Yokluktan Sonsuza: İdrakin Merhaleleri ve İmtihanın Yolculuğu İnsan, görünüşte toprağın bir parçası; ama gerçekte sonsuzluğa ayarlı bir misafir. Yokluk perdesinden varlık sahnesine çıkan bu yolcu, ilahi bir plan dâhilinde birçok eşiği aşarak ebediyete yürür. Her merhale bir bilinçlenme, her durak bir sınavdır. Kimi zaman inişlerle yoğrulur, kimi zaman yükselişlerle donanır. Bu yolculuk, sadece bedensel bir […]
İnsandaki Gizli Duyular: Saika, Şaika ve Beş Duyunun Ötesi Giriş: Beş Duyu ile Sınırlı mıyız? İnsan denilince ilk akla gelen, dış dünyayla temas kurduğu beş duyusudur: Görme, işitme, tatma, koklama ve dokunma. Bu duyular, maddî âlemle ilişkimizin temel araçlarıdır. Ancak insan, sadece bedenden ibaret değildir. Ruh, kalp, vicdan ve sır gibi daha derin katmanları olan […]
Enfeksiyona Açık ve Enfeksiyonlu Ruhlar Giriş: Bedenin Mikrobu, Ruhun Virüsü Tıp dünyası, vücudu etkileyen enfeksiyonları tanımlar, tedavi eder. Ancak ne yazık ki, ruhun enfeksiyonlarını teşhis edecek laboratuvarlar, mikroplarını gösterecek mikroskoplar yoktur. Oysa tıpkı beden gibi ruh da dış etkilerle enfekte olabilir. Hatta manevi enfeksiyon, fiziksel olandan daha sinsi, daha yıkıcı olabilir. Çünkü bedendeki mikrop ağrı […]
Hayatla Ölüm Arasındaki İnce Perde: Uyku Her gece, hayatla ölüm arasında kurulan ince bir köprüden geçiyoruz: Uyku. İnsan farkında olmadan her gün ölümün bir provasında yer alıyor. Nefesler yavaşlıyor, bilinç kapanıyor, ruh bir başka âleme çekiliyor. Gözlerimiz kapanırken dünya arkamızda kalıyor, irademiz teslim alınıyor. Ve sabah, bir diriliş gibi tekrar hayatın eşiğinde açılıyor gözlerimiz. İşte […]
Cennetten Dünya’ya: Nikâhın Hikmeti Üzerine Bir Duruş Hz. Âdem’in cennetten çıkarılışı, sadece bir düşüş değil; aynı zamanda bir hikmetin tecellisidir. Zira bu iniş, ilahi planın başlangıcıdır. O plan, yeryüzünde Allah’ın halifesinin, hikmetle yoğrulmuş bir hayat sürmesi, imtihana tabi tutulması ve böylece kemale ulaşmasıdır. Bu büyük plan içinde nikâh, insanlık serüveninin merkezinde yer alır. Hz. Âdem […]
İmam Taberî’nin (ö. 310/923) “Câmiʿu’l-Beyân ʿan Teʾvîli Âyi’l-Kurʾân” adlı tefsiri, İslam tefsir geleneğinde önemli bir yere sahiptir. Bu eser, özellikle rivayet tefsiri alanında öncü kabul edilir ve metodolojik yaklaşımıyla dikkat çeker. Taberî Tefsirinin Ayırt Edici Özellikleri 1. Rivayet Merkezli Yaklaşım Taberî, tefsirinde öncelikle Hz. Peygamber’den gelen sahih hadisleri esas alır. Bu hadislerin bulunmadığı durumlarda sahabe […]
Kurtubî’nin “el-Câmiʿ li-Ahkâmi’l-Kur’ân” adlı tefsiri, İslam tefsir geleneğinde önemli bir yere sahiptir. Bu eser, özellikle fıkhî hükümler üzerine yoğunlaşması ve metodolojik yaklaşımıyla diğer tefsirlerden ayrılmaktadır. Kurtubî Tefsirinin Ayırt Edici Özellikleri 1. Fıkhî Ağırlıklı Yaklaşım Kurtubî’nin tefsiri, Kur’an ayetlerini fıkhî hükümler çerçevesinde ele almasıyla öne çıkar. Her ayetin ihtiva etdiği hükümleri “mes’ele” başlıkları altında detaylandırarak, İslam […]
Kadı Beyzâvî’nin “Envârü’t-Tenzîl ve Esrârü’t-Te’vîl” adlı tefsiri, İslam tefsir geleneğinde derin izler bırakmış, hem ilmi hem de edebi yönüyle öne çıkan bir eserdir. Bu makalede, Kadı Beyzâvî’nin tefsirini diğerlerinden ayıran temel özellikleri ve bu özelliklerin günümüz ilim ve düşünce dünyasına yansımaları ele alınacaktır. Kadı Beyzâvî Tefsirinin Ayırt Edici Özellikleri 1. Rivayet ve Dirayet Yöntemlerinin Dengeli […]
Ayrıştırmanın Kıskacında Bir Millet: İhtilafın Gölgesinde Direnişin ve Birliğin Hikmeti Giriş Tarihin her döneminde milletler, zaman zaman içerden ve dışardan gelen ayrıştırma çabalarına maruz kalmışlardır. Türkiye, özellikle son yüzyılda bu sarsıcı süreçleri defalarca yaşamıştır. Ne yazık ki, bu topraklarda çatışma, kutuplaşma, bölünme ve ihtilaf üretme çabaları bir politika aracı hâline getirilmiş; toplumun ortak değerleri zayıflatılmış, […]
Namazı Bırakan Nesil: Dizginsiz Nefsin Yolculuğu ve İnsanlığın Çöküşü Giriş Kur’an, sadece geçmişi anlatmaz; bugünü ve geleceği de haber verir. Meryem Suresi’nin 59. ayeti, insanlık tarihinin her döneminde görülen büyük bir çöküşün temel sebebini açıkça ortaya koyar: “Nihayet onların peşinden öyle bir nesil geldi ki, bunlar namazı bıraktılar; nefislerinin arzularına uydular. Bu yüzden ileride sapıklıklarının […]
Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm: Rivayet Geleneğinde Bir Zirve Giriş: Kur’an’ı Anlamada Güvenilir Bir Rehber Kur’an-ı Kerim’in derin anlamlarını kavramak, Müslümanlar için daima önemli bir hedef olmuştur. Bu yolda tefsirler, Kur’an’ı anlama çabasında vazgeçilmez kaynaklardır. İbn Kesîr’in Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm adlı eseri, özellikle rivayet tefsiri alanında öne çıkan, güvenilirliği ve metodik yaklaşımıyla dikkat çeken bir başyapıttır. 1. Rivayet Tefsirinde Güvenilirlik ve […]
Rûhu’l-Meânî: Anlamların Ruhu ve Tefsirde Derinlik Giriş: Tefsir Geleneğinde Bir Zirve Kur’an-ı Kerim’in derinliklerine inmek, sadece lafzını değil, ruhunu da anlamak isteyenler için tefsirler, vazgeçilmez kaynaklardır. Bu alanda yazılmış eserler arasında, Şihâbeddin Mahmûd el-Âlûsî’nin “Rûhu’l-Meânî” adlı tefsiri, ilmi derinliği ve kapsamlı yaklaşımıyla öne çıkar. Bu eser, sadece bir tefsir değil, aynı zamanda bir ilim hazinesidir. […]
İhlâslı Bir Dirhem: Amelin Ruhu, Niyetin Tahtı Giriş: Bir Dirhem ile Yüz Batman Arasındaki Uçurum Modern dünyada her şey nicelikle ölçülüyor: çok para, çok takipçi, çok üretim, çok konuşma… Ancak insanı yücelten ve Allah katında makbul kılan şey çokluk değil, niyet ve ihlâstır. Bediüzzaman’ın şu veciz ifadesi bu hakikati özetler: > “İhlâslı bir dirhem amel, […]
Kemiyet ve Keyfiyet: Sayının Ötesinde Anlamın Gücü Giriş Modern çağ, niceliğe yani kemiyete adeta rağbet ettiği bir dönemdir. Daha çok üretmek, daha fazla kazanmak, daha çok izlenmek, daha çok tıklanmak… Her şey “ne kadar?” sorusuyla ölçülüyor. Oysa insanın hakikî ihtiyaçları “ne kadar?”dan çok “nasıl?” sorusuyla şekillenir. İşte burada keyfiyet, yani nitelik, kalite, derinlik ve mana […]
