileten levhaları yazdık…” (el-A’râf, 7/145)
Buradaki “levh” kelimesi, taş levhalara yazılmış olan Tevrat hükümlerini ifade eder.
Bu kullanımda levh, vahyin yazılı hali anlamında kullanılır.
3. LEVH’İN MURADİFLERİ (ANLAM BENZERLİĞİ VE YAKIN KAVRAMLAR)
a. Kitâb (كِتاب)
En yaygın muradifidir. Yazılmış şey, kitap, ilâhî yazgı anlamlarına gelir.
Kur’ân’da hem Kur’ân’ın kendisi hem de kader için kullanılır:
> “Katımızda yazılı bir Kitap’tadır.” (el-Hadîd, 57/22)
b. Ummü’l-Kitâb (أمّ الكتاب)
Ana kitap, yani Levh-i Mahfûz’un bir diğer ismidir.
Kur’ân’ın temel kaynağı olan ilâhî kader defteri.
c. Siccîn ve Illiyyîn
Kötülerin ve iyilerin amel defteri anlamında kullanılır:
Siccîn: Günahkârların amellerinin yazılı olduğu kitap (el-Mutaffifîn, 83/7-9)
Illiyyîn: Salihlerin amellerinin yazılı olduğu kitap (el-Mutaffifîn, 83/18-20)
d. Defter (دَفْتَر / صُحُف)
Sayfalar, yazılı belgeler anlamında. Peygamberlere verilen sahifeler için kullanılır:
> “İlk sahifelerde, İbrahim ve Musa’nın sahifelerinde.” (el-A’lâ, 87/18-19)
4. LEVH KAVRAMININ HİKMETİ
İlâhî bilginin sabitliğini ve değişmezliğini simgeler.
Kur’ân’ın ve diğer ilâhî kitapların ezelî bir kaynağa bağlı olduğunu bildirir.
Vahyin gelişigüzel değil, ezelî ilim doğrultusunda ve korunmuş bir kaynaktan geldiğini ifade eder.
DÜNYADA EN HAYRET EDİLECEK BİR ŞEY VARSA O DA: SOYGUNCULARI VE TERÖRÜ SAVUNANLARDIR
İnsanlık tarihi, iyilikle kötülüğün, adaletle zulmün, hak ile batılın çatışmasıyla yoğrulmuştur. Her çağda, hakka sahip çıkanlarla birlikte, maalesef zulme alkış tutanlar da olmuştur. Ne gariptir ki, kimi zaman hakikatin en net olduğu yerde bile insanlar, göz göre göre bâtılı savunmuş; adeta şeytanın avukatlığını üstlenmişlerdir.
Bugün de öyle… Yeryüzünün birçok köşesinde kan akıyor, masumların ahı göğe yükseliyor. Terör örgütleri, sinsi planlar, kirli ellerle bir milleti bölmeye, parçalamaya, korku salmaya çalışıyor. Bu yetmezmiş gibi, bazı “aydınlar”, sözde “hak savunucuları” veya “entelektüeller” çıkıyor, soyguncuları ve karanlık yapıların yaptıklarını meşrulaştırmaya çalışıyor. Terörü ve yolsuzluğu doğrudan desteklemeseler bile, onları masum görüp ve de gösterip savunarak ona zemin hazırlayan ifadelerle, onu besleyen tavırlarla adeta bir “manevi taşeronluk” görevini üstleniyorlar.
Asıl hayret burada başlıyor:
Bir insan nasıl olur da masumları öldüren, çocukları yetim bırakan, şehirleri harabeye çeviren bir zihniyeti savunabilir? Nasıl olur da bir soyguncuya, “hakkı var” diyebilir? Hangi vicdan, hangi akıl, hangi insaf bunu kabullenebilir?
Oysa insan, yaratılışı itibariyle fıtraten hakkı sever, adaleti ister. Lakin kalp kör olmuşsa, göz hakikati göremez. Nefis firavunlaşmışsa, zalimi mazlumdan ayıramaz.
Kur’an ne diyor? “Zulmedenlere meyletmeyin, yoksa size ateş dokunur…” (Hud Suresi, 113)
Bu ayet, sadece zalimi değil; zulme en küçük bir meyli, bir sempatiyi dahi reddediyor. Zalimden yana olmak, sadece zulmü artırmaz; insanın ruhunu da kirletir. Mazluma karşı bir vebal yükler.
**
Tarihte Firavunlar, Nemrutlar, Ebu Cehiller vardı… Onlara karşı duran Hz. Musa’lar, Hz. İbrahim’ler, Hz.Muhammed’ler (sav) vardı. Bugün de aynı tablo farklı şekillerde önümüzde duruyor. Bir yanda karanlık güçler, bir yanda onları destekleyenler… Diğer yanda ise hakkı, adaleti, selameti savunanlar…
**
Sonuç olarak:
Dünyada en hayret edilecek şey gerçekten de, soyguncuyu, zalimi, teröristi savunmak değil midir? Bu, sadece akıl tutulması değil; aynı zamanda bir ruh çöküşüdür. Bu tip tavır sahipleri, yalnızca dünyada değil, ahirette de en büyük pişmanlığı yaşayanlar olacaklardır.
Zulme karşı sessiz kalmak dahi büyük bir vebalken; ona alkış tutanların halini düşünmek bile insanın içini ürpertir.
Allah, bizleri hakikati gören, zalime değil mazluma taraf olan, adalet terazisini kaybetmeyen kullarından eylesin.
İnsan zihni, gördüğü ve duyduğu şeylerden etkilenmeye son derece açıktır. Özellikle de saf ve berrak olan zihinler, maruz kaldıkları her türlü bilgiyle şekillenebilir. İşte bu yüzden “Batıl şeyleri iyice tasvir, safi zihinleri idlaldir” sözü, büyük bir hakikati ifade eder. Çünkü yanlış olanın, kötülüğün ve batıl inançların süslü bir şekilde anlatılması, bilhassa temiz zihinleri ve kalpleri şaşırtabilir, hatta hakikatten uzaklaştırabilir.
Tarih boyunca toplumlar, ideolojiler ve kültürel akımlar, kendi inançlarını ve fikirlerini yaymak için kelimeleri ve sanatları ustaca kullanmışlardır. Hakikati anlatması gereken birçok kişi, bazen farkında olarak bazen de farkında olmadan batıl olanı öylesine güzel ve detaylı anlatmıştır ki, sonuçta onun propagandasını yapmış olur. Günümüzde bu durum, özellikle medya, sinema, edebiyat ve sosyal medya aracılığıyla daha da yaygın hale gelmiştir.
İbretlik Bir Hadise: Yanlışın Büyüsü
Bundan yüzyıllar önce Endülüs’te İslam medeniyeti zirvede iken, Müslümanlar bilim, sanat ve ahlakta ileri bir seviyedeydi. Ancak zamanla, batıdan gelen kültürel ve fikri akımlar Müslümanları etkiledi. Endülüs’ün en büyük âlimlerinden biri olan İmam Şâtıbi, halk arasında hızla yayılan bir tehlikeyi fark etti: Müslüman gençler, batıl fikirleri yalnızca “öğrenmek” için değil, “hayranlıkla” dinlemeye başlamıştı. Hristiyan âlimleri, İslam karşıtı fikirleri anlatırken öyle süslü bir üslup kullanıyorlardı ki, hakikati arayan zihinler dahi bunlardan etkilenip savruluyordu.
Bu etkileşimin sonunda, pek çok Müslüman genç öz değerlerini kaybetmeye ve düşmanın fikirlerine meyletmeye başladı. Kültürel yozlaşma hızla yayıldı, İslam’ı savunanlar bile batıl olanı detaylıca anlatırken farkında olmadan onun propagandasını yapar hale geldiler. Neticede, Müslümanların kendi benliklerinden uzaklaşması, Endülüs’ün düşüşünü hızlandırdı.
Günümüzde Batılın Tasviri
Bugün de benzer durumları görmek mümkündür. Televizyon dizileri, romanlar ve filmler aracılığıyla gayrimeşru ilişkiler, haramlar, ahlaksızlık ve şiddet o kadar detaylı işleniyor ki, insanlar bunları olağan bir şey gibi kabul etmeye başlıyor. “Yanlışı anlatıyoruz” denilerek yapılan bu işler, aslında yanlışın yayılmasına sebep oluyor.
Örneğin, bir dizi düşünelim: Ahlaksız bir yaşam süren bir karakteri, hikâyenin merkezine yerleştirip onu “kahraman” gibi gösterirlerse, seyircinin bilinçaltına şu mesaj verilir: “Bu hayat tarzı kötü olabilir ama aslında çok da cazip.” İşte burada ince bir tehlike vardır: Batılı tasvir ederken, ona cazibe katmak! Oysa ki batılı çirkin göstermeyen bir anlatım, onun gizli bir propagandasına dönüşebilir.
Bu sebeple, hakikat anlatılırken hem doğrudan hem de güzel bir üslupla beyan edilmelidir. Batıl anlatılacaksa da, onun çirkinliği vurgulanarak anlatılmalıdır. Peygamber Efendimiz (s.a.v.), günahları anlatırken asla onları cazip hale getirmezdi. Kur’an-ı Kerim de bu konuda bize yol gösterir: Şeytanın süslediği kötü amellere aldanmamak gerektiğini sık sık hatırlatır.
Sonuç: Hakikatin Yolunda Sabit Kalmak
İnsanların temiz zihinleri ve kalpleri, batılın detaylı ve cazip anlatımıyla kirlenmemelidir. Hakikati anlatanlar, düşmanın silahını düşmana çevirmek yerine, kendi hakikat silahını kuşanmalıdır. Günümüz Müslümanlarının, anlatım üsluplarını gözden geçirmeleri ve hakikati saf haliyle sunmaları gerekmektedir.
Bu yüzden “Batıl şeyleri iyice tasvir, safi zihinleri idlaldir” sözünü unutmamalı ve yanlışı anlatırken bile, hakkın nuruyla aydınlatmalıyız.
*************
KİRLİ HAVANIN VE KIRLI HABERLERİN TOPLUM ÜZERİNDE BIRAKTIĞI OLUMSUZ ETKİLERİ
Aslında biz kendimizi ve kendi milletimizi zehirliyoruz.
KİRLİ HAVA VE KİRLİ HABERLER: TOPLUM ÜZERİNDEKİ GİZLİ TEHDİTLER
Dünya, maddî ve manevî kirlenmenin pençesinde giderek boğuluyor. Bir yanda soluduğumuz hava, sanayi atıkları, egzoz dumanları ve kimyasal kirleticilerle zehirlenirken; diğer yanda medya kanallarından yayılan yalan, iftira, korku ve manipülasyonlarla toplumun ruhu kirletiliyor. Fiziksel kirlilik insanın bedenini, bilgi kirliliği ise aklını ve kalbini zehirler.
Bu makalede, kirli havanın ve kirli haberlerin toplum üzerindeki olumsuz etkileri, insan psikolojisine ve sosyal düzenimize verdiği zararlar ve bu kirlilikten korunma yolları üzerine ibretli ve düşündürücü tespitler yapacağız.
1. KİRLİ HAVA: GÖRÜNMEYEN ZEHİR
Hava, insan hayatının en temel unsurlarından biridir. Temiz hava, sağlıklı bir beden ve berrak bir zihin için gereklidir. Ancak sanayi devrimiyle birlikte artan fabrika dumanları, egzoz gazları ve kimyasal atıklar havayı giderek zehirli bir hâle getirdi. Kirli hava, yalnızca akciğerleri değil, toplumun genel sağlığını da tehdit eden bir unsurdur.
Kirli Havaya Maruz Kalan Toplumun Problemleri
1. Fiziksel Hastalıklar:
Solunum yolu hastalıkları (astım, bronşit, KOAH) artar.
Kalp ve damar hastalıkları tetiklenir.
Kanser riski yükselir.
2. Psikolojik Etkiler:
Sürekli kirli hava solumak, depresyon ve kaygıyı artırır.
İnsanlarda halsizlik, yorgunluk ve konsantrasyon eksikliği oluşturur.
3. Toplumsal Verimsizlik:
Hava kirliliği nedeniyle hastalıklar artınca, iş gücü ve üretim azalır.
Eğitimde odaklanma problemleri ortaya çıkar.
İbretli Bir Gerçek: Londra’nın Büyük Sis Felaketi
1952 yılında Londra’da aşırı hava kirliliği nedeniyle “Büyük Sis Felaketi” yaşandı. Şehir, günlerce yoğun bir duman tabakası altında kaldı. Sonuç olarak 12 bin insan yaşamını yitirdi. Bu olay, temiz hava politikalarının ne kadar hayati olduğunu gösteren büyük bir ibret olmuştur.
2. KİRLİ HABERLER: TOPLUMSAL ZEHİR
Tıpkı kirli hava gibi, kirli haberler de insanların zihnini ve kalbini kirletir. Yalan, çarpıtma ve manipülasyon içeren haberler; toplumu korkuya, öfkeye ve güvensizliğe sürükler.
Bir toplumun sağlıklı işlemesi için doğru bilgiye ihtiyacı vardır. Ama günümüzde medya organları, çoğu zaman reyting, reklam geliri veya siyasi çıkarlar uğruna gerçeği çarpıtıyor.
Kirli Haberlerin Toplum Üzerindeki Etkileri
1. Korku ve Panik Ortamı Oluşur
Sürekli felaket senaryoları ve kötü haberlerle beslenen toplum, korku içinde yaşar.
Geleceğe dair umutsuzluk yayılır.
2. Toplumsal Güvensizlik Artar
İnsanlar yöneticilere, medyaya ve hatta birbirlerine güvenemez hâle gelir.
Komplo teorileri hızla yayılır, gerçek ile yalan arasındaki çizgi kaybolur.
3. Kutuplaşma ve Düşmanlık Oluşur
Medya, farklı kesimleri birbirine düşman hâline getirebilir.
Suni krizler, insanları birbirine karşı kışkırtarak bölünmelere neden olur.
İbretli Bir Hikâye: Yalancı Çoban
Eski bir hikâyede, bir çoban köylüleri kandırmak için sürekli “Kurt geldi!” diye bağırır. Ancak bu hep yalan çıkar. Bir gün gerçekten kurt sürüye saldırır ama köylüler artık çobana inanmaz. Sonunda hem çoban hem de sürü mahvolur.
Bu hikâye, medyanın sürekli yanlış haber yayarak toplumun güvenini nasıl yok ettiğini anlatan en güzel örneklerden biridir.
3. TEMİZ HAVA VE TEMİZ HABER: ÇÖZÜM NEDİR?
Kirli hava nasıl filtrelenmeden solunmamalıysa, kirli haberler de sorgulanmadan kabul edilmemelidir. Hem fiziksel hem de zihinsel çevremizi temiz tutmak için şu önlemleri almalıyız:
Fiziksel Kirliliğe Karşı Önlemler
Fabrika atıklarını azaltan yasalar çıkarılmalı.
Ağaçlandırma ve yeşil alanlar artırılmalı.
Toplu taşıma teşvik edilerek egzoz gazı azaltılmalı.
Zihinsel Kirliliğe Karşı Önlemler
Her haberi sorgulamak: Haber kaynağının güvenilir olup olmadığı araştırılmalı.
Duygusal tepki vermemek: Öfke ve korkuya kapılmadan önce bilgiyi teyit etmek gerek.
Sosyal medyada bilinçli olmak: Her okunanı paylaşmak yerine doğruluk süzgecinden geçirmek lazım.
SONUÇ: HAVA GİBİ, HABER DE TEMİZ OLMALI
Kirli hava soluyan beden hastalanır, kirli haber soluyan zihin zehirlenir.
Bir toplumun sağlıklı, mutlu ve üretken olması için hem fiziksel çevresinin hem de bilgi kaynağının temiz olması gerekir. Eğer çocuklarımıza temiz bir gelecek bırakmak istiyorsak, yalnızca doğayı değil, zihnimizi de kirletici unsurlardan korumalıyız.
Unutmayalım:
Hava temiz olursa nefes alabiliriz.
Bilgi temiz olursa sağlıklı düşünebiliriz.
Gelin, doğru bilgiyi arayalım, gerçeği bulalım ve temiz bir toplum için hep birlikte çalışalım.
@@@@@@@
“Merak yüzünden ve afaki hadisatın verdiği sarhoşane gafletten zevk alan biçareler! Eğer “İnsanın fıtratındaki merak, insaniyet damarıyla sizin, farz ve lazım vazifeniz zararına o hadise, o geniş boğuşmalara sevk ediyor. Bu da bir ihtiyac-ı manevidir, fıtridir” derseniz, ben de derim: Kat iyen biliniz ki, insanın, çok mu’cizâtlı hilkatine merak etmeyip, dikkat etmeyerek iki başlı veya üç ayaklı bir insan görse kemal-i merakla temaşasına daldığı gibi; aynen bu asırda, nev-i beşerin muvakkat ve fani, tahripçi geniş hadiseleri ve zemin yüzünde yüz bin millet ve insan nev i gibi çok hadisat-ı acibeye mazhar o milletlerden, her baharda yalnız birtek arı milletine ve üzüm taifesine baksan, bu nev-i beşerdeki hadisatın yüz defa daha mucib-i merak ve ruhani, manevi zevklere medar hadiseler var. Bu hakiki zevklere ehemmiyet vermeyip beşerin zararlı, şerli, arızi hadiselerine bu kadar merak ve zevkle bağlanmak; dünyada ebedi kalmak ve o hadiseler daimi olmak ve herkese o hadiseden bir menfaat veya zarar gelmek ve o hadiseye sebebiyet verenlerin hakiki fail ve mucid olmak şartıyla olabilir. Halbuki, havanın fırtınaları gibi geçici hallerdir. Sebebiyet verenlerin tesirleri pek cüz i… Ondaki zarar ve menfaati, o vaziyet şarktan, Bahr-i Muhitten sana göndermez. Senden sana daha yakın ve senin kalbin Onun tasarrufunda ve senin cismin Onun tedbir ve icadında olan bir Zat-ı Akdesin rububiyetini ve hikmetini nazara almayıp, ta dünyanın nihayetinden zarar ve menfaati beklemek ne derece divanelik olduğu tarif edilmez.” https://kulliyat.risaleinurenstitusu.org/emirdag-lahikasi/hiss-i-kablelvukuun-tetimmesi/52
